alt

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Clarice Lispector «Τα κατά Α.Γ. πάθη» (μτφρ. Μάριος Χατζηπροκοπίου), που θα κυκλοφορήσει στις 12 Ιουνίου από τις εκδόσεις Αντίποδες.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η Α.Γ., μια ευκατάστατη κυρία του Ρίο ντε Τζανέιρο, που ασχολείται ερασιτεχνικά με τη γλυπτική, αποφασίζει να τακτοποιήσει το διαμέρισμά της, ξεκινώντας από το δωμάτιο της πρώην υπηρέτριάς της. Από την ντουλάπα ξεπροβάλλει μια κατσαρίδα και η Α.Γ. τρομαγμένη κλείνει την πόρτα τσακίζοντας το κέλυφός της. Και τότε, εκεί που κανείς δεν το περιμένει, μια μέρα τόσο ηλιόλουστη όσο αυτές οι μέρες στο απόγειο του καλοκαιριού, ενώ δουλεύουν οι άντρες και καπνίζουν οι κουζίνες και αλέθει τις πέτρες το τρυπάνι και γελάνε τα παιδιά –  τότε, χωρίς προειδοποίηση, ακούγεται ο κρότος ενός στερεού πράγματος που αίφνης θρυμματίζεται συντετριμμένο. Είναι η στιγμή που τα πάντα γίνονται ένα τώρα, που η Α.Γ. θα πρέπει να μιλήσει για το γεγονός πως έχει ζήσει. 

Μόνο εγώ θα ξέρω αν ήταν η αποτυχία που είχα ανάγκη.

Σηκώθηκα επιτέλους από το τραπέζι του πρωινού, εκείνη η γυναίκα. Το γεγονός ότι δεν είχα υπηρέτρια εκείνη την ημέρα επρόκειτο να μου δώσει το είδος δραστηριότητας που ήθελα: να τακτοποιώ. Πάντα μου άρεσε να τακτοποιώ. Υποθέτω πως αυτή είναι η μοναδική αληθινή μου κλήση. Βάζοντας τα πράγματα σε τάξη, δημιουργώ και κατανοώ την ίδια στιγμή. Το γεγονός όμως ότι σταδιακά, μέσω αρκετά καλών επενδύσεων, είχα πλουτίσει επαρκώς με απέτρεψε από το να αξιοποιώ τούτη την κλήση μου: αν δεν ανήκα λόγω χρημάτων και λόγω καλλιέργειας στην τάξη στην οποία ανήκω, κανονικά θα δούλευα υπηρέτρια σε κανένα μεγάλο πλουσιόσπιτο, όπου έχει ένα σωρό πράγματα να τακτοποιήσεις. Το να τακτοποιείς σημαίνει να βρίσκεις την καλύτερη μορφή. Αν είχα υπάρξει υπηρέτρια που τακτοποιεί, δεν θα είχα χρειαστεί καν τον ερασιτεχνισμό της γλυπτικής – αν με τα χέρια μου είχα καταφέρει να τακτοποιώ με τις ώρες. Να τακτοποιώ τη μορφή;

Η πάντα απαγορευμένη απόλαυση της τακτοποίησης ενός σπιτιού ήταν για μένα τόσο μεγάλη που, καθισμένη ακόμη στο τραπέζι, άρχισα ήδη να απολαμβάνω απλώς σχεδιάζοντας. Κοίταξα το διαμέρισμα: από πού ν’ αρχίσω;

Η πάντα απαγορευμένη απόλαυση της τακτοποίησης ενός σπιτιού ήταν για μένα τόσο μεγάλη που, καθισμένη ακόμη στο τραπέζι, άρχισα ήδη να απολαμβάνω απλώς σχεδιάζοντας. Κοίταξα το διαμέρισμα: από πού ν’ αρχίσω;

Κι ακόμη, για να κάτσω μετά, την έβδομη ώρα όπως την έβδομη ημέρα, να αναπαυθώ και να μείνω ήρεμη την υπόλοιπη μέρα. Μια ηρεμία σχεδόν δίχως χαρά, κάτι που θα ήταν για μένα μια καλή ισορροπία: οι ώρες της γλυπτικής μου είχαν μάθει τη σχεδόν δίχως χαρά ηρεμία. Την προηγούμενη εβδομάδα παραείχα διασκεδάσει, παραείχα βγει, παραείχα ό,τι ήθελα, και τώρα επιθυμούσα την ημέρα εκείνη ακριβώς όπως υποσχόταν να είναι: βαριά και καλή και άδεια. Θα την παρέτεινα όσο ήταν δυνατόν. 

