alt

Η Ανθή Δοξιάδη-Τριπ συμβουλεύει κι εκπαιδεύει τους γονείς στο βιβλίο της Ρίζες και Φτερά (Ποταμός, 2013)

Της Μαριαλένας Σπυροπούλου*

Είναι δύσκολο να γράφεις ως ψυχολόγος για τα παιδιά. Ακόμα και σε προφορικές συζητήσεις –που τις ανοίγουν συνήθως οι γονείς– πολύ συχνά ο ειδικός έρχεται σε αμήχανη θέση όταν συνειδητοποιεί ότι οι γονείς τις περισσότερες φορές έχουν ανάγκη να επιβεβαιώσουν τα καλά που έχουν κάνει για τα παιδιά τους ενώ στις καταστάσεις που εξελίσσονται δυσάρεστα επιθυμούν ασυνείδητα κάποιον να τους ξαλαφρώσει, κάποιον να τους πει ότι δεν ευθύνονται εκείνοι για ό,τι κακό συνέβη.

Το να είσαι γονιός είναι ίσως ένα από τα σπουδαιότερα, απολαυστικότερα αλλά και πλέον σύνθετα καθήκοντα ενός ενηλίκου. Η ευθύνη γίνεται μεγαλύτερη και μερικές φορές δυσβάστακτη εξαιτίας της έλλειψης ουσιαστικής προετοιμασίας και εκπαίδευσης για όλους ανεξαιρέτως τους γονείς, προικισμένους ή μη.

Το να είσαι γονιός είναι ίσως ένα από τα σπουδαιότερα, απολαυστικότερα αλλά και πλέον σύνθετα καθήκοντα ενός ενηλίκου

Η Ανθή Δοξιάδη είναι καταξιωμένη ψυχολόγος και ψυχοθεραπεύτρια. Ξεκίνησε το Περιβολάκι, ένα από τα σημαντικότερα κέντρα διάγνωσης, αποκατάστασης και θεραπείας ψυχαναλυτικής κατεύθυνσης για παιδιά με σοβαρές συναισθηματικές διαταραχές. Σε αυτό το βιβλίο συγκέντρωσε το σύνολο των άρθρων που δημοσίευσε τα τελευταία τριάντα χρόνια σε γυναικείο περιοδικό. Κάποια από αυτά έχουν διορθωθεί, αναθεωρηθεί, βελτιωθεί, εμπλουτιστεί και προσαρμοστεί στις ανάγκες αυτού του εκλαϊκευμένου επιστημονικού τόμου.

Αναγκαιότητα των καιρών

Επειδή ζούμε σε μια  εποχή όπου οι κάθε λογής «μάγοι», σύμβουλοι και ειδικοί εκφράζουν με ελαφρά τη καρδία τις απόψεις τους για τόσο σοβαρά ζητήματα, όπως είναι η ανατροφή των παιδιών, συνιστά αδήριτη αναγκαιότητα να τοποθετηθούν επισταμένως οι σοβαροί επιστήμονες. Από τη στιγμή που οι περισσότεροι σοβαροί, έγκυροι και παλιάς κοπής ψυχαναλυτές ή ψυχαναλυτικοί ψυχοθεραπευτές αποφεύγουν την εκλαϊκευση και τη μαζική διάχυση της ψυχαναλυτικής τους γνώσης, η οποία αποτελεί ένα βιωματικό, θεωρητικό και εμπειρικό συμπίλημα και εφαρμόζεται in vivo και εξατομικευμένα σε κάθε ασθενή ή θεραπευτική ομάδα, όταν ένας από αυτούς τολμά να εκθέσει τις σκέψεις του και να εκτεθεί με αυτό τον τρόπο, τότε όλοι αποκομίζουν οφέλη. Φυσικά ποτέ ένα βιβλίο δεν υποκαθιστά τη θεραπευτική σχέση που αναπτύσσεται στα γραφεία των ψυχοθεραπευτών και, σε σοβαρότερες καταστάσεις, η πληροφόρηση που προσφέρει ένα βιβλίο –όσο καλό και να είναι– δεν αρκεί.

