Για την παράσταση Θείος Βάνιας, του Αντόν Τσέχωφ, σε σκηνοθεσία Λίλλυς Μελεμέ, που ανεβαίνει στο θέατρο Χορν.

Του Νίκου Ξένιου

Τον «Θείο Βάνια» του Τσέχωφ σκηνοθετεί η Λίλλυ Μελεμέ στο Θέατρο Χορν, με τον Γιάννη Φέρτη, τον Στέλιο Μάινα, την Αλεξία Καλτσίκη, την Έρση Μαλικένζου και τη Μαρίνα Ψάλτη στους κύριους ρόλους, σε μετάφραση της Χρύσας Προκοπάκη. Ο Γιάννης Βόγλης, η Μελίνα Βαμβακά και ο Χάρης Χαραλάμπους ολοκληρώνουν τον θίασο, σε μια παράσταση που τηρεί στάση ακαδημαϊκής ψυχρότητας έναντι του κειμένου.

Για την παράσταση Manifesto 2083, σε σκηνοθεσία της Μαρίλλης Μαστραντώνη, η οποία ανεβαίνει στο Θέατρο Σημείο μέχρι και τις 31 Μαρτίου.

Του Νίκου Ξένιου

Πριν από τις δολοφονικές του επιθέσεις στο Όσλο της Νορβηγίας, στις 22 Ιουλίου 2011, ο Άντρες Μπρέιβικ έγραψε και δημοσίευσε στο Διαδίκτυο ένα κείμενο με τίτλο «Μανιφέστο 2083 – Μια Ευρωπαϊκή Διακήρυξη Ανεξαρτησίας». Έξι ώρες πριν από τις επιθέσεις είχε ποστάρει ένα βίντεο στο YouTube, όπου προέτρεπε τους συντηρητικούς να «αγκαλιάσουν το μαρτύριό του», συνοδευόμενο από κινούμενα σχέδια όπου το Ισλάμ εξεικονιζόταν ως Δούρειος Ίππος που απειλεί να εκπορθήσει την Ευρώπη. Το έγγραφο περιλάμβανε 1518 σελίδες που απεστάλησαν σε 1003 διευθύνσεις πριν την έκρηξη της βόμβας στο Όσλο: η εισαγωγή του τιτλοφορούταν «πολιτισμικός μαρξισμός» και στηλίτευε κείμενα πολιτικής ορθότητας, ενώ αντικαθιστούσε τον όρο «αριστερός» με τον όρο «πολιτισμικός μαρξιστής» και τον όρο «μαύρος» με τον όρο «Άραβας».

Για την παράσταση Ένας άνθρωπος για όλες τις εποχές, σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, που παρουσιάζεται στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου.

Του Πέτρου Πολυμένη

Ο βασιλιάς της Αγγλίας Ερρίκος ο Η’ ήρθε σε αντιπαράθεση με τον Πάπα, ζητώντας  του -κατ’ εξαίρεση των ισχυόντων κανόνων-  να ακυρώσει το γάμο του με την Αικατερίνη της Αραγωνίας, ώστε να παντρευτεί την Άννα Μπολέιν, με την προσδοκία ότι εκείνη θα του χάριζε τον άρρενα διάδοχο του θρόνου. Ο Πάπας αρνήθηκε, με συνέπεια την απόσχιση της εκκλησίας της Αγγλίας από το Βατικανό το 1533 και την ίδρυση της  Αγγλικανικής Εκκλησίας, της οποίας τον επίσκοπο θα διόριζε πλέον ο εκάστοτε Άγγλος βασιλιάς.

Για την παράσταση της Άννας Κοκκίνου Εγώ ο Θουκυδίδης, ένας Αθηναίος, που παρουσιάζεται στο θέατρο Σφενδόνη.

Του Νίκου Ξένιου

Ποιος να κρατήσει μπορεί / Τη γύρη των ανθών / Όταν άνοιξη φυσά / Τα μαλλιά ποιος μπορεί ν' αρπάξει / Όταν φυτρώνουν πράσινα / Και την καρδιά / Ποιος μπορεί να σταματήσει / Όταν φουσκώνει πρωτοτάξιδα καράβια / Έτσι γλιστράνε / Μες στα δάχτυλα και χάνονται / Τα θαύματά μας / Κι όσοι δεν έχουν / τόπο για ν' αφήσουνε το σώμα τους / Το γυρίζουν εκεί / Όθε το πήρανε / Καταμεσής του απείρου.
Γιώργος Μπρουνιάς («Άκληροι»)

