alt

Του Κώστα Αγοραστού

Το ελάχιστο ίχνος του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη είναι ένα βιβλίο για ασήμαντους ανθρώπους που ζουν σημαντικά γεγονότα. Σημαντικά για τις προσωπικές τους μικροϊστορίες. Δολοπλοκίες, απίθανες περιπέτειες, τραγικές συμπτώσεις, ένοχα μυστικά και αποκαλύψεις, στοιβάζονται στις ζωές ανθρώπων που δυσκολεύονται να αντεπεξέλθουν. Κι όμως, τα βγάζουν πέρα καταφέρνοντας να αφήσουν αυτό το ελάχιστο ίχνος της παρουσίας τους στη μνήμη και την καρδιά των άλλων.

Ο Αυγουστίνος, νόθο παιδί, καρπός της ένωσης μιας παραμάνας και του πλούσιου εφήβου γιου, τον οποίο αυτή μεγάλωσε, απάγεται υπό μυστήριες συνθήκες και «ανταλλάσεται» με το ασθενικό βρέφος ενός ζευγαριού από την επαρχία. Εκεί στην επαρχία η Φανή, με την κλονισμένη υγεία, και ο Ανδρέας, με τον υπέρμετρο θρησκευτικό ζήλο, θα μεγαλώσουν τον Αυγουστίνο σαν δικό τους παιδί, χωρίς να καταφέρουν ποτέ να τον αγαπήσουν. Οι τύψεις και οι ενοχές της εγκατάλειψης του πραγματικού τους γιου θα τους στοιχειώνουν μέχρι το τέλος. Με τα χρόνια, ο Αυγουστίνος θα σπουδάσει ηθοποιός και θα προαχθεί σύντομα σε θιασάρχη, με τη βοήθεια του πραγματικού του πατέρα, βάσει μιας οικονομικής συμφωνίας – ως αντάλλαγμα και εξιλέωση για όσα συνέβησαν. Στην πορεία θα αναμετρηθεί με τον ταλαντούχο συμφοιτητή του Σέργιο Λυκίδη, θα ερωτευτεί τη Βιολέτα και θα γνωρίσει τον «αδερφό» του, τον πραγματικό γιο δηλαδή των ανθρώπων που τον μεγάλωσαν.

Επαρχιώτης στην Αθήνα

Ο πρωταγωνιστής του βιβλίου, ο Αυγουστίνος Ψυχός, μεγαλωμένος σε ορεινό χωριό της Ηπείρου χωρίς ιδιαίτερη αγάπη και φροντίδα, καταφτάνει στην Αθήνα και, αποτυγχάνοντας να σπουδάσει, εργάζεται με τον πατέρα του στο μικρό τυπογραφείο τους. Εγκλωβισμένος στις ημιυπόγειες εγκαταστάσεις και στις ακυρωμένες καλλιτεχνικές του φιλοδοξίες, αποφασίζει στα τριάντα του, χωρίς τη συγκατάθεση του θρησκόληπτου πατέρα του, να σπουδάσει ηθοποιός. Με τα χρόνια μπορεί μεν να συνειδητοποίησε την παντελή απουσία ταλέντου του, ήταν όμως τόσο φιλόδοξος και αποφασισμένος να μείνει στον καλλιτεχνικό χώρο ώστε αρχικά μεταπήδησε στη σκηνοθεσία γινόμενος ταυτόχρονα και θιασάρχης. Η προσωπική του ιστορία, τόσο με την ανεξήγητη έλξη που του ασκούσε η Βιολέτα, μια νεαρή κοπέλα με δύσμορφο πρόσωπο που την εντόπισε να ζητιανεύει σ’ ένα λεωφορείο, όσο και με την αναζήτηση της πραγματικής του μητέρας, απορροφούσαν χρόνο από τις θεατρικές του αναζητήσεις. Όλα αυτά δεν τον εμπόδισαν να εξελιχθεί σ' ένα μεγαλομανή, υπερφίαλο θεατρικό “παράγοντα”, το τέλος του οποίου έμελλε να είναι εξίσου δραματικό με την υπόλοιπη ζωή του, αφήνοντας παρόλα αυτά ένα ελάχιστο ίχνος στις ζωές ανθρώπων με τους οποίους συσχετίστηκε.

