Πρόσωπα από το χώρο των τεχνών, των ιδεών και του πολιτισμού, αποκαλύπτουν το δικό τους αναγνωστικό χαρακτήρα, τη μύχια σχέση τους με το βιβλίο και την ανάγνωση.
Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός
Φωτό: Αντώνης Ψαρράς
Ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Μάνος Καρατζογιάννης απαντά σε 21 κλασικές ή αναπάντεχες βιβλιοφιλικές ερωτήσεις.
/Ποιο βιβλίο διαβάζετε αυτό τον καιρό;
Το βιβλίο της Φωτεινής Τσαλίκογλου 8 ώρες και 35 λεπτά, που διασκεύασα για το θέατρο. Το διάβασα άλλη μια τελευταία φορά, πριν ξεκινήσουν οι παραστάσεις. Με συγκινεί πολύ. Μέσα σε μια πτήση που διαρκεί 8 ώρες και 35 λεπτά περνά η ιστορία μιας οικογένειας κι ενός ολόκληρου λαού.
/Πώς ήρθε στα χέρια σας;
Μου το πρότειναν δύο φίλοι σε εντελώς διαφορετικές περιόδους: ο Νίκος Θρασυβούλου και η Σίσσυ Παπαθανασίου. Για διαφορετικούς λόγους μάλιστα ο καθένας και αυτό μου έκανε εντύπωση και μου κέντρισε το ενδιαφέρον.
/Θα επιλέγατε ένα βιβλίο μόνο από το εξώφυλλό του;
Εδώ έχω επιλέξει άνθρωπο μόνο από την εμφάνισή του. Συμβαίνουν αυτά τα λάθη.
/Διαβάζετε στο Μετρό, σε καφέ ή σε άλλους εξωτερικούς χώρους;
Στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και στο καμαρίνι. Πάντα σε transito στιγμές. Στο μεταίχμιο. Σαν συντροφιά στο πέρασμα σε κάτι άλλο.
/Σε ποια στάση σας αρέσει να διαβάζετε;
Ξαπλωμένος στην παραλία είναι πιο όμορφα.
/Αφού διαβάσετε ένα βιβλίο, μετά τι το κάνετε;
Ή το συστήνω ή το ξεχνάω.
/Μπορείτε να βρείτε ένα παλιότερο βιβλίο άμα το ψάχνετε;
Έχω την τύχη να έχω αρκετούς φίλους από το χώρο της λογοτεχνίας κι έτσι δε δυσκολεύομαι σχετικά με την εύρεση ενός βιβλίου.
/Προσέχετε τα βιβλία σας ή τα τσακίζετε, τα υπογραμμίζετε και σημειώνετε επάνω σ' αυτά;
Εξαρτάται το βιβλίο. Σε κάποια γράφω μέχρι κι άλλο βιβλίο από πάνω. Σε άλλα δεν ξέρω γιατί είμαι πιο ευλαβικός.
/Έχει τύχει ποτέ να διαβάσετε το ίδιο βιβλίο δεύτερη φορά στη σειρά;
Καπάκι όχι. Μετά από καιρό ναι, συχνά. Κάποια βιβλία λειτουργούν σαν πυξίδα μέσα μου.
/Αφήνετε στη μέση βιβλία που σας κάνουν να βαριέστε;
Το παλεύω πολύ, αλλά αν δεν... το αφήνω. Δεν είναι αντιβίωση.
/Έχει τύχει να σας συναρπάσει, μετά από χρόνια, βιβλίο που στην πρώτη ανάγνωση σας είχε απογοητεύσει;
Ναι και βιβλία και άνθρωποι. Ίσως η στιγμή δεν ήταν κατάλληλη.
Θα επιλέγατε ένα βιβλίο μόνο από το εξώφυλλό του;
Εδώ έχω επιλέξει άνθρωπο μόνο από την εμφάνισή του. Συμβαίνουν αυτά τα λάθη.
/Έχετε κλάψει ποτέ διαβάζοντας ένα βιβλίο;
Ναι, έχω κλάψει. Με το βιβλίο του Φρέντυ Γερμανού για τη ζωή της Έλλης Λαμπέτη.
/Έχετε πετάξει ποτέ βιβλίο στα σκουπίδια;
Δε νομίζω. Σε ένα έργο όμως, στο «Diktat», τα έκαιγα συμβολικά.
/Έχετε πετάξει ποτέ βιβλίο σε άνθρωπο;
Ποτέ. Βάζο, όμως, ναι. Αστειεύομαι.
/Ποιος είναι ο πρώτος άνθρωπος στον οποίο μιλάτε για ένα βιβλίο που μόλις έχετε τελειώσει;
Ίσως οι συνάδελφοί μου στην πρόβα.
/Υπάρχει κάποιο βιβλίο που έχετε δωρίσει παραπάνω από μία φορά;
Τον Μικρό Πρίγκιπα. Για κάθε παιδί.
/Τι κάνετε αν δανείσετε ένα βιβλίο και δεν σας επιστραφεί;
Θα το ξεχάσω. Ή μάλλον θα το θυμηθώ, αλλά δε θα το ζητήσω. Ένας συνάδελφος μου θύμισε τις προάλλες ότι πριν από δύο χρόνια του είχα δανείσει δύο βιβλία του Γιάννη Τσαρούχη.
/Μέσα σε ποια ιστορία που έχετε διαβάσει θα θέλατε να ζείτε;
Η δεκαετία του '60 των Νιάρχου – Ελευθερίου.
/Λένε ότι ορισμένα βιβλία «μας βρίσκουν» σχεδόν μαγικά τη στιγμή που τα χρειαζόμαστε. Σας έχει συμβεί;
Το πιστεύω πολύ αυτό. Ακόμη θα έλεγα ότι τα βιβλία που διαβάζουμε μπορούν ερήμην μας να καθορίσουν τη ζωή μας. Είναι σαν τους ανθρώπους.
/Για ποιο βιβλίο θα λέγατε: αυτό το βιβλίο μου άλλαξε τη ζωή;
Η ζωή μου της Ιζαντόρα Ντάνκαν και Η ψυχή του ανθρώπου στον σοσιαλισμό του Όσκαρ Ουάιλντ.
/Τι είναι για σας ένα καλό βιβλίο;
Τι είναι για εσάς ένας ωραίος άνθρωπος; Η ομορφιά είναι αίνιγμα, το ίδιο και η λογοτεχνία.
Info
Ο Μάνος Καρατζογιάννης είναι αριστούχος της Ανωτέρας Σχολής Δραματικής Τέχνης του Γιώργου Αρμένη (2003). Έχει σπουδές στην Αγγλική και στη Γερμανική γλώσσα καθώς επίσης και στην κλασσική κιθάρα. Από τον Σεπτέμβριο του 2017 έχει αναλάβει την καλλιτεχνική διεύθυνση του Θεάτρου «Σταθμός».