giorgos rorris

Πόσο καλά γνωρίζουμε το σώμα μας και γιατί συχνά μάς στέλνει αδιάγνωστα σήματα πόνου; Επιλέγουμε τρία πρόσφατα βιβλία που με στοχαστική και επιστημονική γλώσσα προσπαθούν να «ξεκλειδώσουν» τα αθέατα σημεία του ανθρώπινου κορμιού. Κεντρική εικόνα: Πίνακας του Γιώργου Ρόρρη (λεπτομέρεια). 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Το σώμα θυμάται. Το σώμα στέλνει τα δικά του σημάδια που εκφράζονται συχνά σε μια γλώσσα σκληρή, την οποία εμείς αντιλαμβανόμαστε ως πόνο. Δεν είναι βέβαιο πως κρύβεται κάποια παθολογία πίσω από όλους αυτούς τους επώδυνους χτύπους που ηχούν μέσα μας.

Επιλέγουμε τρία βιβλία που συνδυάζουν την υλικότητα της ύπαρξής μας (ήτοι: το σώμα μας) με το άλγος και πώς αυτό επηρεάζει και καθορίζει ολόκληρη τη ζωή μας.

Αθέατος πόνος, Έμιλι Γουέλς (μτφρ. Βαγγέλης Προβιάς, εκδ. Ίκαρος)

Η Έμιλι Γουέλς από μικρή έμαθε να ζει μέσα στον κόσμο του μπαλέτου. Μαγικός, συνήθως, για τα περισσότερα κορίτσια, αυτός ο κόσμος ενδέχεται να προκαλέσει πλήθος σωματικών περιπλοκών. Σε εκείνη συνέβη κάτι τέτοιο.

ikaros wells atheatos ponos

Από τα παιδικά της χρόνια έμαθε να ζει με αφόρητους πόνους που δεν μπορούσε να εξηγήσει από πού προέρχονταν. Θεώρησε πως η πηγή τους ήταν η σχέση της με το χορό και τις δεσμευτικές απαιτήσεις του.

Χρειάστηκε να επισκεφθεί πολλούς γιατρούς διαφορετικών ειδικοτήτων για να βρει ανακούφιση, αλλά σχεδόν όλοι της απαντούσαν πως όλα αυτά προέρχονταν από το μυαλό της. Σαν να λέμε: αδιέξοδο.

Τούτο το βιβλίο είναι η καταγραφή της διαδρομής ενός πόνου που θεριεύει και κυριεύει την ύπαρξη. Με ύφος στοχαστικό και φιλοσοφικό, η Γουέλς αντλεί σκέψεις και συμπεράσματα από τον Φρόιντ, την Σόνταγκ κι άλλους σημαντικούς διανοητές με σκοπό να βρει την άκρη του νήματος.

Από τους «υστερικούς» ασθενείς του Παρισιού του 19ου αιώνα έως τους σημερινούς θεραπευτές (ολιστικούς και μη) του Λος Άντζελες, αυτό το «ημερολόγιο πόνου» θέτει ένα βασικό ερώτημα: πώς μπορούμε να αποτυπώσουμε λεκτικά κάτι που ανήκει στη σφαίρα του ιδιωτικού, αλλά με κάποιο τρόπο ανήκει και στη δημόσια σφαίρα;

Με ποιες λέξεις θα μετρήσουμε κάτι που ποσοτικά μόνο ο ασθενής είναι σε θέση να καταγράψει, αλλά ταυτόχρονα μπορεί να οριστεί και με αντικειμενικό τρόπο;

Το αθέατο σώμα, Ντάνιελ Μ. Ντέιβις (μτφρ. Μαριλένα Παπαϊωάννου, εκδ. ΠΕΚ)

Τύχη ή επιστήμη; Πάνω σε τι θα εναποθέσουμε το τρωτό μας σώμα; Γνωρίζουμε πως δεν είμαστε αιώνιοι, είμαστε σε θέση να κατανοήσουμε πως κάθε μέρα που περνάει από πάνω μας επιτείνει τη φθορά.

pek davis to atheato svma

Τι θα συνέβαινε, όμως, αν για όλα αυτά είχαμε στο… τσεπάκι μας το κατάλληλο αντίδοτο; Αν ξέραμε, ας πούμε, ποια μορφή καρκίνου ενδέχεται να μας χτυπήσει την πόρτα ή ποιες τροφές είναι κατάλληλες για το μικροβίωμά μας;

Το βιβλίο του Ντάνιελ Μ. Ντέιβις λειτουργεί με διττό τρόπο: εκφράζει με απλά λόγια και με συγκεκριμένα παραδείγματα την ευγνωμοσύνη που πρέπει να δείχνουμε οι άνθρωποι προς τις εξελίξεις της επιστήμης και ιδιαιτέρως του τομέα της ανθρώπινης βιολογίας.

