
Ο Γιώργος Κούβας με το πρώτο του μυθιστόρημα «Καρμπόν» (εκδ. Κίχλη) αφηγείται την ιστορία ενός ανθρώπου ο οποίος έπειτα από ένα ατύχημα αποκτά «υπερφυσική» ακοή. Με έντονο το στοιχείο του χιούμορ και του αυτοσαρκασμού, μέσω του κεντρικού του ήρωα, ο Γιώργος Κούβας μιλά για τον χώρο της τέχνης, των προσωπικών φιλοδοξιών, την εικόνα που ο καθένας θέλει να προβάλλει στους γύρω του. Φωτογραφία: Μαρία Σαράφη
Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός
Με ποια λόγια θα συστήνατε το βιβλίο σας σε κάποιον που δεν γνωρίζει τίποτε για σας;
Το Καρμπόν μιλά με αλληγορικό τρόπο για την ηρωική έξοδο από τη μετριότητα της καθημερινής ζωής. Για τον Άρη Κοντό, τον ήρωα του μυθιστορήματος, μαθαίνουμε πως έχει από μικρός μια ιδιαίτερη σχέση με τους ήχους. Έβγαλε την πρώτη του λαλιά σε ηλικία τρεισήμισι χρονών. Αυτός όμως που άργησε να μιλήσει, προικίζεται ξαφνικά με οξύτατη ακοή· ένα σπάνιο χάρισμα που του δίνει τη δυνατότητα, από την πολυθρόνα του διαμερίσματός του, να συλλαμβάνει ήχους από γειτονικά διαμερίσματα αλλά και θορύβους της πόλης. Κι ενώ αρχικά ενοχλείται από το ηχητικό πανδαιμόνιο, οι απόηχοι που προέρχονται από το ρετιρέ τον δελεάζουν, με αποτέλεσμα να εθιστεί στην κρυφακοή και τη μίμηση της καθημερινής ζωής του ζωγράφου Φίλιππου Ροδόπουλου. Μια παρεκκλίνουσα πορεία στο βασίλειο των ήχων αρχίζει. Ο ήρωας στήνει ηχοπαγίδες κι απλώνει ηχονήματα, επιθυμώντας να πραγματοποιήσει ένα κρυφό του όνειρο: να κατακτήσει τις κορυφές της Τέχνης. Οδηγείται όμως σε εξύψωση ή μήπως σε ελεύθερη πτώση;
Τι απαντάτε σε όσους θα πουν: ακόμη ένας συγγραφέας; Τι το καινούργιο φέρνει;
Η επιδίωξή μου είναι να περιγράψω τον άνθρωπο της εποχής που έρχεται. Επινοώ πρωτότυπα θέματα και τα αφηγούμαι με ένα είδος ρεαλιστικής γραφής που ωστόσο στρεβλώνεται από το φανταστικό στοιχείο, και όλα αυτά είναι δοσμένα με χιούμορ. Στο Καρμπόν, το πρώτο μου μυθιστόρημα, αφηγούμαι τη ζωή ενός ανθρώπου που αποκτά ξαφνικά οξύτατη ακοή. Σκηνοθετώ έναν κόσμο φανταστικό μα και καθημερινό ταυτόχρονα, και από εκεί μέσα επιχειρώ να δώσω νέες απαντήσεις σε βασικά ερωτήματα: Με ποιον τρόπο θα εκφραστεί η υπαρξιακή αναζήτηση στην εποχή που έρχεται; Έως που μπορεί να φτάσει κανείς για να πραγματοποιήσει το όνειρό του;
Οι λέξεις που χρησιμοποιώ «βουτάνε» στο θέμα της ιστορίας συμβάλλοντας κι αυτές στην αληθοφάνειά της: Ο ήρωας του Καρμπόν μιλάει για το ρονρόνρισμα της μηχανής, το γλουγλούκισμα των υδραυλικών και το τσαχάλεμα των υφασμάτων. Ο αφηγηματικός μου τρόπος ακροβατεί μεταξύ του δραματικού και του κωμικού στοιχείου, γιατί έτσι πετυχαίνω να κρατήσω απόσταση από την «αυθεντία των χαρακτήρων» και την ηθική που εκφράζουν.
Η έμπνευσή μου πηγάζει από μία «αντιλογοτεχνική» θητεία στο επάγγελμα του μηχανικού, που όμως αποβαίνει χρήσιμη σε μια εποχή που η τεχνολογία διαμορφώνει τη φυσιογνωμία και τα ήθη των καιρών μας.
