Της Σώτης Τριανταφύλλου

Μια συζήτηση σε σεμινάριο δημιουργικής γραφής γύρω από τις αφηγηματικές τεχνικές του Τζον Λε Καρέ έγινε αιτία να ξαναδιαβάσω τον «Κατάσκοπο που γύρισε από το κρύο», ένα μυθιστόρημα με πλαίσιο τον Ψυχρό Πόλεμο, σκηνικό την Ανατολική Γερμανία και θέμα τον παραλογισμό της ανθρώπινης κατάστασης. 

Κάθε εβδομάδα η Book Press προτείνει ένα βιβλίο για παιδιά ή για εφήβους.

Της Ελένης Κορόβηλα

Αυτή την εβδομάδα το μυθιστόρημα για εφήβους του Ισλανδού Φρίντρικ Έρλινγκς Ψάρι στον ουρανό, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.

Της Εύας Στάμου

Η σεξουαλικότητα αποτελεί αναπόσπαστο και καθοριστικό τμήμα της προσωπικής μας ταυτότητας. Οι περισσότεροι αρχίζουμε να διερευνούμε τις ερωτικές προτιμήσεις και φαντασιώσεις μας κατά τη διάρκεια της εφηβείας, και με την ενηλικίωση σταδιακά διαμορφώνουμε μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για το ποιοι είμαστε, καθώς και για τον τρόπο που λειτουργεί η ερωτική επιθυμία. 

Του Παναγιώτη Γούτα

Επισκεπτόμενος ένα bazaar βιβλίων στην πόλη μου, έπεσα πάνω στο λεύκωμα του Ηλία Πετρόπουλου με τον τίτλο «Ελλάδος κοιμητήρια» (Κέδρος, 2005). Η νέα του τιμή εξευτελιστική. «Ποτέ ο θάνατος δεν ήταν τόσο φτηνός!» σκέφτηκα και το αγόρασα. Ξεφυλλίζοντάς το, μέσα από εκατοντάδες ασπρόμαυρες φωτογραφίες κοιμητηρίων (τραβηγμένες είτε από τον ίδιο τον συγγραφέα είτε από φίλους του, κυρίως συγγραφείς) ένιωσα το χέρι του θανάτου να μου αγγίζει τον ώμο. 

Αρχές δεκαετίας του ’90. Η φινλανδή υπουργός Παιδείας επισκέπτεται τον Σουηδό ομόλογό της ο οποίος θα της πει ότι μέχρι το 2000 το σουηδικό εκπαιδευτικό σύστημα θα βρισκόταν στην κορυφή του κόσμου. Εκείνη θα του απαντήσει πως ο στόχος της δικής της χώρας είναι πολύ πιο μετριοπαθής. Της αρκεί να βρεθεί μπροστά από τη Σουηδία. Πράγματι, βάσει όλων των διεθνώς αποδεκτών κριτηρίων, μέσα σε λίγα χρόνια η Φινλανδία ξεπέρασε τη Σουηδία. Παρεμπιπτόντως, στους περισσότερους κρίσιμους δείκτες κατέκτησε κι εξακολουθεί να κατέχει την πρώτη θέση παγκοσμίως! 

Του Σωτήρη Βανδώρου

Της Σώτης Τριανταφύλλου

Διαβάζοντας ένα σενάριο του Φώτου Λαμπρινού γύρω από τις ουτοπίες του 20ού αιώνα, ανέσυρα από τα ύψη της βιβλιοθήκης το δυστοπικό μυθιστόρημα του Γεβγκένι Ζαμιάτιν «Εμείς», ένα προφητικό βιβλίο που γράφτηκε το 1921.Ο συγγραφέας, που έφυγε από τη Σοβιετική Ένωση στις αρχές της δεκαετίας του '30 (λέγεται ότι ο Μαξίμ Γκόρκι παρακάλεσε τον Στάλιν να του δώσει την άδεια), ενεπνεύσθη το «Εμείς» από τις επαναστάσεις του 1905 και του 1917, καθώς κι από την εμπειρία του στα ναυπηγεία του ποταμού Τάιν (Βορειοδυτική Αγγλία) στη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου.

