Επιτέλους! Έπειτα από χρόνιες δυσκολίες, οικονομικές βασικά αλλά και μόνιμης στέγης, η Ορχήστρα της Καμεράτα, με την διεθνή αναγνώριση, επιστρέφει εκεί όπου ξεκίνησε το 1991 και επανεντάσσεται στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Στην κεντρική εικόνα, ο Γιώργος Πέτρου διευθύνει την Καμεράτα.
Γράφει η Έλενα Χουζούρη
Το πολύ καλό αυτό νέο, για όλους και όλες που αγαπούν την κλασική μουσική, όταν μάλιστα ερμηνεύεται από εξαιρετικούς μουσικούς, ανακοίνωσε ο Πρόεδρος του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών Νίκος Πιμπλής, υποδεχόμενος την Ορχήστρα της Καμεράτας και τον καλλιτεχνικό διευθυντή της, μαέστρο, Γιώργο Πέτρου, στον γενέθλιο χώρο της.
Έχουν περάσει… τριαντατρία συναπτά έτη, όταν πρωτακούσαμε στον καινούργιο ναό της μουσικής, στο μόλις γεννημένο επίσης τότε, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, ένα πρωτόβγαλτο για τα αυτιά μας σχήμα νέων μουσικών που άκουγε στο όνομα «Καμεράτα, Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής» και το οποίο μας είχε συνεγείρει. Με την αρτιότητα του ήχου του, με τις επιλογές του, με το πάθος του. Έχουν περάσει όλα αυτά τα χρόνια και δυστυχώς δεν θυμάμαι τα ονόματα εκείνων των πρώτων, νέων μουσικών, Ελλήνων και ξένων που απάρτιζαν τη νέα και δυναμική ορχήστρα, και που συνεχώς την πλούτιζαν και άλλοι, νέοι βιρτουόζοι. Έχω συγκρατήσει μόνον το όνομα του πρώτου καλλιτεχνικού της Διευθυντή, ο οποίος πιστεύω ότι πολλά της πρόσφερε στα πρώτα εκείνα βήματα της: Του Αλέξανδρου Μυράτ.
Το μεγάλο πέταγμα όμως της Καμεράτα, πρέπει να το παραδεχτούμε, οφείλεται στον Γιώργο Πέτρου, που αναλαμβάνει την καλλιτεχνική της διεύθυνση το 2012, δηλαδή μέσα στην πιο δύσκολη περίοδο της κρίσης, τότε που ακόμα και το ίδιο το Μέγαρο Μουσικής είχε κινδυνέψει.
Πολύ σύντομα η Καμεράτα θα κερδίσει και τους πιο δύσκολους μουσικόφιλους και καθώς περνούσαν τα χρόνια θα διεύρυνε το φάσμα των επιλογών της και θα ανέβαζε ακόμα υψηλότερα τον πήχυ των ερμηνειών της. Απόδειξη ότι μετά την αποχώρηση του Αλέξανδρου Μυράτ δέχθηκαν να την διευθύνουν δύο διεθνώς αναγνωρισμένοι, ξένοι μαέστροι: Ο Sir Neville Mariner [2000-2001- Επίτιμος Πρόεδρός της έως το θάνατό του, το 2007] και ο Christopher Warren-Green [2002-2009]. Το μεγάλο πέταγμα όμως της Καμεράτα, πρέπει να το παραδεχτούμε, οφείλεται στον Γιώργο Πέτρου, που αναλαμβάνει την καλλιτεχνική της διεύθυνση το 2012, δηλαδή μέσα στην πιο δύσκολη περίοδο της κρίσης, τότε που ακόμα και το ίδιο το Μέγαρο Μουσικής είχε κινδυνέψει. Παρόλα αυτά ο νέος -και σε ηλικία- καλλιτεχνικός διευθυντής κάθε άλλο παρά πτοείται. Δεν θα ξεχάσω εκείνες τις πρώτες συναυλίες με όργανα εποχής, που ακούγαμε για πρώτη φορά και που η Καμεράτα μας πρόσφερε. Την μυσταγωγική και υποβλητική ατμόσφαιρα, μια μοναδική εμπειρία.
Όπως ειπώθηκε και στην συνέντευξη τύπου, η Καμεράτα, με τον Γιώργο Πέτρου επικεφαλής, «ανοίγεται σε νέες πρακτικές ερμηνείας και παρουσιάζει το ρεπερτόριο του 18ου και 19ου αιώνα μέσα από μια εντελώς νέα οπτική. Για πρώτη φορά ακούγονται από ελληνικό μουσικό σύνολο, στην Αθήνα, έργα Μότσαρτ και Μπετόβεν, με όργανα εποχής.» Ωστόσο, αυτή η νέα οπτική, αυτοί οι διαφορετικοί και τόσο επιδραστικοί τρόποι ερμηνείας δεν θα περιοριστούν μόνον στα μεγάλα κλασικά έργα του 18ου και 19ου αιώνα αλλά θα προχωρήσουν και στην συμφωνική μουσική νεότερων χρόνων, ανοίγοντας και εδώ νέους δρόμους.
