altΤεύχος 122-123, Ιούλιος-Δεκέμβριος 2013
Αφιέρωμα: Ο Καβάφης του Τσίρκα

Το νέο τεύχος του περιοδικού Σύγχρονα Θέματα φιλοξενεί ένα αφιέρωμα στον «Καβάφη του Τσίρκα» που επιμελούνται οι Γιάννης Παπαθεοδώρου και Μίλτος Πεχλιβάνος. Το αφιέρωμα συμπληρώνεται με εικόνες από σπάνια άλμπουμ φωτογραφιών, με την κατεστραμμένη από τον βομβαρδισμό των Εγγλέζων Αλεξάνδρεια, αρχεία που ο ίδιος ο Τσίρκας εμπιστεύτηκε στη Βουβούλα Σκούρα, καλλιτεχνική διευθύντρια του περιοδικού, και που ήταν το αρχικό έναυσμα για το τεύχος.

Το αφιέρωμα ανοίγουν οι Χρύσα Προκοπάκη και Δημήτρης Αγγελής φυλλομετρώντας τα καβαφικά ημερολόγια του Τσίρκα, αποσπάσματα των οποίων δημοσιεύονται για πρώτη φορά εδώ. Ο Γιάννης Παπαθεοδώρου και ο Μίλτος Πεχλιβάνος ανιχνεύουν τον πολιτικό Καβάφη μέσα και από την ανέκδοτη επιστολογραφία του Τσίρκα με τον Μ.Μ. Παπαϊωάννου, ο Χρήστος Χατζηιωσήφ αναζητά τη χαμένη εθνική αστική τάξη στην Αλεξάνδρεια και ο Αλέξανδρος Καζαμίας εξερευνά την ιστορία της αποικιακής Αλεξάνδρειας στον Καβάφη του Τσίρκα. Στην ενότητα «Στις πολιτείες της γραφής», η Μαρία Ιατρού εντοπίζει καβαφικές αναφορές στις Ακυβέρνητες Πολιτείες, ο Ούλριχ Μένινγκ γράφει για τη χρήση της διακειμενικότητας στις Ακυβέρνητες Πολιτείες μέσα από το πρόσωπο του δρ. Ρόμπερτ Ρίτσαρντς, ενώ η Μαρία Τοπάλη φορά τον Καβάφη ως «οξφορδιανή γραβάτα» του Τσίρκα.

Όπως γράφουν οι επιμελητές στο προλογικό τους σημείωμα, «επιλέξαμε μια διαφορετική συμμετοχή στο “έτος Καβάφη”, μέσα από την επίσκεψη ενός ερμηνευτικού σχήματος που επηρέασε σημαντικά τις καβαφικές σπουδές από τη δεκαετία του ’60 ώς τις μέρες μας. Το γνωρίζουμε καλά· περισσότερο από κάθε άλλο κείμενο της καβαφικής κριτικής στη δεκαετία του ’60, ο “Καβάφης του Τσίρκα” διαβάστηκε πολιτικά, ενταγμένος κυρίως στις συγκρούσεις της ελληνικής Αριστεράς. Το ίδιο έγινε και με τις Ακυβέρνητες Πολιτείες. Σήμερα, που στον γεωπολιτικό χάρτη η “αραβική άνοιξη” εναλλάσσεται με το χαμηλό βαρομετρικό των αυταρχικών καθεστώτων και η συνθήκη της αποικιοκρατίας του 20ού αιώνα έχει παραχωρήσει οριστικά της θέση της στην εύφλεκτη Μεσόγειο των μετα-αποικιακών φονταμενταλισμών, το κριτικό έργο του καϊρινού Τσίρκα για τον αλεξανδρινό Καβάφη μπορεί να ξαναδιαβαστεί μέσα στα νέα συμφραζόμενα του καιρού μας […] Οι καρποί αυτής της αρχειακής έρευνας διασταυρώνονται με άλλες εξαιρετικά σημαντικές και ενδιαφέρουσες προσεγγίσεις που, με αφετηρία τον Καβάφη, εκβάλλουν σε ευρύτερα ζητήματα: στην ιστοριογραφική εκδοχή του παροικιακού ελληνισμού, στις περιστάσεις και καταστάσεις της δημιουργικής φαντασίας, στην ιστορία της κριτικής ως πρακτικής λόγου και ως συστήματος σκέψης».

Στο επόμενο μέρος του νέου τεύχους, ανάμεσα στα «Άρθρα και Μελέτες», βρίσκουμε μια ανάλυση των υφιστάμενων προτάσεων αλλά και μια νέα εναλλακτική για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, από τον Γιώργο Ιωαννίδη, τη μελέτη της Ελένης Παπαγαρουφάλη για την κατασκευή του εαυτού μέσα από το βιογραφικό σημείωμα, καθώς και τη συμβολή της Έφης Κάννερ σχετικά με τις έμφυλες διαστάσεις της πολιτικής συμμετοχής στην Τουρκία. Η Φωτεινή Βάκη γράφει για τη βαρβαρότητα ως «τελετουργικό του πολιτισμού» στον Αντόρνο, ο Ευτύχης Πυροβολάκης αναρωτιέται εάν υπάρχει «ασυγχώρητο» στον Ντεριντά, ο Κωνσταντίνος Κουσαξίδης εξερευνά τη συλλογική συνείδηση των Κιζδερβενιωτών της Παιονίας και η Ελένη Τραγέα γράφει για τη μορφή του βρυκόλακα στις σύγχρονες τηλεοπτικές σειρές.

Τέλος, στη στήλη «Βιβλιοκρισίες»ς, η Βίκυ Καραφουλίδου παρουσιάζει το βιβλίο του Γ. Κουμπουρλή για τις ιστοριογραφικές οφειλές του Σπ. Ζαμπέλιου και του Κ. Παπαρρηγόπουλου, ο Θάνος Λίποβατς σχολιάζει τον συλλογικό τόμο Εμφύλιος: πολιτισμικό τραύμα, ενώ η Στεφανία Βουβούσιρα γράφει για το βιβλίο Άγ(ρ)ια παιδιά: οριοθετήσεις της «παιδικής ηλικίας» στον λόγο, των Γ. Πεχτελίδη και Υβ. Κοσμά. Ακόμη, η Βίβιαν Σπυροπούλου παρουσιάζει τη μελέτη των Κ. Ελευθερίου και Χρ. Τάσση για την άνοδο και την πτώση του ΠΑΣΟΚ, η Δάφνη Βουδούρη τη μελέτη της Μαριλένας Αλιβιζάτου Intangible Heritage and the Museum, η Ελεάνα Γιαλούρη τον επιμελημένο από την Ελπίδα Ρίκου τόμο Ανθρωπολογία και σύγχρονη τέχνη, ενώ ο Μάρκος Τσέτσος και ο Γιώργος Ζερβός γράφουν για την ελληνική μετάφραση της Φιλοσοφίας της νέας μουσικής του Τεοντόρ Αντόρνο.

alt

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