Ταυτόχρονα αποκαλύπτει πολλά από τα μυστικά του σώματός μας («γωνίες» αθέατες κι όμως σημαντικές) κάτι που θα μας δώσει τη δυνατότητα να έρθουμε αντιμέτωποι με επιλογές που ως τώρα δεν τις θεωρούσαμε υπαρκτές, άρα δεν γνωρίζαμε τις συνέπειές τους.

Ο συγγραφέας εξετάζει λεπτομερώς έξι πρόσφατες σημαντικές ανακαλύψεις, οι οποίες αφορούν αντίστοιχα θεματικά πεδία: το μεμονωμένο κύτταρο, το έμβρυο, τα όργανα και τα συστήματα του σώματος, τον εγκέφαλο, το μικροβίωμα και το γονιδίωμα.

Ο Ντέιβις είναι βραβευμένος επιστήμονας και ως τέτοιος δεν επικαλείται ιδανικές λύσεις ούτε δίνει απαντήσεις σε όλα. Μιλάει για όσα έχουν ανακαλυφθεί ως τώρα και τα οποία είναι ικανά να «χτίσουν» μια νέα σχέση με το σώμα μας.

Από το σωματικό στο συμβολικό, Συλλογικό (μτφρ. Κατερίνα Μαλίχιν, Σταύρος Κουβαράς, εκδ. Πεδίο)

Πόσο συχνά έχουμε ακούσει από άλλους ή έχουμε διανοηθεί για τον εαυτό μας πως οι πόνοι του σώματος προέρχεται από μια αθέατη ρίζα που η κλασική ιατρική δεν μπορεί να βρει και να θεραπεύσει;

pedio apo to somatiko sto symvoliko

Ο όρος «ψυχοσωματικοί πόνοι» είναι οικείος σε πολύ κόσμο, ιδιαιτέρως στη σύγχρονη εποχή που με την περιπλοκότητά της μετατρέπει συχνά τους ανθρώπους σε οιονεί ασθενείς.

Το συγκεκριμένο βιβλίο ιχνηλατεί τις ιστορικές θεωρητικές καταβολές της ψυχοσωματικής στην ψυχανάλυση και παράλληλα παρουσιάζει πώς κλινικοί με ψυχαναλυτική εκπαίδευση έχουν επιχειρήσει να κατανοήσουν και να αντιμετωπίσουν ασθενείς με σύνθετα ψυχοσωματικά συμπτώματα.

Το επίσης σημαντικό που αναδεικνύει αυτό το βιβλίο είναι η επανεξέταση της σχέσης που έχει ο νους με το σώμα μας.

Επεξεργάζεται θεωρητικά και κλινικά ζητήματα από μια ευρεία και συνθετική οπτική, καθώς οι ψυχοσωματικοί ασθενείς δεν αναμένεται να ωφεληθούν περισσότερο ούτε με τη δίχως διακρίσεις αποδοχή εντυπωσιακών νέων ευρημάτων ούτε με την απόρριψη καθιερωμένων τρόπων για την κατανόησή τους.

Το βιβλίο, λοιπόν, αντιπροσωπεύει μια προσέγγιση που αξιοποιεί τόσο την πλούσια ιστορία του παρελθόντος όσο και το συναρπαστικό νέο έργο στις νευροεπιστήμες.

Ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΑΡΙΝΟΣ είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας. 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία πεζογραφίας, εξαντλημένα (τα περισσότερα), επανεκδίδονται και διεκδικούν νέους αναγνώστες.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας: Αγγλία (εκδ. Διόπτρα)

...
«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας (μυθιστορήματα, νουβέλες και διηγήματα) που αναμένουμε τις επόμενες μέρες ή εβδομάδες. Στην κεντρική εικόνα, ο Αλέξης Πανσέληνος, η Μάρω Βαμβουνάκη και ο Μιχάλης Μοδινός.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Μυθιστ...

