Χάρης Καλαϊτζίδης: «Υπάρχει μια λογική μοντάζ στην Πολεμική Μηχανή»

Ο Χάρης Καλαϊτζίδης μας συστήθηκε πρόσφατα με το μυθιστόρημά του «Πολεμική Μηχανή» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Εστία. «Πρόκειται για ένα βιβλίο για τον φασισμό και τη σχέση του με την επιθυμία: όχι μόνο τον φασισμό των κρατών και των ομάδων, αλλά επίσης τον φασισμό της καθημερινής ζωής», σημειώνει, μεταξύ άλλων.

Επιμέλεια: Ευλαλία Πάνου

Με ποια λόγια θα συστήνατε το βιβλίο σας σε κάποιον που δεν γνωρίζει τίποτε για σας;

Στην Πολεμική Μηχανή, δύο ζωές στο περιθώριο συνδέονται μέσω μιας τρίτης. Έτσι, ο Διονύσης, που μεγαλώνει ως ομοφυλόφιλος στην επαρχία, κι η Αριάδνη, που συνθλίβεται από ψυχιατρικούς και πατριαρχικούς θεσμούς, ερωτεύονται σε διαφορετικές φάσεις της ζωής τους τον Βαρθολομαίο Γδούπα, ο οποίος σταδιακά εκφασιστοποιείται. Με γλώσσα που κινείται από το σχετικά ρεαλιστικό ως και το εντελώς ποιητικό, και μ’ ένα ασαφές πέρασμα από αφηγητή σε αφηγητή, βλέπουμε τις περίπλοκες κοινωνικές και προσωπικές σχέσεις που καθορίζουν τις ζωές των χαρακτήρων, την έκσταση, τον πόνο, και τις μεταμορφώσεις.

Πρόκειται για ένα βιβλίο για τον φασισμό και τη σχέση του με την επιθυμία: όχι μόνο τον φασισμό των κρατών και των ομάδων, αλλά επίσης τον φασισμό της καθημερινής ζωής, τον φασισμό που ριζώνει στα σώματα και στους έρωτές μας, εκείνον που μας κάνει να αγαπάμε τις αλυσίδες μας και να επιθυμούμε ό,τι μας αρρωσταίνει.

Τι απαντάτε σε όσους θα πουν: ακόμη ένας συγγραφέας; Τι το καινούργιο φέρνει;

Με κίνδυνο να ευλογήσω τα γένια μου, ή να απαντήσω σε μια ερώτηση που κανονικά θα έπρεπε να αφήνεται στους αναγνώστες, μπορώ να πω πως η Πολεμική Μηχανή φέρνει κάτι διαφορετικό – ίσως όχι κάτι το απαραίτητα καινούργιο, αλλά σίγουρα κάτι το διαφορετικό. Η γραφή, πάνω απ’ όλα, η γλώσσα κι ο τρόπος που αυτή διαρθρώνεται με το ύφος και τον ρυθμό, ειδικά στα πιο παράξενα –παραληρηματικά ή πειραματικά– σημεία του βιβλίου, δομεί μια ιδιαίτερη συνθήκη.

Όταν μου έρχεται μια ιδέα, η πρώτη μου αντίδραση είναι να τη μοιραστώ με κάποιον.

Παράλληλα, ένα στοιχείο που υπάρχει και σε άλλα έργα σύγχρονης ελληνικής πεζογραφίας, αλλά που παίρνει κεντρική θέση στην Πολεμική Μηχανή, είναι αυτό της θεωρίας και του τρόπου με τον οποίο ορισμένες φιλοσοφικές καταβολές (το έργο των Ντελέζ-Γκατταρί κατά βάση) μετουσιώνονται σε αφήγηση και πρόζα. Φυσικά, το μυθιστόρημα δεν εξαντλείται στην λογοτεχνική επεξεργασία της θεωρίας – απεναντίας, προσφέρει διαφορετικά επίπεδα ανάγνωσης, έχει στρώσεις, σαν μιλφέιγ, έτσι που μπορεί ο καθένας να πάει μέχρι εκεί που θέλει.

