Για την παράσταση «Baling Talks» σε σκηνοθεσία Mark Teh, η οποία παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του Onassis Fast Forward Festival 5–Athens, το οποίο διεξήχθει από τις 2 μέχρι και τις 16 Μαΐου.

Της Τόνιας Μάκρα

Για την όπερα «Ζ», σε σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάτου, που παρουσιάστηκε στην Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Της Τόνιας Μάκρα

Τη δολοφονία του βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγόρη Λαμπράκη στη Θεσσαλονίκη το 1963 δεν την άγγιξε η λήθη. Το αντίθετο, σφράγισε ανεξίτηλα την πολιτική ζωή του τόπου, εμπνέοντας ταυτόχρονα υψηλής καλλιτεχνικής αξίας δημιουργίες, με πρώτο το εμβληματικό μυθιστόρημα του Βασίλη Βασιλικού Ζ, στο οποίο βασίστηκε η έξοχη ομότιτλη όπερα που ανέβηκε τον Μάρτιο και Απρίλιο στην Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής στο Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος. Η σύγχρονου ιδιώματος μουσική του διακεκριμένου Έλληνα συνθέτη της διασποράς Μηνά Μπορμπουδάκη σε αρμονία με την αιχμηρή σκηνοθετική ματιά της Κατερίνας Ευαγγελάτου πιστεύω ότι ανέδειξαν το Ζ σε κορυφαίο έργο του λυρικού θεάτρου.

Για την παράσταση «Équilibre / Cacti» σε χορογραφία του Αντώνη Φωνιαδάκη (Équilibre) και του Αλεξάντερ Έκμαν (Cacti), η οποία παρουσιάστηκε στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Του Νίκου Ξένιου

O Αντώνης Φωνιαδάκης και ο Αλεξάντερ Έκμαν χορογραφούν τους Α' Χορευτές, τους Σολίστ, τους Κορυφαίους και το Corps de Ballet της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στη διπλή παράσταση «Équilibre-Cacti», στην αίθουσα «Σταύρος Νιάρχος» του ΚΠΙΣΝ. Το «Équilibre» είναι μια νέα, επεξεργασμένη κι εμπλουτισμένη εκδοχή της χορογραφίας «Des/Équilibre/s» που πρωτοπαρουσίασε ο Αντώνης Φωνιαδάκης στο περσινό Summer Nostos Festival. Όσο για τους «Κάκτους», πρόκειται για μια κλασική, πλέον, δημιουργία του μεγάλου Σουηδού χορογράφου Αλεξάντερ Έκμαν, που έχει ήδη διανύσει σημαντική διεθνή καριέρα, περνώντας, το 2014, και από το Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας.

Για τη χορογραφική εγκατάσταση «17 gestures forced to uttered» της Ίριδας Καραγιάν, που παρουσιάζεται έως και αύριο, 6 Μαΐου. 

Της Παρασκευής Τεκτονίδου

Σκέψεις με αφορμή το 5ο Φεστιβάλ Νέων Χορογράφων στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση

Της Κλημεντίνης Βουνελάκη

Θα μπορούσε να είναι ο τίτλος του 5ου Φεστιβάλ Νέων Χορογράφων στη Στέγη (28 & 29 Απριλίου 2018) που αποδείχτηκε εξαιρετικά ενδιαφέρουσα εμπειρία για πολλούς και διαφορετικούς λόγους: πριν απ’ όλα γιατί μπόρεσε να καταγράψει ανησυχίες και εξερευνήσεις της νέας γενιάς του χορού γύρω από την αναπαράσταση και την πρόσληψη του σώματος στην ελληνική χορευτική σκηνή, που έχει αλλάξει δραματικά στις δυο πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα.

Για την παράσταση «Requiem pour L.», των Alain Platel & Fabrizio Cassol, η οποια παρουσιάζεται και απόψε στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση.