Ίσως να άρχιζα τακτοποιώντας το πίσω μέρος του διαμερίσματος: το δωμάτιο της υπηρέτριας θα έπρεπε να είναι μες στη βρώμα, με τη διπλή του χρήση ως υπνοδωματίου και αποθήκης με κουρέλια, παλιές εφημερίδες, χαρτιά περιτυλίγματος και άχρηστους σπάγκους. Θα το καθάριζα και θα το ετοίμαζα για την καινούργια υπηρέτρια. Κατόπιν, από το πίσω μέρος του διαμερίσματος, βήμα βήμα θα «σκαρφάλωνα» οριζόντια μέχρι την αντίθετη πλευρά του που ήταν το καθιστικό, όπου –σαν να ήμουν εγώ η ίδια το απώτατο σημείο της τακτοποίησης και του πρωινού– θα διάβαζα εφημερίδα, ξαπλωμένη στον καναπέ, και μάλλον θα με έπαιρνε ο ύπνος. Αν δεν χτυπούσε το τηλέφωνο.

Το ξανασκέφτηκα, και αποφάσισα να αποσυνδέσω το τηλέφωνο κι έτσι ήμουν σίγουρη πως τίποτα δεν θα με ενοχλούσε.

Πώς να πω τώρα ότι τότε είχα ήδη αρχίσει να βλέπω εκείνο που μετά μονάχα θα γινόταν προφανές; χωρίς να ξέρω, βρισκόμουν ήδη στην πόρτα του δωματίου. Άρχιζα ήδη να βλέπω και δεν ήξερα – είδα από τότε που γεννήθηκα και δεν ήξερα, δεν ήξερα.

Δώσ’ μου το άγνωστο χέρι σου, γιατί η ζωή με πονάει, και δεν ξέρω πώς να μιλήσω – η πραγματικότητα είναι υπερβολικά εκλεπτυσμένη, μονάχα η πραγματικότητα είναι εκλεπτυσμένη, η μη πραγματικότητά μου και η φαντασία μου είναι πιο βαριές.

Αποφασισμένη να αρχίσω από το δωμάτιο της υπηρέτριας, διέσχισα την κουζίνα που οδηγεί στο χώρο υπηρεσίας. Στην άκρη του χώρου υπηρεσίας βρίσκεται ο διάδρομος που βγάζει στο δωμάτιο. Πρώτα όμως στηρίχτηκα στον τοίχο του διαδρόμου για να τελειώσω το τσιγάρο. 

Κοίταξα κάτω: δεκατρείς όροφοι έπεφταν από το κτίριο. Δεν ήξερα πως όλα εκείνα ήταν ήδη μέρος αυτού που επρόκειτο να συμβεί. Προηγουμένως, η κίνηση ίσως είχε ξεκινήσει χίλιες φορές και ύστερα είχε χαθεί. Εκείνη τη φορά η κίνηση θα πήγαινε μέχρι τέλους, κι εγώ δεν το είχα προαισθανθεί.

Κοίταξα τον ακάλυπτο, τις πίσω όψεις των διαμερισμάτων από τις οποίες το διαμέρισμά μου φαινόταν κι αυτό σαν πίσω όψη. Η πολυκατοικία μου απέξω ήταν λευκή, λεία σαν μάρμαρο και λεία σαν επιφάνεια. Αλλά από μέσα ο ακάλυπτος ήταν ένας λοξός σωρός από κουφώματα, παράθυρα, σκοινιά και μαυρίλες από τα νερά, παράθυρο να ξεκαρδίζεται με άλλο παράθυρο, στόματα να κοιτάνε στόματα. Η κοιλιά του κτιρίου μου ήταν σαν εργοστάσιο. Μικρογραφία του μεγαλείου ενός πανοράματος από χαράδρες και φαράγγια: καπνίζοντας εκεί, σαν να βρισκόμουν στην κορυφή ενός βουνού, κοιτούσα τη θέα, ενδεχομένως με το ίδιο ανέκφραστο βλέμμα που είχα στις φωτογραφίες μου.

altΈβλεπα τι έλεγε: δεν έλεγε τίποτα. Και δεχόμουν με προσοχή εκείνο το τίποτα, το δεχόμουν με αυτό που υπήρχε μες στα μάτια μου στις φωτογραφίες: τώρα μονάχα ξέρω πως λάμβανα πάντα το βουβό σήμα. Κοιτούσα γύρω στον ακάλυπτο. Τα πάντα είχαν έναν ανόργανο πλούτο που θύμιζε εκείνον της φύσης: κι εκεί επίσης θα μπορούσε κανείς να ψάξει για ουράνιο και από εκεί θα μπορούσε να αναβλύσει πετρέλαιο.

