
Του Ευθύμιου Σακκά
Μια μέρα σαν σήμερα το 1915 έφυγε από τη ζωή ο πολυγραφότατος συγγραφέας Henry James. To έργο του περιλαμβάνει συνολικά είκοσι μυθιστορήματα, δώδεκα νουβέλες και πάνω από εκατό διηγήματα.
Γεννημένος στην Νέα Υόρκη το 1843 πέρασε μεγάλο μέρος της παιδικής του ηλικίας ταξιδεύοντας στην Ευρώπη, γεγονός που επηρέασε την πρώτη περίοδο της γραφής του, όπου και αντιπαραβάλλει την αμερικανική και την ευρωπαϊκή κουλτούρα.
Η συγγραφική του δραστηριότητα αρχίζει με την εγγραφή του στη Νομική Σχολή του Χάρβαρντ. Αρχικά ασχολείται αποκλειστικά με το διήγημα και το 1868 η εφημερίδα Nation τον ανακηρύσσει καλύτερο διηγηματογράφο της Αμερικής.
Η επιστροφή του στην Ευρώπη για ένα ταξίδι το 1869 αποφέρει τον πρώτο μυθιστορηματικό καρπό «Κηδεμόνας και κηδεμονεύσει» και ακολουθούνε «Ο γλύπτης» και «Ο Αμερικανός». Εν τω μεταξύ αποφασίζει να εγκατασταθεί στο Παρίσι κι εκεί έρχεται σε επαφή με τον Τουργκένιεφ αλλά και με την ομάδα των ρεαλιστών Μωπασάν, Ζολά και Ντωντέ. Γρήγορα όμως θα μετακομίσει στο Λονδίνο και θα περάσει στη δεύτερη και πιο γόνιμη περίοδό του με έργα όπως «Οι Ευρωπαίοι», «Το στρίψιμο της βίδας» και «Οι Βοστονέζοι».
Από το 1889 ως το 1895 καταπιάνεται κυρίως με θεατρικά κείμενα αλλά η αποτυχία της παράστασης «Guy Domville» τον επαναφέρει στο μυθιστόρημα.
Την τελευταία περίοδο της ζωής του έζησε απομονωμένος και η γραφή του χαρακτηρίζεται πλέον από μακροσκελείς, άρτια επεξεργασμένες προτάσεις.
Η μουσικότητα της γραφής του και η συγγένειά της με την ζωγραφική τέχνη ήταν δύο από τα χαρακτηριστικά του James που προανήγγειλαν κατά κάποιο τρόπο και τον ερχομό του Προυστ. Κατά τα άλλα, βασικός άξονάς του ήταν «να συλλάβει τις πιο ανεπαίσθητες νύξεις της ζωής», όπως είχε δηλώσει ο ίδιος.