Η Ένωση Ελληνικού Βιβλίου απαντά στον Κ. Χατζηδάκη

Ο πρώην υπουργός υποστήριξε ότι εμφάνισε «συγκεκριμένα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η κατάργηση της ενιαίας τιμή του βιβλίου, με την εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ, οδήγησε σε σημαντική μείωση των τιμών». Συγκεκριμένα, ο Κ. Χατζηδάκης υποστήριξε ότι με την κατάργηση της ενιαίας τιμής του βιβλίου:

1. Σε όλες τις κατηγορίες (που έχει καταργηθεί η ενιαία τιμή), η μέση έκπτωση που καταγράφεται στους νέους τίτλους βιβλίων και στα ευπώλητα είναι 25% (έναντι του υποχρεωτικού 10% της ενιαίας τιμής)

2. Ειδικά στην κατηγορία δοκίμια-ιστορικά-βιογραφίες ο μέσος όρος της έκπτωσης για νέους τίτλους και ευπώλητα είναι 30%. Σημαντικοί τίτλοι που κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά το 2010-2012 προσφέρονται και με εκπτώσεις 40 έως 50%.

3. Στα λογοτεχνικά βιβλία, που ισχύει η ενιαία τιμή, μόλις ολοκληρωθεί η διετία οι τιμές μειώνονται στο 30%. Είναι όμως σημαντικό ότι νέοι τίτλοι λογοτεχνικών βιβλίων που ανήκουν στην κατηγορία των ευπώλητων προσφέρονται στους αναγνώστες με μέση έκπτωση 30% νωρίτερα από την διετία, εφόσον εξαντλήσουν την 1η έκδοση. Πολύ χαρακτηριστικά παραδείγματα:

– «Η Νίκη» του Χρήστου Χωμενίδη, κυκλοφόρησε -30%
– «Η Γιορτή της Ασημαντότητας» του Μίλαν Κούντερα -30%
– «Με μολύβι φάμπερ Νο 2» της Άλκης Ζέη -30%
– «Καφές στη Χόβολη» της Λένας Μαντά -30%

4. Επιτέλους αρχίζουν να καταγράφονται αξιόλογες εκπτώσεις και σταν εκπαιδευτικά βιβλία – σχολικά βοηθήματα. Όλοι οι νέοι τίτλοι που κυκλοφόρησαν μέσα στο 2014 προσφέρονται με μέση έκπτωση 25%.

«Μου προκαλεί κατάπληξη», υποστήριξε στην ομιλία του, «ότι η κυβέρνηση σκέπτεται να απαγορεύσει δια νόμου τις εκπτώσεις στα βιβλία. Δεν μπορούμε να αντέξουμε στην Ελλάδα τα φθηνά βιβλία! Τι σας έχει πιάσει στην κυβέρνηση και θέλετε να ακριβύνετε τις τιμές των βιβλίων; Εμείς πέρυσι πήραμε αυτή την πρωτοβουλία που ήταν υπέρ των αναγνωστών, υπέρ των καταναλωτών. Εσείς τώρα ακούτε μόνο αυτά που λένε οι εκδότες. Όμως εδώ δεν είμαστε για να ακούμε επιμέρους υπερπροστατευμένες κοινωνικές ομάδες, είμαστε για να ακούμε τον κόσμο».

***

Η πλήρης απάντηση της Ένωσης Ελληνικού Βιβλίου με ανακοίνωση που εξέδωσε σήμερα το Διοικητικό της Συμβούλιο, έχει ως εξής:

Αθήνα, 10 Ιουνίου 2015

Κωστής Χατζηδάκης: εχθρός του Ελληνικού βιβλίου και του Ελληνικού πολιτισμού

Με μεγάλη μας λύπη ενημερωθήκαμε για την παρέμβαση του κ. Χατζηδάκη στη Βουλή σχετικά με την αμφιλεγόμενη επιτυχία του να ρίξει τις τιμές του βιβλίου στην Ελλάδα.

Μας προκαλεί να του κάνουμε την εξής ερώτηση: Εκτός από την υποτιθέμενη επιτυχία σας στη μείωση των τιμών του βιβλίου, ποιες άλλες τιμές καταφέρατε να μειώσετε χρησιμοποιώντας την περιβόητη εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ; Μήπως το γάλα; Μήπως τα τρόφιμα; Μήπως τη βενζίνη και το πετρέλαιο; Για τα φάρμακα τι έχετε να πείτε;

Επίσης, αμφισβητούμε ευθέως τα στοιχεία που παραθέτετε, καθώς δεν υπάρχει κανένας οργανισμός, που μπορεί να εγγυηθεί την ορθότητά τους. Πιθανότατα αντλήσατε τα στοιχεία σας από κάποια «μεγάλα» βιβλιοπωλεία και μάλλον αναφέρεσθε σε ευπώλητους τίτλους, οι οποίοι λόγω του όγκου των πωλήσεων είναι φυσικό να πωλούνται φθηνότερα. Μήπως θα έπρεπε να αντλήσετε στοιχεία και από συνοικιακά ή, ακόμα καλύτερα, επαρχιακά βιβλιοπωλεία και να αναφερθείτε σε τίτλους και σε άλλες, ίσως λιγότερο ευπώλητες, αλλά ιδιαίτερα σημαντικές για την παιδεία και τον πολιτισμό μας κατηγορίες βιβλίων (π.χ. ανθρωπιστικές και θετικές επιστήμες, παιδικά - εφηβικά βιβλία); Κατά κοινή ομολογία, άλλωστε, ο πολιτισμός μας είναι ό,τι μας έχει απομείνει.

