
Του Ευθύμιου Σακκά
Μια μέρα σαν σήμερα το 1797 είχε έρθει στη ζωή αγγλίδα συγγραφέας Mary Shelley, που έγινε γνωστή κυρίως για το μυθιστόρημά της «Φρανκενστάιν».
Ήταν κόρη τού ριζοσπαστικού συγγραφέα Ουίλλιαμ Γκόντουιν, ο οποίος είχε προκαλέσει αναταράξεις στην συντηρητική αγγλική κοινωνία με την διάδοση άγνωστων ως τότε αναρχικών ιδεών και της επίσης συγγραφέως Μαίρη Γούλστονκραφτ, γνωστή για τις φεμινιστικές διεκδικήσεις της. Όπως ήταν επόμενο η θυγατέρα έλαβε ευρεία μόρφωση, ενδεικτικά μιλούσε πέντε γλώσσες, και από μικρή συγχρωτιζόταν με ανθρώπους προοδευτικούς τω πνεύματι.
Μεταξύ των επισκεπτών στο σπίτι τού Γκόντουιν ήταν και ο ποιητής Percy Shelley, ο οποίος αργότερα θα νυμφευθεί την Mary και διαβλέποντας τις ικανότητές της θα την προτρέψει να αρχίσει την ενασχόλησή της με το γράψιμο.
Κατά την διάρκεια ταξιδιών στην Ευρώπη το 1816 πηγαίνουνε στην Βιέννη και εκεί συναντάνε τον Λόρδο Βύρων και τον γραμματέα του John Polidori. Συζητούνε για διάφορες ιστορίες που είχανε σχέση με φαντάσματα κι αποφασίζουνε να γράψουνε από μία παρόμοια ιστορία ο καθένας τους. Ο Λόρδος Βύρων γράφει το «Απόσπασμα», ο Polidori το κείμενο «Ο βρυκόλακας» και η Shelley τον «Φρανκενστάιν». Και τα τρία έργα μαζί κυκλοφορούνε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Στοχαστής.
Το βιβλίο τής Shelley κυκλοφορεί στην Αγγλία για πρώτη φορά το 1818 ενόσω η οικογένεια βρίσκεται στην Ιταλία. Η υποδοχή που επιφυλάσσει το κοινό στον «Φρανκενστάιν» είναι ενθουσιώδης, γίνονται επανεκδόσεις και ανεβαίνει στην πρώτη θέση των πωλήσεων. Το οξύμωρο στην όλη ιστορία ήταν πως επειδή το βιβλίο είχε αρχικά εκδοθεί ανώνυμα όλοι το απέδιδαν στον Percy Shelley. Όταν αποκαλύφθηκε η αλήθεια οι πάντες μείνανε άναυδοι.
Η Mary είχε εν πολλοίς ασπαστεί τις ιδέες τού πατέρα της, οι οποίες είναι διακριτές μέσα στο έργο της. Ο Φρανκενστάιν ως «σύγχρονος Προμηθέας» ( ο υπότιτλος τού βιβλίου) κι ως άλλος πλάστης θέλει να σώσει τον άνθρωπο από τα δεινά του. Στην αρχή τού βιβλίου προβάλλονται οι καλοπροαίρετες προθέσεις απέναντι στο κοινωνικό σύνολο, αλλά όταν ο Φρανκενστάιν εγκαταλείπει το δημιούργημά του η υπόθεση λαμβάνει εντελώς διαφορετική τροπή.
Η Mary στις προσπάθειές της να γίνει μητέρα αντιμετώπισε αποβολές και πρόωρούς θανάτους βρεφών, αλλά η συγγραφική της πορεία δεν επηρεάστηκε. Τελικά κατάφερε να αποκτήσει ένα παιδί με τον Percy και έγραψε άλλα τέσσερα μυθιστορήματα. Στα ελληνικά έχουνε μεταφραστεί τα βιβλία της «Ο τελευταίος άνθρωπος», «Κακό μάτι κι άλλες ιστορίες» και «Ο θνητός αθάνατος- Ο διάδοχος του Μοντόλφο- Φερδινάνδος Έμπολι». Επίσης έγραψε πολλά δοκίμια για γνωστούς συγγραφείς καθώς κι ένα ταξιδιωτικό βιβλίο.