Δέκα ταινίες με λογοτεχνικό ενδιαφέρον από το πρόγραμμα του 26ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας «Νύχτες Πρεμιέρας».
Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός
Το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Νύχτες Πρεμιέρας, επιστρέφει για 26η χρονιά, από τις 23 Σεπτεμβρίου μέχρι και τις 4 Οκτωβρίου αισιόδοξο και πλήρως προσαρμοσμένο στις νέες συνθήκες, συστήνοντας για πρώτη φορά στη χώρα μας μια υβριδική εκδοχή της διοργάνωσης, προσιτή σε όσο το δυνατόν περισσότερους θεατές.
Οι 26ες Νύχτες Πρεμιέρας θα πραγματοποιηθούν στους φυσικούς τους χώρους, τις αίθουσες ΙΝΤΕΑΛ, ΔΑΝΑΟΣ 1 και ΟΠΕΡΑ 1, ενώ, ειδικά φέτος, θα φιλοξενηθούν προβολές και στα θερινά σινεμά ΛΑΪΣ - Ταινιοθήκη της Ελλάδας, ΡΙΒΙΕΡΑ, ΤΡΙΑΝΟΝ και ΣΤΕΛΛΑ.
Online Προβολές
Για την καλύτερη και ασφαλή εξυπηρέτηση των θεατών, σε συνεργασία με το Festival Scope και Shift 72, το 26ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας «Νύχτες Πρεμιέρας» συμπληρώνει το πρόγραμμά του μια σειρά online προβολών σε ειδικά διαμορφωμένη ψηφιακή πλατφόρμα (online.aiff.gr) όπου οι θεατές θα μπορούν να απολαμβάνουν ταινίες και από την ασφάλεια του σπιτιού τους, σε όλη την Ελλάδα.
Στην περίπτωση που οι συνθήκες της πανδημίας το επιβάλλουν, η συγκεκριμένη πλατφόρμα παρέχει την ασφάλεια μέρος του 26ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας να διεξαχθεί ψηφιακά διατηρώντας τον πλούτο των παράλληλων δράσεων της διοργάνωσης, όπως masterclass, συζητήσεις, εισαγωγή από σκηνοθέτες και Q&A αλλά και ευρεία διάδραση με το κοινό, προσαρμοσμένες στο διαδικτυακό περιβάλλον.
To αναλυτικό πρόγραμμα των online προβολών θα ανακοινωθεί μαζί με το πλήρες πρόγραμμα του 26ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας στη συνέντευξη τύπου η οποία θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2020, στον θερινό κινηματογράφο ΑΙΓΛΗ ΖΑΠΠΕΙΟΥ, στις 20:30, και θα μεταδοθεί με live streaming στα κανάλια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης του Φεστιβάλ.
ΔΕΚΑ ΤΑΙΝΙΕΣ ΜΕ ΕΙΔΙΚΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ
Πριν από την ανακοίνωση του αναλυτικού ωρολόγιου προγράμματος
Νίκος Καρούζος – Ο Δρόμος για το έαρ του Γιάννη Καρπούζη
Αριστερός και χριστιανός, ερημίτης και αλκοολικός, ο καταραμένος ποιητής Νίκος Καρούζος είναι η κεντρική φιγούρα σ' αυτή την υβριδική ταινία στην οποία καταγράφεται η επεισοδιακή ζωή και το ανεξερεύνητο έργο του ποιητή. Σε αυτό το ντοκιμαντέρ-δοκίμιο, ο θεατής ακολουθεί μια διαδρομή στο αθηναϊκό αστικό τοπίο, στη Μακρόνησο, στη Στοκχόλμη και την Κρονστάνδη, μαζί με έναν ερευνητή που πραγματοποιεί ένα ταξίδι στον χρόνο, με στόχο την αποκατάσταση της συλλογικής ανάμνησης του πιο υποτιμημένου ποιητή της Ελλάδας και της ταραχώδους ζωής του. Μέσα από εικόνες, φιλμ και μαρτυρίες η ιστορία εξελίσσεται όσο ο ηλικιωμένος ερευνητής βρίσκει παλιές βιντεοκασέτες και αρχεία που συνδέουν την ιστορία του ποιητή με την ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας από τη δεκαετία του ‘30 ως τα χρόνια της πρόσφατης κρίσης. Αφήγηση Δημήτρης Καταλειφός.
