Σύμφωνα με λίστα που έδωσε στη δημοσιότητα η Αμερικανική Ένωση Βιβλιοθηκών, από τα δέκα βιβλία που δέχθηκαν το 2023 περισσότερα αιτήματα να απαγορευτούν (από πολίτες ή ομάδες), τα μισά και πλέον είχαν ΛΟΑΤΚΙ+ θεματολογία. Κεντρική εικόνα: η συγγραφέας Maia Kobabe, της οποίας το βιβλίο Gender Queer έχει προκαλέσει τους συντηρητικούς στις ΗΠΑ (© Josh Edelson).
Επιμέλεια: Book Press
Η Αμερικανική Ένωση Βιβλιοθηκών, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που παρακολουθεί τις προσπάθειες για απαγόρευση βιβλίων σε εθνικό επίπεδο, κυκλοφόρησε πρόσφατα μια λίστα που περιγράφει λεπτομερώς τους 10 τίτλους του 2023 με τις περισσότερες αιτήσεις να απαγορευτούν.
Το συμπέρασμα που προκύπτει από αυτή τη λίστα έχει πραγματικά ενδιαφέρον, καθώς επτά από τα δέκα βιβλία έχουν ΛΟΑΤΚΙ+ θεματολογία.
Το Gender Queer της Maia Kobabe, επί παραδείγματι, ένα memoir σε μορφή graghic novel που εξιστορεί την απόφαση της συγγραφέα να μιλήσει ανοιχτά για την ταυτότητά της (non-binary), βρέθηκε στην κορυφή της λίστας για τρίτη συνεχόμενη χρονιά.
Οι άλλοι τίτλοι με LOATKI+ θεματολογία που βρίσκονται στη σχετική λίστα είναι το All Boys Aren't Blue του George M. Johnson, το This Book Is Gay του Juno Dawson και το Flamer του Mike Curato.
Πίεση από συντηρητικούς
Όπως σημειώνει άρθρο του NBC, τα τελευταία χρόνια, στις σχολικές περιφέρειες και τα πολιτειακά νομοθετικά σώματα στις ΗΠΑ έχουν γίνει έντονες συζητήσεις σχετικά με το ποια βιβλία είναι κατάλληλα για παιδιά και εφήβους.
Οι κινήσεις περιορισμού ή απόσυρσης βιβλίων έχουν εν μέρει οδηγηθεί από συντηρητικές ακτιβιστικές ομάδες όπως οι «Moms for Liberty» καθώς και από εκλεγμένους Ρεπουμπλικάνους αξιωματούχους.
Το αμερικανικό συντηρητικό κίνημα εντείνει ολοένα και περισσότερο τις προσπάθειες του γύρω από πρωτοβουλίες για τον περιορισμό της ορατότητας των λεσβιών, των ομοφυλόφιλων, των αμφιφυλόφιλων, των τρανσέξουαλ και των queer.
Εν τω μεταξύ, το αμερικανικό συντηρητικό κίνημα εντείνει ολοένα και περισσότερο τις προσπάθειές του γύρω από πρωτοβουλίες για τον περιορισμό της ορατότητας των λεσβιών, των ομοφυλόφιλων, των αμφιφυλόφιλων, των τρανσέξουαλ και των queer.
Σε αυτό το πλαίσιο κινήθηκαν οι περιορισμοί που εφαρμόστηκαν στην Φλόριντα στο χώρο της εκπαίδευσης (για θέματα που αφορούν την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα), αλλά και τις προσπάθειες που έγιναν να αποτρέψουν τους τρανς αθλητές να ανταγωνίζονται στα σχολικά αθλήματα.
«Βλέποντας τους τίτλους των βιβλίων του περασμένου έτους που θεωρήθηκαν πιο προκλητικά, είναι προφανές ότι οι ομάδες πίεσης στοχεύουν βιβλία της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, αλλά και έγχρωμα άτομα», δήλωσε η Πρόεδρος της Αμερικανικής Ένωσης Βιβλιοθηκών Emily Drabinski.
