alt

Η Ανθή Δοξιάδη-Τριπ συμβουλεύει κι εκπαιδεύει τους γονείς στο βιβλίο της Ρίζες και Φτερά (Ποταμός, 2013)

Της Μαριαλένας Σπυροπούλου*

Είναι δύσκολο να γράφεις ως ψυχολόγος για τα παιδιά. Ακόμα και σε προφορικές συζητήσεις –που τις ανοίγουν συνήθως οι γονείς– πολύ συχνά ο ειδικός έρχεται σε αμήχανη θέση όταν συνειδητοποιεί ότι οι γονείς τις περισσότερες φορές έχουν ανάγκη να επιβεβαιώσουν τα καλά που έχουν κάνει για τα παιδιά τους ενώ στις καταστάσεις που εξελίσσονται δυσάρεστα επιθυμούν ασυνείδητα κάποιον να τους ξαλαφρώσει, κάποιον να τους πει ότι δεν ευθύνονται εκείνοι για ό,τι κακό συνέβη.

Το να είσαι γονιός είναι ίσως ένα από τα σπουδαιότερα, απολαυστικότερα αλλά και πλέον σύνθετα καθήκοντα ενός ενηλίκου. Η ευθύνη γίνεται μεγαλύτερη και μερικές φορές δυσβάστακτη εξαιτίας της έλλειψης ουσιαστικής προετοιμασίας και εκπαίδευσης για όλους ανεξαιρέτως τους γονείς, προικισμένους ή μη.

Το να είσαι γονιός είναι ίσως ένα από τα σπουδαιότερα, απολαυστικότερα αλλά και πλέον σύνθετα καθήκοντα ενός ενηλίκου

Η Ανθή Δοξιάδη είναι καταξιωμένη ψυχολόγος και ψυχοθεραπεύτρια. Ξεκίνησε το Περιβολάκι, ένα από τα σημαντικότερα κέντρα διάγνωσης, αποκατάστασης και θεραπείας ψυχαναλυτικής κατεύθυνσης για παιδιά με σοβαρές συναισθηματικές διαταραχές. Σε αυτό το βιβλίο συγκέντρωσε το σύνολο των άρθρων που δημοσίευσε τα τελευταία τριάντα χρόνια σε γυναικείο περιοδικό. Κάποια από αυτά έχουν διορθωθεί, αναθεωρηθεί, βελτιωθεί, εμπλουτιστεί και προσαρμοστεί στις ανάγκες αυτού του εκλαϊκευμένου επιστημονικού τόμου.

Αναγκαιότητα των καιρών

Επειδή ζούμε σε μια  εποχή όπου οι κάθε λογής «μάγοι», σύμβουλοι και ειδικοί εκφράζουν με ελαφρά τη καρδία τις απόψεις τους για τόσο σοβαρά ζητήματα, όπως είναι η ανατροφή των παιδιών, συνιστά αδήριτη αναγκαιότητα να τοποθετηθούν επισταμένως οι σοβαροί επιστήμονες. Από τη στιγμή που οι περισσότεροι σοβαροί, έγκυροι και παλιάς κοπής ψυχαναλυτές ή ψυχαναλυτικοί ψυχοθεραπευτές αποφεύγουν την εκλαϊκευση και τη μαζική διάχυση της ψυχαναλυτικής τους γνώσης, η οποία αποτελεί ένα βιωματικό, θεωρητικό και εμπειρικό συμπίλημα και εφαρμόζεται in vivo και εξατομικευμένα σε κάθε ασθενή ή θεραπευτική ομάδα, όταν ένας από αυτούς τολμά να εκθέσει τις σκέψεις του και να εκτεθεί με αυτό τον τρόπο, τότε όλοι αποκομίζουν οφέλη. Φυσικά ποτέ ένα βιβλίο δεν υποκαθιστά τη θεραπευτική σχέση που αναπτύσσεται στα γραφεία των ψυχοθεραπευτών και, σε σοβαρότερες καταστάσεις, η πληροφόρηση που προσφέρει ένα βιβλίο –όσο καλό και να είναι– δεν αρκεί.

Περί μητρότητας και άλλων δαιμονίων

Η γνώση είναι απαραίτητη. Αλλά μέσα από τη γνώση κατανοείς ότι η μητρότητα είναι μια εμπειρία ενστίκτου. Μια ήδη βιωμένη εμπειρία από το μακρινό παρελθόν των παιδικών χρόνων της μητέρας και του πατέρα.

