varvitsiotis250

Ο Τάκης Βαρβιτσιώτης (Θεσσαλονίκη, 1916-2011), ποιητής, μεταφραστής και μελετητής της ποίησης, ήταν επίτιμος μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Σπούδασε νομικά στο ΑΠΘ (1934-1938) και εργάστηκε ως δικηγόρος (1940-1968) στη Θεσσαλονίκη. Υπήρξε αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (1998), επίτιμος δρ του Πανεπιστημίου Αθηνών (1999) και ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης. 

Του Αλέξη Ζήρα 

Η ποίηση του Τάκη Βαρβιτσιώτη ακολούθησε στα πρώτα χρόνια της διαμόρφωσής της, όπως και των περισσότερων ποιητών μας της δεκαετίας του ’30, τα πρότυπα της γαλλικής συμβολιστικής ποίησης. Ακολούθησε όμως το δικό της δρόμο, καθώς παρέμεινε έντονα λυρική και διόλου ερμητική. Σε συζητήσεις του και ο ίδιος παραδεχόταν ότι οι πρώτοι του δάσκαλοι ήταν ο Πωλ Ρεβερντύ και ο Πωλ Ελυάρ, δηλαδή εκείνοι που ήταν οι πιο μετριοπαθείς από την πρώτη γενιά των υπερρεαλιστών.

Ένας συγκρατημένα μοντέρνος, όπως συγκρατημένα μοντέρνοι ήταν οι περισσότεροι από την παρέα του περιοδικού της Θεσσαλονίκης Μακεδονικές Ημέρες, ένα ιστορικής σημασίας περιοδικό, ανάλογο με τα αθηναϊκά Νέα Γράμματα, αν και αυτό της Θεσσαλονίκης ήταν μακροβιότερο, πιο ενημερωμένο για τις διεθνείς τάσεις της λογοτεχνίας, και είχε μεγαλύτερη πολυμορφία στις σελίδες του, τόσο σε πρωτότυπα κείμενα όσο και σε μεταφράσεις. Εκεί, στις Μακεδονικές Ημέρες, δημοσίευσε για πρώτη φορά ο Βαρβιτσιώτης ποιήματά του, το 1937, είναι μάλιστα παρών και στην αναμνηστική φωτογραφία της «συντροφιάς» του περιοδικού, το 1938. Ίσως ένας από τους λόγους που η ποίησή του κράτησε πάντοτε τον άδολο και διαυγή στην έκφραση χαρακτήρα της είναι η γνωριμία του με τον Γιώργο Σαραντάρη και η επίδραση που δέχθηκε από τη σκέψη και την γλώσσα του.

Η συνύπαρξη της μουσικής, της ρυθμικής και της παθητικής αίσθησης με την μυστικιστική ενόραση, είναι από τα βασικά και μόνιμα χαρακτηριστικά του έργου του, το οποίο δεν μεταβλήθηκε ποτέ στα ουσιώδη σημεία του.

Πράγματι, ο τρόπος που αποδίδει ποιητικά το θρησκευτικό και το μεταφυσικό του βίωμα δείχνει την προσπάθεια να πλουτίσει με μυστικό βάθος ακόμα και τα πιο απλά φαινόμενα της καθημερινής ζωής. Αλλά και τα σύμβολά του, ο ουρανός, τα πουλιά, οι άγγελοι, οι γυναικείες μεταρσιωμένες μορφές, η συνεχής επιστροφή στην παιδικότητα, όλα μαρτυρούν την παρουσία του Σαραντάρη, του Π.Μ. Ρίλκε, και, μετά τον πόλεμο, του επίσης θεσσαλονικιού Γιώργου Θέμελη. Η συνύπαρξη της μουσικής, της ρυθμικής και της παθητικής αίσθησης με την μυστικιστική ενόραση, είναι από τα βασικά και μόνιμα χαρακτηριστικά του έργου του, το οποίο δεν μεταβλήθηκε ποτέ στα ουσιώδη σημεία του. Η προσμονή του ποιητή είναι αμετακίνητα στραμμένη προς το θαυμαστό, διατηρώντας μια διαισθητική, αποκρυφιστική σχέση με τη σφαίρα του ιδεατά ωραίου, του απολύτως ασύλληπτου από την κοινή λογική, του ονειρικού και απολύτως κρυστάλλινου αισθήματος. Αν και έλεγε ότι το αρχικό και μόνιμο ιδεώδες του ήταν η δύσκολη στην προσπέλασή της ποίηση του Στεφάν Μαλλαρμέ, η έλλειψη σκοτεινότητας από το έργο του Βαρβιτσιώτη, η λιτή και λυρική του έκφραση τον κατατάσσουν περισσότερο στην παράδοση του ελληνικού συμβολισμού.

Από τα ποιήματά του: Φύλλα ύπνου (1949)· Χειμερινό ηλιοστάσιο (1955)· Αλφαβητάριο (1955)· Η γέννηση των πηγών (1959)· Το πέπλο και το χαμόγελο (1963)· Η μεταμόρφωση (1971)· Η φθινοπωρινή σουίτα και άλλα ποιήματα (1975)· Ταπεινός αίνος προς την Παρθένο Μαρία (1977)· Η Άννα της απουσίας (1979)· Ενωμένα χέρια (1980)· η συγκεντρωτική έκδοση Σύνοψη Α΄ (1941-1957) (1980) και Σύνοψη Β΄ (1958-1972) (1981)· Η ατραπός (1984)· Fragmenta, ή Η βλάστηση των ορυκτών (1985)·Σύνοψη Γ΄ (1973-1979) (1988)· Η θαυμαστή αλιεία (1993)· Άρωμα ενός κομήτη (1997)· Άτριον (2000)· Όμως το χιόνι πάντα μένει (2002)· Ποιήματα 1941−2002 (2003). Από τις μελέτες του: Ποίηση και ποιητικά θέματα του Γ. Σαραντάρη (1958), και Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα. Ένας περιπαθής του ενστίκτου (1964).

ΑΛΕΞΗΣ ΖΗΡΑΣ

(ανακοίνωση της Εταιρείας Συγγραφέων)

politeia link more

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...
Λογοτεχνικό Βραβείο Δουβλίνου 2024: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα με γνωστούς συγγραφείς

Λογοτεχνικό Βραβείο Δουβλίνου 2024: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα με γνωστούς συγγραφείς

Ο νικητής θα ανακοινωθεί στις 23 Μαΐου κατά τη διάρκεια του Διεθνούς Φεστιβάλ Λογοτεχνίας του Δουβλίνου. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Σεμπάστιαν Μπάρυ © Faber & Faber. 

Επιμέλεια: Book Press

Ανακοινώθηκε η βρ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