Εννέα βιβλία της Άγκαθα Κρίστι και μια αυτοβιογραφία της, όλα σε νέες μεταφράσεις, κυκλοφορούν αύριο από τις εκδόσεις Ψυχογιός και επανασυστήνουν τη μεγάλη κυρία της αστυνομικής λογοτεχνίας τόσο στο νεότερο αναγνωστικό κοινό όσο και στους λάτρεις των ιστοριών της.
Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός
Με την έξαρση των εκδόσεων αστυνομικής λογοτεχνίας, εδώ και τουλάχιστον μια δεκαετία, τα εξεζητημένα εγκλήματα και τους παρανοϊκούς δράστες, αναγνώστες και κριτικοί αισθάνονται όλο και πιο μεγάλη την ανάγκη να επιστρέψουν σε πιο «κλασικά» βιβλία του είδους. Να επανεξετάσουν τη δυναμική τους και να απολαύσουν ιστορίες γραμμένες έξυπνα και με χιούμορ.
Η Άγκαθα Κρίστι είναι ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας τέτοιας συγγραφέως. Τα αστυνομικά της έργα –εξήντα έξι μυθιστορήματα και δεκατέσσερις συλλογές διηγημάτων–, πολλά από τα οποία έχουν ήρωα τον θρυλικό ντετέκτιβ Πουαρό ή τη μις Μαρπλ, χαρακτηρίζονται από πρωτοτυπία στη σύλληψη των θεμάτων και μαεστρία στη διαχείριση του υλικού της. Η Ευτυχία Γιαννάκη στον πρόλογο του βιβλίου Και δεν έμεινε κανένας εντοπίζει την ιδιαιτερότητα της Άγκαθα Κρίστι στην «ικανότητά της να κρύβει την πολυπλοκότητα μέσα σε σχήματα που μοιάζουν απλά. Ή να μας ξεγελά με την πολυπλοκότητα του γρίφου σαν ταχυδακτυλουργός που κάποια στιγμή θα εμφανίσει έναν άσο από το μανίκι του. Και αυτός ο άσος δεν είναι απλώς η αναμενόμενη ανατροπή κατά την αποκάλυψη του ενόχου, αλλά η μη αναμενόμενη αποκάλυψη του ίδιου μας του εαυτού ως ενόχου, ως καλού και ταυτόχρονα κακού στα μικρά και τα μεγάλα τα οποία έχουμε να διαχειριστούμε στην καθημερινότητά μας. Κι αυτό είναι τελικά που κάνει το έργο της κλασικό και μήτρα των ιστοριών μυστηρίου που ακολούθησαν με τα χρόνια. Η αναζήτηση της αλήθειας για τον ίδιο μας τον εαυτό, που επιδέξια κρύβεται κάτω από το παιχνίδι της αναζήτησης ενός δολοφόνου».
ΕΓΚΛΗΜΑ ΣΤΟ ΟΡΙΑΝ ΕΞΠΡΕΣ
Μτφρ. Χρήστος Καψάλης
«Ο δολοφόνος βρίσκεται εδώ, μαζί μας… Είναι στο τρένο αυτή τη στιγμή…»
Λίγο μετά τα μεσάνυχτα, το φημισμένο Οριάν Εξπρές ακινητοποιείται από μια χιονοθύελλα στη μέση του πουθενά. Το πρωί, ο εκατομμυριούχος Σάμιουελ Έντουαρντ Ράτσετ βρίσκεται μαχαιρωμένος στο κρεβάτι του. Η πόρτα του κουπέ του είναι κλειδωμένη από μέσα.
Ο δολοφόνος του είναι ένας από τους συνταξιδιώτες του… Ο Ηρακλής Πουαρό, παγιδευμένος κι αυτός στο τραίνο, επιχειρεί να λύσει το μυστήριο. Ανάμεσα στους επιβάτες υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που είχαν λόγους να μισούν τον Ράτσετ. Ποιος απ’ όλους είναι ο δολοφόνος; Άραγε σχεδιάζει να χτυπήσει ξανά;
Ένα ταξίδι με το πιο πολυτελές τρένο του κόσμου εξελίσσεται σ’ ένα αγωνιώδες μυστήριο – και σ’ ένα από τα πιο δημοφιλή έργα της Άγκαθα Κρίστι, που διαβάστηκε από εκατομμύρια αναγνώστες και μεταφέρθηκε επανειλημμένα στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση.