Του Νίκου Ξένιου

Η εξαίσια ομάδα «Les Ballets C de la B» του βέλγου χορογράφου Αλαίν Πλατέλ και ο μουσικοσυνθέτης Φαμπρίτσιο Κασόλ παρουσιάζουν τη μουσικοθεατρική περφόρμανς «Requiem pour L.» στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. Ο Φαμπρίτσιο Κασόλ εξερευνά τις μουσικές διασταυρώσεις γκόσπελ, τζαζ, αφρικανικής έθνικ και όπερας δημιουργώντας μιαν ομάδα δεκατεσσάρων μουσικών από διαφορετικές ηπείρους και γεφυρώνοντας τις πολιτιστικές τους διαφορές. Ο Αλαίν Πλατέλ, με τη σειρά του, αναζητά μαζί με τους ερμηνευτές του τη σωματική αποτύπωση του βιώματος του θανάτου και των αποχαιρετιστήριων τελετών, επιλέγοντας το ημιτελές «Requiem» του Μότσαρτ. Αυτή η επιθανάτια τελετή, το ύστατο σημείο της μυθικής πορείας του μεγάλου συνθέτη, γίνεται εφαλτήριο για μια δημιουργία που άφησε εκστασιασμένο το αθηναϊκό κοινό.  

Για την παράσταση «O Καραφλομπέκατσος και η Σπυριδούλα» σε σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Μάρκελλου, στο θέατρο «Σταθμός».

Του Νίκου Ξένιου

Δύο διηγήματα από τη συλλογή της Λένας Κιτσοπούλου Το μάτι του ψαριού άψογα εναρμονισμένα στην παράσταση O Καραφλομπέκατσος και η Σπυριδούλα του Κωνσταντίνου Μάρκελλου. Ατμόσφαιρα εκμυστήρευσης και ύφος noir, έκφραση καταπιεσμένων συναισθημάτων, femmes fatales, αλμοδοβαρική αισθητική και μεγάλος βαθμός ευαισθησίας χαρακτηρίζουν την παράσταση αυτή, που μετατρέπει χαλαρές καταστάσεις σε γκροτέσκα δράματα. Μία από τις καλύτερες παραστάσεις της χρονιάς.

Για την παράσταση «Βάκχες» του Ευριπίδη, βασισμένη στη μετάφραση του Γιώργου Χειμωνά, σε σκηνοθεσία του Άρη Μπινιάρη, η οποία θα παρουσιάζεται μέχρι και την 1η Απριλίου στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση.

Του Νίκου Ξένιου
Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή ©

Ο Άρης Μπινιάρης άφησε έκθαμβο το κοινό της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση με μια κάθε άλλο παρά κλασική εκδοχή των «Βακχών» του Ευριπίδη, διασκευή της μετάφρασης του Γιώργου Χειμωνά. Κινούμενος στην περιοχή του τελεστικού δράματος και εναρμονίζοντας τη ροκ αυτοσχεδιαστική σύνθεση του Βίκτωρα Κουλουμπή (ηλεκτρικό μπάσο) και του Πάνου Σαρδέλη (τύμπανα) με την κινησιολογία της Αμαλίας Μπένετ, ο σκηνοθέτης ανέθεσε στους δέκα λευκοντυμένους ηθοποιούς του να εκτελέσουν μιαν αιμοσταγή συναυλία στην κλειστή σκηνή του σύγχρονου θεάτρου, με πρόθεση να διηγηθεί μια παραβολή.

Για την παράσταση «Baby» του Christopher Durang σε σκηνοθεσία της Αναστασίας Κουμίδου, στο Black Box στο Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης».

Της Εύας Στάμου

Ένας κλασικός θεατρικός τόπος είναι το πεδίο της οικογένειας. Η μαύρη κωμωδία του Christopher Durang Baby (ή «Baby with the bath water» όπως είναι ο πλήρης τίτλος του πρωτότυπου), που παίζεται στο Black Box του Ιδρύματος «Μιχάλης Κακογιάννης», σε σκηνοθεσία Αναστασίας Κουμίδου, ανατρέπει παραδοσιακές αντιλήψεις για τη μητρότητα και την πατρότητα, σχολιάζοντας ταυτόχρονα με καυστικότητα τον ρόλο του εκπαιδευτικού συστήματος για την ψυχική ανάπτυξη του παιδιού, και θέτει με τρόπο ανάλαφρο σοβαρά ερωτήματα για τη διαδικασία του αυτοπροσδιορισμού της ταυτότητας φύλου.

Σκέψεις με αφορμή την παράσταση του Δημήτρη Παπαϊωάννου «Ο Μεγάλος Δαμαστής» στη Λισαβόνα (Centro Cultural de Belém), στις 3 Μαρτίου 2018.

