
Πρόσωπα από το χώρο των τεχνών, των ιδεών και του πολιτισμού, αποκαλύπτουν τον δικό τους αναγνωστικό χαρακτήρα, τη μύχια σχέση τους με το βιβλίο και την ανάγνωση. Σήμερα, ο ηθοποιός Χάρης Μαυρουδής απαντά σε 20 κλασικές ή απρόσμενες βιβλιοφιλικές ερωτήσεις.
Επιμέλεια: Λεωνίδας Καλούσης
Ποιο βιβλίο διαβάζετε αυτές τις μέρες;
Αυτή την περίοδο έχω ξεκινήσει και διαβάζω Τα σταφύλια της οργής του Στάινμπεκ.
Πώς ήρθε στα χέρια σας;
Το βιβλίο το αγόρασα στο αεροδρόμιο, όταν διαπίστωσα πως είχα ξεχάσει να πάρω μαζί μου ένα άλλο ιστορικό βιβλίο που διάβαζα το Μια ριζοσπαστική ιστορία του κόσμου του Νιλ Φόκνερ. Φυσικά γνώριζα τον τίτλο και το περιεχόμενό του, αλλά μια σχετικά πρόσφατη κουβέντα/αναφορά για το βιβλίο σε μια πολιτική συζήτηση από έναν άνθρωπο που θαυμάζω για τη σκέψη και τη γνώση του, μου δημιούργησε την ανάγκη να διαβάσω το βιβλίο αυτό. Οπότε μόλις το είδα, άδραξα την ευκαιρία.
Διαβάζετε στο μετρό, σε καφέ ή σε άλλους δημόσιους χώρους;
Έχω διαβάσει βιβλία σε καφέ, σε σκοπιά στη θητεία μου, στο Μετρό, στον προθάλαμο γιατρού, σε προαύλια σχολείων, στο καμαρίνι μου. Οπουδήποτε μπορώ να θυμηθώ. Αγαπάω την ανάγνωση και είναι μέρος της καθημερινότητάς μου.
Σε ποια στάση σας αρέσει να διαβάζετε;
Δεν το έχω σκεφτεί ποτέ αυτό. Σε οποιαδήποτε στάση δεν πιάνεται το σβέρκο και η μέση μου!
Ποιο είναι το πρώτο βιβλίο που θυμάστε τον εαυτό σας να διαβάζετε;
Αν και ξεκίνησα ανάγνωση, διάβασμα, με Αστερίξ και Λούκυ Λουκ, θυμάμαι το βιβλίο που διάβαζα μικρός: Μια κάμπια πεινασμένη. Επίσης εκεί στις πρώτες πρώτες τάξεις του Δημοτικού θυμάμαι τα βιβλία της Σαρρή και της Ζέη.
Πότε κλάψατε τελευταία φορά διαβάζοντας ένα βιβλίο;
Δεν μου είναι εύκολο το κλάμα όταν διαβάζω βιβλία, σε αντίθεση με την παρακολούθηση θεάτρου και κινηματογράφου που ξεσπάω πιο εύκολα σε κλάμα. Θυμάμαι έντονα πως ένα βιβλίο που μου προκάλεσε τέτοιο συναίσθημα ήταν το Παιδί 44 του Τομ Ρομπ Σμιθ. Πραγματευόταν μεταξύ άλλων ένα πολύ δύσκολο κοινωνικό ζήτημα και στο σημείο που γινόταν η αποκάλυψη αναφορικά με τα αίτια που βρισκόντουσαν πίσω από την ψυχοσύνθεση του δράστη (προσπαθώ να είμαι προσεκτικός προκειμένου να μην κάνω αποκαλύψεις), ξέσπασα σε κλάματα.
Έχει τύχει ποτέ να διαβάσετε το ίδιο βιβλίο δεύτερη φορά;
Ελάχιστες φορές, παρόλο που δεν θυμάμαι μετά από κάποιο εύλογο διάστημα το περιεχόμενο ενός βιβλίου, τουλάχιστον με τρόπο που ακυρώνει την περίπτωση μιας δεύτερης ανάγνωσης. Έχω διαβάσει σίγουρα Το όνομα του ρόδου του Ουμπέρτο Έκο με τελείως διαφορετική ματιά και το Ο δήμιος του έρωτα του Γιάλομ.