Σε δραματουργική συνεργασία με τον Νίκο Φλέσσα, η Άννα Κοκκίνου διαμόρφωσε την αφηγηματική σύνθεση «Εγώ ο Θουκυδίδης ένας Αθηναίος», που παρουσιάζεται στο θέατρο «Σφενδόνη», επιχειρώντας μια διασύνδεση με τη σύγχρονη ελληνική κι ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Ο Πελοποννησιακός πόλεμος, «κτήμα ες αεί» της παγκόσμιας ιστοριογραφίας και πρωτόλειο επιστημονικής προσέγγισης των συγκρούσεων των πόλεων-κρατών, μια μικρογραφία της παγκόσμιας πολιτικής σκηνής, σε εκτενές θεατρικό αναλόγιο που εντάσσεται σε μεταμοντέρνα αισθητική.

Το υπέρτατο δράμα αυτοακύρωσης του παγκόσμιου ρεπερτορίου σκηνοθετεί με υποδειγματική ευαισθησία και σοβαρότητα ο Γιάννης Χουβαρδάς, σε μετάφραση Διονύση Καψάλη, σε μια άρτια παραγωγή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών.

Του Νίκου Ξένιου

«Αν υπάρχει ευαισθησία στα μάτια του καταδύτη, δηλαδή του ηθοποιού, τότε, όταν ξαναβγεί από το βυθό στο φως, θα μιλήσει για τους θησαυρούς που ανακάλυψε σε εκείνους που τον περιμένουν στην ακροθαλασσιά, στους θεατές. Τα πάντα είναι ζήτημα ευαισθησίας. Την ώρα της παράστασης αόρατα νήματα πρέπει να ενώνουν την ευαισθησία του ηθοποιού με εκείνη του θεατή».

Γιάννης Χουβαρδάς

Μια συζήτηση με τη Μαρίλλη Μαστραντώνη, σκηνοθέτιδα της παράστασης Manifesto 2083, η οποία ανεβαίνει στο θέατρο Σημείο από τις 19 Ιανουαρίου. Το έργο είναι εμπνευσμένο από την προσωπικότητα του Anders Breivik και την τραγωδία της Ουτόγια.

Του Κώστα Αγοραστού

Για την παράσταση Patricia Highsmith - Εισαγωγή στο σασπένς του Παναγιώτη Χριστόπουλου, σε σκηνοθεσία Ιωσήφ Βαρδάκη.

Του Νίκου Ξένιου

Μια μυθιστορηματικής δομής βιογραφία δίνει έναυσμα στη συγγραφή ενός θεατρικού έργου, με θέμα τη διδασκαλία της λογοτεχνικής γραφής δια στόματος Πατρίτσια Χάισμιθ. Στη διάρκεια ενός σεμιναρίου δημιουργικής γραφής ο χαρακτήρας της μεγάλης συγγραφέως διδάσκει πώς σκηνοθετεί κανείς τους ήρωες σε ένα μυθιστόρημα: πώς παράγει το σασπένς, την ατμόσφαιρα, την πλοκή. «Σκοτεινό ψυχολογικό πορτραίτο, πολυεπίπεδο θρίλερ, ξεκαρδιστική κωμωδία» χαρακτηρίζει ο Ιωσήφ Βαρδάκης το έργο Patricia Highsmith - Εισαγωγή στο σασπένς του Παναγιώτη Χριστόπουλου, που σκηνοθετεί φέτος στο θέατρο «104» της οδού Ευμολπιδών, στον Κεραμεικό, κάθε Δευτέρα και Τρίτη, με πρωταγωνίστρια τη Ρούλα Πατεράκη. Στους ρόλους των τριών μαθητών της Πατρίτσια Χάισμιθ η Μαρκέλλα Γιαννάτου, ο Ευθύμης Γεωργόπουλος και ο Νίκος Μαυράκης.

Ο δάσκαλος και συγγραφέας Γιώργος Στόγιας είδε τρεις παραστάσεις για παιδιά που παίζονται αυτό το διάστημα σε αθηναϊκές θεατρικές σκηνές και έγραψε τις εντυπώσεις του. 

Του Γιώργου Στόγια

Συνέντευξη με τον Ρουμάνο συγγραφέα και ποιητή Ματέι Βισνιέκ. 