Έβλεπα αυτό που μόνο αργότερα θα έβγαζε νόημα – θέλω να πω, μόνο αργότερα θα είχε μια βαθιά έλλειψη νοήματος. Μόνο αργότερα θα καταλάβαινα: αυτό που μοιάζει να μη βγάζει νόημα – είναι το νόημα. Κάθε στιγμή «έλλειψης νοήματος» είναι ακριβώς η τρομακτική βεβαιότητα πως το νόημα βρίσκεται εκεί και πως όχι απλώς δεν το φτάνω, αλλά και δεν θέλω να το φτάσω γιατί δεν έχω εγγυήσεις. Η έλλειψη νοήματος θα με κυρίευε μόνο πολύ αργότερα. Η συνειδητοποίηση της έλλειψης νοήματος ήταν άραγε πάντα ο αρνητικός μου τρόπος να αισθάνομαι το νόημα; ήταν ο τρόπος μου να συμμετέχω.

Αυτό που έβλεπα στο τερατώδες εσωτερικό εκείνης της μηχανής που ήταν ο ακάλυπτος του κτιρίου μου, αυτό που έβλεπα ήταν πράγματα κατασκευασμένα, απολύτως πρακτικά και με πρακτικό σκοπό.

Κάτι όμως από την τρομερή γενική φύση –που αργότερα θα δοκίμαζα μέσα μου–, κάτι από τη μοιραία φύση θα είχε μοιραία γλιστρήσει από τα χέρια καμιάς εκατοστής εργατών απ’ αυτούς που είχαν φτιάξει τους σωλήνες του νερού και της αποχέτευσης, χωρίς κανείς να γνωρίζει πως ανέγειρε το αιγυπτιακό εκείνο ερείπιο που κοιτούσα τώρα με το βλέμμα που είχα στις φωτογραφίες της ακρογιαλιάς. Μόνο εκ των υστέρων θα μάθαινα πως είχα δει – μόνο εκ των υστέρων, βλέποντας το μυστικό, αναγνώρισα πως το είχα δει ήδη. 

Πέταξα κάτω το αναμμένο τσιγάρο κι έκανα ένα βήμα πίσω, με την πονηρή ελπίδα ότι κανένας γείτονας δεν θα με συνέδεε με τη χειρονομία που απαγορευόταν από τους διαχειριστές του κτιρίου. Κατόπιν, προσεκτικά, πρόβαλα το κεφάλι μονάχα και είδα: δεν μπορούσα ούτε καν να μαντέψω πού είχε πέσει το τσιγάρο. Το βάραθρο το είχε καταπιεί βουβά. Καθόμουν εκεί και σκεφτόμουν; τουλάχιστον σκεφτόμουν το τίποτα. Ή ίσως την υπόθεση ότι κάποιος γείτονας με είχε δει να διαπράττω την απαγορευμένη χειρονομία, που πάνω απ’ όλα δεν άρμοζε στην πολιτισμένη γυναίκα που είμαι, κάτι που με έκανε να χαμογελάσω.

Κατόπιν κατευθύνθηκα προς τον σκοτεινό διάδρομο πίσω από το χώρο υπηρεσίας.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Μέσα στο δίχτυ» της Άιρις Μέρντοχ (προδημοσίευση)

«Μέσα στο δίχτυ» της Άιρις Μέρντοχ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Άιρις Μέρντοχ [Iris Murdoch] «Μέσα στο δίχτυ» (μτφρ. Έφη Τσιρώνη), το οποίο κυκλοφορεί στις 6 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Όταν είδα τον Φιν να με περιμένει στη γωνία το...

«Depeche mode» του Σέρχι Ζαντάν (προδημοσίευση)

«Depeche mode» του Σέρχι Ζαντάν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Σέρχι Ζαντάν [Serhiy Zhadan] «Depeche mode» (μτφρ. Δημήτρης Τριανταφυλλίδης), το οποίο κυκλοφορεί στις 21 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Καθισμένος εδώ,...

«Το αύριο θα είναι καλύτερο» της Μπέτι Σμιθ (προδημοσίευση)

«Το αύριο θα είναι καλύτερο» της Μπέτι Σμιθ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Μπέτι Σμιθ [Betty Smith] «Το αύριο θα είναι καλύτερο» (μτφρ. Μαρία Φακίνου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 27 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πιο παγωμένο, πιο μοναχι...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