Ο τόμος αυτός, όπως αναφέρθηκε ήδη και στον πρόλογο, περιλαμβάνει άρθρα τριάντα χρόνων. Ως εκ τούτου καταπιάνεται με ζητήματα που αφορούν στην ψυχολογία του παιδιού από την πρώτη στιγμή της γέννησής του –και φτάνει χονδρικά μέχρι την εφηβεία–, του γονεϊκού ζευγαριού και της ευρύτερης οικογένειας. Ενώ είναι βασισμένα στην εμπειρία και στη γνώση της συγγραφέως, δεν υπάρχουν βιβλιογραφικές παραπομπές, παρόλο που μέσα στα άρθρα συχνά ανιχνεύονται αναφορές όπως η Άννα Φρόιντ, ο Ντόναλντ Γουίνικοτ κ.ά., ψυχαναλυτές στο σύνολό τους.

Μερικά από τα θέματα που θίγονται είναι η ανάγκη ύπαρξης δεσμού ανάμεσα στο μωρό και στη μητέρα, ο τρόπος απεύθυνσής του και ο ρόλος της γλώσσας στη σύναψη σχέσης, το πώς αντιλαμβάνονται τα παιδιά τον χρόνο και την απουσία, τι σημαίνει κακοποίηση και τι επιπτώσεις έχει, η σημασία του μητρικού θηλασμού, τρόποι για να μην καταστραφεί ένα παιδί από ένα ήδη επιζήμιο για την ψυχολογία του διαζύγιο, τι είναι το σχολικό στρες, γιατί είναι τόσο δύσκολη η εφηβεία κ.λπ.

doxiadiΤα άρθρα είναι σύντομα, συνοπτικά και μεστά. Δεν ταλαιπωρούν τον αναγνώστη με επιστημονικούς όρους, αλλά μπαίνουν στην καρδιά του προβλήματος. Η επιθυμία της συγγραφέως, όπως η ίδια την καταγράφει στην εισαγωγή της, είναι να βοηθήσει τη μητέρα και τον πατέρα να συνειδητοποιήσουν ότι δεν χρειάζεται να είναι τέλειοι και  να πάψουν να αγωνιούν για τα «τραύματα» που μπορεί να δημιουργήσουν εν αγνοία στα παιδιά τους. Διαβάζοντας, όμως, τον όγκο της αρθρογραφίας, αισθάνεσαι ανεπαρκής. Ακόμα και ο πιο υποψιασμένος αναγνώστης κατανοεί τη δυσκολία να είσαι γονιός. Το σημαντικό είναι ότι το κατανοεί και η Ανθή Δοξιάδη, η οποία πολλές φορές γλιστρά από τη θέση της ειδικού και μιλά ως γονιός για όλα τα λάθη που έκανε και εκείνη. Η γνώση είναι απαραίτητη. Αλλά μέσα από τη γνώση κατανοείς ότι η μητρότητα είναι μια εμπειρία ενστίκτου. Μια ήδη βιωμένη εμπειρία από το μακρινό παρελθόν των παιδικών χρόνων μας που συχνά επιβάλεται στη συνείδηση.

Αυτό δεν σημαίνει ότι οι γονείς πρέπει να μένουν στην άγνοιά τους. Αντιθέτως, η ανατροφή των παιδιών καλό θα ήταν να είναι μια, κατά το δυνατόν, συνειδητή διαδικασία. Διότι ενώ θεωρούμε ότι η παιδική ηλικία πρέπει να είναι τα καλύτερα χρόνια των παιδιών μας, ας μην ξεχνάμε ότι παράλληλα με αυτά ζούμε και εμείς τα καλύτερα χρόνια της ενήλικης ζωής μας. 

ΜΑΡΙΑΛΕΝΑ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

*Η Μαριαλένα Σπυροπούλου είναι ψυχολόγος και ψυχοθεραπεύτρια

altΡίζες και φτερά
Γράμματα σε γονείς
Ανθή Δοξιάδη-Τριπ
Ποταμός 2013
Σελ. 536, τιμή € 23,00

alt

 

 

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΑΝΘΗ ΔΟΞΙΑΔΗ - ΤΡΙΠ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Γιατί η πολιτική αποτυγχάνει» του Μπεν Άνσελ (κριτική) – Οι πέντε παγίδες της δημοκρατίας και πώς να τις αποφύγουμε

«Γιατί η πολιτική αποτυγχάνει» του Μπεν Άνσελ (κριτική) – Οι πέντε παγίδες της δημοκρατίας και πώς να τις αποφύγουμε

Για το βιβλίο του Μπεν Άνσελ [Ben Ansell] «Γιατί η πολιτική αποτυγχάνει» (μτφρ. Γιώργος Μαραγκός, εκδ. Μεταίχμιο).

Γράφει ο Γιώργος Σιακαντάρης

Η πολιτική αποτυγχάνει όταν πιστεύουμε ή υποκρινόμαστε πως πιστεύουμε ότι μπορο...