Πείτε μας δυο λόγια για το νεότευκτο «συγγραφικό σας εργαστήρι».

Όταν μου έρχεται μια ιδέα, η πρώτη μου αντίδραση είναι να τη μοιραστώ με κάποιον. Μιλάω συνεχώς με τους φίλους μου, τους λέω τις σκέψεις μου κι αφουγκράζομαι τις διάφορες αντιδράσεις. Με βοηθάει πολύ ο διάλογος – συζητώντας καταλαβαίνω καλύτερα τις ιδέες μου, τις βλέπω διαφορετικά, ενώ συχνά εμφανίζονται και νέα στοιχεία που ξεπηδάνε από το ασύνειδο. Οπότε στην αρχή μιλάω. Ύστερα κρατάω σημειώσεις, περιμένω για λίγο, τις ξαναεπισκέπτομαι…

Καθώς έγραφα την Πολεμική Μηχανή, άκουγα συνεχώς δίσκους, κυρίως σύγχρονης κλασικής και μινιμαλισμού, Terry Riley, Philip Glass, Arvo Pärt, Nils Frahm…

Γράφω μόνο αν έχω έναν εκτενή σκελετό, θέλω να ξέρω ακριβώς πώς δομείται το περιεχόμενο προτού παντρέψω λέξεις. Έτσι, όταν γράφω, όταν γράφω στ’ αλήθεια, μπορώ να αφοσιωθώ στην έκφραση καθαυτή, χωρίς να ανησυχώ για την πλοκή, τις μεταβάσεις, το νόημα και τα κενά. Εφόσον είναι όλα προαποφασισμένα, μου δίνεται η δυνατότητα να κάνω τη γραφή όσο πιο σφιχτή μπορώ.

Όταν έχω ένα πρώτο ντραφτ, το δίνω σε μερικούς ανθρώπους που εμπιστεύομαι. Προσπαθώ να τους κρατάω λίγους, μα πάντα ο ενθουσιασμός μου υπερισχύει και καταλήγω να μοιράζω το κείμενο εδώ κι εκεί, σε φίλους, γνωστούς, συνεργάτες… Εν τέλει όμως εμπιστεύομαι λίγους – και λίγους ακούω σοβαρά πριν να περάσω στο δεύτερο ντραφτ.

Πολεμική ΜηχανήΈχουν επηρεάσει άλλες τέχνες –κινηματογράφος, εικαστικά, κόμικς, μουσική κ.ά.– τη συγγραφική σας δουλειά; Αν ναι, με ποιους τρόπους;

Σίγουρα έχω επηρεαστεί πολύ από τη μουσική, ίσως και μ’ έναν αναπάντεχα άμεσο τρόπο: Καθώς έγραφα την Πολεμική Μηχανή, άκουγα συνεχώς δίσκους, κυρίως σύγχρονης κλασικής και μινιμαλισμού, Terry Riley, Philip Glass, Arvo Pärt, Nils Frahm… Θεωρώ πως κάποια στοιχεία τους τρύπωσαν μέσα στο κείμενο: Από τη μία, οι ατέλειωτες επαναλήψεις των μουσικών φράσεων με βοήθησαν να δομήσω τον ρυθμό του λόγου∙ από την άλλη, η υποβλητική ατμόσφαιρα των συνθέσεων έθεσε το έδαφος για το ύφος στα πιο υπερβατικά και συγκινησιακά κομμάτια του έργου, εν είδει soundtrack.

Πέρα απ’ αυτό, ο κινηματογράφος. Υπάρχει μια λογική μοντάζ στην Πολεμική Μηχανή, κάτι σε jump cut ή σε παράλληλο editing κάθε φορά που περνάμε από το ένα συναισθηματικό στάδιο στο άλλο, ή, ακόμα πιο έντονα, από τον έναν αφηγητή στον άλλον καθώς ο εαυτός καταλύεται πριν δομηθεί διαφορετικά.