ΠΕΝΤΕ ΜΙΚΡΑ ΓΟΥΡΟΥΝΑΚΙΑ
Μτφρ. Χρήστος Καψάλης
«Δεν έχω ανάγκη να σκύψω και να μετρήσω τα αποτυπώματα των υποδημάτων, να μαζέψω τις γόπες των τσιγάρων και να εξετάσω τα τσακισμένα γρασίδια. Μου αρκεί να καθίσω στην καρέκλα μου και να σκεφτώ».
Δεκαπέντε χρόνια πριν, η όμορφη Κάρολαϊν Κρέιλ καταδικάστηκε για τον φόνο του συζύγου της. Τώρα η κόρη της αναθέτει στον Πουαρό να αποκαταστήσει τη μνήμη της. Υπήρχαν ακόμη πέντε ύποπτοι και όσο το σκέφτεται ο Πουαρό τόσο επανέρχεται στο μυαλό του εκείνο το παιδικό τραγουδάκι με τα πέντε γουρουνάκια – το ένα πήγε στην αγορά, το άλλο στο σπίτι κλείστηκε καλά, και πάει λέγοντας. Κάποιο από τα πέντε γουρουνάκια, όμως, ίσως έκανε έναν φόνο και μένει ακόμη ατιμώρητο.
Αν είναι έτσι, όσα χρόνια κι αν έχουν περάσει, όσα αποδεικτικά στοιχεία κι αν έχουν καταστραφεί, ο δαιμόνιος ντετέκτιβ θα το βρει, βάζοντας τη λογική του να δουλέψει…
ΦΟΝΟΙ ΜΕ ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ
Μτφρ. Χρήστος Καψάλης
«Οι λέξεις, μαντμαζέλ, είναι απλώς το ρούχο που φορούν οι ιδέες».
Ένας δολοφόνος τρομοκρατεί τη χώρα. Διαλέγει το ποιον και πού θα δολοφονήσει με αλφαβητική σειρά: Πρώτα μια ηλικιωμένη καπνοπώλισσα, ύστερα μια σερβιτόρα που της άρεσε να φλερτάρει, κατόπιν έναν πλούσιος άνδρα... Το μόνο κοινό τους είναι ότι ότι τα αρχικά των ονομάτων τους είναι διαδοχικά γράμματα.
Με κάθε φόνο δείχνει και πιο σίγουρος. Τόσο σίγουρος, που μπαίνει στον πειρασμό να περιπαίξει και να μπερδέψει τον μεγάλο ντετέκτιβ Ηρακλή Πουαρό. Αλλά αυτό ίσως να είναι το ένα –και το μοιραίο– λάθος του…
Ένα εξαιρετικά δομημένο μυθιστόρημα, από τα πρώτα της αστυνομικής λογοτεχνίας που έχουν θέμα έναν serial killer, προτού καν καθιερωθεί ο όρος.
Η ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ ΣΤΟ ΣΤΑΪΛΣ
Μτφρ. Χρήστος Καψάλης
«Η φαντασία είναι καλός υπηρέτης αλλά κακός αφέντης».