Του Παναγιώτη Γούτα

Ο ποιητής Μανόλης Αναγνωστάκης, κάποια στιγμή της ζωής του και επειδή δεν είχε κάτι καινούριο να γράψει, αποφάσισε να σιωπήσει. Και σταμάτησε να γράφει ποιήματα. Πολλοί ανεγκέφαλοι θαυμαστές του, δεν κατάλαβαν αυτήν την έντιμη στάση του και την παρερμήνευσαν. Τον θεώρησαν ηττοπαθή και του χρέωσαν έλλειψη αγωνιστικότητας. Πολλές αριστερές φιλολογίνες και μελετήτριες του έργου του, τον πλησίασαν με πρόσχημα κάποια συνέντευξη, για να τον παροτρύνουν να συνεχίσει. «Μα αφού δεν έχω κάτι καινούριο να πω...» τις αποστόμωνε εκείνος, μένοντας συνεπής ως το τέλος στην απόφαση που είχε πάρει. 

Κάθε εβδομάδα η Book Press προτείνει ένα βιβλίο για παιδιά ή για εφήβους.

Της Ελένης Κορόβηλα

Αυτή την εβδομάδα το τελευταίο άλμπουμ με τις περιπέτειες του Αστερίξ, που θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Μαμούθ κόμιξ.

Της Σώτης Τριανταφύλλου

Ξεφυλλίζω ηλεκτρονικά το τελευταίο φωτογραφικό άλμπουμ του Horst Friedrichs, ενός Γερμανού καλλιτέχνη, που έχει φωτογραφήσει, μεταξύ άλλων, τη σκηνή των Μοds και των Rockers – αυτή τη φορά, το βιβλίο (που κυκλοφορεί σε λίγες ημέρες στην Ευρώπη) έχει τίτλο "Drive Style". Σκηνές στο τιμόνι. Σκηνές στο καπό. Σκηνές στα γκαράζ και στα πιτς. Οι άνθρωποι-μοντέλα μοιάζουν με τα αυτοκίνητα-μοντέλα: Welcome to the machine. 

Της Ελένης Κορόβηλα *

«Με το καπέλο που έχω σας χαιρετώ».

Όσοι δεν έχουν υπάρξει αναγνώστες της Άλκης Ζέη ως παιδιά, είτε επειδή είναι μεγαλύτεροι είτε επειδή είναι πολύ νεώτεροι είτε επειδή απλώς δεν έτυχε, έχουν τώρα την ευκαιρία να συστηθούν σε πρώτο πρόσωπο με το κορίτσι με τα σοσονάκια, τα γελαστά μάτια και το λαμπερό χαμόγελο που είχε από πολύ νωρίς ιστορίες να διηγηθεί. Είναι το κορίτσι της ξεγνοιασιάς της Σάμου, της αθηναϊκής παιδικής ηλικίας με τις αστικές συνήθειες, της κατοχής και της πείνας αλλά και της αξιοπρέπειας, της ΕΠΟΝ, των Δεκεμβριανών. 

Του Σωτήρη Βανδώρου

Η μετατροπή της Χρυσής Αυγής από ασήμαντο γκρουπούσκουλο της εξτρεμιστικής δεξιάς σε κοινοβουλευτικό κόμμα με αυξανόμενη επιρροή πυροδότησε μια μικρή εκδοτική έκρηξη. Δημοσιογραφικά, δοκιμιακά κι επιστημονικά βιβλία επιχειρούν να μας εξοικειώσουν με όψεις του φαινομένου (πολιτική βία, άκρα δεξιά, εξτρεμισμός, η ίδια η ΧΑ κ.ο.κ.) και να προτείνουν ερμηνείες ή/και προτάσεις αντιμετώπισης. Το βιβλίο της ευρέως γνωστής ομότιμης καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Αθηνών Άννας Φραγκουδάκη, Ο εθνικισμός και η άνοδος της ακροδεξιάς, είναι ένα από τα πιο πρόσφατα και πιο ενδιαφέροντα· πιθανόν κι ένα από τα περισσότερο άνισα, αφού παρουσιάζει ταυτοχρόνως σημαντικές αρετές και σοβαρές αδυναμίες.

Της Εύας Στάμου

«Ο κυκλισμός του τετραγώνου» είναι το θεατρικό έργο του Δημήτρη Δημητριάδη που παρουσιάζεται στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών σε πανελλήνια πρώτη, ως μέρος του αφιερώματος στον συγγραφέα, που διαρκεί ως τις 27 Οκτωβρίου.