Του Παναγιώτη Λογγινίδη

«Νύν δ’ ουκ έθ’ ώς κεν θάνατον και κήρας αλύξαι» διαπιστώνει η Δήμητρα στον ομηρικό της ύμνο, αφού οι θνητοί απέδειξαν για άλλη μια φορά ότι, κάπου στην πορεία των πραγμάτων, μια αδέξια κίνησή τους θα τους στερήσει το αυτονόητο για τη Θεά Δήμητρα, την αθανασία. Ο «Μεγάλος Δαμαστής», άλλως ο πανδαμάτωρ αν θεωρήσουμε ότι η λέξη «μεγάλος» εμπερικλείει υπερτροφική αναπαράσταση μιας ασύλληπτης παντο-δυναμίας, είναι χωρίς αμφιβολία η σχέση του ανθρώπου με τον χρόνο, όπως αυτή συμβολοποιείται στον άχρονο θεό.

Για την παράσταση «Οι Δούλες» του Jean Genet, σε σκηνοθεσία και μετάφραση της Μαριάννας Κάλμπαρη, η οποία παρουσιάζεται στο «Υπόγειο» του Θεάτρου Τέχνης – Καρόλου Κουν. 

Του Νίκου Ξένιου
Φωτογραφία © Σταύρος Χαμπάκης

Προσπάθησα να εδραιώσω μιαν αποστασιοποίηση, που επιτρέποντας το ρητορικό ύφος, θα μετέφερε το θέατρο μέσα στο θέατρο.
Έτσι, έλπιζα να πετύχω και την κατάργηση των χαρακτήρων... και να τους αντικαταστήσω με σύμβολα όσο το δυνατόν πιο απομακρυσμένα
στην αρχή από αυτό που αντιπροσωπεύουν, εξακολουθώντας όμως να είναι προσκολλημένα σ' αυτό,
για να μπορούν να συνδέσουν –χρησιμοποιώντας μόνο αυτά τα μέσα- τον συγγραφέα με το κοινό.
Ζαν Ζενέ

Οι τόσο γνώριμες στο ελληνικό κοινό «Δούλες» («Les bonnes», 1947) του Ζαν Ζενέ, στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης στη σκηνοθεσία της Μαριάννας Κάλμπαρη αναδεικνύουν τη γκρίζα ζώνη της αστικής ζωής μέσα από μιαν αλληγορία της σύνθλιψης του ανθρώπου από την εξουσία. Το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε στο Θέατρο Τέχνης πριν από πενήντα χρόνια σε σκηνοθεσία Δημήτρη Χατζημάρκου. Μια πολύ καλή παράσταση, με περιθώρια μεγάλης εξέλιξης.

Για την παράσταση «Κλάρα Σούμαν: τα χαρισματικά πρόσωπα μιας υπερμαριονέτας», σε κείμενο της Μαρίας Γιαγιάννου και σκηνοθεσία Μιλτιάδη Φιορέντζη, η οποία παρουσιάζεται στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων – «Λευτέρης Βογιατζής».

Του Νίκου Ξένιου

Στο θέατρο της Οδού Κυκλάδων είδαμε το έργο της Μαρίας Γιαγιάννου Κλάρα Σούμαν: τα χαρισματικά πρόσωπα μιας υπερμαριονέτας. Ο Μιλτιάδης Φιορέντζης φέρνει επί σκηνής τον ήχο του πιάνου της εξαιρετικής Βικτωρίας Κιαζίμη και τη βαθειά, συγκινητική φωνή του βαρύτονου Νικόλα Καραγκιαούρη και δίνει με δεξιοτεχνία σάρκα και οστά στον ποιητικό λόγο των ημερολογίων του Ρόμπερτ και της Κλάρα Σούμαν. Το κείμενο ερμηνεύουν μέσα από τα studiolo τους η Μαρία Όλγα Αθηναίου και ο ίδιος ο σκηνοθέτης. Η Κλάρα Σούμαν είναι μια «πλαγγόνα», μια κούκλα, μια «υπερμαριονέτα», ενώ δυο παράλληλοι μονόλογοι παραπέμπουν ευθέως στον Κλάιστ τον Χόφμαν [1] και τον Καμίσο [2], ώστε να αποδοθεί το σταδιακό «ξεκούρδισμα» του πνεύματος του Σούμαν, σε μιαν εφιαλτική κατωφέρεια που ακολουθεί αυτό το puppetry δημιουργίας.