Ο Άρθουρ Χέιστινγκς, γυρίζοντας τραυματίας από το μέτωπο, δέχεται μια πρόσκληση για το Στάιλς Κορτ, το πατρικό του παλιού του φίλου Τζον Κάβεντις. Η ήσυχη έπαυλη φαντάζει ιδανικό μέρος για να περάσει την αναρρωτική του άδεια. Αυτό το απατηλά ειδυλλιακό περιβάλλον, όμως, κρύβει πολλά σκοτεινά μυστικά. Κι όταν η μητριά του Τζον βρίσκεται νεκρή, όλες οι υποψίες στρέφονται στα μέλη της οικογένειας…
Τότε είναι που κάνει την εμφάνισή του ένας παλιός γνώριμος του Χέιστινγκς. Ένας δαιμόνιος, μικρόσωμος Βέλγος συνταξιούχος αστυνομικός, που αγαπά την ορθολογική εξήγηση των μυστηρίων σχεδόν όσο και το άκρως επιμελημένο μουστάκι του: ο Ηρακλής Πουαρό…
Το πρώτο μυθιστόρημα της Άγκαθα Κρίστι –και πρώτη υπόθεση του πιο αγαπητού ήρωά της, του θρυλικού Πουαρό– παρουσιάζεται στην αποκατεστημένη του μορφή, με την προσθήκη ενός «χαμένου» κεφαλαίου, και με την εισαγωγή του Τζον Κάραν, ενός εκ των κορυφαίων μελετητών του έργου της συγγραφέως.
Ο ΠΟΥΑΡΟ ΕΡΕΥΝΑ
Μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής
«Τι θες να κάνω; Όταν κάποιος είναι μοναδικός, το ξέρει!»
Ο Ηρακλής Πουαρό έχει γίνει διάσημος – έχει γίνει μόδα, όπως λέει ο ίδιος. Όλοι έρχονται σ’ αυτόν για να επιλύσει τις υποθέσεις τους. Λαμπερά διαμάντια και απειλητικές επιστολές, τεθλιμμένες χήρες, ευγενείς, διαρρήκτες, χαμένες διαθήκες, πολυτελή ξενοδοχεία κι ένας αιγυπτιακός τάφος – το γοητευτικό σύμπαν του Πουαρό συγκεντρωμένο σ’ αυτή τη συλλογή των περιπετειών του, την πρώτη που δημοσίευσε η Άγκαθα Κρίστι.
Έντεκα απολαυστικές ιστορίες, έντεκα μυστήρια που φαντάζουν άλυτα, αλλά κανένα δε θα μπορέσει να αντισταθεί ως το τέλος στα «μικρά φαιά κύτταρα» του δαιμόνιου ντετέκτιβ!
ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΜΕΙΝΕ ΚΑΝΕΝΑΣ
Μτφρ. Γιώργος Μπαρουξής
«Τώρα μικρός στρατιώτης υπήρχε μόνο ένας, πήγε και κρεμάστηκε και δεν έμεινε κανένας».
Δέκα άγνωστοι μεταξύ τους άνθρωποι φτάνουν στο Σόλτζερ, ένα μικρό νησί στα ανοιχτά του Ντέβον. Τους έχει όλους προσκαλέσει όλους στη μοναδική έπαυλη του νησιού ένας μυστηριώδης οικοδεσπότης.
Καθώς μαζεύονται για να δειπνήσουν, ένας δίσκος γραμμοφώνου αρχίζει να παίζει και η φωνή του αόρατου οικοδεσπότη τούς κατηγορεί ότι καθένας κρύβει το δικό του ένοχο μυστικό. Προτού τελειώσει η βραδιά, ένας από όλους τους πέφτει νεκρός. Οι υπόλοιποι συνειδητοποιούν με τρόμο ότι βρίσκονται παγιδευμένοι σ’ ένα έρημο νησί, μ’ έναν δολοφόνο ανάμεσά τους. Έναν δολοφόνο που ετοιμάζεται να χτυπήσει ξανά… και ξανά…
Το βιβλίο δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στη Βρετανία το 1939 με τον τίτλο Δέκα μικροί νέγροι. Η λέξη «νέγροι» θεωρήθηκε προσβλητική στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου το έργο κυκλοφόρησε το 1940 με τον τίτλο που χρησιμοποιείται στην παρούσα έκδοση. Το ίδιο συνέβη και με το ποίημα του Σέπτιμους Ουίνερ που βρίσκεται στην καρδιά του γρίφου της ιστορίας και αρχικά έφερε τον τίτλο «Δέκα μικροί Ινδιάνοι». Η λέξη «Ινδιάνοι» αντικαταστάθηκε από τη λέξη «Στρατιώτες». Πέρα από τις αλλαγές στους τίτλους, το 1943 η Άγκαθα Κρίστι παρουσίασε τη θεατρική μεταφορά του έργου της, επιλέγοντας μια πιο ευχάριστη κατάληξη από αυτήν του μυθιστορήματος. Όσες αλλαγές κι αν έγιναν, όσες μεταφορές και μεταπλάσεις κι αν γνώρισε το συγκεκριμένο έργο, ο πυρήνας του, η ιστορία της δολοφονίας δέκα ανθρώπων σε ένα νησί, όχι δέκα τυχαίων ανθρώπων, αλλά δέκα ανθρώπων που έχουν ήδη δολοφονήσει κάποιον όταν φτάνουν εκεί, προσκεκλημένοι μέσω επιστολών από έναν άγνωστο, εξακολουθεί να αποτελεί έναν από τους πιο γνωστούς και περίπλοκους γρίφους στην αστυνομική λογοτεχνία και να κεντρίζει το ενδιαφέρον των αναγνωστών έως σήμερα.