Στη μετωπίδα του βιβλίου υπάρχει η φράση: «Όλα τα γεγονότα είναι φανταστικά. Το ίδιο και οι ήρωες, εκτός από έναν». Αυτός ο ένας «συμπαθής αλλά επιφανειακός» κλείνει το μάτι στον αναγνώστη σαν να του λέει: Παρακάτω η ιστορία γίνεται πιο σουρρεαλιστική. Συνέχισε... 

Λόγος ευέλικτος και λαμπερός

Ο Χατζηγιαννίδης αντλεί το υλικό του από τις καθημερινές ιστορίες απλών ανθρώπων της δεκαετίας του ’50, φιγούρες της επαρχίας και της αστικής Αθήνας και φτάνει μέχρι την επιτίδευση και την ψευτοκουλτούρα των θεατρικών σχολών και των αποφοίτων της στα τέλης της δεκαετίας του ’90. Άνθρωποι κατά βάση λαϊκοί, με πάθη φτηνά και πράξεις κινούμενες από δόλο παντρεύονται σ’ αυτή την ιστορία με την αγωνία του ηθοποιού για την προσέγγιση του ρόλου, την αναζήτηση της (έσω) ομορφιάς, της αναγνώρισης και της επαγγελματικής καταξίωσης. Με τα συνεχή φλας μπακ πηγαινοερχόμαστε από το 1986 και την αρχή της ιστορίας, πίσω στη δεκαετία του ’40 και του ’50, και στο παρελθόν των ηρώων, για να φτάσουμε στη δεκαετία του ’90 και τη σύγκλιση των ζωών τους στο αφηγηματικό παρόν.

Όλα αυτά τα υπηρετεί ένας λόγος εντυπωσιακά ευέλικτος, λαμπερός και ξεκάθαρος. Αστείος αλλά και πολλές φορές τραγικός. Ο Χατζηγιαννίδης έδωσε φωνή στους ήρωές του με απόλυτη ακρίβεια, εκμεταλλευόμενος μια μεγάλη εκφραστική βεντάλια. Η γλωσσική του παλέτα εκτείνεται από την λαϊκή ντοπιολαλιά (καθόλου φολκόρ, καθόλου κουραστική) μέχρι τις λεπταίσθητες αποχρώσεις της θεατρικής έκφρασης. Σκηνές ανθολογίας αποτελούν τόσο οι συναντήσεις του Ανδρέα Ψυχού με την Ζανού, την πόρνη του χωριού όπου μένει μετά το θάνατο της γυναίκας του, όσο και η τελική σκηνή στο νεκροταφείο, όπου συγκεντρώνονται όλοι οι ήρωες του βιβλίου. Χαρακτήρες εμποτισμένοι με πικρό χιούμορ, γκροτέσκ καταστάσεις, υπερβολικές συμπτώσεις, είναι ορισμένα από τα δομικά στοιχεία των σκηνών αυτών.

Ο Χατζηγιαννίδης, με μαεστρία που δεν κραυγάζει, αφηγήθηκε μια ιστορία, με το υλικό της οποίας δύσκολα θα επέλεγε να καταπιαστεί ένας σοβαροφανής συγγραφέας. Το αποτέλεσμα είναι ένα απολαυστικό, λαϊκό μυθιστόρημα, που διαβάζεται απνευστί.

alt

Το ελάχιστο ίχνος
Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης
Εκδόσεις Το Ροδακιό, 2013,
Τιμή € 19,17, σελ. 323 

politeia-link

 

 

 

 

 

 

 

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΙΔΗ

 

 

 

 

 

 


Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Πλατεία Κλαυθμώνος» του Γιώργου Συμπάρδη (κριτική) – Μυστικά και ψέματα σε καιρούς σκοτεινούς

«Πλατεία Κλαυθμώνος» του Γιώργου Συμπάρδη (κριτική) – Μυστικά και ψέματα σε καιρούς σκοτεινούς

Για το μυθιστόρημα του Γιώργου Συμπάρδη «Πλατεία Κλαυθμώνος» (εκδ. Μεταίχμιο). 

Γράφει η Άννα Αφεντουλίδου

Η ...