Ο δρόμος προς την έκδοση για τους νέους συγγραφείς συνήθως δεν είναι σπαρμένος με ροδοπέταλα. Ποια είναι η δική σας ιστορία;

Η ιστορία της έκδοσης της Πολεμικής Μηχανής είναι μάλλον παράξενη. Πριν από αυτήν είχα γράψει μια νουβέλα, μία ιστορία à la Λένος Χρηστίδης και Κωστάκης Ανάν, γεμάτη με λογοπαίγνια, παρεΐστικες περιπέτειες, shows με drag και ντραγκς. Δεν είχα κάποιον γνωστό σε εκδοτικό, κι έτσι, το ‘19, την έστειλα σε 15 οίκους. Από αυτούς, απάντησε θετικά μόνο η Εστία. Υπογράψαμε για το βιβλίο το ‘20, όμως, μέχρι να φτάσει σε επιμελητή –ο covid καθυστέρησε τα πάντα– εγώ είχα ήδη ετοιμάσει την Πολεμική Μηχανή. Μίλησα με τον εκδοτικό, τους πρότεινα να βγάλουμε το πιο πρόσφατο έργο, κι εκείνοι συμφώνησαν. Ξαναϋπογράψαμε το ‘21.

Θεωρώ ότι υπήρξα πολύ τυχερός, και είμαι ειλικρινά ευγνώμων στην κυρία Καραϊτίδη της Εστίας για όλη της τη βοήθεια. Όντως, τα πράγματα δεν είναι εύκολα για τους νέους συγγραφείς – ένας φοβερός όγκος κειμένων αποστέλλεται σε υποστελεχωμένους εκδοτικούς, οι οποίοι συχνά δεν απαντάνε καν στις προτάσεις που λαμβάνουν, πολλοί κινούνται με γνωριμίες, τα πάντα είναι αρκετά θολά… Για κάποιο άτομο που θα ‘θελε να εκδοθεί, η συμβουλή μου θα ήταν να μη σταματήσει να στέλνει τα κείμενά του, να επισκέπτεται τους οίκους – πόρτα με πόρτα, καταπακτή με παραθύρι, κάποιο άνοιγμα θα βρεθεί.

politeia link more

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Μαρία Ζάχου: «Ψάχνω μέσα στο πλήθος να συναντήσω «Αυτόν» που χρειάζεται όσα γράφω»

Μαρία Ζάχου: «Ψάχνω μέσα στο πλήθος να συναντήσω «Αυτόν» που χρειάζεται όσα γράφω»

Η Μαρία Ζάχου μας συστήθηκε πρόσφατα με την ποιητική της συλλογή «Woman in a box» (εκδ. Βακχικόν).

Επιμέλεια: Book Press

Τι απαντάτε σε όσους θα πουν: ακόμη ένας ποιητής; Τι το καινούργιο φέρνει;

...
Δημήτρης Καραγιάννης: «Κάθε γραπτό αποτελεί άθροισμα ή απόσταγμα της διάδρασής μας με τους άλλους»

Δημήτρης Καραγιάννης: «Κάθε γραπτό αποτελεί άθροισμα ή απόσταγμα της διάδρασής μας με τους άλλους»

Ο Δημήτρης Καραγιάννης μας συστήθηκε πρόσφατα με την ποιητική συλλογή «Μικρές λέξεις» (εκδ. Ιωλκός 2024).

Επιμέλεια: Book Press

Τι απαντάτε σε όσους θα πουν: ακόμη ένας ποιητής; Τι το καινούργιο φέρνει;

...
Γιάννης Λαγουδάκης: «Μοντέρνα γραφή σε ένα κλασικό θέμα»

Γιάννης Λαγουδάκης: «Μοντέρνα γραφή σε ένα κλασικό θέμα»

Ο Γιάννης Λαγουδάκης μας συστήθηκε πρόσφατα με το μυθιστόρημα «Ένα φιλήσυχος άνδρας – Μια ιστορία από το '22», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Book Press

Τι απαντάτε σε όσους θα πουν: ακόμη ένας συγγραφέας; Τι το καινο...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

7 θεατρικές φωνές στις εκδόσεις Βακχικόν

7 θεατρικές φωνές στις εκδόσεις Βακχικόν

Επτά νέες θεατρικές εκδόσεις που κυκλοφόρησαν το τελευταίο διάστημα από τις εκδόσεις Βακχικόν. 