Όπως δεν επιθυμώ να φύγει θεατής από τη μέση μιας παράστασης, έτσι δεν «επιτρέπω» στον εαυτό μου, να «αποχωρήσει» από την ανάγνωση ενός βιβλίου!
Αφήνετε στη μέση (ή και νωρίτερα) βιβλία που σας κάνουν να βαριέστε;
Όταν παίρνω ένα βιβλίο νιώθω την ηθική υποχρέωση να ολοκληρώσω την ανάγνωσή του. Έστω και αν είναι ένα βαρετό, κακό βιβλίο. Πιστεύω πως είναι αποτέλεσμα ταύτισης με την προσπάθεια που καταβάλλω ως καλλιτέχνης για την ολοκλήρωση ενός θεατρικού έργου, μιας παράστασης. Όπως δεν επιθυμώ να φύγει θεατής από τη μέση μιας παράστασης, έτσι δεν «επιτρέπω» στον εαυτό μου, να «αποχωρήσει» από την ανάγνωση ενός βιβλίου!
Τι κάνετε τα βιβλία που έχετε διαβάσει; Αν χρειαστεί να τα ξαναβρείτε, ξέρετε πού βρίσκονται;
Τα περισσότερα βιβλία μου τα κρατάω στην βιβλιοθήκη μου ελπίζοντας πως κάποια στιγμή θα τα διαβάσουν και τα παιδιά μου. Για εμένα είναι κομμάτια της ιστορίας μου, της ιδιοσυγκρασίας μου. Είναι φορείς της διαμόρφωσης των ιδεών και των αντιλήψεών μου και δεν μου είναι εύκολο να τα αποχωριστώ. Επειδή όμως και ο χώρος δεν είναι εύκολο να τα χωρέσει, πολλές φορές έχω χαρίσει βιβλία που δεν θα τα διαβάσω ξανά, σε φίλους και δανειστικές βιβλιοθήκες.
Σημειώνετε ή γράφετε πάνω στα βιβλία σας;
Ποτέ δεν σημειώνω ή γράφω σε ένα βιβλίο! Ακόμα και στα βιβλία που μας έδινε το Πανεπιστήμιο που δεν ήταν τα εγχειρίδια του Πανεπιστημίου, απέφευγα να σημειώνω πάνω τους. Παρόλο που αντιλαμβάνομαι και σέβομαι την ανάγκη των ανθρώπων να υπογραμμίζουν ή και να γράφουν τις σκέψεις τους εγώ για κάποιον λόγο δεν το κάνω!
Σας έχει συναρπάσει, μετά από χρόνια, βιβλίο που στην πρώτη ανάγνωση σας είχε απογοητεύσει;
Να με είχε απογοητεύσει όχι! Να έχω ανακαλύψει και άλλες πτυχές του ίσως και σημαντικότερες, ναι! Όπως έγραψα σπάνια καταπιάνομαι με ένα βιβλίο δεύτερη φορά, όμως στην περίπτωση του βιβλίου Το όνομα του ρόδου που προανέφερα, θυμάμαι χαρακτηριστικά πως η πρώτη ανάγνωση είχε επικεντρωθεί στο μυστήριο και η δεύτερη φορά, χρόνια μετά που ήμουν σαφώς πιο ώριμος χαρακτήρας, ανακάλυψα και το φιλοσοφικό μεγαλείο του συγγραφέως.
Ισχυριστήκατε ποτέ ότι διαβάσατε ένα βιβλίο που δεν είχατε διαβάσει;
Ναι από ντροπή, αλλά αμέσως μετά το πήρα και το διάβασα. Αυτό είχε γίνει στην περίπτωση του βιβλίου Έγκλημα και Τιμωρία του Ντοστογιέφσκι, το οποίο και λάτρεψα!
