alt

Για το βιβλίο του Ξενοφώντα Μπρουντζάκη Αθήνα, Η μυθολογία μιας πόλης (εκδ. Καστανιώτη).

Της Άννας Μιχαλιτσιάνου

Χαζεύω στο παράθυρο του λεωφορείου που διασχίζει την Αχαρνών, ξεχνώ αφετηρία, προορισμό, πόλη· Έλληνες εμφανίζονται μετά τον Άγιο Παντελεήμονα και σκέφτομαι ότι το Αθήνα, Μυθολογία μιας πόλης, του Ξενοφώντα Μπρουντζάκη κατέφθασε σαν καταφύγιο, σε γκάγκαρους, εσωτερικούς μετανάστες και πρόσφυγες (πολιτογραφημένους και μη) να μας προφυλάξει, σε μια ιστορική στιγμή σημαντικών ανακατατάξεων και απρόβλεπτων κοινωνικών εξελίξεων. Η έκδοση συγκεντρώσει τους μύθους που διαμόρφωσαν την πόλη των Αθηνών στη σημερινή πρωτεύουσα.

Το ταξίδι στο βασίλειο της Αττικής μέσω της Μυθολογίας μιας πόλης (εκδ. Καστανιώτη) αποκαθιστά με φυσικότητα την προβληματική σχέση με τη μυθική καταγωγή μας (την εξουθενωμένη από τους πολλαπλούς «ισμούς»). Ο πολίτης της Αθήνας μπορεί να αφηγηθεί την ιστορία σαν να αναφέρεται σε δική του οικογένεια. Αυτό είναι το μέγα χάρισμα της έκδοσης: ο μύθος γίνεται πραγματικότητα και η καθημερινότητα αποκτά μύθο. Ο Μπρουντζάκης κατέγραψε τη μυθολογία της Αθήνας φέρνοντας την πόλη στο σπίτι μας, γιατί μπορεί το σπίτι μας να βρίσκεται στην πόλη, αλλά εκείνη λείπει, αφού αγνοούμε πώς γεννήθηκε, μεγάλωσε και λάμπρυνε τη χώρα.

Μέσα από έναν πυκνό, σημερινό λόγο ο συγγραφέας, με δεξιοτεχνία μεταβάλει τους μύθους σε πραγματικότητα και περιβάλλει την πραγματικότητα με μύθο.

Μέσα από έναν πυκνό, σημερινό λόγο, όσο ρεαλιστικό τόσο ποιητικό, στην «Αθήνα» του, ο συγγραφέας, με δεξιοτεχνία μεταβάλει τους μύθους σε πραγματικότητα και περιβάλλει την πραγματικότητα με μύθο. Η φόρμα του μικρού κειμένου που ακολουθεί, εξασφαλίζει και στον πιο τεμπέλη ή αδιάφορο αναγνώστη το διάβασμα έως τέλους, αφού σελίδα-σελίδα αποκαλύπτεται το γενεαλογικό δένδρο της πόλης και κατά μυθολογική συνέπεια το δικό μας.

Ο Κέκροπας (1556-1506 π.Χ.), μισός άνθρωπος και μισός φίδι (αντιλαμβάνεστε ότι δύσκολα αποβάλλεται το... κληρονομημένο ζωώδες στοιχείο), γίνεται ο μακρινός προ-προ-προ πάππους μας και η περιέργεια να μάθουμε από πού ήρθε, πώς πήρε την βασιλεία από τον Ακταίο, πώς δημιούργησε το άστυ, πότε και πώς πραγματοποιήθηκε η πρώτη απογραφή, γιατί οι γυναίκες έχασαν το δικαίωμα ψήφου, πώς έγινε μόδα το κούρεμα του Θησέα και ποιος καταραμένος μυθικός βασιλιάς επέβαλε τη μονογαμία, παίρνουν προσωπική διάσταση. 

Φαίνεται πως ο συγγραφέας απέκτησε την «πόλη-πατρίδα» που ονειρευόταν, κι αν έχασε το νανούρισμα του φλοίσβου ο Κέκροπας της χάρισε δόξα, αναδεικνύοντας την σε πόλη σύγχρονη όσο και μυθική. Το παιχνίδι ανάμεσα στην πραγματικότητα και το μύθο γίνεται οικείο. Ο περίπατος ώς την Ακρόπολη και το αρχαιολογικό μουσείο μοιάζει με επίσκεψη σε μακρινούς συγγενείς της οικογένειας.

