Του Ευθύμιου Σακκά
Μια μέρα σαν σήμερα, πριν από δέκα χρόνια, έφυγε από τη ζωή ο ελληνικής καταγωγής μουσικοσυνθέτης Ιάννης Ξενάκης. Τα πρώτα μαθήματα μουσικής τα έλαβε στην Αναργύρειο και Κοργιαλένειο Σχολή των Σπετσών. Στη συνέχεια εισήχθη στο τμήμα πολιτικών μηχανικών του Μετσόβιου Πολυτεχνείου και εκείνη την εποχή αρχίζει να μελετά τη σχέση των μαθηματικών με τη μουσική.
Κατά τα Δεκεμβριανά τραυματίζεται σοβαρά στο πρόσωπο κι αργότερα υπό το φόβο εξορίας στη Μακρόνησο καταφεύγει στο Παρίσι. Εκεί δουλεύει τα πρώτα χρόνια στο πλευρό του πρωτοπόρου αρχιτέκτονα Le Corbusier και παράλληλα παρακολουθεί μαθήματα μουσικής αισθητικής και ανάλυσης.
Τη δεκαετία του 1960 αρχίζει να ασχολείται με τη σύνθεση βασιζόμενος αποκλειστικά σε μαθηματικά μοντέλα και δημοσιεύει κείμενα σε διάφορα περιοδικά παρουσιάζοντας τις φιλοσοφικές του θέσεις για τη μουσική.
Ο Ξενάκης ουσιαστικά επεδίωξε να ξεφύγει από τα πρότυπα της σειραϊκής μουσικής εφαρμόζοντας αρχές της φυσικής, των μαθηματικών, της φιλοσοφίας και της αρχιτεκτονικής στις συνθέσεις του.
Το πρώτο του έργο «Μεταστάσεις» σηματοδοτεί και την απαρχή των πρωτοποριακών συνθέσεων του Ξενάκη που στο υπόλοιπο της ζωής του θα ασκήσει τεράστια επιρροή στη σύγχρονη μουσική.
Για μια αναλυτική εικόνα των απόψεων του συνθέτη μπορεί να ανατρέξει κανείς στα «Κείμενα περί μουσικής και αρχιτεκτονικής» από τις εκδόσεις Ψυχογιός.