Συνέντευξη με την κλινική ψυχολόγο και ψυχοθεραπεύτρια Αγάθη Λακιώτη με αφορμή το βιβλίο «Η δύναμη του Focusing» (εκδ. Τόπος) της Αν Βάιζερ Κορνέλ [Ann Weiser Cornell], το οποίο μετέφρασε και είχε και την επιστημονική του επιμέλεια.
Συνέντευξη στην Ελένη Κορόβηλα
Πολύ συχνά λέμε πως δεν μπορούμε να κάνουμε focus στις πραγματικές ανάγκες του μυαλού και του σώματός μας. Χάνουμε το στίγμα μας, η καθημερινότητα αλλοιώνει τις προοπτικές μας. Μπορεί κάτι τέτοιο να αλλάξει; Υπάρχει μια μέθοδος που είναι σε θέση να μας επανατοποθετήσει;
Η συγγραφέας και εκπευδεύτρια ψυχολογίας Αν Βάιζερ Κορνέλ με το βιβλίο της Η δύναμη του Focusing (μτφρ. Αγάθη Λακιώτη, εκδ. Τόπος) μάς προτείνει τη μέθοδο του focusing που είναι στην ουσία ένας δρόμος αυτεπίγνωσης, αλλαγής και ανάπτυξης.
Η Αγάθη Λακιώτη που θήτευσε δίπλα στην Κορνέλ και είναι πιστοποιημένη στο International Focusing Institute, μετέφρασε το βιβλίο της Κορνέλ και μας μεταφέρει τις γνώσεις της γύρω από τα πλεονεκτήματα του focusing στη ζωή μας.
Πώς ήταν η επαφή σας με την Ann Weiser Cornell; Τι είδατε σ΄ αυτή και πειστήκατε να εκπαιδευτείτε κοντά της;
Η πρώτη μου επαφή με την Ann Weiser Cornell ήταν μέσα από τα βιβλία της, και συγκεκριμένα το βιβλίο της The Power of Focusing το οποίο μετέφρασα. Αυτό που με κέρδισε ήταν ο τρόπος που προσεγγίζει το Focusing και τη σχέση μας με τις διαφορετικές πλευρές του εαυτού μας. Εμβαθύνοντας στη θεωρία της, συνειδητοποίησα πόσο πολύ συμφωνώ με αυτή και πόσο ανταποκρίνεται και στη δική μου εμπειρία με τον εαυτό μου αλλά και με τους ανθρώπους με τους οποίους δουλεύω ως ψυχοθεραπεύτρια. Έτσι αποφάσισα να εκπαιδευτώ κοντά της για να μάθω τη δική της προσέγγιση στο Focusing.
Η βασική διαφοροποίηση της διδασκαλίας της Cornell είναι ότι προσεγγίζει τη διαδικασία του Focusing ως τη δημιουργία μιας εσωτερικής σχέσης με τις βιωμένες αισθήσεις και τις πλευρές του εαυτού που συναντάμε μέσα μας.
Ποια είναι η βασική διαφορά της διδασκαλίας της Cornell από άλλες;
Η βασική διαφοροποίηση της διδασκαλίας της Cornell είναι ότι προσεγγίζει τη διαδικασία του Focusing ως τη δημιουργία μιας εσωτερικής σχέσης με τις βιωμένες αισθήσεις και τις πλευρές του εαυτού που συναντάμε μέσα μας. Η Ann έχει αναπτύξει αυτή τη διαδικασία Focusing, που αποκαλείται Inner Relationship Focusing, μαζί με τη Barbara McGavin. Στη δουλειά τους αναγνώρισαν ότι πολλές φορές στη διαδικασία του Focusing παρεμβαίνουν διάφορα κομμάτια του εαυτού μας τα οποία έχουν αναπτυχθεί μέσα από τις προηγούμενες εμπειρίες μας, κάποιες από τις οποίες ήταν δύσκολες ή τραυματικές.
Άρα είναι κομμάτια που χρειάζονται αυτή την εσωτερική σχέση, που χρειάζονται ενσυναίσθηση, τρυφερότητα και συμπόνια ώστε να μπορέσουν να θεραπευτούν. Το Inner Relationship Focusing μας βοηθά να θεραπεύσουμε αυτά τα κομμάτια και έτσι να επιλύσουμε πολλές προβληματικές καταστάσεις στη ζωή μας. Η διδασκαλία των Cornell και McGavin μας βοηθά να αναπτύξουμε την παρουσία μας και μέσα από αυτή να μπορέσουμε να βιώσουμε μια «ριζική αποδοχή» για όλα όσα συναντάμε μέσα μας, ακόμα και για τα κομμάτια του εαυτού μας που μας δυσκολεύουν, όπως ο εσωτερικός κριτής.