Η Αθήνα, μυθολογία μιας πόλης, ενιαίο αφήγημα σε μικρά και σύντομα κεφάλαια, διαβάζεται απνευστί, και σε κάθε μικρή ενότητα από τη «Λυκαβηττό» ως τον Ερεχθέα», από τον «Αιγαία» ως την «Αριάδνη», εισπράττεις μιαν αλήθεια, ένα τέχνασμα, ένα μυθικό ψέμα (το μυθικό προς αποφυγή παρεξηγήσεων) για τους μακρινούς συγγενείς που συναντάμε στους δρόμους, στα σοκάκια, στα μουσεία, τους μοιάζουμε, αλλά είναι ξεχασμένοι (για να μην πω εντελώς άγνωστοι). Μια ωφέλιμη έκδοση για κάθε πολίτη, για το δημοτικό σχολείο, το γυμνάσιο, το λύκειο. Το μικρό σε έκταση αλλά τόσο ξεχωριστό βιβλίο, θα ήθελα να το μοιράσω σ’ όλους εκείνους που έφτασαν και συνεχίζουν να έρχονται, εξαντλημένοι, κυνηγημένοι από θανατηφόρα παιχνίδια, μιας και σχετικά σύντομα πρόκειται να γίνουν συγγενείς μας. 

* Η ΑΝΝΑ ΜΙΧΑΛΙΤΣΙΑΝΟΥ είναι συγγραφέας και δημοσιογράφος.

altΑθήνα
Η μυθολογία μιας πόλης
Ξενοφών Α. Μπρουντζάκης
Καστανιώτης 2015
Σελ. 128, τιμή εκδότη €9,54

alt

 

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΞΕΝΟΦΩΝΤΑ Α. ΜΠΡΟΥΤΖΑΚΗ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Επανάσταση, έθνος-κράτος και αρχαιοελληνικό ιδεώδες» (κριτική) –  Ένα συλλογικό έργο που αναδεικνύει αθέατες πλευρές του 1821

«Επανάσταση, έθνος-κράτος και αρχαιοελληνικό ιδεώδες» (κριτική) – Ένα συλλογικό έργο που αναδεικνύει αθέατες πλευρές του 1821

Για τη φιλοσοφική και ιστορική μελέτη «Επανάσταση, έθνος-κράτος και αρχαιοελληνικό ιδεώδες: Φιλοσοφικές προσεγγίσεις στην Ελληνική Eπανάσταση» (εκδ. Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων – Μουσείο Μπενάκη). Στην κεντρική εικόνα, ο πίνακας «Άποτυχία επιχειρήσεως» του Henri Decaisne, που κοσμεί και το εξώφυλλο της έκδοσης....

«Θάνατοι στη Χούντα» του Δημήτρη Βεριώνη (κριτική) – Μια κιβωτός μνήμης για τα θύματα της επταετίας

«Θάνατοι στη Χούντα» του Δημήτρη Βεριώνη (κριτική) – Μια κιβωτός μνήμης για τα θύματα της επταετίας

Για την ιστορική μελέτη του Δημήτρη Βεριώνη «Θάνατοι στη Χούντα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Τόπος. Στην κεντρική εικόνα, ο δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος. 

Γράφει ο Γιώργος Χ. Θεοχάρης

Έχουμε στα...

«Μια σύντομη ιστορία του σύγχρονου κόσμου» του Γουίλιαμ Γούντραφ (κριτική) – Μια επίκαιρη μελέτη για τις σχέσεις Δύσης και Ανατολής

«Μια σύντομη ιστορία του σύγχρονου κόσμου» του Γουίλιαμ Γούντραφ (κριτική) – Μια επίκαιρη μελέτη για τις σχέσεις Δύσης και Ανατολής

Για το βιβλίο του Γουίλιαμ Γούντραφ (William Woodruff) «Μια σύντομη ιστορία του σύγχρονου κόσμου – Οι παγκόσμιες σχέσεις από το 1500 μέχρι σήμερα» , που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις University Studio Press, σε μετάφραση Μαρίας Καίσαρ και Κώστα Σκορδύλη. Κεντρική εικόνα: «Οι πρεσβευτές» (1533) του Χανς Χόλμπαϊν τ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

O Μπενχαμίν Λαμπατούτ στη Στέγη: «Όλοι οι αγαπημένοι μου δημιουργοί πέθαναν φτωχοί και μόνοι, οπότε κάτι κάνω λάθος»

O Μπενχαμίν Λαμπατούτ στη Στέγη: «Όλοι οι αγαπημένοι μου δημιουργοί πέθαναν φτωχοί και μόνοι, οπότε κάτι κάνω λάθος»

Ο Χιλιανός συγγραφέας Μπενχαμίν Λαμπατούτ (Benjamín Labatut) μίλησε χθες με την Αφροδίτη Παναγιωτάκου, Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Ιδρύματος Ωνάση, στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης. Τα βιβλία του συγγραφέα, που ήταν διαθέσιμα στο φουαγιέ του ισογείου της Στέγης, κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Δώμα.

