Η Ούρσουλα Λε Γκεν (1929-2018) ήταν Αμερικανίδα συγγραφέας που ασχολήθηκε με το είδος της επιστημονικής φαντασίας και της λογοτεχνίας του φανταστικού. Επηρεασμένη από το φεμινιστικό κίνημα, την ανθρωπολογία και τις θεωρίες του Καρλ Γιούνγκ, η Λε Γκεν θίγει στα βιβλία της θέματα σχετικά με την ανθρώπινη ύπαρξη, τη γυναικεία ταυτότητα, τη θρησκεία, την οικολογία, την πολιτική.
Επιμέλεια: Book Press
Ακολουθούν δέκα συγγραφικές συμβουλές της Λε Γκεν, αλιευμένες από την επίσημη ιστοσελίδα της και από τις συνεντεύξεις της στο «The Paris Review».
1. Δεν χρειάζεται να εφαρμόζετε πάντα τον κανόνα «δείξε χωρίς να το πεις» («show, don’t tell»)
Εξαιτίας του κανόνα «δείξε χωρίς να το πεις» ανακαλύπτω συγγραφείς στα σεμινάριά μου που πιστεύουν πως όλες οι επεξηγήσεις είναι δείγμα κακής γραφής. Φοβούνται να περιγράψουν τον κόσμο που έχουν δημιουργήσει… Οι συγγραφείς μυθοπλασίας φοβούνται να γράψουν προτάσεις χωρίς «εντυπωσιακή δράση» και καταλήγουν να βασίζονται αυστηρά στον διάλογο, να υιοθετούν μόνο την τριτοπρόσωπη αφήγηση και να δίνουν έμφαση μονάχα στο παρόν της ιστορίας.
από την επίσημη ιστοσελίδα της
2. Όμως να ακολουθείτε τον κανόνα «γράψε για όσα ξέρεις»
Όσο για το «Γράψε για αυτά που ξέρεις», μου το έλεγαν πάντα όταν ήμουν αρχάρια. Πιστεύω πως είναι ένας πολύ σωστός κανόνας και πάντα τον υπάκουγα. Γράφω για φανταστικές χώρες, για κοινωνίες εξωγήινων σε άλλους πλανήτες, για δράκους, για μάγους, για την κοιλάδα της Νάπα το 22002. Ξέρω για αυτά τα πράγματα. Τα ξέρω καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον, επομένως είναι καθήκον μου να μιλήσω γι' αυτά. Απέκτησα τις γνώσεις μου για όλα αυτά με τον τρόπο που απέκτησα κι όλες τις γνώσεις για την καρδιά και το μυαλό των ανθρώπων, μέσω της φαντασίας που βασίζεται στην παρατήρηση. Όπως και κάθε άλλος μυθιστοριογράφος. Ο κανόνας, λοιπόν, στέκει, αν δώσεις έναν καλό ορισμό στη λέξη «ξέρω».
από την επίσημη ιστοσελίδα της
3. Πρωταρχική προτεραιότητά σας πρέπει να είναι η ίδια η δουλειά σας
Όταν οι άνθρωποι με ρωτούν αν ήθελα από μικρή να γίνω συγγραφέας, είμαι υποχρεωμένη να τους απαντήσω αρνητικά! Πάντα ήμουν συγγραφέας. Δεν ήθελα να γίνω συγγραφέας, να κάνω τη ζωή μου, να είμαι εντυπωσιακή και να μετακομίσω στη Νέα Υόρκη. Ήθελα μόνο να κάνω τη δουλειά μου και να την κάνω καλά.
από συνέντευξή της στο «The Paris Review»
4. Να έχετε υψηλούς στόχους
Κάρολος Ντίκενς. Τζέιν Όστεν. Και μετά, όταν τελικά έμαθα πώς να τη διαβάζω, Βιρτζίνια Γουλφ. Να έχετε υψηλούς στόχους στη ζωή σας. Ξέρετε πολύ καλά πως δεν θα τα καταφέρετε, όμως τι νόημα υπάρχει αν δεν έχετε υψηλούς στόχους;
από συνέντευξή της στο «The Paris Review»
Ξέρεις τι; Είσαι γυναίκα. Μπορείς να γράφεις σαν γυναίκα. Απέδειξα πως οι γυναίκες δεν χρειάζεται να γράφουν για αυτά που γράφουν οι άντρες ή να γράφουν για αυτά που οι άντρες πιστεύουν πως θέλουν να διαβάσουν. Απέδειξα πως οι γυναίκες έχουν πολλές εμπειρίες που δεν έχουν οι άνδρες – και πως αξίζουν να γράφουν και να τις διαβάζουν.
— από συνέντευξή της στο «The Paris Review»
6. Να διαβάζετε καλή λογοτεχνία
Ο Μπόρχες και ο Καλβίνο με έκαναν να σκεφτώ: «Κοίτα τι κάνουν! Μπορώ να το κάνω κι εγώ αυτό;»
— από συνέντευξή της στο «The Paris Review»
7. Ένα καλό βιβλίο διευρύνει την αντίληψη του αναγνώστη
Ένα πολύ καλό βιβλίο μού μαθαίνει νέα πράγματα, μου δείχνει πράγματα που δεν ήξερα ή πράγματα που δεν ήξερα πως τα ήξερα κι όμως μου είναι κάπως οικεία - ναι, το βλέπω, ναι, έτσι λειτουργεί ο κόσμος. Η μυθοπλασία -όπως και η ποίηση και το θέατρο- διευρύνουν την αντίληψή μας.
από συνέντευξή της στο «The Paris Review»
8. Προτιμήστε την απλότητα από τον εντυπωσιασμό
[Ξεκινήστε το βιβλίο σας] με μια φωνή. Με μια φωνή που ψιθυρίζει στο αυτί του αναγνώστη. Στην πρώτη σελίδα που έγραψα, από την οποία γεννήθηκε ολόκληρο το μυθιστόρημα, η Λαβίνα απλώς μιλάει στον αναγνώστη – όπως άλλωστε μιλάει και σε εμένα.
από συνέντευξή της στο «The Paris Review»
9. Βρείτε τον σωστό ρυθμό
Θέλω η αφήγηση να έχει έναν ρυθμό, να κυλάει συνεχώς. Γιατί αυτό είναι όλο το νόημα μιας ιστορίας. Ο αναγνώστης ταξιδεύει — πηγαίνει από κάπου προς κάπου αλλού. Πρέπει να υπάρχει κίνηση. Δεν έχει σημασία αν η αφήγηση είναι σύνθετη ή απλή, σημασία έχει να παρασύρει τον αναγνώστη.
από συνέντευξή της στο «The Paris Review»
10. Μην χάνετε τον χρόνο σας
Και ένα από [τα πράγματα που μαθαίνεις όσο μεγαλώνεις] είναι πως εντέλει πρέπει να αρκείσαι σε λίγα… Ακολουθώ τη μέθοδο του όψιμου Μπετόβεν. Στα τελευταία κουαρτέτα του, κινείται περίεργα, κάποιες φορές μεταπηδά από το ένα μέρος στο άλλο στη μουσική του. Ξέρει πού πηγαίνει και απλώς δεν θέλει να σπαταλήσει άλλο χρόνο πηγαίνοντας αργά προς τα εκεί… Αυτό το μαθαίνουμε καθώς μεγαλώνουμε. Δεν πρέπει να χάνεις τον χρόνο σου.
από συνέντευξή της στο «The Paris Review»
Βρείτε τα βιβλία της συγγραφέα εδώ.