Η Αγάθη Λακιώτη PhD είναι κλινική ψυχολόγος, ψυχοθεραπεύτρια και εκπαιδεύτρια ψυχολογίας, ψυχοθεραπείας και Focusing. Έχει εκπαιδευτεί στο Inner Relationship Focusing από την ίδια την Ann Weiser Cornell και είναι πιστοποιηµένη από το International Focusing Institute. Την ενδιαφέρει ο συνδυασµός του Focusing µε την ψυχοθεραπεία και, εκτός από τη διδασκαλία του, το χρησιµοποιεί και στη θεραπευτική της πρακτική. Είναι ιδρύτρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Θεραπείας Εστιασµένης στο Συναίσθηµα, το οποίο παρέχει εκπαίδευση στη Θεραπεία Εστιασµένη στο Συναίσθηµα και στο Focusing. |
Πόσο καιρό χρειάζεται κανείς για να πει ότι έχει καταφέρει να εισέλθει στον κόσμο του focusing;
Το Focusing είναι μια φυσική διαδικασία που πολλοί άνθρωποι κάνουν ήδη, χωρίς να χρειάζεται να έχουν εκπαιδευτεί σε αυτή. Είναι η διαδικασία του να είμαστε σε επαφή με τη βιωματική μας διαδικασία. Το να μπούμε στον κόσμο του focusing ουσιαστικά σημαίνει να μπούμε στον εσωτερικό μας κόσμο, να τον γνωρίσουμε, να ακούσουμε τη σοφία του και να απελευθερώσουμε τη φυσική διαδικασία ίασης που ενυπάρχει μέσα μας. Αυτό για κάποιους μπορεί να συμβεί αμέσως, από την πρώτη φορά που θα κάνουν τη διαδικασία, ενώ για κάποιους άλλους μπορεί να πάρει λίγο χρόνο.
Γενικά, μετά το πρώτο σεμινάριο Focusing –που διαρκεί περίπου 12 ώρες– κάποιος έχει μάθει τη βασική διαδικασία και μπορεί να αρχίσει να την εφαρμόζει άμεσα. Από εκεί και πέρα εξαρτάται από τον ίδιο, από το πόσο συχνά εφαρμόζει τη διαδικασία. Πάντως, δεν είναι κάποια πολύπλοκη διαδικασία που χρειάζεσαι χρόνο για να τη μάθεις. Μπορείς αμέσως να αρχίσεις να την εξασκείς –μόνος σου ή ακόμα καλύτερα με έναν συνεργάτη Focusing, όπως λέμε– ώστε να αρχίσεις να βιώνεις τα οφέλη της για τη ζωή σου.
Το Focusing μπορεί να μας βοηθήσει με τα ψυχοσωματικά συμπτώματα με πολλούς τρόπους. Άλλωστε, τα ψυχοσωματικά συμπτώματα θεωρείται ότι προκαλούνται από την επίδραση του ψυχολογικού στρες σε διάφορα όργανα του σώματος.
Πολύ συχνά ακούμε ανθρώπους να μιλούν για ψυχοσωματικά σύνδρομα που τους ταλαιπωρούν καθημερινά. Το focusing μπορεί να μας βοηθήσει να κοντρολάρουμε το σώμα μας;
Το Focusing μπορεί να μας βοηθήσει με τα ψυχοσωματικά συμπτώματα με πολλούς τρόπους. Άλλωστε, τα ψυχοσωματικά συμπτώματα θεωρείται ότι προκαλούνται από την επίδραση του ψυχολογικού στρες σε διάφορα όργανα του σώματος και ότι πολλές φορές είναι αποτέλεσμα της δυσκολίας μας να αναγνωρίσουμε και να εκφράσουμε τα συναισθήματά μας. Το Focusing μπορεί να μας βοηθήσει με όλα αυτά. Καταρχάς με το Focusing μπορούμε να αναγνωρίσουμε και να βιώσουμε τα συναισθήματα που έχουμε καταπιέσει, με αποτέλεσμα να σταματήσει η εσωτερική πίεση που μας ασκούν.
Επιπλέον, μπορεί να μας βοηθήσει να αναγνωρίσουμε τις πηγές του άγχους στη ζωή μας και να μας κατευθύνει προς τις εξωτερικές ή εσωτερικές αλλαγές που χρειάζεται να κάνουμε για να το μειώσουμε. Κάτι επίσης πολύ ενδιαφέρον είναι το να κάνουμε Focusing πάνω σε ένα σωματικό σύμπτωμα. Πολλές φορές, μένοντας με τη σωματική αίσθηση του συμπτώματος, δίνοντας δηλαδή την προσοχή μας και ακούγοντας με ενσυναίσθηση το μήνυμα που προσπαθεί να μας μεταφέρει μπορεί να το κάνει ακόμα και να εξαφανιστεί!