Της Χρυσοξένης Προκοπάκη

«Η γραφή είναι ζωτικής σημασίας για μένα. Είναι ένας τρόπος να φωτίζω το δρόμο μου σ' αυτόν τον κόσμο. Η λογοτεχνία μάς βοηθάει να γνωρίσουμε το μυστήριο της ανθρώπινης ψυχής με έναν τρόπο πιο βαθύ και πιο κατηγορηματικό από οποιονδήποτε άλλο πνευματικό τρόπο». Ματέι Βισνιέκ. Ο Ρουμάνος ποιητής και συγγραφέας του οποίου τα θεατρικά έργα μεταφράστηκαν σε τριάντα γλώσσες.

Για την παράσταση σύγχρονου χορού Καρυοθραύστης του Κωνσταντίνου Ρήγου στο ΡΕΞ.

Του Νίκου Ξένιου

«Μου αρέσουν τα έργα που με το πέρασμα του χρόνου έγιναν μέρος της ιστορίας του χορού», λέει ο Κωνσταντίνος Ρήγος σε συνέντευξή του για τον «Καρυοθραύστη» του χοροθεάτρου ΟΚΤΑΝΑ, που έκλεισε χθες μια σειρά έξι παραστάσεων στο θέατρο ΡΕΞ, ολοκληρώνοντας μια τριλογία μπαλέτων του Τσαϊκόφσκι με προηγούμενα την Ωραία Κοιμωμένη και τη Μνήμη των κύκνων. Με σύγχρονη, ποπ αισθητική και αφαιρετικά σκηνικά, η ειρωνική παράσταση του Ρήγου απομυθοποιεί το παραμύθι της μικρής Κλάρας που ζει το όνειρο των Χριστουγέννων κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο. 

Για την παράσταση της ομάδας blindspot theatre group Έντα Γκάμπλερ σε σκηνοθεσία Μιχάλη Κωνσταντάτου η οποία παρουσιάζεται στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών μέχρι και τις 4 Ιανουαρίου 2015.

Του Νίκου Ξένιου

Ως απόσταγμα της «Έντα Γκάμπλερ» του Χένρικ Ίψεν χαρακτηρίζει η θεατρική ομάδα blindspot την ομώνυμη παράσταση του Μιχάλη Κωνσταντάτου και της Γιόλας Αργυροπούλου στη μικρή σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών. Τα πρόσωπα είναι διαχρονικά στη σύλληψή τους και υφίστανται σύγχρονου τύπου πιέσεις, οικονομικές, ερωτικές, που παρουσιάζονται ως ανάπλαση του θεατρικού κειμένου του Ίψεν σε φόρμα κινηματογραφικού σεναρίου: μια διασκευή που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μεταμοντέρνα, στον βαθμό στον οποίον οικοδομεί ένα νέο κείμενο στα χνάρια του κλασικού, διευρύνοντας τις ερμηνευτικές του δικλείδες. Στην πραγματικότητα οι χαρακτήρες είναι σημερινοί, "πατούν γερά" στους ιψενικούς προγόνους τους, ενώ οι διάλογοι τροποποιήθηκαν και ο βασικός καμβάς της υπόθεσης τηρήθηκε, παράγοντας ένα μετα-κείμενο. Η δε εγκατάσταση που συνέλαβε ο σκηνοθέτης λειτουργεί ως ένας επιπλέον χαρακτήρας.

Της Τόνιας Μάκρα

Επαναλαμβάνεται εδώ και μερικές εβδομάδες μια παράσταση μοναδικής πρωτοτυπίας της θεατρικής ομάδας ΑΤΤΙΣ η οποία αναδεικνύει την μονολιθική σκληρότητα του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου παράλληλα με τον ηθικό ξεπεσμό του σύγχρονου ανθρώπου. Η σκηνοθεσία είναι του Θόδωρου Τερζόπουλου. 

Για την παράσταση του William Kentridge, Ο Υμπύ και η επιτροπή της αλήθειας, η οποία παρουσιάζεται στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών μέχρι και τις 21 Δεκεμβρίου.

