Κάθε εβδομάδα η Book Press προτείνει ένα βιβλίο για παιδιά ή για εφήβους. Της Ελένης Κορόβηλα
Αυτή την εβδομάδα «Το βιβλίο όλων των πραγμάτων» του Χις Κέγερ που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Polaris.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Περίπου μια δεκαετία μετά την έκδοσή του στα ολλανδικά, μεταφράστηκε και κυκλοφορεί στα ελληνικά Το βιβλίο όλων των πραγμάτων του βραβευμένου Χις Κέγερ. Ο Θωμάς Κλόπερ, ένα 9χρονο αγόρι που μεγαλώνει στην μεταπολεμική Ολλανδία, αφηγείται τη ζωή του έχοντας ξεκαθαρίσει μέσα του πως «όταν μεγαλώσει θα γίνει ευτυχισμένος». Ο μικρός έχει πολλούς λόγους να επιθυμεί κάτι που για τον ίδιο δεν είναι αυτονόητο. Eίναι ένα παιδί που ζει το φόβο και τη βία μέσα στο οικογενειακό του περιβάλλον. Ο πατέρας του διαβάζει εμμονικά τη Βίβλο, τιμωρεί τα παιδιά του και χτυπά τη, βυθισμένη στη θλίψη, γυναίκα του. Ο Θωμάς, θύμα κι ο ίδιος του δειλού και βίαιου πατέρα, καταγράφει τα όσα ζει και φαντάζεται σε ένα είδος ημερολογίου το οποίο ονομάζει «βιβλίο όλων των πραγμάτων».
Τα θέματα της ενδοοικογενειακής βίας, της καταπίεσης, της συναισθηματικής στέρησης, της σκληρότητας, του φόβου και των αδυναμιών σε συνδυασμό με την αγάπη και την ελπίδα προσεγγίζονται χωρίς οξείς τόνους, αλλά με τρυφερότητα, αθωότητα και όπλο την φαντασία. Ο Θωμάς έχει τον τρόπο να πλησιάζει και να αποδέχεται διαφορετικούς ανθρώπους, όπως την ηρωική κυρία βαν Άμερς η οποία τροφοδοτεί το παιδί με βιβλία, και εν τέλει να γίνεται φίλος μαζί τους. Ένα από τα βιβλία που κάνουν τον Θωμά να ονειρεύεται ένα γαλήνιο κι ευτυχισμένο μέλλον είναι το Χωρίς Οικογένεια του Εκτόρ Μαλώ.
Σε ποιες ηλικίες απευθύνεται
Το βιβλίο απευθύνεται σε ώριμα παιδιά των τελευταίων τάξεων του δημοτικού τα οποία διαβάζουν με άνεση βιβλία χωρίς εικονογράφηση και είναι έτοιμα να έρθουν σε επαφή με δύσκολα θέματα.
Ποιος είναι ο συγγραφέας
Ο σημαντικός Ολλανδός συγγραφέας με το δυσκολοπρόφερτο όνομα (Guus Kuijer) γεννήθηκε στο Άμστερνταμ το 1942, σπούδασε παιδαγωγικά και εργάστηκε ως δάσκαλος μέχρι το 1972. Από το 1975 έχει αφιερωθεί στη συγγραφή βιβλίων για παιδιά. Η σειρά βιβλίων του με ηρωίδα την Madelief (Μαργαρίτα) σημείωσε μεγάλη επιτυχία, ενώ στα τέλη της δεκαετίας του ’90 με μια άλλη ηρωίδα, την Polleke (Πόλλυ), έπιασε τον σφυγμό και τις αλλαγές στην πολυπολιτισμική πλέον ολλανδική κοινωνία.
Το 2012 του απονεμήθηκε το βραβείο Astrind Lindgren, το σημαντικότερο για συγγραφέα βιβλίων για παιδιά. Το σκεπτικό της επιτροπής για την βράβευσή του ήταν πως «ο Κέγερ σκιαγραφεί τόσο τα προβλήματα των σύγχρονων κοινωνιών όσο και τα μεγάλα ερωτήματα της ζωής. Στο έργο του είναι έκδηλος ο σεβασμός για τα παιδιά όπως και η απόρριψη της μισαλλοδοξίας και της καταπίεσης. Ο Κέγερ συνδυάζει σοβαρά θέματα και κοφτερό ρεαλισμό με ζεστασιά, λεπτό χιούμορ και ευφάνταστα αστεία πετάγματα. Το απλό, ξεκάθαρο και ακριβές ύφος του συνδυάζουν τόσο τη βαθειά φιλοσοφική ματιά όσο και την κομψή ποιητική έκφραση». Βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες.
Για ποιο λόγο θα το αγαπήσουν τα παιδιά
Τα παιδιά θα συμπαθήσουν τον καλόκαρδο και τρυφερό Θωμά, θα ταυτιστούν με τους στόχους του και θα ενδιαφερθούν για τις δύσκολες καταστάσεις που μπορεί να βιώνει ένα παιδί ακόμη και στο ίδιο του το σπίτι.
Για ποιο λόγο να το προτιμήσουν οι ενήλικες
Για να δώσουν στα παιδιά την ευκαιρία να καταλάβουν ότι ο στόχος της προσωπικής ευτυχίας πρέπει να διατηρείται ζωντανός πέρα από τις όποιες δυσκολίες ενδέχεται να αντιμετωπίζουν. Είναι, επίσης, ένα βιβλίο που διαπραγματεύεται δύσκολα θέματα με τρόπο που επιτρέπει στα παιδιά να τα διαχειριστούν και να προβληματιστούν δημιουργικά.
*Η Ελένη Κορόβηλα είναι δημοσιογράφος.
Το βιβλίο όλων των πραγμάτωνΧις Κέγερ
Μτφρ. Ινώ βαν Ντάικ-Μπαλτά
Εκδόσεις Polaris, 2013
Τιμή: € 8,80, σελ. 141
Απόσπασμα από το βιβλίο
«Ο πατέρας συνέχιζε να στέκεται εκεί. Ανήμπορος κοιτούσε τη Μαργαρίτα στα μάτια. Ο Θωμάς είδε ότι την αγαπούσε. Και ότι αγαπούσε και τον ίδιο. Και τη μητέρα. Είδε ότι ο πατέρας ήθελε να μείνει στο δωμάτιο και ταυτόχρονα ήθελε να φύγει.
»Ο πατέρας φοβόταν τη χαρά. Φοβόταν κυρίως το χλευασμό. Φοβόταν ότι κάποιος θα έλεγε ότι ο άνθρωπος κατάγεται από τον πίθηκο. Ή ότι η γη είναι πολύ παλαιότερη από τέσσερις χιλιάδες χρόνια. Ή ότι κάποιος θα ρωτούσε πού βρήκε ο Νώε τις πολικές αρκούδες. Ή ότι κάποιος θα βλαστημούσε. Ο πατέρας έτρεμε από το φόβο του».
