
Πρόσωπα από το χώρο του θεάτρου, του σινεμά, της μουσικής, των εικαστικών, του πολιτισμού, πρόσωπα που μας είναι οικεία και άλλα που θα θέλαμε να γνωρίσουμε καλύτερα, μας αποκαλύπτουν το δικό τους αναγνωστικό προφίλ, τη μύχια σχέση τους με το βιβλίο και την ανάγνωση.
Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός
Η Ελένη Φωτάκη απαντά σε 25 κλασικές ή αναπάντεχες βιβλιοφιλικές ερωτήσεις.
/Ποιο βιβλίο διαβάζετε αυτές τις μέρες;
Τα Ρέστα του Κώστα Ταχτσή. Αλλά νοερά. Δεν το έχω αρχίσει ακόμη.
/Πού το βρήκατε;
Το αγόρασα.
/Πώς επιλέγετε ποιο βιβλίο θα διαβάσετε;
Με την εμμονή και το προαίσθημα. Κάποτε και με τον ψίθυρο των άλλων.
/Κάνετε δώρα βιβλία;
Το αποφεύγω. Νιώθω σα να προτείνω έρωτες που μένουν ανεκπλήρωτοι.
/Έχετε βιβλίο στην τσάντα σας;
Όχι. Η τσάντα μου κακοποιεί τα βιβλία.
/Διαβάζετε στο Μετρό, σε καφέ ή σε άλλους εξωτερικούς χώρους;
Δεν μπορώ. Με αποσυντονίζουν οι προφορικοί άνθρωποι. Ό,τι διαβάζω έξω μένει στο σημείο που το διάβασα. Αδυνατώ να το πάρω μαζί μου.
/Σε ποια θέση ή στάση σας αρέσει να διαβάζετε;
Με το σώμα σε αδράνεια. Ξαπλωμένη συνήθως.
/Προσέχετε τα βιβλία σας ή τα τσακίζετε, τα υπογραμμίζετε και σημειώνετε επάνω σ' αυτά;
Υπογραμμίζω. Αν δεν έχω μολύβι αναβάλλω την ανάγνωση.
/Αφήνετε βιβλία στη μέση; Πόσο συχνά;
Αφήνω αλλά όχι στη μέση. Εγκαταλείπω στην αρχή, για να μπορώ να επιστρέψω. Το άλλο δεν μου φαίνεται τίμιο.
/Αφού τα διαβάσετε τα φυλάτε σε βιβλιοθήκη και τα μεταφέρετε από σπίτι σε σπίτι όταν μετακομίζετε ή δεν σας νοιάζει πια τι θα γίνουν;
Τα μεταφέρω και τα στολίζω. Αλλά δεν είμαι περήφανη για αυτή μου τη συμπεριφορά.
/Έχετε οργανωμένη τη βιβλιοθήκη σας; Μπορείτε να βρείτε ένα βιβλίο άμα το ψάχνετε;
Ναι και όχι. Τα βιβλία ωστόσο της καρδιάς μου δεν τα βάζω σε ράφια.
/Έχετε πετάξει ποτέ βιβλίο σε άνθρωπο από τα νεύρα σας;
Όχι. Μου έχουν πετάξει όμως τα ποιήματα του Νίκου Εγγονόπουλου. Τα έχω από τότε με γδαρμένο εξώφυλλο και το φέρω βαρέως.
/Στα σκουπίδια;
Φοβάμαι πως όχι.
Προτιμώ να μη δανείζω και να μη δανείζομαι. Ότι φεύγει σπανίως ξαναγυρνάει. Με στεναχωρεί αυτή η απώλεια η δική μου και των άλλων. Είναι «ευγενής κλοπή» ο δανεισμός βιβλίων. Καλύτερο και τρυφερότερο να τα προσφέρει κανείς.