Περί μητρότητας και άλλων δαιμονίων

Η γνώση είναι απαραίτητη. Αλλά μέσα από τη γνώση κατανοείς ότι η μητρότητα είναι μια εμπειρία ενστίκτου. Μια ήδη βιωμένη εμπειρία από το μακρινό παρελθόν των παιδικών χρόνων της μητέρας και του πατέρα.

Ο τόμος αυτός, όπως αναφέρθηκε ήδη και στον πρόλογο, περιλαμβάνει άρθρα τριάντα χρόνων. Ως εκ τούτου καταπιάνεται με ζητήματα που αφορούν στην ψυχολογία του παιδιού από την πρώτη στιγμή της γέννησής του –και φτάνει χονδρικά μέχρι την εφηβεία–, του γονεϊκού ζευγαριού και της ευρύτερης οικογένειας. Ενώ είναι βασισμένα στην εμπειρία και στη γνώση της συγγραφέως, δεν υπάρχουν βιβλιογραφικές παραπομπές, παρόλο που μέσα στα άρθρα συχνά ανιχνεύονται αναφορές όπως η Άννα Φρόιντ, ο Ντόναλντ Γουίνικοτ κ.ά., ψυχαναλυτές στο σύνολό τους.

Μερικά από τα θέματα που θίγονται είναι η ανάγκη ύπαρξης δεσμού ανάμεσα στο μωρό και στη μητέρα, ο τρόπος απεύθυνσής του και ο ρόλος της γλώσσας στη σύναψη σχέσης, το πώς αντιλαμβάνονται τα παιδιά τον χρόνο και την απουσία, τι σημαίνει κακοποίηση και τι επιπτώσεις έχει, η σημασία του μητρικού θηλασμού, τρόποι για να μην καταστραφεί ένα παιδί από ένα ήδη επιζήμιο για την ψυχολογία του διαζύγιο, τι είναι το σχολικό στρες, γιατί είναι τόσο δύσκολη η εφηβεία κ.λπ.

doxiadiΤα άρθρα είναι σύντομα, συνοπτικά και μεστά. Δεν ταλαιπωρούν τον αναγνώστη με επιστημονικούς όρους, αλλά μπαίνουν στην καρδιά του προβλήματος. Η επιθυμία της συγγραφέως, όπως η ίδια την καταγράφει στην εισαγωγή της, είναι να βοηθήσει τη μητέρα και τον πατέρα να συνειδητοποιήσουν ότι δεν χρειάζεται να είναι τέλειοι και  να πάψουν να αγωνιούν για τα «τραύματα» που μπορεί να δημιουργήσουν εν αγνοία στα παιδιά τους. Διαβάζοντας, όμως, τον όγκο της αρθρογραφίας, αισθάνεσαι ανεπαρκής. Ακόμα και ο πιο υποψιασμένος αναγνώστης κατανοεί τη δυσκολία να είσαι γονιός. Το σημαντικό είναι ότι το κατανοεί και η Ανθή Δοξιάδη, η οποία πολλές φορές γλιστρά από τη θέση της ειδικού και μιλά ως γονιός για όλα τα λάθη που έκανε και εκείνη. Η γνώση είναι απαραίτητη. Αλλά μέσα από τη γνώση κατανοείς ότι η μητρότητα είναι μια εμπειρία ενστίκτου. Μια ήδη βιωμένη εμπειρία από το μακρινό παρελθόν των παιδικών χρόνων μας που συχνά επιβάλεται στη συνείδηση.

Αυτό δεν σημαίνει ότι οι γονείς πρέπει να μένουν στην άγνοιά τους. Αντιθέτως, η ανατροφή των παιδιών καλό θα ήταν να είναι μια, κατά το δυνατόν, συνειδητή διαδικασία. Διότι ενώ θεωρούμε ότι η παιδική ηλικία πρέπει να είναι τα καλύτερα χρόνια των παιδιών μας, ας μην ξεχνάμε ότι παράλληλα με αυτά ζούμε και εμείς τα καλύτερα χρόνια της ενήλικης ζωής μας. 

