
Της Ελένης Καρρά
Μια επιστολή του 1895, στην οποία ο Ράντγιαρντ Κίπλινγκ παραδέχεται πως στο Βιβλίο της Ζούγκλας «είναι πολύ πιθανό ότι πήρα αδιακρίτως ξένα στοιχεία, αλλά αυτή τη στιγμή δεν μπορώ να θυμηθώ από ποιες ιστορίες έχω κλέψει», πωλείται σε δημοπρασία έναντι 2.500 στερλινών.Ο αγγλικός Τύπος ασχολείται εκτενώς με την σπάνια αυτή επιστολή, κυρίως λόγω της επίμαχης παραδοχής, αλλά και της σπανιότητας των αναφορών του διάσημου βρετανού συγγραφέα στο πιο γνωστό του έργο.
Ο Κίπλινγκ, σ’ ένα αυτοβιογραφικό του κείμενο που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα το 2002 από τις εκδόσεις Printa με τίτλο Κάτι από τη ζωή μου, εξηγεί πώς η ανάγκη να λέει ψέματα στην αυστηρή οικογένεια που τον φιλοξενούσε όταν ήταν μικρός για να ξεφεύγει από τις τιμωρίες ήταν «το θεμέλιο της λογοτεχνικής του προσπάθειας». Στην πραγματική ζωή όμως φαίνεται ότι ο ίδιος ήταν τόσο ειλικρινής που να παραδέχεται, σε επιστολή του προς μιαν άγνωστη γυναίκα, τα δάνειά του από έργα άλλων, «σοκάροντας» σχεδόν ενάμιση αιώνα μετά τους συμπατριώτες του.
Ας μην ξεχνάμε ότι οι Βρετανοί αισθάνονται ιδιαιτέρως υπερήφανοι για τον μεγάλο νομπελίστα συγγραφέα και ποιητή τους, που εξακολουθεί να διαβάζεται σε όλο τον κόσμο από μικρούς και μεγάλους. Ο Μόγλης και ο Μπαλού παραμένουν σημεία αναφοράς, Ο Άνθρωπος που θα γινόταν βασιλιάς μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο απ’ τον Τζον Χιούστον και θεωρείται κλασικός, το Αν (If) έχει χαρακτηριστεί ως ένα από τα πιο δημοφιλή ποιήματα όλων των εποχών (γνωστή στη χώρα μας και η παρωδία του ποιήματος από τον Βάρναλη, που τελειώνει με τους στίχους «και μόνο αν κάνεις το κακό, η ψυχή σου γαληνεύει,/ δικιά σου θα ναι τούτ η Γης μ’ όλα τα κάλλη που χει/ κι έξοχος θα σαι Κύριος, αλλ’ Άνθρωπος δε θα ‘σαι.»)
Πως λοιπόν να χωνέψουν οι Βρετανοί αυτήν την παραδοχή; Ο ειδικός γραφολόγος Άνταμ Άντριουσάϊρ, που έδωσε προς πώληση την επιστολή, αναφέρει στην Guardian: «Πιστεύω ότι ο κόσμος τείνει να έχει μια λανθασμένη εικόνα σχετικά με το συγγραφικό έργο και την υποχρέωση να είναι απαρεγκλίτως πρωτότυπο, τη στιγμή που ένα μεγάλο μέρος της λογοτεχνίας είναι δανεισμένο, συνειδητά ή ασυνείδητα, από άλλα έργα». Ή αλλιώς, όπως έχει παραδεχτεί κι ένας άλλος νομπελίστας, ο Γιώργος Σεφέρης, «δεν υπάρχει παρθενογένεση στην τέχνη».
ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΡΑΝΤΓΙΑΡΝΤ ΚΙΛΠΛΙΝΓΚ ΠΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