Η Αλίκη στο σχολείο των προκλήσεων

Της Μαρίζας Ντεκάστρο

Ο σχολικός πίνακας με τις εξισώσεις στο εξώφυλλο, μας προϊδεάζει για το περιεχόμενο του βιβλίου.

Όμως δεν πρόκειται για ένα καινούριο μυθιστόρημα μαθηματικής λογοτεχνίας, αλλά για ένα βιβλίο που αφορά τη διδακτική των μαθηματικών και μαζί παιδαγωγικές εφαρμογές οι οποίες, αν και παλιές σε άλλα σχολικά συστήματα, φαίνονται καινοτόμες στο ελληνικό σχολείο.

Η Αλίκη είναι νεαρή καθηγήτρια μαθηματικών σε λύκειο, που κι αυτό είναι μια άλλη χώρα των θαυμάτων, κι ενηλικιώνεται επαγγελματικά, όπως η γνωστή μας Αλίκη στο μυθιστόρημα του Λιούις Κάρολ. Το σχολείο στο σύνολό του, κάθε τάξη και κάθε τμήμα είναι ένας κόσμος με δυναμική, σχέσεις και συγκρούσεις, ένας χώρος όπου η δημιουργικότητα των μελών του μπορεί να αναδειχτεί σε όλο της το εύρος. Το βάρος πέφτει λοιπόν στους εκπαιδευτικούς οι οποίοι με το πάθος τους μπορούν να δημιουργήσουν γόνιμο έδαφος για να αναπτυχτούν οι μαθητές τους. Η Αλίκη, θα προσαρμοζόταν κατά πάσα πιθανότητα στο αγκυλωμένο περιβάλλον του σχολείου, εάν δεν είχε την τύχη να συναντήσει μια έμπειρη συνάδελφο, η οποία της έδωσε το έναυσμα για να πειραματιστεί και να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που τίθενται κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής πράξης. Συζητώντας λοιπόν μαζί της, η Αλίκη, αναπτύσσει όλα τα ταλέντα και τις γνώσεις που πήρε στο πανεπιστήμιο και χειρίζεται μ’ επιτυχία μια σειρά από καθημερινά παιδαγωγικά ζητήματα σε σχέση πάντα με το διδακτικό της αντικείμενο. Τα μαθηματικά για τον πολύ κόσμο, αλλά και για πολλούς μαθηματικούς, θεωρούνται μάθημα το οποίο δεν προσφέρεται για τους πειραματισμούς οι οποίοι μπορούν να εφαρμοστούν σε άλλα διδακτικά αντικείμενα. Η συγγραφέας αποδεικνύει το αντίθετο!

Ζητήματα όπως η οργάνωση ενός σχεδίου εργασίας, η οργάνωση ομάδων, η αξιολόγηση της ομαδικής και της ατομικής εργασίας, είναι θέματα που απασχολούν όλους όσοι διδάσκουν σε οποιαδήποτε βαθμίδα της εκπαίδευσης. Πιο συγκεκριμένα για το μάθημα των μαθηματικών, η συγγραφέας αναφέρεται εκτενώς στην οργάνωση των προβλημάτων και τους στόχους που καλούνται να υλοποιήσουν, στη συζήτηση με μαθητές για αυτούς τους στόχους, την αντιμετώπιση των λαθών των μαθητών ως ένα ακόμα μέσο αποτελεσματικής διδακτικής προσέγγισης, αλλά και το φόβο για τα μαθηματικά, την απαγκίστρωση από το στερεότυπο του μαθητή που αποτυγχάνει σ’ αυτό το μάθημα, τις σχέσεις με τους γονείς και τις εξαιρετικά κρίσιμες, για το χώρο του σχολείου, σχέσεις μεταξύ εκπαιδευτικών. Δομημένο σαν ένα μεγάλο προσωπικό ημερολόγιο καταγράφει τις σκέψεις και τα βήματα που οδηγούν σε βαθύ προβληματισμό για τη διδασκαλία των μαθηματικών καθώς και σε μια «παιδαγωγικότερη» παρέμβαση του εκπαιδευτικού στην τάξη ώστε να πετύχει ενδιαφέροντα μαθησιακά αποτελέσματα.

Διαβάζοντας λοιπόν το βιβλίο καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται, στην ουσία του, για ένα βιβλίο παιδαγωγικής θεωρίας και πρακτικής που ενώ έχει σαν αφετηρία τη μαθηματική εκπαίδευση, δεν αφορά μόνον τους μαθηματικούς. Σε όσους εργάζονται χρόνια στην εκπαίδευση προτρέπει στον αναστοχασμό της πρακτικής τους, ενώ επικαιροποιεί για τους νεότερους στοιχεία διδακτικής στα οποία έχουν εκπαιδευτεί, αλλά που πιθανόν δεν τολμούν να εφαρμόσουν.