altΙστορικά οράματα 1834-2013
Ιωάννα Παρασκευοπούλου
Πόλις 2015
Σελ. 176, τιμή εκδότη €14,92

Ο θεσμός των σύγχρονων νεκροταφείων εμφανίζεται στις βιομηχανικές, αστικές κοινωνίες. Αν η ιστορία του θανάτου είναι εξίσου μακρά με την ιστορία της ύπαρξης, η ιστορία των νεκροταφείων με τη σημερινή μορφή τους είναι πάνω-κάτω μια ιστορία δύο αιώνων.
Οι βασικότερες αιτίες εμφάνισης του πρόσφατου, σχετικά, φαινομένου του μοντέρνου νεκροταφείου είναι η εντατικοποίηση της εκβιομηχάνισης των πόλεων και οι αστικές επαναστάσεις. Η πρώτη αιτία οδηγεί στην απομάκρυνση του νεκροταφείου από τα αστικά κέντρα και η δεύτερη στην περαιτέρω απομάκρυνση από τις θρησκευτικές πρακτικές. Και οι δύο μαζί διαμορφώνουν την εικόνα των μοντέρνων νεκροταφείων: είναι κατάφυτα και διακοσμημένα με γλυπτά, στοιχεία που κατά κύριο λόγο υπενθυμίζουν τη χάρη της κοσμικής ζωής.
Στα αστικά νεκροταφεία δεν ψάχνουμε να βρούμε τον θάνατο, δεν αποζητούμε το μεταφυσικό ίχνος του τέλους, αλλά την επιβίωση από αυτό. Ο "αποχριστιανισμός" του θανάτου είναι γεγονός. Εκφράζει τον ιδεολογικό θρίαμβο του ορθολογισμού επί της μεταφυσικής, τη νίκη του φιλελευθερισμού με τη σταδιακή επικράτηση του νέου προτύπου του κοιμητηρίου: "cemetery", έναντι του προγενέστερου, του νεκροταφείου στον αυλόγυρο της εκκλησίας: "graveyard". Δυτικό κράτος άλλωστε σημαίνει ορθολογικό και κοσμικό κράτος. Καταργούνται λοιπόν οι ταφές στον καθαγιασμένο αλλά περιορισμένο στην τοποθεσία του ναού χώρο. Δημιουργούνται νέοι τόποι ταφής στον ελεύθερο, πράσινο και ήσυχο χώρο της περιαστικής εξοχής, που υπόσχεται τον γαλήνιο ύπνο των νεκρών και την ανενόχλητη διαβίωση και εργασία των ζωντανών.
Η νεκρόπολη δεν είναι "ο καθρέφτης της πόλης", όσο και αν αντανακλά τα οράματά της ή αν συντηρεί τη μνήμη των ειδώλων της. Είναι πάνω απ' όλα το βήμα για την κριτική τους και για την αυτοκριτική της ίδιας της πόλης. Η νεκρόπολη είναι δώρο για την πόλη και όχι κληρονομιά της πόλης.

alt

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ροζ γλίτσα» της Φερνάντα Τρίας – Νερά κόκκινα, ψάρια νεκρά, ζωή αφόρητη

«Ροζ γλίτσα» της Φερνάντα Τρίας – Νερά κόκκινα, ψάρια νεκρά, ζωή αφόρητη

Για το μυθιστόρημα της Φερνάντα Τρίας (Fernanda Trías) «Ροζ γλίτσα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Carnívora, σε μετάφραση Ιφιγένειας Ντούμη. 

Γράφει η Ιωάννα Φωτοπούλου

«Ο Μωυσής με τον Ααρών έκαναν όπως ακριβώς του...

«Το αίνιγμα της Γενέσεως» του Άντριου Πάρκερ (κριτική) – Μια «Εξαήμερος» για τον 21ο αιώνα;

«Το αίνιγμα της Γενέσεως» του Άντριου Πάρκερ (κριτική) – Μια «Εξαήμερος» για τον 21ο αιώνα;

Για το θεολογικό δοκίμιο του Άντριου Πάρκερ (Andrew Parker) «Το αίνιγμα της Γενέσεως», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ουρανός, σε μετάφραση Μαρτίνας Κόφφα. 

Γράφει ο Μύρων Ζαχαράκης

Ο Βρετανός συγγρα...