Shirley της Josephine Decker
Ένα νιόπαντρο ζευγάρι επισκέπτεται το σπίτι μιας αγοραφοβικής συγγραφέως ιστοριών τρόμου και του καθηγητή συζύγου της. Ο νεαρός θα γίνει βοηθός του καθηγητή στο πανεπιστήμιο. Η έγκυος κοπέλα, παρά την πανεπιστημιακή της φιλοδοξία, θα γίνει παραδουλεύτρα της καθηλωμένης στο σπίτι συγγραφέως. Στο επίκεντρο η περίφημη συγγραφέας Σίρλεϊ Τζάκσον («The Haunting of Hill House») κι απέναντί της οι μάχες του γάμου, των κοινωνικών επιταγών, του δημιουργικού μυαλού να υπομένει το βάρος και την τρέλα της καλλιτεχνικής έκφρασης. Λεπτομερής, λαβυρινθώδης, ευλύγιστα ασταθής κι επιδέξια αντισυμβατική, η ταινία της ιδιοσυγκρασιακής Ντέκερ, περηφανεύεται μια φορμαρισμένη διανομή, προεξαρχούσης της Ελίζαμπεθ Μος και συλλαμβάνει συναρπαστικά την οδύνη του καλλιτεχνικού τοκετού. Ειδικό Δραματικό Βραβείο της Επιτροπής στο Σάντανς και ο Μάρτιν Σκορσέζε στο τιμόνι του παραγωγού.
Satyricon του Federico Fellini
Ο ορισμός της περιώνυμης «ποιητικότητας» του Φεντερίκο Φελίνι δίνεται καλύτερα από κάθε άλλη ταινία του, στο «Σατυρικόν». Η ποίηση των ονείρων του maestro έγκειται στην υιοθεσία της αλληλουχίας ενός ονειρικού συνειρμού και στην θαρραλέα, χωρίς προηγούμενο (και χωρίς επόμενο) συγκρότηση εικόνων και ντεκουπάζ, που μεταποιούν την πραγματικότητα σε κάτι νέο. Η λογοτεχνική πραγματικότητα εδώ είναι η ανάπλαση ρωμαϊκών και ελληνικών μύθων του Πετρώνιου. Πραγματικότητα έτσι κι αλλιώς θραυσματική, μιας και το κείμενο από την εποχή του Νέρωνα έρχεται λειψό. Η φελινική μεταποίηση συντελείται σε έναν οργασμό αποσπασματικής, υπέρλογης εξιστόρησης, αναρχικής τόλμης, περιφρόνησης του αφηγηματικά (και κοινωνικά) κανονικού καθώς και μιας εικαστικής φαντασμαγορίας που σπάνια επιτράπηκε στον κινηματογράφο. Υποψηφιότητα για Όσκαρ Σκηνοθεσίας.
Alice του Jan Svankmajer
Τεκμήριο μιας εντελώς διαφορετικής νοοτροπίας στο παιδικό φιλμ, όσο και πειστήριο μιας (δυστυχώς) μακρινής πια αισθητικής εθνικών κινηματογραφιών, η «Αλίκη» του Γιαν Σβανκμάγιερ βασίζεται στην περίφημη Αλίκη στην Χώρα των Θαυμάτων. Και για λίγα αρχικά λεπτά μπορείς να της αντιπαραβάλλεις ακόμα και την (θαυμάσια στο είδος της) ντισνεϊκή «Αλίκη» του 1951. Όμως από ένα σημείο και μετά, ο Σβανκμάγιερ και η stop motion τεχνική του διαφεύγουν στην ονειρική τους λογική, που ουδέν χρέος στο παραμύθι φέρει. Αντίθετα, εδώ έχουμε μια αγριωπή Αλίκη, χωρίς φτιασίδια, χάρη και διδακτικό φως, γεμάτη κοφτερά αντικείμενα, σχετική βία (ο White Rabbit την έχει άσχημα) και σκοτάδι. Υποδειγματική σκηνογραφία, ασταμάτητη εφευρετικότητα κι ένα φινάλε τόσο σαρδόνιο που και ο Λιούις Κάρολ θα επικροτούσε.
