karkanevatos

Μια κουβέντα γνωριμίας με τον Γιάννη Καρκανέβατο με αφορμή την κυκλοφορία του πρώτου του βιβλίου, του μυθιστορήματος «Ο πατέρας δεν μιλούσε γι᾽ αυτά» (εκδ. Εστία).

Επιμέλεια: Λεωνίδας Καλούσης

Με ποια λόγια θα συστήνατε το βιβλίο σας σε κάποιον που δεν γνωρίζει τίποτε για σας;

Το Ο πατέρας δεν μιλούσε γι’ αυτά μιλάει σ’ ένα πρώτο επίπεδο για δυο αδέρφια που τα χωρίζει ο Εμφύλιος. Ο ένας φυγαδεύεται τραυματίας στη Ρουμανία, ενώ ο άλλος μένει πίσω με τη ρετσινιά του «έχει αδερφό στο Παραπέτασμα». Παράλληλα ένας γιος προσπαθεί να καταλάβει. Η διαχείριση της μνήμης και ο τρόπος που τα βιώματα μιας γενιάς διαχέονται στις επόμενες. Μορφολογικά αποτελείται από μια συνδιαλλαγή ανάμεσα σε αποσπάσματα μιας συνέντευξης και αυτοβιογραφικές ιστορίες μυθοπλαστικά ανεπτυγμένες. Πρόκειται ταυτόχρονα για μια συνομιλία ανάμεσα στο παιδί-αφηγητή και στον ενήλικα-αφηγητή, στον τρόπο που το πρώτο περιέχεται ή είναι εγκλωβισμένο στο δεύτερο, ή στη διαδικασία που το δεύτερο καθορίζεται από το πρώτο. Αν και η αφήγηση περιλαμβάνει τον πατέρα και τον θείο μου, θα ήθελα να το δείτε σαν μια αναφορά όχι σε μια συγκεκριμένη οικογένεια αλλά στους ανθρώπους που έζησαν σε μια άγρια εποχή, σε μέρες που γραφόταν η Ιστορία. Δεν θα μ’ ενοχλούσε καθόλου αν αντιμετωπιζόταν σαν καθαρή μυθοπλασία (όχι με την έννοια της κατασκευής ή του ψέματος αλλά σαν προσπάθεια αποσύνδεσης των συγκεκριμένων προσώπων από τα γεγονότα αφού πολλοί είχαν αντίστοιχα βιώματα). Πάντως υπήρξε ένα βιβλίο αποκαλύψεων και ανακαλύψεων για μένα, αφού με οδήγησε σε αναμνήσεις και ερμηνείες που βρίσκονταν σε χειμερία νάρκη. Χωρίς καμιά νότα θλίψης αλλά αποκλειστικά απελευθέρωσης.

Τι απαντάτε σε όσους θα πουν: ακόμη ένας συγγραφέας; Τι το καινούργιο φέρνει;

Κάθε εποχή θέτει τα δικά της θέματα και τους προβληματισμούς, ενώ μας προσφέρει νέα εργαλεία να προσεγγίσουμε τις δικές μας εσωτερικές φωνές και αναζητήσεις. Ονοματίζοντας κάτι, του δίνεις τη δυνατότητα να υπάρξει, να εξερευνηθεί, να αμφισβητηθεί και ίσως τελικά να ξεπεραστεί. Το βιβλίο μου Ο πατέρας δεν μιλούσε γι’ αυτά, ενώ εκ πρώτης μοιάζει να περιέχει μια ισχυρή άρνηση, στην πραγματικότητα συγκαλύπτει μια ουσιαστική κατάφαση: έναν γιο που αποφασίζει να μιλήσει. Όταν πάψουν να υπάρχουν θέματα ταμπού και μπορέσουμε να θέσουμε τα πάντα υπό συζήτηση, θα αυξήσουμε την πιθανότητα να ζήσουμε σε μια κοινωνία που δεν θα επαναλαμβάνει τα ίδια λάθη.

Όταν πάψουν να υπάρχουν θέματα ταμπού και μπορέσουμε να θέσουμε τα πάντα υπό συζήτηση, θα αυξήσουμε την πιθανότητα να ζήσουμε σε μια κοινωνία που δεν θα επαναλαμβάνει τα ίδια λάθη.

Πείτε μας δυο λόγια για το νεότευκτο «συγγραφικό σας εργαστήρι».