«Οι απαντήσεις» – ένα ποίημα της Νίκης-Ρεβέκκας Παπαγεωργίου (1948-2000)

«Οι απαντήσεις» – ένα ποίημα της Νίκης-Ρεβέκκας Παπαγεωργίου (1948-2000)

«Απαντήσεις», από τη συλλογή «Του λιναριού τα πάθη – Ο Μέγας Μυρμηκοφάγος», εκδ. Άγρα, της Νίκης-Ρεβέκκας Παπαγεωργίου (1948-2000). Κεντρική εικόνα, «Ρόδια» του Γεώργιου Ιακωβίδη.

Επιμέλεια: Οράτιος

Οι απαντήσεις

Σ’ αυτό που ρω...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Η χλωμή κυρία» του Αλέξανδρου Δουμά (προδημοσίευση)

«Η χλωμή κυρία» του Αλέξανδρου Δουμά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από την νουβέλα του Αλέξανδρου Δουμά [Alexandre Dumas], «Η χλωμή κυρία» (εισαγωγή – μτφρ. – επίμετρο: Γιώργος Θάνος), η οποία θα κυκλοφορήσει στις 28 Απριλίου στη σειρά «microMEGA/Λογοτεχνία», των εκδόσεων Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«Αυτό έκανες πάντα» του Νίκου Ιατρού (προδημοσίευση)

«Αυτό έκανες πάντα» του Νίκου Ιατρού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Νίκου Ιατρού «Αυτό έκανες πάντα», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 28 Απριλίου από τις εκδόσεις Ίκαρος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Περπατώ κάτω από τον δυνατό ήλιο. Το δέρμα μου αντιστέκεται, τα πνευμόνια...

«Η λάθος πλευρά» του Νταβίντε Κόπο (προδημοσίευση)

«Η λάθος πλευρά» του Νταβίντε Κόπο (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Νταβίντε Κόπο [Davide Coppo] «Η λάθος πλευρά» (μτφρ. Μαρία Οικονομίδου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Απριλίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στην αρχή του ντοκιμαντ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Πέντε αξιοπρόσεκτες συλλογές από γυναίκες συγγραφείς – Διηγήματα μεταξύ υπογείωσης και απογείωσης

Πέντε αξιοπρόσεκτες συλλογές από γυναίκες συγγραφείς – Διηγήματα μεταξύ υπογείωσης και απογείωσης

Πέντε αξιοπρόσεκτες συλλογές διηγημάτων από γυναίκες συγγραφείς, που κυκλοφόρησαν μέσα στο 2024 και ενδεχομένως πέρασαν κάτω από το ραντάρ μας. 

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Το διήγημα μένει συνήθως χαμηλόφωνο...

«Εις οσμήν ευωδίας πνευματικής» – Τρεις εκδόσεις με θεολογική αφετηρία και ανοιχτούς ορίζοντες

«Εις οσμήν ευωδίας πνευματικής» – Τρεις εκδόσεις με θεολογική αφετηρία και ανοιχτούς ορίζοντες

Για τα βιβλία «Ο παράδεισος και η κόλαση στη γη. Προσωπικές εμπειρίες του Βασιλείου Καισαρείας, του Γρηγορίου Νύσσης και του Ιωάννου Κωνσταντινουπόλεως» (εκδ. ΠΕΚ), «Αυγούστας Ευδοκίας, Βίος Κυπριανού» (εκδ. Αρμός) και για το λεύκωμα «Εις οσμήν ευωδίας πνευματικής. Φώτη Κόντογλου, διαχρονικές δημιουργίες» (εκδ....

Τι διαβάζουμε τώρα; 12 επιλεγμένα βιβλία ψυχολογίας, αυτοβοήθειας και αυτογνωσίας

Τι διαβάζουμε τώρα; 12 επιλεγμένα βιβλία ψυχολογίας, αυτοβοήθειας και αυτογνωσίας

Δώδεκα βιβλία ψυχολογίας, αυτοβοήθειας και αυτογνωσίας διαλεγμένα από τις πρόσφατες εκδόσεις στους πάγκους των βιβλιοπωλείων.  

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

Αρκετοί θεωρούν πως οι οδηγοί αυτοβοήθειας κι αυτογνωσίας είναι μόδα που θα περ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