Τον καθηγητή Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ και συγγραφέα Βρασίδα Καραλή τιμά φέτος ο Αναγνώστης με το Μεγάλο Τιμητικό Βραβείο. Το βραβείο θα απονεμηθεί, όπως και όλα τα υπόλοιπα Βραβεία Αναγνώστη 2025, την Τρίτη, 10 Ιουνίου, στις 8μμ, στο Μουσείο Μπενάκη, Πειραιώς 138.
Επιμέλεια: Book Press
Λίγες μέρες πριν από την επίσημη τελετή απονομής όλων των Βραβείων Αναγνώστη 2025, ανακοινώθηκε ότι με το Μεγάλο Τιμητικό Βραβείο τιμάται ο καθηγητής Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών και συγγραφέας Βρασίδας Καραλής. Επίσης, ανακοινώθηκε ότι το Λογοτεχνικό Βραβείο Νίκου Θέμελη θα απονεμηθεί στην Ιφιγένεια Θεοδώρου για τη συλλογή διηγημάτων της με τίτλο Είναι μια θάλασσα, (εκδ. Ίκαρος), ενώ το βραβείο Καλλιτεχνικού Σχεδιασμού και Τυποτεχνίας θα απονεμηθεί στον Γιάννη Μαμάη για το σύνολο του έργου του.
Η απονομή των παραπάνω βραβείων καθώς και των ετήσιων Λογοτεχνικών Βραβείων του περιοδικού Αναγνώστης για βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 θα γίνει την Τρίτη, 10 Ιουνίου, στις 8μμ, στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138).
Λίγα λόγια για τον Βρασίδα Καραλή και το έργο του από τον Αναγνώστη
Το 2024, ο Βρασίδας Καραλής εξελέγη μέλος της Αυστραλιανής Ακαδημίας Ανθρωπιστικών Επιστημών, αναγνώριση που θεωρείται ως η «κορυφή του ακαδημαϊκού στοχασμού στην Αυστραλία».
Ο Βρασίδας Καραλής είναι ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους μελετητές της ελληνικής λογοτεχνίας, του κινηματογράφου και της φιλοσοφίας, με πλούσιο και πολυδιάστατο έργο που γεφυρώνει την ελληνική και την αυστραλιανή πολιτισμική παραγωγή. Τον τιμούμε για την εξαιρετική δουλειά του στη διάδοση της ελληνικής γλώσσας και της Ελληνικής Γραμματείας στο εξωτερικό αλλά και για το πλούσιο συγγραφικό του έργο. Γεννήθηκε το 1960 στην Κρέστενα του νομού Ηλείας και μεγάλωσε στον Πειραιά. Σπούδασε Βυζαντινή και Νεοελληνική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, από όπου αποφοίτησε το 1983. Από το 1990 μέχρι την αφυπηρέτησή του δίδαξε στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ, όπου κατείχε την Έδρα Sir Nicholas Laurantos στις Νεοελληνικές και Βυζαντινές Σπουδές .
Το 2024 κυκλοφόρησε το αφήγημά του Σφερδούκλια στο κεφάλι (Δώμα). Ένα αφήγημα της γιαγιάς του Διονυσίας όπου στο μυαλό της ενυπάρχει ένα παλίμψηστο εποχών και προσώπων δημιουργώντας μια πολυστρωματική πραγματικότητα, με τον Κολοκοτρώνη να συναντά τους αρχαίους θεούς και τον Μεγαλέξανδρο να διασταυρώνεται με τον Χριστό.
Το 2023 κυκλοφόρησε η μελέτη του Ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου (Δώμα). Ίσως το καλύτερο βιβλίο που έχει γραφτεί για τον ελληνικό κινηματογράφο, μια πανοραμική αφήγηση εποχών, ιδεών και εικόνων. Το 2022 μεταφράστηκε στα ελληνικά το βιβλίο του Αποχαιρετισμός στον Ρόμπερτ (μτφρ.Κατερίνα Σχινά, Δύο Δέκα εκδοτική), ένας συγκλονιστικός αποχαιρετισμός στον επί χρόνια σύντροφό του Ρόμπερτ Τζόζεφ Μήντερ.