Του Νίκου Ξένιου

O Νοτιοαφρικανός σκηνοθέτης και εικαστικός Ουίλλιαμ Κέντριτζ παρουσιάζει το μνημειώδες πολιτικό του έργο O Υμπύ και η επιτροπή της αλήθειας, σε συνεργασία με τη Handspring Puppet Company, στη μεγάλη αίθουσα της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών. Εγγεγραμμένη στη ντανταϊστική κατεύθυνση που εγκαινίασε ο «Υμπύ Τυράννος» (1896) του Αλφρέντ Τζαρύ, η παράσταση του Κέντριτζ εισάγει τον Υμπύ στη δεκαετία του ’90, θέτοντάς τον αντιμέτωπο με τις ανακρίσεις της «Επιτροπής Αλήθειας και Συμφιλίωσης» που συγκρότησε ο Νέλσον Μαντέλα και της οποίας ηγήθηκε ο αρχιεπίσκοπος Ντέσμοντ Τούτου, παρέχοντας πολιτική αμνηστία στους λευκούς εγκληματίες που ομολογούσαν τα κακουργήματά τους.

Για την παράσταση της Lola Arias, Η ζωή μου μετά, η οποία παρουσιάστηκε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών στο πλαίσιο του αφιερώματος Transitions2: Latin America.

Του Γιώργου Π. Πεφάνη

Όποιος πίστεψε κάποτε ή πιστεύει ακόμα ιδεοληπτικά την άποψη του Richard Schechner για την απίσχναση του δραματικού θεάτρου στον 21ο αιώνα [1] δεν έχει παρά να στραφεί στη δραματουργία της Λατινικής Αμερικής των τελευταίων δεκαετιών, για να πειστεί ότι συχνά οι αυτοεκπληρούμενες προφητείες διαψεύδονται από την ιστορία.

Για την παράσταση του Mariano Pensotti, Το παρελθόν είναι ένα ζώο αλλόκοτο, η οποία παρουσιάστηκε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών στο πλαίσιο του αφιερώματος Transitions2: Latin America.

Του Νίκου Ξένιου

Άραγε οι σκηνές της καθημερινής ζωής των απλών ανθρώπων μπορούν, αν συγχρονισθούν, να παραγάγουν μια σημαντική αφήγηση που να μας αφορά όλους; Μπορεί η ζωή των πόλεων να επηρεάσει την προσωπική μας ζωή; Αν, πάλι, αυτό ενταχθεί σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο; Τι ρόλο διαδραματίζουν οι μνήμες των τελευταίων δέκα χρόνων και πώς τις αφηγούμαστε;

Στο πλαίσιο του αφιερώματος Transitions2: Latin America ανέβηκε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών το πρώτο μέρος της τριλογίας Ο διανοούμενος συγγραφέας, από τη νεανική ομάδα La Maldita Vanidad από την Κολομβία.

Της Εύας Στάμου

Ο τίτλος της τριλογίας αντλείται από μία ιδιωματική φράση, της οποίας το νόημα είναι «ο ηθικός αυτουργός». Όπως ένας συγγραφέας συνθέτει τους χαρακτήρες με τρόπο που καθιστά αναπόφευκτη την εξέλιξη ορισμένων γεγονότων, έτσι κι ο ηθικός αυτουργός ενορχηστρώνει τις πράξεις έτερων προσώπων ώστε να επιφέρει το επιθυμητό σε αυτόν -και εν μέρει άγνωστο στους ίδιους τους δρώντες- αποτέλεσμα.

Για την παράσταση του José Vidal LOOP3, η οποία παρουσιάστηκε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών στο πλαίσιο του αφιερώματος Transitions2: Latin America.

Του Νίκου Ξένιου

Τις μαγικές λειτουργίες του LOOP3 μας παρουσίασε ο Χοσέ Λουίς Βιδάλ στη μικρή σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, στο πλαίσιο του  Φεστιβάλ Σύγχρονης Ανεξάρτητης Λατινοαμερικανικής Σκηνής. Ο χιλιανός χορογράφος  θριάμβευσε με αυτό το έργο στο Λονδίνο, αναδεικνύοντας μια μοναδική γλυπτική του σώματος μέσα από το συνδυασμό performance και installation.

Για την παράσταση του Leonardo Moreira και της ομάδας Hiato Ο Κήπος, η οποία παρουσιάστηκε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Transitions2: Latin America.

