«…που γι’ Αλεξανδρινό γράφει Αλεξανδρινός» – Ο Δημήτρης Παπαδημητρίου μελοποιεί Καβάφη, για μία και μοναδική συναυλία στην Στέγη

Το έργο «…που γι’ Αλεξανδρινό γράφει Αλεξανδρινός» γράφτηκε και πρωτοπαρουσιάστηκε στα επίσημα εγκαίνια της εμβληματικής Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, τον Οκτώβριο του 2002. Στη συνέχεια, παίχτηκε σε μεγάλους χώρους σε όλο τον κόσμο, όπως στο Alice Tully Hall του Lincoln Center στη Νέα Υόρκη (με ερμηνευτή, μεταξύ άλλων, τον Rolando Villazón), στη Salle de Conférences II στην έδρα της UNESCO στο Παρίσι με τους ίδιους ερμηνευτές, στο Μέγαρο Μουσικής, στο Ηρώδειο και σε πολλές άλλες αίθουσες.

Το Σάββατο 25 Μαΐου, το έργο του Κ.Π. Καβάφη θα ζωντανέψει ξανά μέσα από τις μελωδίες του Δημήτρη Παπαδημητρίου σε κάθε γωνιά της Κεντρικής Σκηνής της Στέγης.

«Κατόπιν αυτών, η ανάγκη να παιχτούν και τα μεταγενέστερα έργα μου υποχρέωσε τον “Καβάφη” μου να αφήσει “χώρο” και σε αυτά. Ώσπου ξαφνικά, από εξωγενείς πηγές που εμπιστεύομαι πολύ καλλιτεχνικά, μου υπενθυμίστηκε η ανάγκη επανεκτέλεσής του και μου ξύπνησε η ενθύμησή του σαν μια παλιά έξις, ένας εφηβικός έρωτας που δύσκολα ξεπεράστηκε μα διόλου δεν ξεχάστηκε.

Ο Καβάφης είναι ένα ουράνιο σώμα με τεράστιο πεδίο βαρύτητας. Αν μπεις σε αυτό, δύσκολα ξεφεύγεις. Σου φαίνεται περίεργο μερικές φορές και που υπάρχει άλλη ποίηση. Εδώ, το στοίχημά μου το αρχικό δεν ισχύει πια: Ο Καβάφης μελοποιείται. Καθόλου εύκολο έως αδύνατο αν δεν είσαι Αιγυπτιώτης. Δύσκολο και εάν είσαι. Αλλά μελοποιείται. Όμως, το πολυεπίπεδο μέσον που λέγεται Συμφωνική Ορχήστρα εδώ εγκαταλείπεται. Μια Ορχήστρα Ελληνικού Τραγουδιού 11 οργάνων παίρνει τη σκυτάλη. Άλλες φωνές προστίθενται στο στερέωμα του έργου. Γίνεται μια ελαφρύτερη μουσική ματιέρα, πιο υπαινικτική, ακόμη λιγότερο “καλλιεπής” από ό,τι ηθελημένα στην πρώτη εκδοχή είχα ορχηστρικά απογυμνώσει την ορχήστρα από τους βερμπαλισμούς στους οποίους τόσο ωραία διαπρέπει, όταν ωστόσο πρέπει. Εδώ, την ορχηστρική διασκευή την έκανε ο Τάσος Ρωσόπουλος με αυτήν ακριβώς την περίμετρο. Απομένει να δούμε τώρα έναν Καβάφη πιο κοντά στο είδος τραγουδιού που οραματίζεται ο Μεγάλος Αιρετικός μου στα τρία του μέρη, ή οι Μετασχηματισμοί μου (“Τα Τραγούδια της Αιώνιας Φυγής”, “Του Έρωτα η Μαύρη Δόξα”) ή και “Οι Μπαλάντες της οδού Ατθίδων”. Άλλωστε, τι κι αν ο “Αλεξανδρινός” προηγήθηκε της υφολογικής “επανάστασής” μου αυτής, υπήρξε αυτός μέγας εμπνευστής της».

— Δημήτρης Παπαδημητρίου

Τραγουδούν και υποδύονται
η Γιώτα Νέγκα, η Άρτεμις Μπόγρη, ο Μπάμπης Βελισσάριος, η Βερόνικα Δαβάκη, ο Αιμιλιανός Σταματάκης και ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Μουσικοί: Sergiu Nastasa: βιολί, Otilia Alitei: βιολί, Μιχάλης Βρέττας: βιολί, Κωστής Θέος: βιολοντσέλο, Παρασκευάς Κίτσος: κοντραμπάσο, Μερκούριος Κάραλης: κλαρινέτο, Δημήτρης Βάμβας: όμποε, Λίλιαν Εσίποβα: άρπα, Γιώργος Γουμενάκης: Μαντολίνο, Χρυσόστομος Καραντωνίου: κιθάρα, Άρτεμις Βαβάτσικα: ακορντεόν, Νεφέλη Μούσουρα: πιάνο, Δημήτρης Κοντός: κρουστά