Κάθε εβδομάδα η Book Press προτείνει ένα βιβλίο για παιδιά ή για εφήβους

Της Ελένης Κορόβηλα

Αυτή την εβδομάδα το βιβλίο Παραμύθια για να σπάτε κέφι του Τζάνι Ροντάρι, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος.

Του Κ.Β. Κατσουλάρη

Μια συζήτηση εφ' όλης της ύλης* με τον Δημοσθένη Κούρτοβικ είναι πρώτα απ' όλα διανοητική πρόκληση. Συγγραφέας, κριτικός λογοτεχνίας, αρθρογράφος, μεταφραστής μερικών δεκάδων βιβλίων, ο Κούρτοβικ αποτελεί ένα ιδιαίτερο μείγμα ανένταχτου διανοούμενου και παθιασμένου συγγραφέα, που ποτέ δεν ξέρεις αν και πότε θα «εκραγεί». Τα κείμενά του στα ΝΕΑ, από τις λίγες στήλες λογοτεχνικής κριτικής που διαβάζονται και από αναγνώστες εκτός σιναφιού, προκαλούν αντιδράσεις και ανοίγουν συζητήσεις, χάρη στην αντισυμβατική λογική τους και τις συχνά αιρετικές και απρόβλεπτες θέσεις τους. Αφορμή για την κουβέντα μας υπήρξε η διάθεση παρέμβασης, η ανάγκη να τεθούν ερωτήματα και να σκιαγραφηθούν απαντήσεις σε ζητήματα που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο απασχολούν τον κόσμο της γραφής και της ανάγνωσης. 

Για το μυθιστόρημα του Χαρούκι Μουρακάμι «Το κουρδιστό πουλί» (μτφρ. Λεωνίδας Καρατζάς, Εκδόσεις Ωκεανίδα, 2005)

Του Κώστα Κατσουλάρη

Του Ρωμανού Σκλαβενίτη-Πιστοφίδη

Όσο περνούν τα έτη σπουδών μου, συνειδητοποιώ πόσα υλικά, πόσος χρόνος, πόσοι άνθρωποι χαραμίζονται μέχρι τη στιγμή της αποφοίτησης. Για παράδειγμα, η Σύγκλητος του Α.Π.Θ., όπου φοιτώ, ανακοίνωσε την αναβολή της έναρξης των μαθημάτων μόλις το απόγευμα της Παρασκευής, όταν δηλαδή οι γραμματείες των σχολών είχαν πια κλείσει και κανένας φοιτητής δεν μπορούσε να ενημερωθεί για τις αλλαγές του προγράμματος. Δεδομένου, λοιπόν, ότι υπάρχει προηγούμενο ασυνέπειας της σχολής μας ως προς τις αποφάσεις της Συγκλήτου (οι εξετάσεις διενεργήθηκαν κανονικά, παρά τη σχετική απόφαση), το πρωί της Δευτέρας θα παρουσιαστούμε όλοι στα νοσοκομεία όπου σπουδάζουμε Ιατρική, για να είμαστε σίγουροι ότι το μάθημα δεν θα γίνει ερήμην μας. 

Κάθε εβδομάδα η Book Press προτείνει ένα βιβλίο για παιδιά ή για εφήβους

Της Ελένης Κορόβηλα 

Αυτή την εβδομάδα τα βιβλία της σειράς Τομ Γκέιτς της Λιζ Πίτσον, που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος.

Μνήμη Κατερίνας Νούκα

Της Αρχοντούλας Διαβάτη

Όταν έχεις μια παιδική καρδιά/ Και δεν έχεις ένα φίλο,/ Πήγαινε βάλε βέρα στα κλαδιά,/ Στη μπουτονιέρα σου φύλλο. 

Υποθήκαι, Κώστας Καρυωτάκης  

Κάθε εβδομάδα η Book Press προτείνει ένα βιβλίο για παιδιά ή για εφήβους

Της Ελένης Κορόβηλα

Αυτή την εβδομάδα το βιβλίο Ο Πήτερ Παν στους κήπους του Κένσινγκτον του J.M. Barrie, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίσις.