Της Εύας Στάμου

Το έργο αποτελεί φόρο τιμής στον Βυσσινόκηπο του Τσέχωφ. Ο Βυσσινόκηπος γράφτηκε το 1903 και θεωρείται από αρκετούς κριτικούς προείκασμα των διεργασιών που οδήγησαν στην Επανάσταση του 1917. Είναι ένα έργο που πραγματεύεται την αδυναμία των ανθρώπων να προσαρμοστούν στις έντονες κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές. Ο Τσέχωφ καταδεικνύει δραματουργικά τους τρόπους με τους οποίους οι κοινωνικές διαφοροποιήσεις επηρεάζουν τις ζωές μιας οικογένειας αριστοκρατών που ξαφνικά χάνουν τον ρόλο τους και δεν καταφέρνουν να επιβιώσουν στη νέα πραγματικότητα.

Για το μιούζικαλ Τα μάγια της πεταλούδας που ανεβαίνει στην παιδική και εφηβική σκηνή του Σύγχρονου Θεάτρου σε σκηνοθεσία Νικολέτας Ξεναρίου. 

Του Νίκου Ξένιου

«Μια μέρα βρέθηκε ένα έντομο που θέλησε να φτάσει πέρα από την αγάπη. Ερωτεύτηκε κάποιο όραμα που βρισκόταν πολύ μακρύτερα από τη ζωή του.» F. G. Lorca

Το «Σύγχρονο Θέατρο»  επιστρατεύει δεκαεπτά αποφοίτους της σχολής θεάτρου «Δήλος» της Δήμητρας Χατούπη και ανεβάζει Τα μάγια της πεταλούδας του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, σε μια μουσική παράσταση που βασίστηκε σε κείμενο-διασκευή του Μιχάλη Γελασάκη, σε μουσική του Χρήστου Θεοδώρου, σε σκηνοθεσία και χορογραφία της Νικολέτας Ξεναρίου και σε σκηνικά της Κωσταντίνας Κρίγκου.

Για την παράσταση Η αρκούδα σε σκηνοθεσία του Νίκου Διαμαντή.

Του Νίκου Ξένιου

Στο θέατρο «Σημείο» είδαμε το λυρικό έργο του Ουίλιαμ Ουώλτον Αρκούδα, βασισμένo στο ομώνυμο μονόπρακτο του Τσέχωφ, σε σκηνοθεσία Νίκου Διαμαντή και μουσική διδασκαλία του Νίκου Βασιλείου.

Με αφορμή την παράσταση για εφήβους Όχι αθώος πια που παρουσιάζεται στη Στέγη από τις 16 Νοεμβρίου έως τις 26 Απριλίου, μιλήσαμε με τη σκηνοθέτη Γεωργία Μαυραγάνη. 

Στην Ελένη Κορόβηλα

«Ούτε μεγάλος, ούτε μικρός, κάπου ανάμεσα», είναι η γενική περιγραφή - πρόταση της παράστασης στο βασανιστικό ερώτημα τι ακριβώς σημαίνει να είναι κανείς έφηβος. 

Για την παράσταση Μάρτυς μου ο Θεός σε σκηνοθεσία Σοφίας Καραγιάννη, που παρουσιάζεται στο θέατρο Vault.

Του Νίκου Ξένιου

Στην αίθουσα θεάτρου Vault είδαμε την πρεμιέρα της παράστασης Μάρτυς μου ο Θεός, σε σκηνοθεσία Σοφίας Καραγιάννη, με τον Ιωσήφ Ιωσηφίδη στον ρόλο του Χρυσοβαλάντη, βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Μάκη Τσίτα (εκδ. Κίχλη).

Ο τολμηρά δομημένος χαρακτήρας του Χρυσοβαλάντη ακροβατεί στη λεπτή γραμμή που διαχωρίζει την αγαθότητα από την ηλιθιότητα. Το μυθιστόρημα του Μάκη Τσίτα φιλοτεχνεί τον τύπο του εθελούσιου θύματος, που εκμυστηρεύεται στον αναγνώστη τη μη πραγματωμένη δυναμική του ήθους του, την ακυρωμένη καλή του προαίρεση, τη ματαιωμένη ανθρωπιστική του πρόθεση.

Για την παράσταση του Lemi Ponifasio The Crimson House (Το κόκκινο σπίτι), που παρουσιάζεται μέχρι και τις 9 Νοεμβρίου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.

Του Νίκου Ξένιου

Ο Θεός εμφανίστηκε στα μάτια του Αβραάμ ως φλεγόμενη βάτος, για να θέσει ταμπού και όρια στο ανθρώπινο γένος. Επανεμφανίστηκε στην Αποκάλυψη του Ιωάννη και τέλος, επί σκηνής -ως τεράστια κούκλα κουκλοθεάτρου-, στο υπόγειο της οικίας του Ισμαήλ, στην ταινία του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν Φάννυ και Αλέξανδρος.