Δεν θα το χαρακτήριζα νεότευκτο γιατί βρίσκεται σε χαμηλή λειτουργία αλλά υψηλή πίεση εδώ και κάποιες δεκαετίες. Πρόσφατη βέβαια είναι η επιθυμία δημοσιοποίησης των κειμένων. Η συγγραφή με απασχολεί καιρό, τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο: σεμινάρια γραφής, διηγήματα, σενάρια μικρού μήκους, προτάσεις για σενάρια τηλεοπτικής σειράς, θεατρικά… Μόνο την ποίηση δεν τόλμησα να ακουμπήσω αλλά την ψάχνω διακαώς σε όλα τα υπόλοιπα. Κάποιο βράδυ σ’ ένα χειμωνιάτικο ταξίδι με το τρένο, στην πιο συνηθισμένη διαδρομή Αθήνα-Θεσσαλονίκη, βρέθηκα σε μια κουκέτα με χαλασμένη τη θέρμανση. Στα απέναντι από μένα κρεβάτια ξάπλωσαν ένας φαντάρος στο πάνω και μια κοπέλα στο κάτω. Σκεπαστήκαμε με κουβέρτες, τα μπουφάν και ό,τι άλλο είχαμε, αλλά λόγω του ψύχους δεν μπορούσα να κοιμηθώ. Οι απέναντι μου, ταλαιπωρημένοι από την κούραση και τη νύστα, δεν είχαν αντίστοιχα θέματα. Κάποια στιγμή το χέρι του φαντάρου κρεμάστηκε στην έξω μεριά του κρεβατιού και υποβοηθούμενο από την ταλάντωση του τρένου, άρχισε να χαϊδεύει ασυναίσθητα το μάγουλο της κοπέλας. Μια γαλήνη και ηρεμία απλώθηκε στο πρόσωπό της. Κράτησε για ώρα αλλά παρατηρώντας τους διαπίστωνα πως και οι δυο βρισκόταν σε βαθύ ύπνο. Την επομένη, μόλις ξυπνήσαμε, κοίταξα τα πρόσωπά τους. Ήταν σαφές πως αγνοούσαν το χθεσινοβραδινό χάδι. Ο μόνος αυτόπτης μάρτυρας της σκηνής υπήρξα εγώ. Τελικά νομίζω πως αυτό είναι η συγγραφή: ένα χάδι της πραγματικότητας που παραμένει αθέατο για τους πολλούς. Ενίοτε βέβαια μπορεί να αφορά και χαστούκι.

Έχουν επηρεάσει άλλες τέχνες –κινηματογράφος, εικαστικά, κόμικς, μουσική κ.ά.– τη συγγραφική σας δουλειά; Αν ναι, με ποιους τρόπους;

estia Karkanevatos o pateras den miloyse gi aytaΥπάρχει νομίζω μια σύγχυση σχετικά με τη συγ-γραφή. Οι περισσότεροι θεωρούν ότι καθορίζεται από το γράψιμο αλλά το πιο ουσιαστικό είναι το βλέμμα, όπως και για κάθε καλλιτεχνική δημιουργία (γι’ αυτό και η ερώτηση σε έναν συγγραφέα σχετικά με τον τρόπο που γράφει –με το χέρι, σε γραφομηχανή ή σε υπολογιστή– είναι μια ασφαλής μέθοδος για να προκαλέσεις τον εκνευρισμό του). Το βλέμμα είναι θέμα ταλέντου αλλά και μιας διαρκούς εκπαίδευσης και όξυνσης. Μέρος της εκπαίδευσης αποτελούν οι ταινίες που βλέπουμε και είδαμε, οι μουσικές που ακούμε, τα κόμικς που ξεφυλλίζουμε, τα άλλα βιβλία που (ξανα)διαβάζουμε, ένας καυγάς στον δρόμο, ένα φιλί σε μια γέφυρα, μια ταπείνωση που συνέβη μπροστά στα μάτια μας και δεν μιλήσαμε. Έχω επηρεαστεί από όλα τα παραπάνω και συνεχίζω να έχω τις κεραίες μου συντονισμένες στο μέγιστο της ευαισθησίας τους. Αποδέχομαι αυτό που είχε δηλώσει η Marianne Faithful σε μια συνέντευξη για τον εαυτό της, πως είναι: ένα «work in progress», τονίζοντας αυτό το αέναο ψάξιμο της δημιουργίας.