Περί Χρυσής Αυγής ΙΙ

Του Σωτήρη Βανδώρου

Χρειάστηκε, δυστυχώς, να δολοφονηθεί Έλληνας από Χρυσαυγίτες ως εάν να μην αρκούσαν ο φόνος του Σαχτζάτ Λουκμάν, οι ξυλοδαρμοί, η τρομοκράτηση, τα κηρύγματα μίσους, οι συκοφαντίες, τα ψεύδη, οι χιτλερικοί χαιρετισμοί, η διακηρυγμένη πρόθεση κατάλυσης της δημοκρατίας για να ξυπνήσουν τόσοι πολλοί ξαφνικά από το λήθαργό τους. Έστω. Γεγονός είναι ότι για πρώτη φόρα απ’ όταν οι νενοναζί πάτησαν πόδι στη Βουλή εμφανίζεται, επιτέλους, μια γενικευμένη διάθεση για σοβαρή, αποφασιστική και δυναμική αντιμετώπιση των εχθρών της δημοκρατίας.

Του Κώστα Κατσουλάρη

Ο 68χρονος σήμερα Daniel Cohn-Bendit είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στη χώρα μας, κυρίως για τους λάθος λόγους. Ως προεξάρχουσα μορφή του γαλλικού Μάη του ΄68, όταν η χαρισματική προσωπικότητά του τον ανέδειξε σε έναν από τους βασικούς εκφραστές του πολυποίκιλου πολιτικού και πολιτιστικού φοιτητικού κινήματος, εξέφραζε τους λεγόμενους «ελευθεριακούς», μια ομάδα ακτιβιστών που ήταν περισσότερο κοντά στον αντιεξουσιαστικό χώρο και σφόδρα επικριτική απέναντι στα κομμουνιστικά-σταλινικά καθεστώτα. 

Διαβάζοντας τα βιβλία του Benoit Goetz για τη φιλοσοφία της αρχιτεκτονικής θυμάμαι ένα ευτυχισμένο διαμέρισμα στην οδό Πατησίων –όταν ο αδερφός μου, τα ξαδέρφια μου κι εγώ ήμασταν παιδιά– κι ένα δυστυχισμένο διαμέρισμα στην οδό Βριλησσού όπου μετακομίσαμε το 1967. Το καθένα απ’ αυτά τα σπίτια είχε τη δική του ιστορία και ψυχική διάθεση: τα θυμάμαι να αναπνέουν και να ηχούν – το πρώτο ήταν εύθυμο και καθησυχαστικό, το δεύτερο έμοιαζε στοιχειωμένο.

Της Σώτης Τριανταφύλλου 

Του Κώστα Κατσουλάρη

Το λογοτεχνικό δοκίμιο είναι από τα πιο δύσκολα κειμενικά είδη γιατί, μεταξύ άλλων, απαιτεί από τον συγγραφέα τον ιδανικό συγκερασμό γλωσσικού ύφους και ανάπτυξης λογικών και στέρεων επιχειρημάτων. Όπως είναι επόμενο, η ευαίσθητη αυτή ισορροπία μπορεί εύκολα να κλονιστεί, άλλοτε εξαιτίας ενός υπερχειλίζοντος λυρισμού, που πλήττει την ακρίβεια και την οξύτητα του κριτικού λόγου, κι άλλοτε επειδή ο δοκιμιογράφος αναζητά ασφαλές απάγκιο στην επιστημονικοφανή μεθοδολογία της φιλολογικής μελέτης.

{jcomments off}Της Σώτης Τριανταφύλλου

Το τελευταίο μυθιστόρημα του Stephen King είναι το χρονικό ενός ταξιδιού στο παρελθόν και σε μια «άλλη χώρα»: στα τέλη της δεκαετίας του ’50, στην αμερικανική επαρχία όπου οι άνθρωποι did their best and let God do the rest. Το βιβλίο έχει πολλές αρετές –«αχτύπητη» αφήγηση, ολοζώντανη εικονοποιία, αβίαστο ύφος– κι αδυναμίες: μακροσκελείς περιγραφές, pop γλώσσα (στους διαλόγους, ο Stephen King επιλέγει συχνά τη φωνητική γραφή ενώ οι αναφορές στα εμπορικά ονόματα των προϊόντων είναι υπερβολικές), καθώς και λεπτομέρειες, νόστιμες, αλλά άσχετες με την πλοκή. Όσο για την πλοκή μοιάζει με roller-coaster: συμβαίνουν τα πάντα με κυμαινόμενη ένταση και με απότομες εναλλαγές διάθεσης – όλα τα λογοτεχνικά είδη συνυφαίνονται και καμιά ανθρώπινη πράξη δεν μένει απέξω. You name it.