Για τη θεατρική μεταφορά του μυθιστορήματος του Παύλου Μάτεσι Η Μητέρα του σκύλου σε σκηνοθεσία Σταύρου Τσακίρη.

Του Νίκου Ξένιου

Για την παράσταση John της θεατρικής ομάδας DV8, η οποία παρουσιάζεται στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών μέχρι και τις 15 Οκτωβρίου.

Της Εύας Στάμου

Η ομάδα μοντέρνου χορού DV8 Physical Τheatre ιδρύθηκε το 1986 στο Λονδίνο από μια ανεξάρτητη κολεκτίβα χορευτών. Ο Αυστραλός χορογράφος Lloyd Newson που ηγείται του γκρουπ, εκτός από σπουδές χορού στο Λονδίνο έχει κάνει σπουδές κοινωνικών επιστημών και ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης.

Για την παράσταση Αίματα, του Ευθύμη Φιλίππου, που παρουσιάζεται στη μικρή σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, από τις 8 ως τις 19 Οκτωβρίου, σε σκηνοθεσία Αργυρώς Χιώτη.

Του Νίκου Ξένιου

Ένας άντρας γράφει επιστολές στον καλύτερό του φίλο σχετικά με μια πληγή του που χαίνει και αιμορραγεί. Εκείνος του απαντά σχετικά με τους χωρισμούς του, τα όνειρά του, τις μικρές καθημερινές απολαύσεις του. Η αλληλογραφία τους διαρκεί μια τριετία, που ο συγγραφέας την τοποθετεί μεταξύ  1990 και  1993, κι εκφωνείται ως άμεσος διάλογος αποστολέα και παραλήπτη. Οι φωνές των ανθρώπων που πλαισιώνουν τους δυο κεντρικούς ήρωες ενορχηστρώνονται με χιούμορ, παράγοντας ένα αντιφατικό κείμενο «αντίστιξης» προς κάθε πραγματιστικό στοιχείο. Στις επιστολές γίνεται σχολαστική παράθεση επουσιωδών λεπτομερειών και καταγραφών που συνδέονται με χαλαρούς αρμούς μεταξύ τους και καταργούν την έννοια της πλοκής.

Για την παράσταση Φιλοκτήτης σε σκηνοθεσία Κώστα Φιλίππογλου.

Του Νίκου Ξένιου

«Έτσι ο ταλαίπωρος χάνομαι δέκα χρόνια τώρα, μέσα στην πείνα, το μαράζι και στον πόνο της πληγής μου. Αυτά μου κάναν οι Ατρείδες».

Ο Φιλοκτήτης κρατά πεισματικά –και δικαιωματικά– τα όπλα του Ηρακλή, που πάντα πετυχαίνουν τον στόχο τους. Έτσι επιβιώνει στην άγονη, άνυδρη, άξενη Λήμνο του μύθου, όπου μας ξεναγεί ο Φιλοκτήτης/Μαρμαρινός στην έναρξη της παράστασης του έργου του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία Κώστα Φιλίππογλου.

Για τη θεατρική μεταφορά και την πρόσληψη της Μεγάλης Χίμαιρας του Μ. Καραγάτση. 

Της Παναγιώτας Μ. Χατζηγεωργίου*

«Τι άνθρωπος είσαι;», ρωτά η Μαρίνα Μπαρέ την πεθερά της, Άννα Ρεΐζη. «Τι άνθρωποι είστε;»[2] αναρωτιέται πισωπατώντας, ξεκινώντας να συναντήσει τη μοίρα της, η γαλλίδα πρωταγωνίστρια της Μεγάλης Χίμαιρας του Μ. Καραγάτση λίγο πριν από το τέλος του έργου, που ανέβηκε από το θέατρο «Πορεία» σε σκηνοθεσία Δημήτρη Τάρλοου και διασκευή Στρατή Πασχάλη στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, από τις 14 έως και τις 17 Ιουλίου. 

Για την παράσταση Ιστορία της αυτοθυσίας από την ομάδα Skrow Theater, στο Φεστιβάλ Αθηνών.