Το συγγραφικό και μελετητικό του έργο είναι πλούσιο. Μας γνώρισε στα ελληνικά τον Αυστραλό νομπελίστα συγγραφέα Patrick White. Έχει μεταφράσει Βυζαντινούς ιστορικούς και έχει δημοσιεύσει μελέτες για τον Νίκο Καζαντζάκη, τον Ανδρέα Αγγελάκη, τον Σολωμό, τον Θόδωρο Αγγελόπουλο κ.ά. Στα αγγλικά έχει δημοσιεύσει, μεταξύ άλλων, τα: Realism in Greek Cinema (2017), The Cinematic Language of Theo Angelopoulos (2022), Theo Angelopoulos: Filmmaker and Philosopher (2023), και έχει επιμεληθεί συλλογικούς τόμους για τον Μάρτιν Χάιντεγκερ, τη Χάννα Άρεντ και τον Κορνήλιο Καστοριάδη.
Λίγα λόγια για το βραβείο που δίνεται στη μνήμη του Νίκου Θέμελη και για την Ιφιγένεια Θεοδώρου και το βιβλίο της από τον Αναγνώστη
Το Βραβείο αυτό απονέμεται εδώ και χρόνια στη μνήμη του συγγραφέα, και φίλου πολλών από εμάς, Νίκου Θέμελη. Ο Νίκος Θέμελης ήταν ένας εξαίρετος συγγραφέας και οι μυθιστορίες του αγαπήθηκαν από το κοινό. Αλλά ήταν κι ένας πεζογράφος – ερευνητής. Τον ενδιέφερε το πως χτίστηκε η χώρα αναζητώντας τα πιο δυναμικά στοιχεία στην ομογένεια και στις ελληνικές παροικίες. Ονειρεύτηκε μια Ελλάδα σύγχρονη, ευρωπαϊκή χωρίς παρωπίδες.
Η συλλογή διηγημάτων Είναι μια θάλασσα της Ιφιγένειας Θεοδώρου, έχει ως κοινό σημείο τη Σμύρνη στη νεότερη εκδοχή της, η οποία όμως κουβαλά, αισθητά ή συμβολικά, τον παλμό τής προ του 1922 εποχής και τους αντίλαλους του ξεριζωμού. Από την άλλη, όπως και ο τίτλος της συλλογής προδιαγράφει μιλάει για τη θάλασσα, την Mare Nostrum της ψυχής μας, που χωρίζει και ενώνει τις δυο ακτές του Αιγαίου, που χωρίζει και ενώνει τους δύο άσπονδους λαούς. Είναι ένα βιβλίο που δεν μένει στη νοσταλγία αλλά γεφυρώνει μέσω των χαρακτήρων του το τότε με το τώρα.
Η Ιφιγένεια Θεοδώρου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Γαλλική Φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Ασχολείται με τη βιβλιοδεσία Τέχνης και είναι μέλος της ARA. Το 1997 κυκλοφόρησε η συλλογή διηγημάτων της με τίτλο Χρυσός, λιβάνι και Σμύρνη, εκδ. Ίκαρος. Ακολούθησαν τα βιβλία Μελέκ θα πει άγγελος, εκδ. Ελληνικά Γράμματα (2001), το οποίο ήταν υποψήφιο για το βραβείο μυθιστορήματος του περιοδικού «Διαβάζω», Γλώσσα από μάρμαρο, εκδ. Ελληνικά Γράμματα (2005), Η γεύση της ερήμου (2012) εκδ. Πατάκη. Το λίγο που τελειώνει, Πατάκης (2022), Το τελευταιο της βιβλίο είναι η συλλογή διηγημάτων Είναι μια θάλασσα, Ίκαρος (2024)
Λίγα λόγια για τον Γιάννη Μαμάη και το έργο του από τον Αναγνώστη
Σύμφωνα με τον Αναγνώστη, ο Γιάννης Μαμάης είναι ένας από τους τελευταίους μαστόρους του βιβλίου. Είναι επικεφαλής του σχεδιαστικού τμήματος των εκδόσεων Gutenberg και από τα χέρια του έχουν βγει πάνω από 1600 βιβλία. Για τον Γιάννη Μαμάη το βιβλίο είναι όχι μόνον το μέσον για τη διακίνηση ενός περιεχομένου αλλά και ένα πολιτιστικό γεγονός που παράγει αισθητική. Ο Αναγνώστης όταν καθιέρωσε το 2017 το Βραβείο Καλλιτεχνικού Σχεδιασμού και Τυποτεχνίας είχε κατά νου μια διάκριση που θα αφορά στη συνολική αισθητική του έντυπου βιβλίου βασισμένη στα επιμέρους στοιχεία που συγκροτούν την αρμονική λειτουργία/χρηστικότητά του και την τυποτεχνική αρτιότητα της παραγωγής του.