Πείτε μας δυο λόγια για το νεότευκτο «συγγραφικό σας εργαστήρι».
Για να μην χαθώ μέσα στον κόσμο των λέξεων επιδίωξα τον διάλογο με άλλους συγγραφείς, αναζητώντας πάντα τη δική μου φωνή. Στα πρώτα μου βήματα ζήτησα τη γνώμη έμπειρων πεζογράφων που μου έδειξαν κατευθύνσεις. Επίσης, αντάλλαξα ιδέες για το στήσιμο της πλοκής και την αποτελεσματικότητα της εξιστόρησης. Και τελικά, όταν το μυθιστόρημα ολοκληρώθηκε και άρχισε η διαδικασία της επιμέλειας, ο γόνιμος διάλογος που είχα με την εκδότρια της Κίχλης συνέβαλε στην αρτιότητα του βιβλίου.
Η έμπνευσή μου πηγάζει από μία «αντιλογοτεχνική» θητεία στο επάγγελμα του μηχανικού, που όμως αποβαίνει χρήσιμη σε μία εποχή που η τεχνολογία διαμορφώνει τη φυσιογνωμία και τα ήθη των καιρών μας.
Έχουν επηρεάσει άλλες τέχνες –κινηματογράφος, εικαστικά, κόμικς, μουσική κ.ά.– τη συγγραφική σας δουλειά; Αν ναι, με ποιους τρόπους;
Η σχέση του Καρμπόν με τη μουσική είναι στενή. Το Καρμπόν είναι άλλωστε το μυθιστόρημα των ήχων. Όλα ξεκίνησαν ακούγοντας ambient μουσική. Τότε συνέλαβα τη βασική ιδέα που με βασάνισε αρκετά χρόνια προτού αποτυπωθεί στο χαρτί. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που ο ήρωας είναι κι αυτός λάτρης της μουσικής, θυμάται παλιές new-wave επιτυχίες, ριφάκια ηλεκτρικής κιθάρας και στίχους τραγουδιών.
Στην ανάπτυξη της πλοκής με βοήθησε η μαθητεία μου στο σενάριο. Η δράση του μυθιστορήματος δομήθηκε αρχικά στη μορφή κινηματογραφικού σκριπτ, για να δημιουργηθεί ρυθμός στην αφήγηση.
Τέλος, ιδιαίτερη σημασία δόθηκε στην εικαστική πλευρά της έκδοσης. Ένα καλαίσθητο και επιμελημένο βιβλίο βρίσκει πιο εύκολα τον δρόμο του προς το αναγνωστικό κοινό. Η φωτογραφία του εξωφύλλου τραβήχτηκε αποκλειστικά για το μυθιστόρημα και εκφράζει μια διάθεση για αφαιρετικότητα, αλλά συνάμα προϊδεάζει τον αναγνώστη για τις διαφορετικές αναγνώσεις που επιδέχεται το μυθιστόρημα.
Ο δρόμος προς την έκδοση για τους νέους συγγραφείς συνήθως δεν είναι σπαρμένος με ροδοπέταλα. Ποια είναι η δική σας ιστορία;
Η συγγραφή του Καρμπόν ξεκίνησε στην Ελλάδα αλλά ολοκληρώθηκε στην Ελβετία. Εκεί η συγγραφή προχώρησε πιο γρήγορα, καθώς έγινε ο προσωπικός μου δίαυλος σύνδεσης με την ελληνική γλώσσα. Εκεί, μέσα από αλλεπάλληλες εκδοχές και διορθώσεις, αναδύθηκε το μυθιστόρημα. Ακολούθησε η αναζήτηση εκδότη. Μήνες σιγής, ώσπου βρήκα τελικά στην Κίχλη έναν εκδοτικό οίκο με διάθεση για συζήτηση γύρω από τη λογοτεχνική γραφή. Επιμέλεια, μορφοποίηση του κειμένου, τυπογραφική επιμέλεια, εξώφυλλο και ιδού, το μυθιστόρημα είναι διαθέσιμο στα βιβλιοπωλεία από τα μέσα Νοεμβρίου 2017 κι ελπίζω ν' αφήσει τους αναγνώστες μ' ένα χαμόγελο που «ξεκουφαίνει».
* Ο ΚΩΣΤΑΣ ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ είναι δημοσιογράφος.