Τα ξενόγλωσσα σχολικά βιβλία που είναι «συνταγογραφούμενα», καθώς ο γονιός δεν μπορεί να τα επιλέξει βάσει τιμής αλλά μόνο καθ' υπόδειξη του φροντιστηρίου, μήπως φθήνυναν και αυτά; Ναι, αλλά αυτά είναι υποχρεωτικά σε κάθε οικογένεια και έχουν ένα ετήσιο κόστος από 100 έως 200€ ανάλογα με τη βαθμίδα. Ούτε να τα δανειστεί μπορεί κανείς από κάποια βιβλιοθήκη.

Δεν είναι η κατάργηση της ενιαίας τιμής, κ. Χατζηδάκη, που μειώνει το κέρδος των βιβλιοπωλών και κατ' επέκταση τις τιμές των βιβλίων. Είναι η αγωνία τους να πουλήσουν έστω και ένα τεμάχιο...

Κατ' αρχάς, η επιτυχία μιας «μεταρρύθμισης» κρίνεται όταν εφαρμόζεται σε μια αγορά υπό κανονικές συνθήκες και όχι στον πανικό της κρίσης. Δεν είναι η κατάργηση της ενιαίας τιμής, κ. Χατζηδάκη, που μειώνει το κέρδος των βιβλιοπωλών και κατ' επέκταση τις τιμές των βιβλίων. Είναι η αγωνία τους να πουλήσουν έστω και ένα τεμάχιο, έστω και στο κόστος, για να συνεχίσουν να υπάρχουν. Και βέβαια, μέσα στον πανικό τους, δεν αντιλαμβάνονται ότι αυτή είναι μια αδιέξοδη στρατηγική καθώς αργά ή γρήγορα, χωρίς κέρδη, θα κλείσουν.

Όταν, όμως, θα φανούν τα οριστικά αποτελέσματα της ουσιαστικής κατάργησης του νόμου της ενιαίας τιμής του βιβλίου, θα είναι πολύ αργά για το βιβλίο ως πολιτιστικό αγαθό. Αυτό φαίνεται σε χώρες που κατήργησαν τον αντίστοιχο νόμο, όπως η Αγγλία, όπου μετά από 17 χρόνια «ελεύθερης» αγοράς βιβλίου, τα βιβλιοπωλεία είναι μόλις και μετά βίας 900 και έχουν ήδη ξεκινήσει να συζητούν την επαναφορά του νόμου, ενώ στη Γερμανία, όπου ισχύει η ενιαία τιμή, είναι 9.000.

Στις ΗΠΑ, όπου το 90% των βιβλίων πωλείται από τα super markets και το internet, δημιουργήθηκε fund υποστήριξης των μικρών ανεξάρτητων βιβλιοπωλείων για να μην κλείσουν, συνεχίζοντας την κοινωνική προσφορά τους, χρηματοδοτούμενο κυρίως από συγγραφείς, οι οποίοι δεν έχουν άλλον τρόπο επικοινωνίας με το αναγνωστικό κοινό.

Οι δε έρευνες για την αγορά της Αγγλίας (Fishwick 2008, σελ. 124 της OECD Competition Assessment Reviews), τις οποίες οφείλατε να διαβάσετε καθώς αναφέρονται μέσα στην εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ, κατέληξαν στο εξής συμπέρασμα: «With respect to consumer welfare, Fishwick argues that consumers who read bestselling titles are probably paying less after deregulation but readers of other minority-interest titles are almost certainly paying more». Δηλαδή, οι εκπτώσεις στα bestsellers κατέστησαν ακριβότερα όλα τα άλλα βιβλία.

Και το τελευταίο ερώτημα: Πώς και γιατί δεν καταφέρατε τίποτε άλλο από τις συστάσεις της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ παρά μόνο το βιβλίο; 

Μήπως γιατί οι υπόλοιπες «συντεχνίες» (κτηνοτρόφοι, φαρμακεία, ΜΜΕ, πετρελαϊκές εταιρίες κ.ο.κ.) έχουν μεγαλύτερη διαπραγματευτική ικανότητα από τη «συντεχνία» εκδοτών – βιβλιοπωλών; Μήπως γιατί αριθμητικά είμαστε μικρή εκλογική πελατεία; Άρα, τελικά εφαρμόσατε και εσείς «προσωπική πολιτική»: δίνω το βιβλίο στην Τρόικα για να τα έχω καλά μαζί της και προστατεύω τα υπόλοιπα για να τα έχω καλά με τις δυνατότερες των «συντεχνιών».

Από όλα όσα περιγράψαμε παραπάνω, κ. Χατζηδάκη, το σημαντικότερο που σας προσάπτουμε είναι ότι η κατάργηση του νόμου της ενιαίας τιμής ήταν αντεθνική και ανθελληνική πράξη εκ μέρους σας. Όταν όλες οι χώρες της Ευρωζώνης προστατεύουν τη γλώσσα τους με αντίστοιχους νόμους, όταν ακόμη και η πλειοψηφία των χωρών του ΟΟΣΑ κάνουν το ίδιο, εσείς κρίνατε ότι η γλώσσα μας δεν έχει ανάγκη προστασίας. Οι Γερμανοί, οι Γάλλοι, οι Ιάπωνες, οι Κορεάτες προστατεύουν τις γλώσσες τους ενώ εσείς, σε έναν δήθεν παροξυσμό οικονομικού φιλελευθερισμού, στερείτε από την Ελληνική γλώσσα το μοναδικό όπλο επιβίωσής της.

Συγχαρητήρια για τις επιτυχίες σας!!!

ΤΟ Δ.Σ. της ΕΝΩΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