Το πιο ευφυές στη σύλληψή του έργο της Κρίστι, που έχει μεταφραστεί σε πάνω από πενήντα γλώσσες. Το 2015 αναδείχτηκε σε διεθνή ψηφοφορία ως το καλύτερό της μυθιστόρημα. Είναι το μεγαλύτερο μπεστ σέλερ της αστυνομικής λογοτεχνίας διαχρονικά.
ΔΕΚΑ ΥΠΟΠΤΟΙ ΓΙΑ ΦΟΝΟ
Μτφρ. Αικατερίνη Α. Δουρίδα
«Περίεργο πράγμα τα δωμάτια. Σου λένε πολλά γι’ αυτούς που ζουν εκεί μέσα».
Ένας πάμπλουτος Έλληνας επιχειρηματίας, ο Αριστείδης Λεωνίδης, βρίσκεται νεκρός στο σπίτι του έξω από το Λονδίνο. Η μεγάλη οικογένειά του φαίνεται πολύ δεμένη και αγαπημένη. Ωστόσο, η έρευνα αποκαλύπτει ότι ο πατριάρχης της δεν πέθανε από φυσικά αίτια, αλλά από μια μοιραία δόση εσερίνης, που του χορήγησαν με ένεση. Και, όπως είναι επόμενο, οι υποψίες πέφτουν στην όμορφη και κατά πολύ νεότερη χήρα του. Αλλά δεν είναι μόνο η χήρα. Ο Τσαρλς Χέιγουορντ, αρραβωνιαστικός της εγγονής του Αριστείδη, που αναλαμβάνει να διαλευκάνει την υπόθεση, διαπιστώνει με έκπληξη ότι η λίστα των υπόπτων ολοένα και μακραίνει. Φαίνεται πως η τεράστια, παμπάλαιη έπαυλη της οικογένειας κρύβει περισσότερα μυστικά απ’ όσα ομολογούν οι τεθλιμμένοι ένοικοί της…
ΦΟΝΟΣ ΣΤΟ ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΙΟ
Μτφρ. Χρύσα Μπανιά
«Αν κάποιος δολοφονούσε τον συνταγματάρχη Πρόδερο, θα έκανε μεγάλη χάρη στον κόσμο γενικότερα».
Ο εφημέριος του Σεντ Μέρι Μιντ ξεστομίζει αστόχαστα αυτά τα λόγια στο τραπέζι, κραδαίνοντας ένα κουζινομάχαιρο. Λόγια που δεν ταιριάζουν σε ιερωμένο. Και θα τον φέρουν σε κάπως δύσκολη θέση όταν λίγο αργότερα ο συνταγματάρχης θα βρεθεί όντως δολοφονημένος μέσα στο πρεσβυτέριο!