«Φλόρενς Μπλαντ» του Ανδρέα Νικολακόπουλου (κριτική) – Πεθαίνοντας σαν ήπειρος

«Φλόρενς Μπλαντ» του Ανδρέα Νικολακόπουλου (κριτική) – Πεθαίνοντας σαν ήπειρος

Για το μυθιστόρημα του Ανδρέα Νικολακόπουλου «Φλόρενς Μπλαντ» (εκδ. Ίκαρος). Κεντρική εικόνα: Ο πίνακας του Jean Siméon Chardin, «The Kitchen Maid» (1738), λάδι σε καμβά.

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Έπειτα από δύο παρόμοιας λογικής συλλογές δ...

«Ανάληψη» του Ηλία Λ. Παπαμόσχου (κριτική) – Η αταξίδευτη μοίρα των ανθρώπων

«Ανάληψη» του Ηλία Λ. Παπαμόσχου (κριτική) – Η αταξίδευτη μοίρα των ανθρώπων

Για το μυθιστόρημα του Ηλία Λ. Παπαμόσχου «Ανάληψη» (εκδ. Πατάκη) – Για ένα πραγματικό ναυάγιο στην Καστοριά του 1929. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Θλίψη σαν κάρβουνο αναμμένο, πένθος που τυλίγει όπως η αράχνη τα σώ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Η Εταιρεία Συγγραφέων αφιερώνει στη μνήμη του την επόμενη Ημέρα Ποίησης

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Η Εταιρεία Συγγραφέων αφιερώνει στη μνήμη του την επόμενη Ημέρα Ποίησης

Με ανακοίνωσή της η Εταιρεία Συγγραφέων αποχαιρετά των δύο φορές Πρόεδρό της Βασίλη Βασιλικό και ανακοινώνει ότι η Ημέρα Ποίησης 2024 θα είναι αφιερωμένη στη μνήμη του ανθρώπου που εισηγήθηκε στην UNESCO την 21 Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης

...
Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Ένας αποχαιρετισμός από τον Αλέξη Ζήρα

Βασίλης Βασιλικός (1934-2023): Ένας αποχαιρετισμός από τον Αλέξη Ζήρα

Ακολουθεί επιμνημόσυνο κείμενο του Αλέξη Ζήρα, πρώην Προέδρου της Εταιρείας Συγγραφέων, για τον Βασίλη Βασιλικό.

Ένας αποχαιρετισμός στον Βασίλη Βασιλικό

Για πολλά χρόνια, τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1970 ως το κλείσιμο...

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από βιβλίο του Δημοσθένη Δαββέτα «Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» (Επίμετρο: Μάνος Στεφανίδης) το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γιώργου Παναγή «Χωριό Ποτέμκιν», που κυκλοφορεί στις 28 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Τόπος. [Η έκφραση «Χωριό Ποτέµκιν» (ρωσικά: по­тёмкинские деревни) περιγράφει ένα κατασκεύασµα που έχει στόχο να αποκρύψει την αλήθεια ή να εξωραΐσει µια κατάσταση].

Επιμέλεια:...

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Άνα Βούτσκοβιτς [Ana Vučković] «Ο Γιουγκοσλάβος» (μτφρ. Απόστολος Θηβαίος), το οποίο κυκλοφορεί αρχές Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η ΜΠΑΝΑΝΑ

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Η Ιρλανδή συγγραφέας έχει αγαπηθεί από το ελληνικό αναγνωστικό κοινό και όχι άδικα. Τι είναι αυτό που την κάνει ιδιαίτερη και γιατί η πρόσφατη νουβέλα της «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο) την καταξιώνει. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος ...

12 βιβλία που μας φέρνουν κοντά στην επιστήμη: Από την Τεχνητή Νοημοσύνη στα Φράκταλ, από τον Χρόνο στους Αλγόριθμους

12 βιβλία που μας φέρνουν κοντά στην επιστήμη: Από την Τεχνητή Νοημοσύνη στα Φράκταλ, από τον Χρόνο στους Αλγόριθμους

Είναι βιβλία που φέρνουν τις επιστήμες (κυρίως θετικές) πιο κοντά μας και τις κάνουν πιο εύληπτες και γοητευτικές. Επιλέγουμε ορισμένα από τα καλύτερα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα. Κεντρική εικόνα: Ο Ράσελ Κρόου, ως ο μαθηματικός Τζον Νας, στην ταινία «Ενας υπέροχος άνθρωπος», του Ρον Χάουαρντ.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