Θα είναι η πρώτη ελληνική ορχήστρα που θα καταφέρει να εμφανιστεί στο Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ, στην Σκάλα του Μιλάνου, στην Κρατική Όπερα Βαυαρίας, στην Όπερα των Βερσαλλιών, και γενικότερα να σπάσει τα άβατα διεθνών Φεστιβάλ και συναυλιακών χώρων.
Στο μεταξύ το πέταγμα της Καμεράτα ξεπερνάει τα ελληνικά σύνορα και πάντα με τον Γ. Πέτρου μπροστά, αρχίζει να κατακτά την Ευρώπη. Με την, περισσότερο εύκολα αναγνωρίσιμη, στα ευρωπαικά κοινά, ονομασία Armonia Atenea, θα είναι η πρώτη ελληνική ορχήστρα που θα καταφέρει να εμφανιστεί στο Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ, στην Σκάλα του Μιλάνου, στην Κρατική Όπερα Βαυαρίας, στην Όπερα των Βερσαλλιών, και γενικότερα να σπάσει τα άβατα διεθνών Φεστιβάλ και συναυλιακών χώρων. Και θα είναι επίσης η πρώτη ελληνική ορχήστρα που θα συνεργαστεί και θα ηχογραφήσει σε δισκογραφικούς κολοσσούς, όπως η Deutsche Gramophone και η Decca. Ακόμα και στην δυσκολότατη περίοδο της πανδημίας η Καμεράτα βρήκε τρόπο να μην προδώσει τους απαιτητικούς της μουσικόφιλους. Μαγνητοσκόπησε λοιπόν και παρουσίασε, διαδικτυακά, την Ενάτη Συμφωνία του Μπετόβεν, δωρεάν.
Και ενώ όλα αυτά δείχνουν ότι η Καμεράτα βρίσκεται στην καλύτερη, πιο δημιουργική και εξωστρεφή της περίοδο, η άλλη όψη της, αυτή που δεν φαίνεται αλλά οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ γνωρίζουν και ανησυχούν, είναι ότι η ορχήστρα είναι ανέστια, αντιμετωπίζει πολλά και σοβαρά οικονομικά προβλήματα σε βαθμό να κινδυνεύει η ύπαρξη της. Για αυτό η πρόσφατη ανακοίνωση ότι η Καμεράτα, έπειτα από τις παλινωδίες αρκετών χρόνων, επιστρέφει και θεσμικά στο πρώτο της σπίτι, ήταν από τα -ελάχιστα είναι αλήθεια- αισιόδοξα νέα που ακούμε τον τελευταίο καιρό. Πιο συγκεκριμένα, όπως πληροφορηθήκαμε από τον Πρόεδρο του ΜΜΑ, Νίκο Πιμπλή, χρειάστηκαν πολυετείς προσπάθειες, με τη στήριξη του ΥΠΠΟ, του ΟΜΜΑ και του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής», καθώς και δύο νομοθετικές παρεμβάσεις ώστε να γίνει εφικτή και θεσμικά η σύσταση του 18μελούς πυρήνα της Ορχήστρας, η οποία συγκροτείται τόσο από μουσικούς του παλιού σχήματος όσο και από νεότερους που επελέγησαν μετά από ακρόαση. Ε, μετά από όλα αυτά, είναι απολύτως φυσικό να δηλώνει συγκινημένος ο Γιώργος Πέτρου και να ανακοινώνει με την σειρά του το νέο πρόγραμμα της Καμεράτα- που δεν σκοπεύουμε να το χάσουμε- αρχής γενόμενης με τα μοναδικά «Βρανδεμβούργια κοντσέρτα» του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, την Κυριακή, 30 Νοεμβρίου, με όργανα εποχής πάντα. Και στη συνέχεια «Χριστούγεννα στις Βερσαλλίες του Βασιλιά Ήλιου», στις 27 Δεκεμβρίου και βέβαια «Πρωτοχρονιά με άρωμα Βιέννης» στις 4 Ιανουαρίου για να υποδεχθούμε κεφάτα τη νέα χρονιά. Το υπόλοιπο πρόγραμμα θα το αποκαλύψουμε εν ευθέτω χρόνο…
* Η ΕΛΕΝΑ ΧΟΥΖΟΥΡΗ είναι συγγραφέας και δημοσιογράφος. Τελευταία της κυκλοφορία η νέα, αναθεωρημένη έκδοση του μυθιστορήματός της «Πατρίδα από βαμβάκι» (εκδ. Πατάκη).