/Ορισμένοι δεν αντέχουν να δανείζουν τα βιβλία τους. Εσείς;
Προτιμώ να μη δανείζω και να μη δανείζομαι. Ό,τι φεύγει σπανίως ξαναγυρνάει. Με στεναχωρεί αυτή η απώλεια η δική μου και των άλλων. Είναι «ευγενής κλοπή» ο δανεισμός βιβλίων. Καλύτερο και τρυφερότερο να τα προσφέρει κανείς.
/Έχει τύχει ποτέ να «κολλήσετε» με ένα βιβλίο; Τι σας συνέβη;
Παραδόθηκα. Στην έλξη παραδίνομαι κι ό,τι μείνει έμεινε. Μου συνέβη εξαίσια αυτό με τις εφτακόσιες σελίδες της Ζυράννας Ζατέλη.
/Συζητάτε με άλλους για τα βιβλία που διαβάζετε;
Όσες φορές υποχρεώθηκα να το κάνω τραυματίστηκα.
/Θα συμμετείχατε ποτέ σε Λέσχη Ανάγνωσης;
Μόνο στους εφιάλτες μου. Το ωραίο διάβασμα για μένα είναι το σιωπηλό και το κατάμονο.
/Ποιο ήταν το αγαπημένο σας βιβλίο όταν ήσασταν παιδί;
Κάτι παραμύθια με αδικοσκοτωμένα παιδιά των οποίων η βγαλμένη καρδιά μίλαγε ασταμάτητα.
/Θα θέλατε να ζείτε μέσα μια ιστορία που έχετε διαβάσει; Ποια είναι αυτή;
Δεν θα ήθελα. Η μόνη πραγματική ζωή που ξέρω είναι η φανταστική, οπότε...
/Τι είναι αυτό που συνήθως σας συνεπαίρνει σε ένα βιβλίο;
Ο ολοκληρωμένος κόσμος. Και το αλησμόνητο αυτού όταν το βιβλίο έχει τελειώσει.
/Ορισμένοι λένε ότι τα βιβλία μας βρίσκουν τη στιγμή που τα χρειαζόμαστε, αναλόγως τι μας απασχολεί και τι ψάχνουμε βαθύτερα. Είχατε ποτέ τέτοια εμπειρία και με ποιο βιβλίο;
Το λένε και για τους ανθρώπους αυτό. Δεν το αμφισβητώ. Μένει όμως να επαληθευτεί και πάνω μου.
/Υπάρχει κάποιο βιβλίο για το οποίο μπορείτε να πείτε: αυτό το βιβλίο μου άλλαξε τη ζωή;
Οι γάμοι του Κάδμου και της Αρμονίας του Ρομπέρτο Καλάσο. Ήταν ένα βιβλίο – λίμνη. Δεν μου άλλαξε τη ζωή, αλλά τη διαπότισε με ένα άγνωστο υγρό που κρατάει ακόμα.
/Με ποιον ή ποια συγγραφέα θα θέλατε να δειπνήσετε;
Δειπνάς με ένα συγγραφέα όταν τον διαβάζεις νύχτα τρώγοντας παράλληλα κάτι. Νομίζω αυτό είναι το μόνο ουσιώδες δείπνο που μπορεί να έχει κανείς με έναν συγγραφέα.
/Υπάρχει κάποιο βιβλίο αυτή την εποχή που το προτείνετε ενθέρμως;
Όχι. Αποφεύγω να κάνω προτάσεις σε ανθρώπους που δεν γνωρίζω.
/Ποιος είναι για σας ο ορισμός του καλού βιβλίου, με δυο λόγια;
Να το αναπολείς. Αλλά αυτό δεν είναι ορισμός.
Info
Η Ελένη Φωτάκη είναι στιχουργός. Μαζί με τον συνθέτη Μίνω Μάτσα υπογράφουν τον δίσκο "Είδα του τρελού τα κλάματα" (EMI) με ερμηνεύτρια τη Φωτεινή Βελεσιώτου.