«Αγωνιζόμαστε για την ελευθερία να επιλέγει ο καθένας τι θέλει να διαβάσει», πρόσθεσε χασρακτηριστικά. «Το να ρίξουμε φως στην επιβλαβή λειτουργία αυτών των ομάδων πίεσης είναι μία από τις ενέργειες που πρέπει να κάνουμε για να προστατεύσουμε το δικαίωμά μας στην ανάγνωση».
Επικίνδυνη αύξηση
Η Αμερικανική Ένωση Βιβλιοθηκών ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα ότι ο αριθμός των βιβλίων που αμφισβητήθηκαν σε βιβλιοθήκες στις ΗΠΑ το 2023 αυξήθηκε κατά 65% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο που έχει τεκμηριωθεί ποτέ από τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό. Σε μια έκθεση που κυκλοφόρησε στις 14 Μαρτίου, η ένωση ανέφερε ότι 4.240 μεμονωμένοι τίτλοι βιβλίων ζητήθηκε να αφαιρεθούν από σχολεία και δημόσιες βιβλιοθήκες – μια δραματική αύξηση από το προηγούμενο υψηλό των 2.571 το 2022.
Σε μια έκθεση που κυκλοφόρησε στις 14 Μαρτίου, η ένωση ανέφερε ότι 4.240 μεμονωμένοι τίτλοι βιβλίων ζητήθηκε να αφαιρεθούν από σχολεία και δημόσιες βιβλιοθήκες – μια δραματική αύξηση από το προηγούμενο υψηλό των 2.571 το 2022.
Τα βιβλία του 2023 που δέχθηκαν περισσότερες «οχλήσεις »–τα πέντε κορυφαία εκ των οποίων είχαν όλα ΛΟΑΤΚΙ+ θεματολογία– είναι επίσης τα The Perks of Being a Wallflower του Stephen Chbosky, The Blueest Eye της Toni Morrison, Tricks της Ellen Hopkins, Me and Earl and the Dying Girl του Jesse Andrews, το Let's Talk About It των Erika Moen και Matthew Nolan και το Sold της Patricia McCormick.
Τρεις από τους τίτλους στη λίστα έχουν διαφορετική θεματολογία. Πρόκειται για το The Bluest Eye, που θεωρείται ένα κλασικό βιβλίο, το οποίο προκάλεσε παράπονα επειδή περιέχει σκηνές βιασμού και αιμομιξίας, σύμφωνα με την ένωση βιβλιοθηκών.
Ένα μέρος της λογοκρισίας
Η ένωση βιβλιοθηκών, η οποία παρακολουθεί τις απόπειρες απαγορεύσεων βιβλίων από το 1990, συγκεντρώνει δεδομένα σχετικά με τις προκλήσεις από δύο πηγές: αναφορές από επαγγελματίες της βιβλιοθήκης και ειδήσεις. Η ένωση είπε ότι τα δεδομένα του 2023 «αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μέρος της συνολικής λογοκρισίας βιβλίων», εν μέρει επειδή πολλές προσπάθειες αμφισβήτησης βιβλίων δεν επισημαίνονται επίσημα ούτε καλύπτονται από τα μέσα ενημέρωσης.
«Κάθε πρόκληση, κάθε απαίτηση λογοκρισίας αυτών των βιβλίων είναι μια επίθεση στην ελευθερία μας να διαβάζουμε, στο δικαίωμά μας να ζούμε τη ζωή που επιλέγουμε και μια επίθεση στις βιβλιοθήκες ως κοινοτικά ιδρύματα που αντικατοπτρίζουν την πλούσια ποικιλομορφία του έθνους μας», είπε η Deborah Caldwell–Stone, διευθύντρια του Γραφείου Διανοητικής Ελευθερίας της ένωσης. «Όταν ανεχόμαστε τη λογοκρισία», πρόσθεσε, «κινδυνεύουμε να τα χάσουμε όλα αυτά».