Πέθανε η Τζίνα Πολίτη – Φιλόλογος, θεωρητικός της λογοτεχνίας, αγωνίστρια της Αριστεράς

Η Τζίνα Πολίτη πέθανε σε ηλικία 93 ετών. Μια διανοούμενη της Αριστεράς που υπήρξε θεωρητικός της λογοτεχνίας με πλούσιο συγγραφικό έργο ενώ μακρά ήταν η ακαδημαϊκή της διαδρομή στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Για την πολιτική ένταξή της στην Αριστερά και τη διαδρομή της, γράφει στο βιβλίο της Λόγοι, αντίλογοι, σατιρικά (εκδ. Άγρα, 2009):

«Η παιδική μου ταυτότητα αφομοιώθηκε ακαριαία από τη συλλογική ταυτότητα του εθνικού υποκειμένου. Τρία χρόνια αργότερα, στο σχολείο, μια μεγαλύτερη μαθήτρια με μύησε στην αντίσταση και εντάχτηκα στην ΕΠΟΝ. Από την ημέρα εκείνη συντάχτηκα ανεπιστρεπτί με τις αξίες και τα οράματα του αριστερού συλλογικού υποκειμένου. Πολιτικά, η γενιά μου ήταν και παρέμεινε μια γενιά ρομαντικών, καθοδηγούμενη έως το γήρας από εκείνη την πρώτη βιωματική εμπειρία πού συσχέτιζε την κοινωνική δικαιοσύνη με τα πάθη της ψυχής, πέρα από τις όποιες γνώσεις και διανοητικές αναλύσεις».

Ποια ήταν η Τζίνα Πολίτη

Η Τζίνα Πολίτη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1930. Το 1947 αποφοίτησε από το Αρσάκειο. Σπούδασε, με πλήρη υποτροφία, αγγλική λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης. Διδάκτωρ της αγγλικής λογοτεχνίας, διετέλεσε καθηγήτρια του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, (ομότιμη από το 1997), όπου άρχισε να διδάσκει μετά τη μεταπολίτευση. Ως Fellow του Κολεγίου Churchill, δίδαξε επί σειρά ετών στο Πανεπιστήμιο του Cambridge.

το 2011 της απονεμήθηκε το Βραβείο «Διδώ Σωτηρίου» της Εταιρείας Συγγραφέων.

Βιβλία και μελέτες της πάνω στην αγγλική, στην ελληνική και στη συγκριτική λογοτεχνία έχουν δημοσιευτεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Το 1998 τιμήθηκε με το «Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας και Έρευνας» από το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας.

Το 2007 έλαβε το βραβείο δοκιμίου των λογοτεχνικών βραβείων του περιοδικού «Διαβάζω» για το βιβλίο της Περί αμαρτίας, πάθους και άλλων τινών (εκδ. Άγρα) ενώ το 2011 της απονεμήθηκε το Βραβείο «Διδώ Σωτηρίου» της Εταιρείας Συγγραφέων.

Το τελευταίο της βιβλίο: «Τίποτα δεν μεσολάβησε ώστε να αλλάξουν τα διεφθαρμένα ήθη μας»

Το τελευταίο της βιβλίο, Περί μυθιστορίας, διαφθοράς και άλλων τινών (εκδ. Άγρα) κυκλοφόρησε τον Φεβρουάριο του 2022. Πρόκειται για έναν τόμο με δοκίμια που εξετάζει δύο κείμενα που τα χωρίζουν επτά αιώνες: Το Δεκαήμερο του Βοκκάκιου και μια σύγχρονη παρωδία βασισμένη στην Έρημη Χώρα του Τ. Σ. Έλιοτ.

Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου διαβάζουμε: «Πέραν του κοινού θέματος μιας θανατηφόρας πανδημίας, που πρόσθεσε στο λεξικό τον όρο "καραντίνα", ο Βοκκάκιος σημειώνει πως το κακό ενέσκηψε λόγω των δικών μας άνομων, αμαρτωλών συναλλαγών! Στη μακρά διάρκεια αυτών των αιώνων, τίποτα δεν μεσολάβησε ώστε να αλλάξουν τα διεφθαρμένα ήθη μας. Ο Βοκκάκιος, ωστόσο, ελλείψει εμβολίων, μας πρόσφερε έναν άλλο αισιόδοξο τρόπο διαφυγής από το κακό: αυτόν της αέναης μυθοπλασίας».

Η ανακοίνωση της Εταιρείας Συγγραφέων: «Υπήρξε ένα λαμπερό, ξεχωριστό και πάντοτε νεανικό πνεύμα»

Στην ανακοίνωση της Εταιρείας Συγγραφέων, επίτιμο μέλος της οποίας ήταν η Τζίνα Πολίτη, αναφέρεται:

«Με μεγάλη θλίψη ενημερωθήκαμε για τον θάνατο της Τζίνας Πολίτη, επίτιμου μέλους της Εταιρείας μας, βραβευμένης με το βραβείο Διδώ Σωτηρίου για το σύνολο του έργου της και τη σημαντική συμβολή της στα ελληνικά γράμματα. Εξέχουσα θεωρητικός και μελετήτρια της λογοτεχνίας, σπούδασε (με υποτροφία) στο Πανεπιστήμιο Columbia της Νέας Υόρκης και δίδαξε για πολλά χρόνια στο Πανεπιστήμιο του Cambridge ως επιστημονική συνεργάτρια (Fellow), καθώς και στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Ομότιμη καθηγήτρια). Με πλούσιο ερευνητικό έργο πάνω στην αγγλική και την ελληνική λογοτεχνία και τη συγκριτική γραμματολογία, η Τζίνα Πολίτη υπήρξε ένα λαμπερό, ξεχωριστό και πάντοτε νεανικό πνεύμα».

το μυθιστόρημα θα μένει για πάντα ως η γραπτή μαρτυρία του τι είπαν και του τι είναι να ζει κανείς σ' έναν μεταβαλλόμενο κόσμο (...)

Μαζί με την ανακοίνωση, παρατίθεται κι ένα απόσπασμα από το βιβλίο της «Το μυθιστόρημα και οι προϋποθέσεις του: Αλλαγές στην Εννοιολογική Δομή των Μυθιστορημάτων του 18ου και του 19ου Αιώνα» (στα αγγλικά), Hakkert: Amsterdam, 1976. 

Η ανησυχία της ανθρώπινης κοινωνίας, σ' αντίθεση με την πραότητα της φυσικής κατάστασης της αγέλης των ζώων, διαγιγνώσκεται ως η ανικανότητα του ανθρώπου να ξεχάσει το παρελθόν. Γι' αυτό, θα πρέπει να θεωρήσουμε την ικανότητα να βιώσουμε τη ζωή μ' έναν τρόπο μη-ιστορικό ως την πλέον σημαντική και πλέον πρωτότυπη απ' όλες τις εμπειρίες μας (...)
Όμως, έως ότου η "εμπειρία" αυτή γίνει βίωμα και ο άνθρωπος υπερβεί τη γνώση του θανάτου που τον ριζώνει στη χρονικότητα και έως ότου φθάσει στην κατάσταση της πραγματοποίησης, το μυθιστόρημα θα μένει για πάντα ως η γραπτή μαρτυρία του τι είπαν και του τι είναι να ζει κανείς σ' έναν μεταβαλλόμενο κόσμο (...)

Βρείτε εδώ όλα τα βιβλία της Τζίνας Πολίτη, ενώ αναλυτικό βιογραφικό της μπορείτε να διαβάσετε στον ιστότοπο της Εταιρείας Συγγραφέων.