Martin Eden του Pietro Marcello
Σε μια αδιευκρίνιστη περίοδο της πρόσφατης ιταλικής ιστορίας ένας πάμφτωχος ναύτης επανεφευρίσκει τον εαυτό του ως πολιτικοποιημένο συγγραφέα, αποκτά φήμη και εισχωρεί παντρεμένος στα σαλόνια της αριστοκρατίας, για να βρεθεί σύντομα σε ιδεολογική σύγκρουση με έναν κόσμο στον οποίο δεν ανήκει. Το ομότιτλο μυθιστόρημα του Τζακ Λόντον τυχαίνει εκμοντερνισμένης διασκευής, επικού χαρακτήρα και υψηλού γούστου εικονογράφησης, ευτυχώντας επιπλέον τον τυχοδιώκτη ήρωα που σκαρφίστηκε ο κλασικός Αμερικανός συγγραφέας να τον υποδύεται μοναδικά ο ανερχόμενος Λούκα Μαρινέλι, κερδίζοντας το βραβείο ερμηνείας στο Φεστιβάλ Βενετίας.
Les Soeurs Brontë του André Téchiné
Υποδειγματικό σινεμά εποχής, στη μεγάλη γαλλική παράδοση, ελεύθερο από εντυπωσιασμό και κάθε μορφής μοντερνισμό που θα υπέσκαπτε την ατμόσφαιρα της ακεραιότητας της περιόδου. Για μοναδική, ως σήμερα, φορά ένα κινηματογραφικό έργο προσεγγίζει βιογραφικά τις περίφημες αδελφές Μπροντέ, εκ των οποίων οι τρεις γυναίκες άφησαν αρυτίδωτο ίχνος στην ιστορία της αγγλοσαξονικής λογοτεχνίας. Και το κάνει με φεμινισμό, ενστερνισμό του ρυθμού και των ήχων της εποχής και μια εκπληκτική σύλληψη του αχανούς, πανέμορφου, αλλά και αδιάφορου στα ανθρώπινα, τοπίου. Ο τόνος του Τεσινέ είναι αυτός ενός εξελισσόμενου πένθους, ο χειρισμός των τριών σπουδαίων πρωταγωνιστικών κυριών του ορίζει την ερμηνευτική νέα εποχή της Γαλλίας, ενώ το ωρολογιακό μοντάζ και οι α λα «Μπάρι Λίντον» ηχομορφές του Φιλίπ Σαρντ ολοκληρώνουν το λεπτοδουλεμένο επίτευγμα.
Barton Fink των Coen Brothers
Ένας φέρελπις θεατρικός συγγραφέας του Μπρόντγουεϊ, ο Μπάρτον Φινκ, έρχεται στις αρχές του 1940 στο Χόλιγουντ για να εργαστεί ως σεναριογράφος. Παρά τις πανταχόθεν δηλώσεις του για την κατανόηση του «απλού ανθρώπου», μπλοκάρει πανηγυρικά όταν πρέπει να γράψει γι’ αυτόν ή να αναγνωρίσει τις ανάγκες του στην πραγματικότητα. Και η πραγματικότητα σύντομα θα αρχίσει να παίρνει ανεξέλεκτες τροπές. Παροιμιώδες κοενικό μεταμοντέρνο παιχνίδι πάνω στα κινηματογραφικά είδη, τις αναφορές, τη σάτιρα και τον τρόμο του δημιουργικού μυαλού σε κρίση. Θρίαμβος στις Κάννες εκείνης της χρονιάς (3 βραβεία, μεταξύ των οποίων και ο Χρυσός Φοίνικας – εξαιτίας του άλλαξαν οι κανόνες…) για μια καυστική μετα-κωμωδία, που προοδευτικά βυθίζεται όλο και περισσότερο στην ονειρική λογική. Ιστορικό τελευταίο πλάνο, γεννά χορταστικές συζητήσεις έκτοτε.