Οι εξωτερικές «παρεμβολές» που προκαλούν άγχος μπορούν να μπλοκάρουν το focusing ή αυτό λειτουργεί ως ασπίδα απέναντι στις οχλήσεις;
Στην αρχή μπορεί να είναι δύσκολο να κάνουμε Focusing όταν είμαστε πολύ αναστατωμένοι ή αγχωμένοι από εξωτερικές «παρεμβολές». Όταν όμως εξασκούμε συχνά το Focusing μπορούμε να ενδυναμωθούμε ουσιαστικά απέναντι στο άγχος. Το Focusing μας βοηθά να έχουμε επίγνωση των σωματικών αισθήσεων και των συναισθημάτων που σχετίζονται με το στρες, να ακυρώνει τις αρνητικές επιδράσεις των αρνητικών ή τραυματικών γεγονότων, και να διευρύνει την ικανότητά μας να αντιμετωπίζουμε το άγχος. Με αυτούς τους τρόπους το Focusing μας βοηθά να ρυθμίσουμε το νευρικό μας σύστημα και να χτίσουμε την ψυχική μας ανθεκτικότητα απέναντι στις δυσκολίες και τις κρίσεις. Το αποτέλεσμα είναι ότι γενικά θα βιώνουμε λιγότερο άγχος και περισσότερη ηρεμία στη ζωή μας και την επόμενη φορά που θα αντιμετωπίσουμε μια δυσκολία θα μπορούμε να αντεπεξέλθουμε καλύτερα σε αυτή, χωρίς να χάσουμε τη ισορροπία μας.
Υπάρχει κάποιο ηλικιακό όριο για κάποιον άνθρωπο να κάνει focusing;
Το Focusing δεν έχει ηλικία! Μπορεί κανείς να το εξασκήσει σε οποιοδήποτε στάδιο της ζωής και αν βρίσκεται, με εξαίρεση ίσως τη βρεφική περίοδο όπου η γλώσσα και η γνωστική λειτουργία δεν είναι ακόμα αναπτυγμένες. Από την άλλη μεριά, το Focusing για παιδιά είναι πολύ διαδεδομένο, καθώς μπορεί να τα βοηθήσει να κατανοήσουν και να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, να αποκτήσουν μια καλύτερη αίσθηση του εαυτού τους και μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση. Επίσης, το Focusing μπορεί να είναι μια εξαιρετικά βοηθητική διαδικασία στην τρίτη ηλικία. Σε πολλά σεμινάρια που παρακολουθώ αρκετοί συμμετέχοντες είναι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας που αναζητούν κάποια μέθοδο να τους βοηθήσει να συμφιλιωθούν με τη διαδικασία της γήρανσης, να αντιμετωπίσουν τις απώλειες που έρχονται αναπόφευκτα στη ζωή τους και να μπορέσουν να βρουν γαλήνη και χαρά σε αυτό το στάδιο της ζωής.
Το Focusing μπορεί να εμπλουτίσει και να βαθύνει οποιαδήποτε θεραπευτική μέθοδο.
Μπορεί να συνδυαστεί με άλλες θεραπευτικές μεθόδους;
Βεβαίως! Το Focusing μπορεί να εμπλουτίσει και να βαθύνει οποιαδήποτε θεραπευτική μέθοδο. Μπορεί να συνδυαστεί με ευκολία με διάφορες θεραπευτικές προσεγγίσεις και να λειτουργήσει ως συμπληρωματικό στοιχείο σε αυτές ενισχύοντας την αποτελεσματικότητά τους.
Ποια είναι τα πρώτα -απτά- αποτελέσματα που θα δούμε κάνοντας focusing;
Το πρώτο απτό αποτέλεσμα είναι μια άμεση σωματική ανακούφιση, η οποία συνοδεύεται και από άμεση μείωση του άγχους μετά από μια συνεδρία Focusing. Ένα άλλο άμεσο και απτό αποτέλεσμα είναι ο τρόπος που νιώθουμε σε σχέση με τον εαυτό μας. Τόσο μέσα στη συνεδρία όσο και μετά νιώθουμε πιο κοντά στον εαυτό μας, πιο φιλικοί με τον εαυτό μας, καθώς και πιο ήρεμοι. Άλλα άμεσα αποτελέσματα είναι το να βρούμε μια λύση σε ένα πρόβλημα που μας απασχολεί, να πάρουμε μια απόφαση που μας δυσκολεύει, να απαλλαγούμε από ένα σωματικό σύμπτωμα που μας ταλαιπωρεί, να ξεμπλοκάρουμε στην σχέση μας με συγκεκριμένους ανθρώπους. Αυτές οι εσωτερικές αλλαγές μπορεί να οδηγήσουν άμεσα και σε αλλαγές στη συμπεριφορά μας.