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Η Σίρλεϊ Τζάκσον [Shirley Jackson, 1916-1965] ήταν πολλά περισσότερα από μια συγγραφέας ιστοριών τρόμου. Με άξονα δύο βιβλία της που κυκλοφόρησαν ή επανακυκλοφόρησαν πρόσφατα «Η λοταρία και άλλες ιστορίες» (μτφρ. Χρυσόστομος Τσαπραΐλης) και «Ζούσαμε πάντα σε ένα κάστρο» (μτφρ. Βάσια Τζανακάρη) από τις εκδόσεις ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Εκδήλωση για το βιβλίο του Βασίλη Κολώνα «Η Πόλις: Ο αστικός χώρος στον Κ.Π. Καβάφη»

Εκδήλωση για το βιβλίο του Βασίλη Κολώνα «Η Πόλις: Ο αστικός χώρος στον Κ.Π. Καβάφη»

Η εκδήλωση για το βιβλίο «Η Πόλις: Ο αστικός χώρος στον Κ.Π. Καβάφη», του Βασίλη Κολώνα (εκδ. University Studio Press) θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2025, στις 19:00, στο βιβλιοπωλείο Επί Λέξει.

Επιμέλεια: Book Press

...
«Βάσος Καπάνταης, Σχέδια και Γλυπτά»: Έκθεση στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος

«Βάσος Καπάνταης, Σχέδια και Γλυπτά»: Έκθεση στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος

Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος παρουσιάζει την έκθεση «Βάσος Καπάνταης. Σχέδια και Γλυπτά» από τις 12 Φεβρουαρίου έως τις 31 Μαΐου 2025. Τα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν στις 12 Φεβρουαρίου. 

Επιμέλεια: Book Press

...
Μαρία Ζάχου: «Ψάχνω μέσα στο πλήθος να συναντήσω «Αυτόν» που χρειάζεται όσα γράφω»

Μαρία Ζάχου: «Ψάχνω μέσα στο πλήθος να συναντήσω «Αυτόν» που χρειάζεται όσα γράφω»

Η Μαρία Ζάχου μας συστήθηκε πρόσφατα με την ποιητική της συλλογή «Woman in a box» (εκδ. Βακχικόν).

Επιμέλεια: Book Press

Τι απαντάτε σε όσους θα πουν: ακόμη ένας ποιητής; Τι το καινούργιο φέρνει;

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Στη σκόνη» της Μοργκάνα Κρέτζμαν (προδημοσίευση)

«Στη σκόνη» της Μοργκάνα Κρέτζμαν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Βραζιλιάνας Μοργκάνα Κρέτζμαν [Morgana Kretzmann] «Στη σκόνη» (μτφρ. Ζωή Καραμπέκιου), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κωστας Αγοραστός

Ρόδια και Τσιγάρα

...
«Απάρνηση» του Άρη Μαραγκόπουλου (προδημοσίευση)

«Απάρνηση» του Άρη Μαραγκόπουλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπασμάτων από το μυθιστόρημα του Άρη Μαραγκόπουλου «Απάρνηση», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Τόπος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιφάνεια Ι
(Ο Νικόλας δεν είναι πια εδώ)

...
«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη μελέτη της Έλενας Χουζούρη «Ψυχή ντυμένη αέρα – Ανθούλα Σταθοπούλου - Βαφοπούλου: Η μούσα της μεσοπολεμικής Θεσσαλονίκης», η οποία θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Επίκεντρο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η Μάγε...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία πεζογραφίας, εξαντλημένα (τα περισσότερα), επανεκδίδονται και διεκδικούν νέους αναγνώστες.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας: Αγγλία (εκδ. Διόπτρα)

...
«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας (μυθιστορήματα, νουβέλες και διηγήματα) που αναμένουμε τις επόμενες μέρες ή εβδομάδες. Στην κεντρική εικόνα, ο Αλέξης Πανσέληνος, η Μάρω Βαμβουνάκη και ο Μιχάλης Μοδινός.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Μυθιστ...

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Η Σίρλεϊ Τζάκσον [Shirley Jackson, 1916-1965] ήταν πολλά περισσότερα από μια συγγραφέας ιστοριών τρόμου. Με άξονα δύο βιβλία της που κυκλοφόρησαν ή επανακυκλοφόρησαν πρόσφατα «Η λοταρία και άλλες ιστορίες» (μτφρ. Χρυσόστομος Τσαπραΐλης) και «Ζούσαμε πάντα σε ένα κάστρο» (μτφρ. Βάσια Τζανακάρη) από τις εκδόσεις ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