
Η Γαλλίδα Αλίς Ζενιτέρ (Alice Zeniter) και ο μεταφραστής της στα αγγλικά Φρανκ Γουίν (Frank Wynne) τιμήθηκαν με το Διεθνές Βραβείο Λογοτεχνίας του Δουβλίνου, για το μυθιστόρημα «Η τέχνη της απώλειας». Το βιβλίο κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Πόλις, σε μετάφραση Έφης Κορομηλά. Σημειωτέον, το συγκεκριμένο βραβείο είναι εκείνο με το μεγαλύτερο οικονομικό έπαθλο στον κόσμο που δίνεται για ένα μονάχα βιβλίο.
Επιμέλεια: Book Press
«Έλαβα ένα e-mail από τον εκδότη μου. Μόλις είχα ξυπνήσει και ήμουν πραγματικά μπερδεμένη. Νόμιζα ότι το είχε στείλει σε λάθος άτομο!», δήλωσε η Αλίς Ζενιτέρ, περιγράφοντας τη στιγμή που έμαθε για τη νίκη του βιβλίου της. Το Διεθνές Βραβείο Λογοτεχνίας του Δουβλίνου απονέμεται ετησίως στο καλύτερο μυθιστόρημα γραμμένο ή μεταφρασμένο στα αγγλικά και συνοδεύεται από το χρηματικό έπαθλο των 100.000 ευρώ. Η Ζενιτέρ και ο μεταφραστής Φρανκ Γουίν παρέλαβαν το βραβείο στο Διεθνές Φεστιβάλ Λογοτεχνίας του Δουβλίνου την περασμένη Δευτέρα.
Σε συνέντευξή της στους Irish Times, η Ζενιτέρ δήλωσε πως η επιτυχία του βιβλίου της ήταν μια ευχάριστη έκπληξη:
«Είναι εκπληκτικό να βλέπεις το βιβλίο σου να αποκτά ζωή σε μιαν άλλη γλώσσα. Όταν το τελείωσα και το παρέδωσα στους εκδότες μου, μου είπαν ότι μάλλον δεν θα μεταφραζόταν• και αν εντέλει μεταφραζόταν, δεν θα πουλούσε στο εξωτερικό, καθώς το κεντρικό θέμα θα ενδιέφερε μονάχα τους Γάλλους αναγνώστες. Μιλούσα για τα ερείπια της γαλλικής αποικιοκρατίας και ποιος θα ‘θελε να διαβάσει για κάτι τέτοιο στο εξωτερικό;».
Η Τέχνη της απώλειας περιγράφει την αλγερινή διασπορά στη Γαλλία. Η πρωταγωνίστρια του βιβλίου, η Ναϊμά, είναι μια νεαρή Γαλλίδα που προσπαθεί να ανακαλύψει περισσότερα για την ιστορία της οικογένειάς της, μια οικογένεια μεταναστών από την Αλγερία.
Η πρωταγωνίστρια του βιβλίου, η Ναϊμά, είναι μια νεαρή Γαλλίδα που προσπαθεί να ανακαλύψει περισσότερα για την ιστορία της οικογένειάς της, μια οικογένεια μεταναστών από την Αλγερία.
Η Ζενιτέρ, ο πατέρας της οποίας είναι Αλγερινός, αποφάσισε να γράψει ένα βιβλίο που να εξετάζει σφαιρικά το ζήτημα της μετανάστευσης. Είναι μια ιστορία που δεν περιγράφει απλώς την άφιξη των μεταναστών σε μια νέα χώρα, αλλά και την αναχώρησή τους από την πρώτη πατρίδα τους.
Παρά το σοβαρό θέμα του βιβλίου, η αφήγηση συχνά αποκτά ένα χιουμοριστικό, ανάλαφρο ύφος. Όπως δήλωσε η Ζενιτέρ, αυτό ήταν μια σκόπιμη επιλογή:
«Συχνά οι αντίπαλοί μας μας κατηγορούν ότι γκρινιάζουμε ή ότι είμαστε απλώς θυμωμένοι. Και είναι χειρότερο όταν είσαι γυναίκα, όταν είσαι Άραβας ή μαύρη, εξαιτίας του στερεότυπου της ‘’θυμωμένης μαύρης γυναίκας’’. Δεν ήθελα να γράψω κάτι που να ήταν απλώς μια κραυγή θυμού ή πόνου. Ήθελα οι χαρακτήρες μου να έχουν γεμάτη ζωή. Ήθελα το βιβλίο μου να είναι διασκεδαστικό, δεν ήθελα απλώς μια ιστορία που να γεννά τη συμπόνια του αναγνώστη προς τους ήρωες μου – ήθελα οι αναγνώστες να μπορούν να ταυτιστούν με τους ήρωες μου, κάτι που είναι πραγματικά σπάνιο στη λογοτεχνία μας, καθώς δεν μπορούν όλοι να ταυτιστούν εύκολα με έναν Αλγερινό».
Μιλώντας για τις προκλήσεις της μετάφρασης, ο μεταφραστής του βιβλίου Φρανκ Γουίν είπε:
«Παλαιότερα, η μετάφραση θεωρούνταν χόμπι. Όμως δεν γίνεται απλώς να ρίξεις ένα σωρό λέξεις σε μια μηχανή και να βγάλεις ένα σωρό άλλες λέξεις. Πρόκειται για μια διαδικασία που σχετίζεται με τη φαντασία, καθώς το μυθιστόρημα ξαναγράφεται εξ ολοκλήρου σε μιαν άλλη γλώσσα. Οι άνθρωποι εξακολουθούν να με ρωτάνε περιστασιακά: "Καλά, δεν υπάρχει κάποιο πρόγραμμα που να μπορεί να το κάνει αυτό;" Η μετάφραση μέσω προγράμματος δεν μπορεί να αποδώσει την ειρωνεία, την ενσυναίσθηση ή το χιούμορ του συγγραφέα. Δεν μπορεί να πει ούτε ένα ανέκδοτο».