The Saragossa Manuscript του Wojchiec Has
Ένα πανδαιμόνιο κινηματογράφου. Μια ταινία που δεν μπορεί να σταματήσει να προκαλεί πώς γυρίστηκε μα ούτε και να σε παρασύρει στο ιδιοφυές παιχνίδι της. Απόλυτη πιστοποίηση του εύρους της πολωνικής ακμής «Το Χειρόγραφο της Σαραγόσα» είναι και κάτι ακόμα: Ένας διαπολιτισμικός κινηματογραφικός κομήτης, εκτυφλωτικός μα και ανεπανάληπτος, που σου ζητά το (απορημένο) ενδιαφέρον και θα στο επιστρέψει σε «συναρπασμό». Στο πρώτο της μέρος μια μονογραφία για τον Θάνατο (εκτείνεται από το μπουλβάρ ως τον Μπέργκμαν), στο δεύτερο μέρος μια απίθανη κοσμολογική σπονδή στην έννοια της αφήγησης. Χας, Τσιμπούλσκι, Πεντερέτσκι εκθαμβωτικά παρόντες, ενώ Σκορσέζε-Κόπολα έβαλαν τα λεφτά τους να βρεθεί, να αποκατασταθεί και να επαναδιανεμηθεί αυτό το «Χειρόγραφο», αυτό το χειροποίητο, βαρύτιμο και τελικά ανεπανάληπτο δείγμα της όσμωσης της ελευθερίας και του ταλέντου.
The Capote Tapes του Ebs Burnough
Ο Τρούμαν Καπότε είναι ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς του δευτέρου μισού του 20ού αιώνα και η μοναδική περίπτωση ανθρώπου της ίδιας εποχής που η περσόνα του καταβρόχθισε την καλλιτεχνική του φύση. Μέσα από τρία βιβλία ατσαλώθηκε μια μεγάλη φήμη, την οποία «όμως» ο ίδιος αντάλλαξε για μια εντελώς διαφορετική ζωή νεοϋορκέζικης διασημότητας. Μια ζωή που ίσως θα αποτυπωνόταν στο «Answered Prayers». Το βιβλίο που πάντα έγραφε για τη ζάμπλουτη ελίτ, το βιβλίο που άρκεσαν μόλις τρία του κεφάλαια για να τον αποβάλλουν από τις μυθικές του γνωριμίες. Το βιβλίο που μάλλον δεν θα διαβάσουμε ποτέ. Το ντοκιμαντέρ του Μπέρναφ βυθίζεται στα άδυτα μιας εποχής και μιας ιδιοσυγκρασίας και συναρπάζει με τους χίλιους τρόπους που μπορεί να προφητευθεί το μέλλον – και να χαθεί μια ψυχή.
Josep του Aurel
1939. Ο Ισπανικός εμφύλιος ολοκληρώνεται και 50 χιλιάδες ηττημένοι των δημοκρατικών δυνάμεων στοιβάζονται και κακοποιούνται σε γαλλικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Σε αυτές τις συνθήκες μια φιλία ανθίζει αναπάντεχα μεταξύ ενός Γάλλου φρουρού και του Γιοσέπ, ενός Καταλανού αιχμαλώτου ο οποίος, μέσα από τα σκίτσα του, αποτυπώνει τα όσα αποτρόπαια συμβαίνουν εκεί. Ο κομίστας της Le Monde, μετά από μία δεκαετία σκληρής προετοιμασίας, μεταπηδά στο animation σχεδιάζοντας ένα οπτικά συγκλονιστικό και συναισθηματικά γενναιόδωρο μάθημα αντίστασης και Ιστορίας, βασισμένο σε αληθινά γεγονότα από την ζωή του σπουδαίου καλλιτέχνη, αντιφασίστα και εραστή της Φρίντα Κάλο, Γιοσέπ Μπαρτολί. Επίσημη επιλογή του φετινού Φεστιβάλ Καννών.
* Ο ΚΩΣΤΑΣ ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ είναι δημοσιογράφος.
Το 26ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας θα πραγματοποιηθεί 23 Σεπτεμβρίου - 4 Οκτωβρίου.
Υπό την αιγίδα και με την οικονομική ενίσχυση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Μεγάλος Χορηγός του 26ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας είναι η COSMOTE TV.
Με τη συνεργασία του Δήμου Αθηναίων / Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ).