Ο δρόμος προς την έκδοση για τους νέους συγγραφείς συνήθως δεν είναι σπαρμένος με ροδοπέταλα. Ποια είναι η δική σας ιστορία;

Δεν θεωρώ πως η προσωπική μου ιστορία είναι αντιπροσωπευτική. Προσέγγισα εξ αρχής τον ιστορικό εκδοτικό οίκο της Εστίας επιδιώκοντας το καλύτερο για το βιβλίο μου. Η αποδοχή από την εκδότρια κα Εύα Καραϊτίδη –την οποία και ευχαριστώ– και τελικά η έκδοση, αποτέλεσε την εκπλήρωση ενός ονείρου. Φυσικά γνωρίζω πολλούς, φίλες και φίλους, να έχουν ταλαιπωρηθεί από γνωστούς ή μικρότερους εκδοτικούς οίκους (χωρίς να ρίχνω τις ευθύνες στους εκδότες με δεδομένη την πληθώρα των κειμένων που λαμβάνουν και έχουν να διαχειριστούν, αν και δυσκολεύομαι να κατανοήσω την αγένεια από ορισμένους). Αν κάποια ή κάποιος ετοιμάζεται να αναμετρηθεί μ’ αυτό το οποίο ονομάζεται «έκδοση του πρώτου βιβλίου», θα τον προέτρεπα πέρα από το να ζητήσει τη συμβουλή ανθρώπων εμπιστοσύνης (αλλά που έχουν ενεργή σχέση με τη λογοτεχνία) σχετικά με την ποιότητα του κειμένου, αλλά και να αποταθεί σε κάποιον επαγγελματία επιμελητή λογοτεχνίας. Να το δουλέψουν μαζί ώστε να βελτιωθεί η εικόνα του χειρόγραφου, πριν χτυπήσει την όποια πόρτα. Και μετά, υπομονή και επιμονή… Και να μην πάψει να πιστεύει –αλλά ταυτόχρονα να προσπαθεί να βελτιώσει– το έργο του.


* Ο ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΑΛΟΥΣΗΣ είναι δημοσιογράφος.

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Δημήτρης Καραγιάννης: «Κάθε γραπτό αποτελεί άθροισμα ή απόσταγμα της διάδρασής μας με τους άλλους»

Δημήτρης Καραγιάννης: «Κάθε γραπτό αποτελεί άθροισμα ή απόσταγμα της διάδρασής μας με τους άλλους»

Ο Δημήτρης Καραγιάννης μας συστήθηκε πρόσφατα με την ποιητική συλλογή «Μικρές λέξεις» (εκδ. Ιωλκός 2024).

Επιμέλεια: Book Press

Τι απαντάτε σε όσους θα πουν: ακόμη ένας ποιητής; Τι το καινούργιο φέρνει;

...
Γιάννης Λαγουδάκης: «Μοντέρνα γραφή σε ένα κλασικό θέμα»

Γιάννης Λαγουδάκης: «Μοντέρνα γραφή σε ένα κλασικό θέμα»

Ο Γιάννης Λαγουδάκης μας συστήθηκε πρόσφατα με το μυθιστόρημα «Ένα φιλήσυχος άνδρας – Μια ιστορία από το '22», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Book Press

Τι απαντάτε σε όσους θα πουν: ακόμη ένας συγγραφέας; Τι το καινο...

Καλλίδα Ζαχοπούλου: «Το βιβλίο μου δεν είναι διδακτικό, ούτε προσπαθεί να το παίξει βαθύ»

Καλλίδα Ζαχοπούλου: «Το βιβλίο μου δεν είναι διδακτικό, ούτε προσπαθεί να το παίξει βαθύ»

Η Καλλίδα Ζαχοπούλου μας συστήθηκε πρόσφατα με το μυθιστόρημά της «Όταν νυχτώνει στα στενά», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Book Press

Με ποια λόγια θα συστήνατε το βιβλίο σας σε κάποιον που δεν γνωρίζει τίποτε για σα...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Βίος και Πολιτεία»: Ο ποιητής και φιλόσοφος Νίκος Ερηνάκης έρχεται στο Υπόγειο

«Βίος και Πολιτεία»: Ο ποιητής και φιλόσοφος Νίκος Ερηνάκης έρχεται στο Υπόγειο

Στο 65ο επεισόδιο της σειράς συζητήσεων στο Βιβλιοπωλείο της Πολιτείας με ανθρώπους από το χώρο του βιβλίου και των ιδεών, o Κώστας Κατσουλάρης συνομιλεί με τον ποιητή και φιλόσοφο Νίκο Ερηνάκη. Η συζήτηση θα μεταδοθεί ζωντανά την Πέμπτη, 6 Φεβρουαρίου, στις 7.00μμ.