Μελοποίηση & Θεατροποίηση: Δημήτρης Παπαδημητρίου
Σκηνογραφική Επιμέλεια: Πάρις Μέξης
Διασκευή από τη Συμφωνική Ενορχήστρωση: Τάσος Ρωσόπουλος
Επιμέλεια Μουσικού Υλικού: Βαγγέλης Σαγρής
Ήχος: Γιάννης Λαμπρόπουλος
Βιντεοσκόπηση: Κώστας Ντάνης

Για το Ελληνικό Σχέδιο
Εκτέλεση Παραγωγής: Νίκος Μακράκης
Επικοινωνία: Άννα Θεοδόση

Για τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση
Υπεύθυνη Παραγωγής: Δέσποινα Σιφνιάδου

Πληροφορίες
Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
Συγγρού 107
25 Μαΐου 2024
Κεντρική Σκηνή της Στέγης, 20:30
Διάρκεια: 120 λεπτά (με διάλειμμα)

Λίγα λόγια για τον Δημήτρη Παπαδημητρίου

O Δημήτρης Παπαδημητρίου γεννήθηκε το 1959 από γονείς Αλεξανδρινούς, στην Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας. Όντας μωρό ακόμη, μεταφέρθηκε με την οικογένεια και πάλι στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπου έζησε μέχρι τα επτά του χρόνια.
Το 1976, μπαίνοντας στη Νομική Αθηνών, συμμετείχε ως συνθέτης σε παραστάσεις του θεατρικού τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπως «Οιδίπους Τύραννος», «Φαύστα», «Εμείς και o Χρόνος», «Η Βεγγέρα».
Οι πρώτες του συνθέσεις, ως επαγγελματία μουσικού, ήταν έργα για πιάνο, για βιολί, για βιολί και πιάνο, μια συμφωνική σουίτα για μπαλέτο, το «Θεατρικό τρίο» για πιάνο, τσέλο και βιολί, σπουδές για κλασική κιθάρα, μια ουβερτούρα για τα 40 χρόνια του μεταπολεμικού BBC και μια ηλεκτρική μετασυμφωvική σουίτα.
Το Πάσχα του 1980, o Μάνος Χατζιδάκις τον παρουσιάζει μεταξύ των 6 συνθετών του Τρίτου Προγράμματος στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά.
Το 1981 εξέδωσε το πρώτο του άλμπουμ με τίτλο «Τοπία», δίσκο progressive μουσικής. Έκτοτε, εκδίδονται άλμπουμ του κάθε χρόνο με τραγούδια, κινηματογραφική μουσική, μουσική για θέατρο και τηλεοπτικές σειρές, καθώς και συμφωνική μουσική.
Το 1982 συνθέτει τη μουσική για την ταινία μικρού μήκους «Αθέμιτος Ανταγωνισμός» του Δήμου Αβδελιώδη και το 1983 τη μουσική για την ταινία «Ρεβάνς» του Νίκου Βεργίτση, για την οποία κερδίζει το Κρατικό Βραβείο Ποιότητας του Υπουργείου Πολιτισμού στην κατηγορία Μουσικής για τον Κινηματογράφο. Έτσι ξεκινάει μια ιδιαίτερη σχέση του συνθέτη με τον κινηματογράφο και μια σειρά πολύ σημαντικών για τον συνθέτη συνεργασιών.
Την περίοδο 2003-2010 διατελεί Διευθυντής του Τρίτου Προγράμματος της ΕΡΑ και το 2010 διορίζεται Γενικός Διευθυντής της ΕΡΑ, όπου παραμένει έως το κλείσιμο της ΕΡΤ το 2013.
Το 2009 ιδρύει το ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ, Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία, που στοχεύει στην υποστήριξη και προβολή της σύγχρονης ελληνικής πρωτογενούς δημιουργίας.
Έργα του έχουν παιχτεί σε όλη την Ελλάδα και σε όλα τα μεγάλα θέατρα και τις μουσικές σκηνές της Αθήνας, στο Ηρώδειο, στο επίσημο πρόγραμμα του Musikverein της Βιέννης (Φεστιβάλ της Άνοιξης), στη Ρώμη, στη ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ και στην Ozawa Hall του Tanglewood.
Έχει τιμηθεί με έξι βραβεία μουσικής στο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου και με κρατικά βραβεία μουσικής του Υπουργείου Πολιτισμού.
Από το 1995 επιλέχθηκε από το Tanglewood Music Center της Συμφωνικής της Βοστόνης να συμμετέχει ως συνθέτης στις εκδηλώσεις και τα μαθήματα (TMC Fellow in Compositions), ενώ από τον Νοέμβριο του 2018 διατελεί μέλος του Δ.Σ. της ΕΡΤ.