...
«Τα καταστρέψατε όλα» της Λάρα Καλέγια (προδημοσίευση)

«Τα καταστρέψατε όλα» της Λάρα Καλέγια (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη βραβευμένη με το «Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUPL) 2021» συλλογή διηγημάτων της Μαλτέζας συγγραφέως Λάρα Καλέγια (Lara Calleja) «Τα καταστρέψατε όλα» (μτφρ. Βίκυ Πορφυρίδου), η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: ...

«Ηθοποιός» της Αν Ένραϊτ (κριτική) – Κόρη που μεγαλώνει στη σκιά μιας μητέρας σταρ

«Ηθοποιός» της Αν Ένραϊτ (κριτική) – Κόρη που μεγαλώνει στη σκιά μιας μητέρας σταρ

Για το μυθιστόρημα της Αν Ένραϊτ (Anne Enright) «Ηθοποιός» (μτφρ. Μαρία Φακίνου, εκδ. Καστανιώτη). Στην κεντρική εικόνα, στιγμιότυπο από την ταινία «Sunset Boulevard» του Μπίλι Γουάιλντερ.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα καταστρέψατε όλα» της Λάρα Καλέγια (προδημοσίευση)

«Τα καταστρέψατε όλα» της Λάρα Καλέγια (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη βραβευμένη με το «Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUPL) 2021» συλλογή διηγημάτων της Μαλτέζας συγγραφέως Λάρα Καλέγια (Lara Calleja) «Τα καταστρέψατε όλα» (μτφρ. Βίκυ Πορφυρίδου), η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: ...

«Επιζώντες τρίτοι – H λογοτεχνική μαρτυρία των διωκομένων 
στα στρατόπεδα-φυλακές της Κομμουνιστικής Αλβανίας, 1944 - 1991» του Αχιλλέα Σύρμου (προδημοσίευση)

«Επιζώντες τρίτοι – H λογοτεχνική μαρτυρία των διωκομένων 
στα στρατόπεδα-φυλακές της Κομμουνιστικής Αλβανίας, 1944 - 1991» του Αχιλλέα Σύρμου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από την εισαγωγή της μελέτης του Αχιλλέα Σύρμου «Επιζώντες τρίτοι – H λογοτεχνική μαρτυρία των διωκομένων 
στα στρατόπεδα–φυλακές της Κομμουνιστικής Αλβανίας, 1944 – 1991», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Βρίσκεις πάντα αυτό που δεν ψάχνεις» της Λένας Κορομηλά (προδημοσίευση)

«Βρίσκεις πάντα αυτό που δεν ψάχνεις» της Λένας Κορομηλά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη συλλογή διηγημάτων της Λένας Κορομηλά «Βρίσκεις πάντα αυτό που δεν ψάχνεις», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Ιωλκός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στο τρένο; είπες.

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; Τέσσερις πρόσφατες ποιητικές συλλογές που ξεχωρίζουν

Τι διαβάζουμε τώρα; Τέσσερις πρόσφατες ποιητικές συλλογές που ξεχωρίζουν

Τέσσερις ενδιαφέρουσες ποιητικές συλλογές από την περισσότερο ή λιγότερο πρόσφατη εκδοτική σοδειά. Τρία έργα από δόκιμους δημιουργούς και ένα αξιοπρόσεκτο ντεμπούτο.

Γράφει ο Γιώργος Δρίτσας 

...

Τι διαβάζουμε τώρα; Δέκα κλασικά και σύγχρονα μυθιστορήματα μεταφρασμένης λογοτεχνίας

Τι διαβάζουμε τώρα; Δέκα κλασικά και σύγχρονα μυθιστορήματα μεταφρασμένης λογοτεχνίας

Σταντάλ, Φώκνερ, Έσσε, αλλά και σύγχρονες φωνές συγκροτούν μια δεκάδα βιβλίων που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και που αξίζει να διαβάσουμε. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...

Μικρός οδηγός στο ελληνικό διήγημα 1974-2024: 50 αντιπροσωπευτικά διηγήματα όλων των κατηγοριών

Μικρός οδηγός στο ελληνικό διήγημα 1974-2024: 50 αντιπροσωπευτικά διηγήματα όλων των κατηγοριών

Μια ανασκόπηση της ελληνικής διηγηματογραφίας των τελευταίων πενήντα ετών σε 50 αντιπροσωπευτικά κείμενα. Σε πόσες κατηγορίες μπορούν να ταξινομηθούν τα διηγήματα (της μνήμης, πολιτικά, ερωτικά, αστυνομικά κ.ά.) και ποιοι οι σημαντικοί εκπρόσωποι της κάθε μιας; Στην κεντρική εικόνα, ο Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος (1...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