Επιμέλεια: Book Press

...
Αθηνόδωρος Μεταλλίδης: «Το βιβλίο μου αποβλέπει στη δημιουργία ενός ηθικού πλαισίου για τη δράση των υπηρεσιών πληροφοριών»

Αθηνόδωρος Μεταλλίδης: «Το βιβλίο μου αποβλέπει στη δημιουργία ενός ηθικού πλαισίου για τη δράση των υπηρεσιών πληροφοριών»

Μια επίκαιρη συνέντευξη με τον Αθηνόδωρο Μεταλλίδη, με αφορμή το βιβλίο του «Intelligence: το ηθικό δίλημμα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ποιότητα. «Οι φιλελεύθερες δημοκρατίες, στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν τις απειλές, καταλήγουν να βλάπτουν το αξιακό τους σύστημα».

...
Εκδήλωση για το βιβλίο του Τεύκρου Μιχαηλίδη «Πίσω από το πέπλο – Οι μαθηματικοί του 20ού αιώνα» στο Βιβλιοπωλείο ΠΕΚ

Εκδήλωση για το βιβλίο του Τεύκρου Μιχαηλίδη «Πίσω από το πέπλο – Οι μαθηματικοί του 20ού αιώνα» στο Βιβλιοπωλείο ΠΕΚ

Οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης σας προσκαλούν στην παρουσίαση του βιβλίου του Τεύκρου Μιχαηλίδη «Πίσω από το πέπλο – Οι μαθηματικοί του 20ού αιώνα» την Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου στο Βιβλιοπωλείο ΠΕΚ. ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

«Ψυχή ντυμένη αέρα» της Έλενας Χουζούρη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη μελέτη της Έλενας Χουζούρη «Ψυχή ντυμένη αέρα – Ανθούλα Σταθοπούλου - Βαφοπούλου: Η μούσα της μεσοπολεμικής Θεσσαλονίκης», η οποία θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Επίκεντρο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η Μάγε...

«(Α)Κατάλληλο Timing» της Ελένης Αλεξανδροπούλου (προδημοσίευση)

«(Α)Κατάλληλο Timing» της Ελένης Αλεξανδροπούλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη συλλογή διηγημάτων της Ελένης Αλεξανδροπούλου «(Α)Κατάλληλο Timing», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ο Αύγουστος, όσο μεγαλώνεις, μοιάζει πικρός. Οι περισ...

«Mind the gap» του Λάζαρου Αλεξάκη (προδημοσίευση)

«Mind the gap» του Λάζαρου Αλεξάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη συλλογή διηγημάτων του Λάζαρου Αλεξάκη «Mind the gap», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 5 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Είχε φτάσει σε μικρή απόσταση από τη βιτρίνα, και το νυχτεριν...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

«Τι να διαβάσω;» – 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που κυκλοφορούν το επόμενο διάστημα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας (μυθιστορήματα, νουβέλες και διηγήματα) που αναμένουμε τις επόμενες μέρες ή εβδομάδες. Στην κεντρική εικόνα, ο Αλέξης Πανσέληνος, η Μάρω Βαμβουνάκη και ο Μιχάλης Μοδινός.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Μυθιστ...

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Σίρλεϊ Τζάκσον (1916-1965): Η ευαίσθητη μάγισσα των αμερικανικών γραμμάτων

Η Σίρλεϊ Τζάκσον [Shirley Jackson, 1916-1965] ήταν πολλά περισσότερα από μια συγγραφέας ιστοριών τρόμου. Με άξονα δύο βιβλία της που κυκλοφόρησαν ή επανακυκλοφόρησαν πρόσφατα «Η λοταρία και άλλες ιστορίες» (μτφρ. Χρυσόστομος Τσαπραΐλης) και «Ζούσαμε πάντα σε ένα κάστρο» (μτφρ. Βάσια Τζανακάρη) από τις εκδόσεις ...

Έξι ποιητικές συλλογές από τις εκδόσεις Ιωλκός  – Τρεις δημιουργοί καταθέτουν νέο έργο και τρεις εμφανίζονται για πρώτη φορά

Έξι ποιητικές συλλογές από τις εκδόσεις Ιωλκός  – Τρεις δημιουργοί καταθέτουν νέο έργο και τρεις εμφανίζονται για πρώτη φορά

Έξι ποιητικές συλλογές που κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Ιωλκός. Τρεις δημιουργοί καταθέτουν τα νέα τους έργα και τρεις εμφανίζονται για πρώτη φορά.

Επιμέλεια: Book Press

Δημήτρης Βασιλάκης,  ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