Έχετε δανειστεί βιβλίο χωρίς να το επιστρέψετε;
Ποτέ! Σέβομαι την εμπιστοσύνη του άλλου και δεν ξεχνάω ποτέ να επιστρέψω κάτι που δεν μου ανήκει. Έχει τύχει να αποφασίσω να αγοράσω βιβλίο που έχω δανειστεί επειδή μου άρεσε και ήθελα να υπάρχει στην βιβλιοθήκη μου, όπως στην περίπτωση του Ηρακλής ο συνταξιδιώτης μου του Ρόμπερτ Γκρέιβς, αλλά να μην επιστρέψω βιβλίο ποτέ! Αντιθέτως, έχω απωλέσει αρκετά βιβλία από τη βιβλιοθήκη μου και… κάνω έκκληση σε όποιον/όποια τα έχει δανειστεί, να μου τα επιστρέψει!
Υπάρχει κάποιο βιβλίο που έχετε δωρίσει παραπάνω από μία φορά;
Η Μικρή ιστορία του Κόσμου του Γκόμπριχ είναι ένα βιβλίο που το έχω δανείσει αρκετές φορές. Ο λόγος έχει να κάνει με το γεγονός πως αγαπάω την Ιστορία και θεωρώ πως οι αναγνώστες του, θα μοιραστούν το ίδιο συναίσθημα.
Ποιος είναι ο πρώτος άνθρωπος στον οποίο μιλάτε για ένα βιβλίο που μόλις έχετε τελειώσει;
Η σύντροφός μου!
Δεν πιστεύω στην τύχη, πιστεύω όμως στην αναζήτηση. Σε μια περίοδο ενδοσκόπησης, η ποίηση του Τίτου Πατρίκιου έδωσε λέξεις στις σκέψεις μου και ωρίμασε τα όνειρά μου.
Θα συμμετείχατε σε μια Λέσχη Ανάγνωσης;
Αν είχα τον απαιτούμενο χρόνο και συμμετείχα σε μια Λέσχη που θα μοιραζόμουν κοινά ενδιαφέροντα, με μεγάλη μου ευχαρίστηση.
Μέσα σε ποιο μυθιστόρημα που έχετε διαβάσει θα θέλατε να ζείτε;
Θα επιθυμούσα σφόδρα να συνταξιδέψω στο Ημερολόγια μοτοσικλέτας με τον Τσε Γκεβάρα και να γνωρίσω τα μέρη και τους ανθρώπους που διαμόρφωσαν τη συνείδηση και τις ιδέες ενός από τους μεγαλύτερους επαναστάτες που πέρασαν από τον κόσμο μας.
Λένε ότι ορισμένα βιβλία «μας βρίσκουν» τη στιγμή που τα χρειαζόμαστε… Σας έχει συμβεί;
Δεν πιστεύω στην τύχη, πιστεύω όμως στην αναζήτηση. Σε μια περίοδο ενδοσκόπησης, η ποίηση του Τίτου Πατρίκιου έδωσε λέξεις στις σκέψεις μου και ωρίμασε τα όνειρά μου.
Για ποιο βιβλίο θα λέγατε: αυτό το βιβλίο μου άλλαξε τη ζωή;
Ένα βιβλίο που άλλαξε τη ζωή μου ήταν το Οι αγριόκυκνοι της Γιουνγκ Τσανγκ. Με βοήθησε να αντιληφθώ καλύτερα τις σκοτεινές πλευρές των ανθρώπων και πως η ζωή δεν είναι άσπρο/μαύρο αλλά πως οφείλουμε να βλέπουμε πίσω από λάβαρα και ιδεοληψίες.
Τι είναι για σας ένα καλό βιβλίο;
Ένα καλό βιβλίο για εμένα είναι αυτό που σου ανοίγει ορίζοντες. Είναι ένας μέντορας με τον οποίο εξελίσσεσαι ως οντότητα. Είναι ένας καινούριος κόσμος στον οποίο βρίσκεις μια θέση και ταξιδεύει ως ένα κομμάτι σου.