ΜΑΡΙΑΛΕΝΑ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

*Η Μαριαλένα Σπυροπούλου είναι ψυχολόγος και ψυχοθεραπεύτρια

altΡίζες και φτερά
Γράμματα σε γονείς
Ανθή Δοξιάδη-Τριπ
Ποταμός 2013
Σελ. 536, τιμή € 23,00

alt

 

 

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΑΝΘΗ ΔΟΞΙΑΔΗ - ΤΡΙΠ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Η δύναμη της Τέχνης στη μάθηση» του Αλέξη Κόκκου (κριτική) – Παιδεία και αισθητική εμπειρία

«Η δύναμη της Τέχνης στη μάθηση» του Αλέξη Κόκκου (κριτική) – Παιδεία και αισθητική εμπειρία

Για τη μελέτη του Αλέξη Κόκκου «Η δύναμη της τέχνης στη μάθηση – Διδακτική μεθοδολογία για την εκπαίδευση ενηλίκων και το σχολείο» (εκδ. Επιστημονική ένωση εκπαίδευσης ενηλίκων). 

Γράφει η Αντιγόνη Βλαβιανού 

Επιλ...

«Κριτική δημόσια ανθρωπολογία και σπουδές φύλου», των Ειρήνης Αβραμοπούλου και Ελένης Παπαγαρουφάλη (επιστ. επιμέλεια)

«Κριτική δημόσια ανθρωπολογία και σπουδές φύλου», των Ειρήνης Αβραμοπούλου και Ελένης Παπαγαρουφάλη (επιστ. επιμέλεια)

Σκέψεις με αφορμή τον συλλογικό τόμο «Κριτική δημόσια ανθρωπολογία και σπουδές φύλου» (επιστημονική επιμέλεια: Ειρήνη Αβραμοπούλου, Ελένη Παπαγαρουφάλη, εκδ. Τόπος)

Γράφει η Αλίκη Θεοδοσίου

Ο συλλογικός τόμος  ...

«Το γκρίζο κύμα» του Πέτρου Παπακωνσταντίνου (κριτική) – Η νέα ακροδεξιά και οι συνεργοί της

«Το γκρίζο κύμα» του Πέτρου Παπακωνσταντίνου (κριτική) – Η νέα ακροδεξιά και οι συνεργοί της

Για το βιβλίο του Πέτρου Παπακωνσταντίνου «Το γκρίζο κύμα. Η νέα ακροδεξιά και οι συνεργοί της» (εκδ. Τόπος). Στην κεντρική εικόνα, διαδήλωση ακροδεξιών στην Αυστρία. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Τελικά, παρά τις περί το...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 καλά ιστορικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 καλά ιστορικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα

Οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες, η πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η βασιλεία στην Ελλάδα, η ιστορία της αμερικανικής πολιτικής αλλά και η πρόσφατη περίοδος της άγριας ελληνικής οικονομικής κρίσης είναι μερικά από τα θέματα που εξετάζονται. Δέκα πρόσφατα ιστορικά βιβλία που μας βοηθούν να πλοηγηθούμε στα σκοτεινά νερά τ...

«Πνεύμονες» του Ντάνκαν Μακμίλαν σε σκηνοθεσία Ειρήνης Λαμπρινοπούλου (κριτική) – Αξίζει να κάνεις παιδιά σε έναν τέτοιο κόσμο;

«Πνεύμονες» του Ντάνκαν Μακμίλαν σε σκηνοθεσία Ειρήνης Λαμπρινοπούλου (κριτική) – Αξίζει να κάνεις παιδιά σε έναν τέτοιο κόσμο;

Για την παράσταση «Πνεύμονες» του Ντάνκαν Μακμίλαν σε σκηνοθεσία Ειρήνης Λαμπρινοπούλου, στο θέατρο Κάτω από τη Γέφυρα μέχρι τις 13 Μαΐου. © για την εικόνα: Joey Leo

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Στο θέατρο Κάτω...