Η περσινή χρονιά ήταν κι ένα έτος σταθμός για τον Μαμάη καθώς συμπλήρωσε 60 χρόνια σε αυτή τη δουλειά εκδίδοντας μάλιστα ένα βιβλίο κομψοτέχνημα αλλά και παρακαταθήκη για τους νεότερους. Είναι το Κολοφώνες. Η μνήμη της τελευταίας σελίδας από τις εκδόσεις Gutenberg. Ο κολοφώνας αυτή η τελευταία σελίδα στα βιβλία είναι μια σπουδαία λεπτομέρεια γιατί σε αυτόν σώζεται ο ευεργετικός απόηχος μιας αγαστής συμβιωτικής σχέσης. Οι δεξιοτέχνες δημιουργοί του βιβλίου, αφού έχουν επιτελέσει το έργο τους, εμφανίζονται συγκεντρωμένοι στον «οίκο» του βιβλίου, για να σημάνουν το συνεργατικό πνεύμα, τον συλλογικό καλλιτέχνη που έφερε στον κόσμο ένα κόσμημα, το βιβλίο τους.
Παίρνοντας αφορμή από τους «Κολοφώνες. Η μνήμη της τελευταίας σελίδας» η Κριτική Επιτροπή με αυτή τη βράβευση τιμά τον Γιάννη Μαμάη και στο πρόσωπό του όλους εκείνους τους μάστορες της τέχνης του Γουτεμβέργιου που ελπίζουμε να μη χαθεί στις μυλόπετρες των καιρών.
Μπορείτε, επίσης, να διαβάσετε εδώ συνέντευξη του Γιάννη Μαμάη στον Διονύση Μαρίνο για την Book Press.
Η Κριτική Επιτροπή για τα βραβεία ενηλίκων
Αγγελής Δημήτρης, ποιητής, διευθυντής περ.Φρέαρ, Κατερίνα Κωστίου, καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών.Γιώργος Περαντωνάκης, φιλόλογος, κριτικός λογοτεχνίας,Βαρβάρα Ρούσσου, κριτικός ποίησης, ΕΔΙΠ, Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, Αριστοτέλης Σαΐνης, φιλόλογος, κριτικός λογοτεχνίας, Κατερίνα Σχινά, μεταφράστρια, κριτικός λογοτεχνίας, Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, κριτικός λογοτεχνίας
H Κριτική Επιτροπή για το βραβείο Καλλιτεχνικού Σχεδιασμού και Τυποτεχνίας
Δημήτρης Αρβανίτης, σχεδιαστής, μέλος της AGI,Μιχάλης Αρφαράς, καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και διευθυντής του Τομέα Χαρακτικής, Γιώργος Δ. Ματθιόπουλος, Επίκουρος καθηγητής Τμήμα Γραφιστικής και Οπτικής Επικοινωνίας Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Τυπογραφικός σχεδιαστής (Εταιρεία Ελληνικών Τυπογραφικών Στοιχείων).