Του Σωτήρη Βανδώρου

Ο Ούλριχ Μπεκ είναι ένας από τους δυο-τρεις επιφανέστερους Γερμανούς διανοούμενους μετά τον Γιούργκεν Χάμπερμας. Η εξέλιξη της ευρωπαϊκής ενοποίησης τον ενδιαφέρει επιστημονικά και πολιτικά. Είναι, άλλωστε, μέλος και της Ομάδας Σπινέλλι που συστάθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την προώθηση του ευρωπαϊκού ομοσπονδισμού. Στο δοκίμιό του Η Γερμανική Ευρώπη που στην ελληνική έκδοση έχει τον τίτλο Από τον Μακιαβέλλι στη Μερκιαβέλλι καταπιάνεται με την κρίση της ευρωζώνης, διερωτώμενος ευρύτερα για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης με έμφαση στο ρόλο που διαδραματίζει η χώρα καταγωγής του. Ο Μπεκ είναι ευρύτερα γνωστός για τη θεώρησή του περί της «κοινωνίας της διακινδύνευσης».

Κάθε εβδομάδα η Book Press προτείνει ένα βιβλίο για παιδιά ή για εφήβους

Της Ελένης Κορόβηλα 

Αυτή την εβδομάδα το βιβλίο Το διάβασμα και πώς να το γλιτώσετε του Τόμι Γκρίνουαλντ, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

{jcomments off}Της Σώτης Τριανταφύλλου

Με την ευκαιρία του πρόσφατου διπλωματικού σφάλματος του Μπαράκ Ομπάμα –παρότι είναι ακόμα κάπως νωρίς, η αντίδρασή του στον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία πρέπει μάλλον να θεωρηθεί γκάφα- διαβάζω ένα βιβλίο του 2003 με τίτλο «The New American Empire». Πρόκειται για μια σειρά άρθρων που επιμελήθηκαν ο Lloyd Gardner, καθηγητής διπλωματικής ιστορίας στο Rutgers και η Marilyn Young, καθηγήτρια αμερικανικής ιστορίας στο NYU.

Για τη σειρά βιβλίων με ήρωες τα «Μούμιν» της Σουηδό-Φινλανδής Τούβε Γιάνσον, και ειδικότερα το βιβλίο «Κομήτης στην κοιλάδα Μια ιστορία με τα Μούμιν» (μτφρ. Μαρία Αγγελίδου, εκδ. Πατάκη).

Της Ελένης Κορόβηλα

Της Εύας Στάμου

Είναι πλέον φαινόμενο συνηθισμένο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: αναρτήσεις επιθετικού περιεχομένου και υβριστικού χαρακτήρα γραμμένες ανορθόγραφα με κεφαλαία γράμματα. Όσοι ασχολούμαστε με το φέισμπουκ και το τουίτερ συναντάμε τέτοιου είδους αναρτήσεις καθημερινά. Πρόκειται για κείμενα χωρίς ειρμό, ασύντακτα, ασυνάρτητα κι αδόμητα, με κύριο στόχο τον εκφοβισμό ή τον διασυρμό κάποιου με του οποίου τις ιδέες ή την πολιτική δράση διαφωνεί ο γράφων.

Της Εύας Στάμου

Είναι πλέον φαινόμενο συνηθισμένο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: αναρτήσεις επιθετικού περιεχομένου και υβριστικού χαρακτήρα γραμμένες ανορθόγραφα με κεφαλαία γράμματα. Όσοι ασχολούμαστε με το φέισμπουκ και το τουίτερ συναντάμε τέτοιου είδους αναρτήσεις καθημερινά. Πρόκειται για κείμενα χωρίς ειρμό, ασύντακτα, ασυνάρτητα κι αδόμητα, με κύριο στόχο τον εκφοβισμό ή τον διασυρμό κάποιου με του οποίου τις ιδέες ή την πολιτική δράση διαφωνεί ο γράφων.

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Οι έλληνες συγγραφείς της δεκαετίας του ’80 θεωρούνται ότι αποστασιοποιήθηκαν ριζικά από τους προκατόχους τους και έδωσαν το δικό τους στίγμα στον χάρτη της ελληνικής πεζογραφίας. Βασικό σημείο καμπής στάθηκε η απομάκρυνσή τους από το πολιτικό μυθιστόρημα, γενικότερα από την αφήγηση της δημόσιας ζωής, και η ανάδυση του ατομικού βίου ως πυρήνα της θεματικής των έργων τους.