Ο Πάπας Φραγκίσκος (1936 - 2025) μέσα από τα βιβλία που έγραψε και γράφτηκαν για αυτόν

Ο Πάπας Φραγκίσκος (1936 - 2025) μέσα από τα βιβλία που έγραψε και γράφτηκαν για αυτόν

Ο πάπας των φτωχών, ο μεταρρυθμιστής και προοδευτικός πάπας που άσκησε τα παπικά του καθήκοντα επί 12 χρόνια από το 2013, πέθανε σε ηλικία 88 ετών. Στα πέντε βιβλία που παρουσιάζουμε συγκαταλέγεται η μοναδική αυτοβιογραφία του («Ελπίδα» εκδ. Gutenberg) αλλά και συνομιλίες που είχε κάνει και είχαν αποτυπωθεί στο χαρτ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Η χλωμή κυρία» του Αλέξανδρου Δουμά (προδημοσίευση)

«Η χλωμή κυρία» του Αλέξανδρου Δουμά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από την νουβέλα του Αλέξανδρου Δουμά [Alexandre Dumas], «Η χλωμή κυρία» (εισαγωγή – μτφρ. – επίμετρο: Γιώργος Θάνος), η οποία θα κυκλοφορήσει στις 28 Απριλίου στη σειρά «microMEGA/Λογοτεχνία», των εκδόσεων Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«Αυτό έκανες πάντα» του Νίκου Ιατρού (προδημοσίευση)

«Αυτό έκανες πάντα» του Νίκου Ιατρού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Νίκου Ιατρού «Αυτό έκανες πάντα», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 28 Απριλίου από τις εκδόσεις Ίκαρος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Περπατώ κάτω από τον δυνατό ήλιο. Το δέρμα μου αντιστέκεται, τα πνευμόνια...

«Η λάθος πλευρά» του Νταβίντε Κόπο (προδημοσίευση)

«Η λάθος πλευρά» του Νταβίντε Κόπο (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Νταβίντε Κόπο [Davide Coppo] «Η λάθος πλευρά» (μτφρ. Μαρία Οικονομίδου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Απριλίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στην αρχή του ντοκιμαντ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 καλά ιστορικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 καλά ιστορικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα

Οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες, η πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η βασιλεία στην Ελλάδα, η ιστορία της αμερικανικής πολιτικής αλλά και η πρόσφατη περίοδος της άγριας ελληνικής οικονομικής κρίσης είναι μερικά από τα θέματα που εξετάζονται. Δέκα πρόσφατα ιστορικά βιβλία που μας βοηθούν να πλοηγηθούμε στα σκοτεινά νερά τ...

Ο Πάπας Φραγκίσκος (1936 - 2025) μέσα από τα βιβλία που έγραψε και γράφτηκαν για αυτόν

Ο Πάπας Φραγκίσκος (1936 - 2025) μέσα από τα βιβλία που έγραψε και γράφτηκαν για αυτόν

Ο πάπας των φτωχών, ο μεταρρυθμιστής και προοδευτικός πάπας που άσκησε τα παπικά του καθήκοντα επί 12 χρόνια από το 2013, πέθανε σε ηλικία 88 ετών. Στα πέντε βιβλία που παρουσιάζουμε συγκαταλέγεται η μοναδική αυτοβιογραφία του («Ελπίδα» εκδ. Gutenberg) αλλά και συνομιλίες που είχε κάνει και είχαν αποτυπωθεί στο χαρτ...

Πέντε αξιοπρόσεκτες συλλογές από γυναίκες συγγραφείς – Διηγήματα μεταξύ υπογείωσης και απογείωσης

Πέντε αξιοπρόσεκτες συλλογές από γυναίκες συγγραφείς – Διηγήματα μεταξύ υπογείωσης και απογείωσης

Πέντε αξιοπρόσεκτες συλλογές διηγημάτων από γυναίκες συγγραφείς, που κυκλοφόρησαν μέσα στο 2024 και ενδεχομένως πέρασαν κάτω από το ραντάρ μας. 

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Το διήγημα μένει συνήθως χαμηλόφωνο...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