«Ιστορία των επιχειρήσεων Ωνάση 1924-1975» − Έτσι χτίστηκε ο μύθος του Έλληνα κροίσου

«Ιστορία των επιχειρήσεων Ωνάση 1924-1975» − Έτσι χτίστηκε ο μύθος του Έλληνα κροίσου

Για τον τόμο του Ιδρύματος Ωνάση «Ιστορία των επιχειρήσεων Ωνάση 1924-1975» (εκδ. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης). Κεντρική εικόνα: (από αριστερά) Θεόδωρος Γαροφαλίδης, Σοφοκλής Βενιζέλος, Αριστοτέλης Ωνάσης. Πηγή: Αρχείο Ωνάση, Αρχείο Κλεισθένη Δασκαλάκου.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
«Διασκέδαση μέχρι θανάτου» του Νιλ Πόστμαν (κριτική) – Το «λάθος» του Όργουελ και η δικαίωση του Χάξλεϋ: από την τηλεόραση στον πολιτισμό της εικόνας

«Διασκέδαση μέχρι θανάτου» του Νιλ Πόστμαν (κριτική) – Το «λάθος» του Όργουελ και η δικαίωση του Χάξλεϋ: από την τηλεόραση στον πολιτισμό της εικόνας

Για το βιβλίο του Νιλ Πόστμαν [Neil Postman] «Διασκέδαση μέχρι θανάτου: ο δημόσιος λόγος στην εποχή του θεάματος» (μτφρ. Φωτεινή Ρουγκούνη, Αφροδίτη Τζαμουράνη, εκδ. Παπαζήση).

Γράφει ο Μύρων Ζαχαράκης

Το περίφημο βιβλίο ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Ένα ξεχωριστό «Όνειρο καλοκαιριάτικης νύχτας» από την ομάδα Loxodox στο ΠΛΥΦΑ

Ένα ξεχωριστό «Όνειρο καλοκαιριάτικης νύχτας» από την ομάδα Loxodox στο ΠΛΥΦΑ

Ο ιστορικός χώρος της αρχαίας Αθήνας που επέλεξε η ομάδα Loxodox «συνομιλεί» αρμονικά με τη μαγική νύχτα των Αγγλοσαξόνων, όπως τη συνέθεσε ο Ουίλιαμ Σαίξπηρ. Κεντρική εικόνα: © Sabrina Brodescu.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Η ομάδα Loxodox είναι ιδ...

Κινέζοι εθνικιστές στοχοποιούν τον νομπελίστα Μο Γιάν – Γιατί τον κατηγορούν για αντικομμουνισμό

Κινέζοι εθνικιστές στοχοποιούν τον νομπελίστα Μο Γιάν – Γιατί τον κατηγορούν για αντικομμουνισμό

Ο Κινέζος Νομπελίστας Μο Γιάν κατηγορείται ότι με τα βιβλία του σπιλώνει τον κομμουνιστικό στρατό της Κίνας και εξυμνεί τον αντίστοιχο της Ιαπωνίας. 

Επιμέλεια: Book Press

Το να είσαι ...

Ανακοινώθηκαν οι νικητές των βραβείων της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης

Ανακοινώθηκαν οι νικητές των βραβείων της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης

Την Παρασκευή 22 Μαρτίου 2024 θα γίνει η τελετή της απονομής των λογοτεχνικών βραβείων της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης. Ακολουθούν οι μικρές λίστες και μαζί οι νικητές σε κάθε κατηγορία, καθώς και το μεγάλο βραβείο της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης.

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

«Μικρή Στίξις»: Νέα σειρά βιβλίων και εκδήλωση για τα 7 χρόνια παρουσίας στον εκδοτικό χώρο

«Μικρή Στίξις»: Νέα σειρά βιβλίων και εκδήλωση για τα 7 χρόνια παρουσίας στον εκδοτικό χώρο

Με τη συμπλήρωση επτά συναπτών ετών στο εκδοτικό στερέωμα, οι εκδόσεις Στίξις κάνουν το επόμενο βήμα με μια νέα σειρά τεσσάρων βιβλίων, υπό τον τίτλο «Μικρή Στίξις», των Γιώργου Δουατζή, Χρυσοξένης Προκοπάκη, Στέφανου Τζουβάρα και Μιχάλη Σηφάκη.  

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος  ...

7 γυναίκες γράφουν και ακούγονται – Όψεις της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας

7 γυναίκες γράφουν και ακούγονται – Όψεις της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας

Σίσσυ Δουτσίου, Στεύη Τσούτση, Λίνα Βαρότση, Αστερόπη Λαζαρίδου, Ελισάβετ Παπαδοπούλου, Αντιγόνη Ζόγκα, Λίνα Βαλετοπούλου. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας επιλέγουμε πολύ πρόσφατα βιβλία νέων Ελληνίδων συγγραφέων που θέτουν, άλλοτε με τρόπο διεκδικητικό κι άλλοτε πιο έμμεσο, το ζήτημα της γυναικείας χειρα...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