Η ΔΕΒΘ δικαιώνεται ως μια καλά οργανωμένη και ποιοτική περιφερειακή Έκθεση, ενώ για τους ανθρώπους του βιβλίου στην Ελλάδα παραμένει με διαφορά το σημαντικότερο γεγονός της χρονιάς.

Η συμμετοχή σε αυτήν, από την πρώτη εποχή, σημαντικών ξένων συγγραφέων, προσθέτει πόντους στο κύρος της. Παραμένει, βέβαια, για λόγους μεγέθους αγοράς και χώρας, μια έκθεση «μικτή», όπου το πολιτιστικό φορτίο (εκδηλώσεις, συναντήσεις, προβληματισμοί) συνυπάρχει με την «ταπεινή» λιανική πώληση. Δεν νομίζω ότι πειράζει κανέναν. Βιβλία πωλούνται. Κι απ' ό,τι λένε οι εκδότες, όλων των ειδών τα βιβλία, όχι μονάχα τα ευπώλητα. Η ΔΕΒΘ δικαιώνεται ως μια καλά οργανωμένη και ποιοτική περιφερειακή Έκθεση, ενώ για τους ανθρώπους του βιβλίου στην Ελλάδα παραμένει με διαφορά το σημαντικότερο γεγονός της χρονιάς. Κι όπως συχνά τονίζουμε και μεταξύ μας οι «Αθηναίοι», η απόσταση από τη βάση μας της προσδίδει έναν πιο συντροφικό κι ελαφρώς εκδρομικό χαρακτήρα· εκδότες, συγγραφείς, δημοσιογράφοι, ζυμωνόμαστε από το πρωί έως το βράδυ, εντός κι εκτός της Έκθεσης. 

Συζητώντας με άλλους επισκέπτες, υπάρχει η αίσθηση ότι η περσινή και η φετινή διοργάνωση ξεχώρισαν, τόσο για τον πλούτο τον εκδηλώσεών τους όσο και για το άνοιγμα σε νέες θεματικές, πιο κοινωνικές, σε ζητήματα όπως το προσφυγικό (πέρυσι, εντονότερα), τον ρόλο του πλήθους και τον κινημάτων (φέτος), παράλληλα με άλλα θέματα που απασχολούν το πολιτισμικό πεδίο (τα ζητήματα ταυτότητας, φύλου και πολλά πολλά άλλα). Οι εκδηλώσεις ήταν τόσες πολλές και τόσο ποικίλες (το «Πρόγραμμα» είναι 115 σελίδες) που ανά πάσα ώρα υπήρχε κάτι για τα ενδιαφέροντά μας (συχνότατα, αλίμονο, πάνω από ένα). Αλλά και σε επίπεδο αισθητικής (πολύ έξυπνο το φετινό «γραφικό», πρωτίστως όταν το βλέπεις να «λειτουργεί» μέσα στη έκθεση, στα πάνελ και αλλού) ή σε επιλογές διευθέτησης των χώρων (ειδικότερα των κυρίως και δευτερευόντων «αιθουσών», όπου γίνονται οι εκδηλώσεις-συζητήσεις) προκρίθηκαν πολύ καλές λύσεις. Δεν θα έπρεπε βέβαια να επιτρέπεται σε ορισμένους εκδοτικούς να μετατρέπουν το περίπτερό τους σε χώρο εκδηλώσεων (με μικροφωνικές και φωτιστικά που βγάζαν αυτί και μάτι), διαταράσσοντας τους κανόνες συνύπαρξης (αλλού πουλάμε, αλλού μιλάμε, αλλού συζητάμε, αλλού παίζουμε κ.λπ).

Πολλά ακόμη μπορούν να γίνουν  που θα κάνουν τους πολίτες της Θεσσαλονίκης να νιώσουν ότι αυτή η Έκθεση είναι (και) δική τους, αν και όλοι γνωρίζουμε ότι υπάρχει ένα όριο που αν ξεπεραστεί θα κινδυνεύσει η φυσιογνωμία της.

Με την προσέλευση του κοινού (κι εννοούμε, κατοίκους της πόλης ή γειτονικών πόλεων) νομίζω ότι δεν μπορούμε να είμαστε απολύτως ικανοποιημένοι (αυτή είναι η εντύπωση). Πολλά ακόμη μπορούν να γίνουν που θα κάνουν τους πολίτες της Θεσσαλονίκης να νιώσουν ότι η Έκθεση είναι (και) δική τους υπόθεση, αν και όλοι γνωρίζουμε ότι υπάρχει ένα όριο που αν ξεπεραστεί θα κινδυνεύσει η φυσιογνωμία της (η παρουσία της Εκκλησίας, για παράδειγμα, πρέπει να έχει ένα όριο, κι ας μην συμφωνούν όλοι οι «παράγοντες» της πόλης με αυτό). 

Τέλος, για να παινέψουμε και το μικρό μας «σπίτι», η εκδήλωση που διοργανώσαμε ως Book Press με θέμα Κριτική λογοτεχνίας και διαδίκτυο πήγε εξαιρετικά καλά, από κάθε άποψη. Παρά τις βροντερές (αν και απολύτως δικαιολογημένες) απουσίες των δύο εκ των τριών ομιλητών (Τιτίκα Δημητρούλια, Βαγγέλης Χατζηβασιλείου), η ερεθιστική εισήγηση του Άγη Αθανασιάδη σε συνδυασμό με το μεγάλο ενδιαφέρον του πολυπληθούς κοινού, με πολλές παρεμβάσεις και τοποθετήσεις, πυροδότησε μια συζήτηση που τελικώς έμοιαζε να ασφυκτιά μέσα στη διάρκεια της μίας ώρας. 

Αυτά τα λίγα, από τα τόσα και τόσα που έγιναν αυτό το τετραήμερο. Να είμαστε καλά, και του χρόνου, να ανταμώσουμε και πάλι στην Έκθεση, σε αυτή τη μεγάλη γιορτή βιβλιοφιλίας, στοχασμού και ανταλλαγών. Ενδεχομένως με τον Νέο Φορέα για το Βιβλίο που είναι στα σκαριά να βρίσκεται «στο τιμόνι» της. Οψόμεθα. 

→ Στην αρχική εικόνα η τουρκάλα συγγραφέας Ασλί Ερντογάν (φωτογραφία ΦΑΝΗ ΤΡΥΨΑΝΗ - motioteam), ενώ στο βάθος διακρίνεται η συνομιλήτριά της Λίζυ Τσιριμώκου. Στην κεντρική φωτογραφία ο ούγγρος Λάσλο Κρασναχορκάι, απο κάτω ο γερμανός συγγραφέας αστυνομικών Harald Gilbers, κι ακολουθεί εικόνα από την επιτελεστική παράσταση «Κάτι τρέχει με την οικογένεια». Τελευταία, μια εικόνα από τη «δική μας» εκδήλωση Κριτική λογοτεχνίας και διαδίκτυο.