Απ’ ό,τι φαίνεται, όμως, όλο το φιλήσυχο, γραφικό χωριό θα ήθελε να έχει σκοτώσει αυτόν τον άνθρωπο. Ποιος θα μαντέψει τον δολοφόνο; Η μις Μαρπλ, ασπρομάλλα, γλυκομίλητη και πονηρή σαν αλεπού, κάνει σ’ αυτή την ιστορία την πρώτη της εμφάνιση, αποδεικνύοντας πως… ο καλύτερος ντετέκτιβ είναι αυτός που ξέρει όλα τα κουτσομπολιά! Στο εξής, κανένας εγκληματίας –αλλά και κανένας αστυνομικός!– δε θα μπορέσει να κάνει ανενόχλητος τη δουλειά του…
ΤΟ ΠΤΩΜΑ ΣΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
Μτφρ. Χρύσα Μπανιά
«Κι εγώ πιστεύω ότι, αν όντως έγινε φόνος μέσα στο ίδιο μου το σπίτι, μπορώ κάλλιστα να τον χαρώ».
Στις επτά το πρωί, ο συνταγματάρχης Μπάντρι και η σύζυγός του έρχονται αντιμέτωποι με μια δυσάρεστη έκπληξη: υπάρχει ένα πτώμα στη βιβλιοθήκη τους. Είναι μια νέα ξανθιά γυναίκα, με βραδινό φόρεμα κι έντονο μακιγιάζ, που τώρα πια έχει ξεβάψει στα μάγουλά της. Ποια είναι; Πώς βρέθηκε εκεί μέσα;
Ο συνταγματάρχης Μπάντρι ειδοποιεί την αστυνομία. Η κυρία Μπάντρι ειδοποιεί… τη φίλη της, τη μις Μαρπλ. Η μις Μαρπλ είναι πολύ καλή σ’ αυτά, ίσως εξιχνιάσει πρώτη το μυστήριο. Αυτό, σκέπτεται η κυρία Μπάντρι, δε θα ήταν συναρπαστικό;
Η μις Μαρπλ αναλαμβάνει δράση, αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά πως δεν υπάρχει δολοφόνος ούτε ντετέκτιβ που να μπορεί να τα βάλει με μια γηραιά κυρία η οποία ξέρει όλα τα κουτσομπολιά της περιοχής…
ΜΙΑ ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ
Μτφρ. Χρήστος Καψάλης
«Μ’ αρέσει η ζωή. Υπήρξαν φορές που ήμουν βαθιά απελπισμένη, αβάσταχτα δυστυχής, βουτηγμένη στη θλίψη, αλλά μέσα από όλα αυτά είμαι απόλυτα πεπεισμένη ότι απλώς και μόνο το να ζεις είναι σπουδαίο πράγμα».
Γεννήθηκε το 1890. Γύρισε τον κόσμο, παντρεύτηκε δύο φορές, υπήρξε ερασιτέχνις αρχαιολόγος, δεινή σέρφερ, εθελόντρια νοσοκόμα και Dame, τίτλος που της απένειμε η Βασίλισσα του Ηνωμένου Βασιλείου για το έργο της. Ήταν μια από τις λίγες γυναίκες της εποχής της που επιβλήθηκαν με αυτό που έκαναν και όχι με αυτό που έκανε ο πατέρας ή ο σύζυγός τους.
Πρώτα και πάνω απ’ όλα, υπήρξε συγγραφέας. Για την ακρίβεια, η πιο δημοφιλής συγγραφέας όλων των εποχών.
Ποια ήταν όμως στην προσωπική της ζωή η Άγκαθα Κρίστι; Από πού αντλούσε την έμπνευσή της, τη δύναμή της και την αστείρευτη αγάπη της για ζωή;
Η δημιουργός του Ηρακλή Πουαρό και της μις Μαρπλ υπογράφει την αυτοβιογραφία της. Ένα εξομολογητικό και συναρπαστικό κείμενο που επιτρέπει μια διεισδύει ματιά στην ψυχή μιας ιδιοφυΐας, ενός ελεύθερου πνεύματος, ενός ξεχωριστού ανθρώπου.
