Πρώτο μυθιστόρημα για τον Θοδωρή Τσεκούρα Το αγριότρενο (εκδ. Καστανιώτη) όπου έχει συγκεντρώσει και οργανώσει υλικό πολλών χρόνων για μια ιστορία που ανοίγεται σε αναπάντεχα μονοπάτια και ακροβατεί μεταξύ ρεαλισμού και σουρεαλιστικών εικόνων. Αμεσότητα, χιούμορ και ανατροπές, είναι κάποια από τα βασικά συστατικά του βιβλίου.
Επιμέλεια: Κωστας Αγοραστός
Με ποια λόγια θα συστήνατε το βιβλίο σας σε κάποιον που δεν γνωρίζει τίποτε για σας;
Το Αγριότρενο είναι ένα ιδιότυπο βιβλίο. Ξεκινάει σαν μια ωμή περιγραφή της καθημερινότητας ενός διαφημιστή και καταλήγει σε ένα μυστικό δάσος να κυνηγάει ένα παραστρατημένο τρένο. Είναι ένα βιβλίο για το νόημα της ζωής, γραμμένο με χιούμορ. Γράφτηκε μέσα σε ένα διάστημα 13ων ετών και περιλαμβάνει μέσα πολλά από τα ζητήματα που με απασχόλησαν αυτά τα χρόνια μπλεγμένα ασφαλώς με αστείες καταστάσεις και ευφάνταστες εικόνες σε πρώτο πρόσωπο που δίνει μια εσφαλμένη αίσθηση αυτοβιογραφίας. Έτσι ώστε ο αναγνώστης που δε γνωρίζει τίποτα για εμένα να μην είναι ποτέ σίγουρος για το αν τελικά, διαβάζοντας το βιβλίο, έμαθε κάτι για εμένα.
Τι απαντάτε σε όσους θα πουν: ακόμη ένας συγγραφέας; Τι το καινούργιο φέρνει;
Παρότι οι συνδυασμοί των λέξεων που μπορούμε να κάνουμε στη γλώσσα είναι άπειροι, οι ιστορίες που μπορούμε να πούμε είναι πεπερασμένες. Κάθε συγγραφέας ξεκινάει, ακόμα και αν δεν το ξέρει, να πει μια γνωστή ιστορία, με διαφορετικό τρόπο. Όμως οι νέοι συγγραφείς χρειάζονται γιατί κάθε γενιά μιλάει μια λίγο διαφορετική γλώσσα από την προηγούμενη. Έτσι, θα μπορούσε κανείς να πει ότι κάθε συγγραφέας είναι σε ένα βαθμό ένας μεταφραστής. Μεταφράζει τους πανανθρώπινους και διαχρονικούς προβληματισμούς που συνεπάγεται η ανθρώπινη ύπαρξη, στη γλώσσα της εποχής του.
Πείτε μας δυο λόγια για το νεότευκτο «συγγραφικό σας εργαστήρι».
Στο Αγριότρενο δεν ακολούθησα καμία μέθοδο. Κρατούσα σημειώσεις για πολλά χρόνια, κατέληξα σε μια δομή και έγραψα το βιβλίο μέσα σε ένα μήνα. Στη συνέχεια άλλαζα, πείραζα και πειραματιζόμουν για πέντε περίπου χρόνια μέχρι που εκδόθηκε και αναγκάστηκα να σταματήσω να το διορθώνω. Όπως έλεγε και ο Jorge Luis Borges: «Υπάρχουν μόνο προσχέδια. Η έννοια του "τελικού κειμένου" υπάρχει αποκλειστικά στη σφαίρα της θρησκείας ή στη σφαίρα της φυσικής εξάντλησης».
Όμως η επιρροή από τον κινηματογράφο και τα κόμικς φαίνεται περισσότερο στον λόγο και στις εικόνες του βιβλίου. Ως διαφημιστής έχω εξειδικευτεί στο να περιγράφω, με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη σαφήνεια και ταυτόχρονα με τις λιγότερες δυνατές λέξεις, εικόνες και δράση σε μορφή σεναρίου. Ίσως οι αναγνώστες θα το επισημάνουν αυτό και στον τρόπο που γράφω λογοτεχνία.
Έχουν επηρεάσει άλλες τέχνες –κινηματογράφος, εικαστικά, κόμικς, μουσική κ.ά.– τη συγγραφική σας δουλειά; Αν ναι, με ποιους τρόπους;
Ένας συγγραφέας είναι αδύνατο να μην επηρεάζεται από οτιδήποτε έχει περάσει στη μνήμη και στο ασυνείδητό του. Αυτό είναι και άλλωστε το νόημα. Το βιβλίο πηγάζει από ένα συγκεκριμένο εγκέφαλο, ο οποίος χαρακτηρίζεται από αυτά που τον έχουν δομήσει. Το Αγριότρενο έχει διάσπαρτα μέσα του πολλά έργα τέχνης. Έχει για παράδειγμα αναφορές σε δύο πίνακες, έναν του Poussin και έναν του da Vinci (μέσα από ένα όνειρο του da Vinci που ανέλυσε ο Φρόιντ) καθώς και αναφορές σε συγκεκριμένα μουσικά κομμάτια. Όμως η επιρροή από τον κινηματογράφο και τα κόμικς φαίνεται περισσότερο στον λόγο και στις εικόνες του βιβλίου. Ως διαφημιστής έχω εξειδικευτεί στο να περιγράφω, με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη σαφήνεια και ταυτόχρονα με τις λιγότερες δυνατές λέξεις, εικόνες και δράση σε μορφή σεναρίου. Ίσως οι αναγνώστες θα το επισημάνουν αυτό και στον τρόπο που γράφω λογοτεχνία.
Ο δρόμος προς την έκδοση για τους νέους συγγραφείς συνήθως δεν είναι σπαρμένος με ροδοπέταλα. Ποια είναι η δική σας ιστορία;
Αν σας έλεγα ότι δυσκολεύτηκα θα ήταν ψέμα. Είχα την τύχη να είμαι ήδη γνωστός από τις δουλειές μου στη διαφήμιση, έτσι ο δρόμος προς την έκδοση ήταν πιο εύκολος από τις ιστορίες που ακούω από φίλους που ψάχνουν να εκδώσουν τα μυθιστορήματά τους. Δεν γκρινιάζω καθόλου. Αντιθέτως, νιώθω ευγνώμων.
* Ο ΚΩΣΤΑΣ ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ είναι δημοσιογράφος.
Το αγριότρενο
Θοδωρής Τσεκούρας
Καστανιώτης 2018
Σελ. 280, τιμή εκδότη €15,00