Η διάκλειση του Ονόματος-του-Πατρός στην ύστερη διδασκαλία του Λακάν
Ντόσια Αβδελίδη
Κέδρος 2018
Σελ. 384, τιμή εκδότη €19,90
Το 1958 το Όνομα-του-Πατρός συνιστά για τον Λακάν τον Άλλο του νόμου, τον Άλλο του Άλλου, ενώ η διάκλειση του Ονόματος-του-Πατρός ορίζεται ως εκείνο "το έλλειμμα που δίνει στην ψύχωση την ουσιαστική της συνθήκη μαζί με τη δομή που τη διαχωρίζει από τη νεύρωση".
Εντούτοις, στην ύστερη διδασκαλία, το καθεστώς του Άλλου διαφοροποιείται: Ο Άλλος διαγράφεται· κατ' αυτόν τον τρόπο, το Όνομα-του-Πατρός αμφισβητείται ως υποστηρικτής του νόμου και περνά στον πληθυντικό. Η λειτουργία του -αυτή του ονοματοδοτείν [nommer ά]- δύναται να υποκατασταθεί.
Έτσι, βρισκόμαστε πέραν του Οιδίποδα και το Όνομα-του-Πατρός συρρικνώνεται σε μία λειτουργία ονοματοδοσίας του πραγματικού. Μετατρέπεται, δηλαδή, σε σύνθωμα του οποίου η λειτουργία περιορίζεται στο δέσιμο των τριών πεδίων, του συμβολικού, του φαντασιακού και του πραγματικού.
Κατά συνέπεια, η έννοια της διάκλεισης διαφοροποιείται: από τη μία, η γενικευμένη διάκλειση (δομική διάκλειση) υποδηλώνει την τρύπα με την οποία έρχεται καθένας αντιμέτωπος· από την άλλη, η περιορισμένη διάκλειση (ψυχωτική διάκλειση) υποδηλώνει είτε το λύσιμο του βορρόμειου κόμβου είτε έναν μη βορρόμειο κόμβο.
Το γεγονός ότι η λειτουργία του Ονόματος-του-Πατρός μπορεί να υποκατασταθεί συνιστά μια νέα δυνατότητα που παρουσιάζει κλινικές συνέπειες: η κανονικόμορφη ψύχωση, που είναι η σημαντικότερη από αυτές, εξετάζεται στο παρόν βιβλίο. Έτσι, πολλά ψυχωτικά υποκείμενα ζουν όχι μόνον χωρίς το κλασικό στήριγμα του Ονόματος-του-Πατρός αλλά και χωρίς την παρουσία έκδηλων διαταραχών, χωρίς, δηλαδή, τις γνωστές μέχρι τώρα τυποποιημένες εκδοχές του. Αυτή ακριβώς η νέα κλινική οντότητα, που χαρακτηρίζεται από τη διττή απουσία τόσο αδιάσειστων ψυχωτικών στοιχείων όσο και νευρωτικών στοιχείων, διερευνάται επιπλέον στο παρόν βιβλίο με τη βοήθεια ορισμένων κλινικών περιστατικών.