Για τη νουβέλα της Gillian Flynn Το χέρι που κινεί τα νήματα (μτφρ. Γεωργία Αρβανίτη, εκδ. Μεταίχμιο).
Της Χίλντας Παπαδημητρίου
Μια ανώνυμη νεαρή ηρωίδα προσφέρει «χειρονακτικές» υπηρεσίες στις Πνευματικές Παλάμες, κέντρο ανακούφισης αγχωμένων ανδρών (δια των ανωτέρω, καθαρά και μόνο χειρονακτικών υπηρεσιών) και δυστυχισμένων γυναικών μέσω ασαφών αλλά ρόδινων προβλέψεων για το μέλλον. Η επαγγελματική ασθένεια που συνεπάγεται η πολύχρονη άσκηση της δουλειά της είναι το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα. Έτσι η ηρωίδα προβιβάζεται σε χειρομάντισσα, μέντιουμ, καθαρίστρια αύρας θλιμμένων γυναικών με πολλά λεφτά για ξόδεμα.
Ευφυέστατη ιδέα, την οποία η Flynn διαχειρίζεται με το γνωστό ειρωνικό ύφος και αμέτρητες διακειμενικές αναφορές - από το Στρίψιμο της Βίδας έως τη Ρεβέκκα.
Ευφυέστατη ιδέα, την οποία η Flynn διαχειρίζεται με το γνωστό ειρωνικό ύφος και αμέτρητες διακειμενικές αναφορές - από το Στρίψιμο της Βίδας έως τη Ρεβέκκα. Ωστόσο, ο περιορισμένος χώρος της νουβέλας δεν επιτρέπει στην ιδέα να αναπτυχθεί αληθινά, να απογειωθεί, να οδηγηθεί σταδιακά σ' ένα πειστικό τέλος. Το κείμενο προέρχεται από την ανθολογία με διηγήματα και νουβέλες Rogues, του συγγραφέα βιβλίων fantasy κι επιστημονικής φαντασίας George R.R. Martin, και μας ανοίγει την όρεξη για το επόμενο βιβλίο της Flynn. Πόσο πιο ψηλά μπορεί να ανεβάσει τον πήχη μετά το Κορίτσι που Εξαφανίστηκε;
Παρότι η φήμη της Flynn εκτοξεύθηκε χάρη στο Κορίτσι, εμένα ως αναγνώστρια με κέρδισε με τον Σκοτεινό Τόπο. Στο διήγημα Το χέρι που κινεί τα νήματα συναντάμε κάποια στοιχεία από τον Τόπο, όπως τη σκιαγράφηση της ζωής των πάμπτωχων Αμερικανών, των white trash, και τον αγώνα τους για επιβίωση πέρα από ηθικές αξίες και κοινωνικά στερεότυπα. Αν χωρίσουμε το διήγημα σε τρία μέρη, το πρώτο και το τρίτο παραπέμπουν στη δυστοπία που ζουν καθημερινά οι λιγότερο προνομιούχοι κάτοικοι των ΗΠΑ, ενώ το μεσαίο κομμάτι αναπαράγει τις συμβάσεις του γοτθικού μυθιστορήματος τρόμου - στοιχειωμένο σπίτι, ανεξήγητα φαινόμενα, φρίκη.
Τέλος, η Flynn επαναλαμβάνει κι εδώ την πίστη της στο ακατανίκητο ένστικτο επιβίωσης των γυναικών, απορρίπτοντας το στερεότυπο της damsel in distress, της δεσποσύνης εν κινδύνω που περιμένει έναν ιππότη να τη σώσει. Μικρή κινηματογραφική αναφορά: η ηρωίδα θυμίζει την περσόνα της Marianne Faithfull στην ταινία Irina Palm (2007), λόγω επαγγελματικής εξειδίκευσης και ψυχικής αντοχής.
* Η ΧΙΛΝΤΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ είναι μεταφράστρια και συγγραφέας.
Το χέρι που κινεί τα νήματα
Gillian Flynn
Μτφρ. Γεωργία Αρβανίτη
Μεταίχμιο 2015
Σελ. 98, τιμή εκδότη €9,90