Επιμέλεια: Book Press

Λιώνουν οι πάγοι, Βίκυ Κλεφτογιάννη

...
«Ανήκουστος βλάβη» του Ντέιβιντ Λοτζ (κριτική) – Μια καυστική παρωδία των campus novels

«Ανήκουστος βλάβη» του Ντέιβιντ Λοτζ (κριτική) – Μια καυστική παρωδία των campus novels

Για το μυθιστόρημα του Ντέιβιντ Λοτζ (David Lodge) «Ανήκουστος Βλάβη», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κυψέλη σε μετάφραση Έφης Τσιρώνη.

Γράφει ο Αντώνης Γουλιανός

Στο μυθιστόρημά του Deaf Sentence (με...

Εκδήλωση για τη συλλογή διηγημάτων του Δήμου Χρυσού «Ο ερημίτης του Ραχμαντάν και άλλες ιστορίες»

Εκδήλωση για τη συλλογή διηγημάτων του Δήμου Χρυσού «Ο ερημίτης του Ραχμαντάν και άλλες ιστορίες»

Παρουσίαση της συλλογής διηγημάτων του Δήμου Χρυσού «Ο ερημίτης του Ραχμαντάν και άλλες ιστορίες», τη Δευτέρα 17 Φεβρουαρίου.

Επιμέλεια: Book Press

Τη Δευτέρα 17 Φεβρουαρίου, στις 19:30, η Αλυσίδα Πολιτισμού IANOS και ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Στη σκόνη» της Μοργκάνα Κρέτζμαν (προδημοσίευση)

«Στη σκόνη» της Μοργκάνα Κρέτζμαν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Βραζιλιάνας Μοργκάνα Κρέτζμαν [Morgana Kretzmann] «Στη σκόνη» (μτφρ. Ζωή Καραμπέκιου), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κωστας Αγοραστός

Ρόδια και Τσιγάρα

...
«Απάρνηση» του Άρη Μαραγκόπουλου (προδημοσίευση)

«Απάρνηση» του Άρη Μαραγκόπουλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπασμάτων από το μυθιστόρημα του Άρη Μαραγκόπουλου «Απάρνηση», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Τόπος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιφάνεια Ι
(Ο Νικόλας δεν είναι πια εδώ)

...
«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη μελέτη της Έλενας Χουζούρη «Ψυχή ντυμένη αέρα – Ανθούλα Σταθοπούλου - Βαφοπούλου: Η μούσα της μεσοπολεμικής Θεσσαλονίκης», η οποία θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Επίκεντρο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η Μάγε...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 επανεκδόσεις ελληνικής πεζογραφίας που έρχονται στα βιβλιοπωλεία το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία πεζογραφίας, εξαντλημένα (τα περισσότερα), επανεκδίδονται και διεκδικούν νέους αναγνώστες.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας: Αγγλία (εκδ. Διόπτρα)

...
«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας (μυθιστορήματα, νουβέλες και διηγήματα) που αναμένουμε τις επόμενες μέρες ή εβδομάδες. Στην κεντρική εικόνα, ο Αλέξης Πανσέληνος, η Μάρω Βαμβουνάκη και ο Μιχάλης Μοδινός.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Μυθιστ...

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Η Σίρλεϊ Τζάκσον [Shirley Jackson, 1916-1965] ήταν πολλά περισσότερα από μια συγγραφέας ιστοριών τρόμου. Με άξονα δύο βιβλία της που κυκλοφόρησαν ή επανακυκλοφόρησαν πρόσφατα «Η λοταρία και άλλες ιστορίες» (μτφρ. Χρυσόστομος Τσαπραΐλης) και «Ζούσαμε πάντα σε ένα κάστρο» (μτφρ. Βάσια Τζανακάρη) από τις εκδόσεις ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