Του Γιώργου Π. Πεφάνη

Η ομάδα του Skrow Theater (Βασίλης Μαυρογεωργίου, Μαρία Φιλίνη, Κατερίνα Μαυρογεώργη) κατέθεσε με την Ιστορία της αυτοθυσίας μια πολύ ώριμη πρόταση, που φέρνει τους συντελεστές της πολύ κοντά στο θέατρο ντοκουμέντο. Προηγήθηκε έρευνα σε μεγάλο γεωγραφικό πλάτος από τη βικτωριανή Αγγλία έως την Ιαπωνία του Χιροχίτο και από την Αμερική του Λούθερ Κινγκ έως τη Χιλή του Πινοσέτ. Η έρευνα εκτείνεται και σε εντυπωσιακό βάθος: οι μυθολογικές μορφές της Άλκηστης και του Προμηθέα και η εμβληματική προσωπικότητα του Σωκράτη και του Ιησού δίνουν τις αφετηρίες για τις ακατάβλητες σουφραζέτες ή τις ηρωικές φιγούρες των ναζιστικών στρατοπέδων, των ιαπώνων καμικάζι, της χιλιανής και της ελληνικής χούντας, των εργατών του Τσερνομπίλ κ.ά. Είναι σαφές ότι το παλμαρέ της παράστασης ήταν πολύ πλούσιο και έγινε αναγκαστικά κάποια επιλογή, καθώς το θέαμα θα μεταβαλλόταν σε ένα καλειδοσκόπιο θανάτων, σε ένα πάνθεον ηρώων, κατά το μάλλον ή ήττον γνωστών, που σημάδευσαν με την οριστικότητα και την ακρότητα της πράξης τους, την κοινωνία και την εποχή τους. 

Για την παράσταση του Nederlands Dans Theater στο Φεστιβάλ Χορού της Καλαμάτας.

Του Νίκου Ξένιου

Το φεστιβάλ χορού της Καλαμάτας είναι ένας θεσμός που τιμά τη χώρα μας, καθώς διάσημα χορευτικά σχήματα το εντάσσουν στον ετήσιο προγραμματισμό τους και υπολογίζουν στις αντιδράσεις και την υποδοχή του μεσσηνιακού κοινού. Χωρίς αμφιβολία αυτό δημιουργεί μιαν ώθηση καλλιτεχνικής δημιουργίας στην πελοποννησιακή πόλη και υποθάλπει μια νέα γενιά δασκάλων κλασικού και σύγχρονου χορού, πιθανόν δε και μια νέα γενιά σολίστ. Τα τελευταία είκοσι χρόνια έχει πλέον καθιερωθεί να στεγάζονται παραστάσεις στην αίθουσα του ΔΗΠΕΘΕ, στο Κάστρο, και από φέτος να φιλοξενούνται σε συνθήκες αντάξιες οιασδήποτε ευρωπαϊκής μεγαλούπολης και στο υπέροχο Μέγαρο Χορού της πόλης, που άνοιξε για το φεστιβάλ με την πρεμιέρα του NDT (Nederlands Dans Theater) σε τέσσερεις δοκιμασμένες χορογραφίες. Το γνωστό στην Ελλάδα ολλανδικό χορευτικό σχήμα μάς συνέστησε την ομάδα των νεότερων δεξιοτεχνών του, 17 έως 23 ετών.

Για την παράσταση Προμηθέας Δεσμώτης σε σκηνοθεσία Έκτορα Λυγίζου.

Του Νίκου Ξένιου

Ο Έκτορας Λυγίζος, που ήδη έχει καταπιαστεί με τον Ευριπίδη, τον Μπέκετ, τον Τσέχωφ, τον Ίψεν, αλλά και τον Βέρντι, με το θέατρο και με τον κινηματογράφο, πειραματίστηκε με τις πολλές φωνές των προσώπων στον Προμηθέα Δεσμώτη του Αισχύλου, και μάλιστα στο κοίλον της Επιδαύρου. Ανέτρεξε στις καταβολές του Χορού του αρχαίου δράματος και προτίμησε την εκφώνηση του ομαδικού λόγου από την ειθισμένη αναπαράσταση. Επέλεξε οι φωνές αυτές να περνούν από τον Χορό στον υποκριτή ως πρόταση για το ανέβασμα της τραγωδίας.

Με την ανατρεπτική ανάγνωση της Ξένιας Καλογεροπούλου και του Θωμά Μοσχόπουλου του κλασικού παραμυθιού η Ωραία Κοιμωμένη, το Θέατρο του Νέου Κόσμου προσκαλεί τα παιδιά σε μια αισιόδοξη, μουσική παράσταση.

Της Ελένης Κορόβηλα