Του Κώστα Δρουγαλά
Ο Αύγουστος Κορτώ (Πέτρος Χατζόπουλος, Θεσσαλονίκη, 1979) επιστρέφει στον χώρο του μυθιστορήματος ύστερα από το Δεκαέξι (Καστανιώτης, 2010). Στη Βιογραφία μιας σκύλας διηγείται την ιστορία μιας βαθύπλουτης μοναχοκόρης, της Σίσυς Νοταρά, που αποφασίζει να κάνει τον απολογισμό της ζωής της.
Καθώς η αφήγηση ξεδιπλώνεται, η Σίσυ αναδεικνύεται σε βαθιά προβληματικό άτομο, με την εξωτερική εμφάνιση να είναι η βασική αιτία του αυτοοικτιρμού της· η μητέρα της, Αδριανή, καθώς και η γιαγιά της, Νόρα, πόρρω απέχουν από τη στερεοτυπική πατριαρχική οικογένεια, αλλά και από τη νεοελληνική πραγματικότητα: μισούν οτιδήποτε το «λαϊκό», που δεν ανήκει στην περήφανη τάξη τους, και που φροντίζουν να το κρατούν μακριά από την οικογένειά τους.
Η Σίσυ μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον εντελώς αλλοπρόσαλλο· η αλαζονική οικογένεια Νοταρά την οδηγεί στην Αγγλία για σπουδές και, με το πέρας αυτών, στην απομόνωση του δωματίου της στην Αθήνα όπου και ξοδεύει τον χρόνο της παρακολουθώντας μεταμεσονύχτια τελεμάρκετινγκ. Από ένα σημείο και μετά μοιάζει να μη ζει στον γήινο κόσμο αλλά να τον ζει μέσα από την τηλεόραση: κάπως έτσι τις παραμονές των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας θα ερωτευτεί τον χαρισματικό και γοητευτικό μεγαλοδημοσιογράφο Πέτρο Νάνο και θα προσπαθήσει να εισχωρήσει στη ζωή του. Οι γνωριμίες των γονιών της θα τη φέρουν κοντά στο αντικείμενο του πόθου της.
Μεταξύ τρέλας και λογικής
Ο Νάνος όμως είναι ένας άντρας εγωμανής, ανασφαλής και εύθικτος. Όσο ο έρωτας της Σίσυς για εκείνον θεριεύει άλλο τόσο γιγαντώνεται και ο παραλογισμός του δημοσιογράφου που, συν τοις άλλοις, έχει το συνήθειο να εξαφανίζεται από τη δημοσιότητα αλλά και από την προσωπική ζωή της πρωταγωνίστριας. Ακόμη κι όταν η Σίσυ γίνει το δεξί χέρι του, η ζωή της θα ταλανίζεται ανάμεσα στην τρέλα και τη λογική.
Η λέξη «σκύλα» που εμφανίζεται στον τίτλο του βιβλίου, δηλώνει την κακεντρεχή γυναίκα, αλλά όχι μόνο, αφού ο όρος παραπέμπει στην αγγλική λέξη bitch, που εμπεριέχει και θετική χροιά: από τη μία είναι η κακιά και η στρίγκλα, αλλά από την άλλη είναι και η θαρραλέα γυναίκα, η αποφασιστική, που παίρνει τη ζωή στα χέρια της. Τέτοια είναι και η Σίσυ Νοταρά.
Επαναλήψεις και ελλείψεις
Όπως θα έχουν παρατηρήσει και οι σταθεροί αναγνώστες του Κορτώ, η Βιογραφία μιας σκύλας φέρνει στον νου μνήμες του Αυτοκτονώντας ασύστολα, καθώς και ότι η Σίσυ Νοταρά μοιάζει με τη χαμένη αδερφή της Ρόζας Βλάχου. Το φινάλε, όπου αποκαλύπτεται ο λόγος των πολλαπλών εξαφανίσεων του Πέτρου Νάνου από προσώπου γης, συνιστά μια μυθιστορηματική κορύφωση· αυτό από μόνο του δεν αρκεί: το χιούμορ υποσκελίζει σε πολλές περιπτώσεις τη μυθιστορηματική αφήγηση.
Οι ντεσαντικές εξάρσεις των πρώτων βιβλίων του συγγραφέα φαντάζουν πολύ μακρινές· η καφκική πραγματικότητα του Γιου της Τζοκόντα επίσης· το ίδιο ισχύει και για τη εφιαλτική εξέλιξη του Δαιμονιστή ή την κτηνώδη συμπεριφορά των κατοίκων του Μαυρόδασους στη Λύσσα. Με λίγα λόγια: λείπει το διαφορετικό· το ανοίκειο· το γοητευτικά απόκοσμο, στο οποίο μας είχε συνηθίσει ο Κορτώ.
Εν κατακλείδι: η Βιογραφία μιας σκύλας δύσκολα στέκεται δίπλα σε προηγούμενα δημιουργήματα του Κορτώ: Θα πρέπει να ιδωθεί περισσότερο ως ένα παιχνίδι του συγγραφέα με το αναγνώστη, όπως στις Νεράιδες του Μαν ή στο Ανιμάλ. Το Δεκαέξι, με τη φρενήρη αναζήτηση του Αλεξέι για την εύρεση του απόλυτου μυστικού του δασκάλου του, παραμένει κατά τη γνώμη μας η καλύτερη στιγμή του.