kriaras-1

Ο γνωστός φιλόλογος τιμήθηκε από την Εταιρεία Συγγραφέων*

Θα μπορούσε να είναι είδηση μονάχα για την ηλικία του, αλλά ο Εμμανουήλ Κριαράς, εκτός από μαραθωνοδρόμος της ζωής, είναι ένας ακούραστος μαραθωνοδρόμος της εργασίας

και της προσφοράς. Στα 104 (sic) χρόνια του συνεχίζει ακνόως να δημιουργεί, να παράγει, να παρεμβαίνει σε θέματα ελληνικής γλώσσας και παιδείας, που είναι άλλωστε και τα ζητήματα που τον ενέπνευσαν από την αρχή της ακαδημαϊκής και επιστημονικής του καριέρας. Ακόμη κι ο θάνατος της γυναίκας του, λίγα χρόνια πριν, με την οποία δήλωνε ακόμη ερωτευμένος, δεν κατάφερε να κλονίσει την μοναδική του πίστη στην αρετή της εργασίας.

Η αποδοχή της πρότασης του Γιώργου Παπανδρέου να είναι υποψήφιος στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας στις τελευταίες εκλογές, στην τελευταία και φυσικά μη εκλόγιμη θέση, είναι χαρακτηριστική της διάθεσής του να είναι «παρών» στα πράγματα του τόπου. Άλλωστε, λίγες μέρες μετά τις εκλογές, όταν υποδέχτηκε τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ στο σπίτι του στη Θεσσαλονίκη, δεν παρέλειψε για μια ακόμη φορά να τον νουθετήσει εκφράζοντας μια από τις πιο αμφιλεγόμενες απόψεις του, αυτή για την κατάργηση της διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών στο Γυμνάσιο.

Η άποψή του δεν ήταν βέβαια κεραυνός εν αιθρία, και την επαναλαμβάνει σταθερά πολλά χρόνια τώρα. Είναι άλλωστε συνέπεια όλης της μέχρι τώρα επιστημονικής πορείας του. Λαύρος δημοτικιστής από τα πρώτα χρόνια του γλωσσικού ζητήματος, σταθερός υπέρμαχος του μονοτονικού, αποτελεί στο χώρο της εν ελλάδι γλωσσολογικής κοινότητας τον «προοδευτικό» (απαραίτητα τα εισαγωγικά) πόλο – με τον καθηγητή Γεώργιο Μπαμπινιώτη να καταλαμβάνει την άλλη πλευρά. Αν και αυτά που τους ενώνουν είναι περισσότερα από αυτά που τους χωρίζουν (ούτε Μπαμπινιώτης συζητάει επιστροφή του πολυτονικού, ενώ σε επιμέρους απόψεις τους για τη γλώσσα δεν διαφωνούν), η μεγάλη τους διαφορά έγκειται στο πώς βλέπουν την ελληνική γλώσσα στη διαχρονία της. Για τον Μπαμπινώτη, η ελληνική γλώσσα είναι ένα ενιαίο συνεχές από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, εξού και η εμμονή του στις «διορθωτικές» επεμβάσεις στην ορθογραφία, βάσει ετυμολογικών δεδομένων (μια εμμονή που, δεδομένης και της ευρείας εξάπλωσης του λεξικού του, έχει προσθέσει αρκετούς πονοκεφάλους στους διορθωτές σε εκδόσεις και εφημερίδες). Για τον Κριαρά, τα αρχαία ελληνικά είναι μια άλλη γλώσσα (προσοχή, όχι ξένη), διαφορετική από τη σημερινή, γι’ αυτό και δεν την καταλαβαίνουμε οι σημερινοί Έλληνες. Σε αυτή του την άποψη εδράζεται και η πεποίθησή του ότι τα αρχαία ελληνικά δεν είναι σωστό να διδάσκονται στο Γυμνάσιο, όταν οι μαθητές δεν έχουν ακόμη κατακτήσει τη δική τους γλώσσα, κι ότι θα έπρεπε η διδασκαλία τους να περιοριστεί στο λύκειο. Εννοείται βέβαια, προς αποφυγή παρεξηγήσεων, ότι ως διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών δεν εννοούνται τα αρχαία κείμενα, που μπορούν κάλλιστα να διδάσκονται μεταφρασμένα, αλλά η ίδια η γλώσσα (συντακτικό, γραμματική, κ.λπ).

Χρήσιμο είναι ωστόσο να έχει κανείς στο μυαλό του ότι την άποψη αυτή για τη διδασκαλία των αρχαίων στο γυμνάσιο εκφράζει ο ακαδημαϊκός του οποίου κορυφαίο έργο του είναι το ημιτελές «Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας, 1100-1669» (από το οποίο ωστόσο έχουν ήδη εκδοθεί 14 τόμοι!), άνθρωπος δηλαδή που έχει αφιερώσει τη ζωή του στη μελέτη της ελληνικής γλώσσας μέσα στους αιώνες. Σήμερα, παρότι όπως λέει αισθάνεται απομονωμένος αφού όλοι του οι δικοί του άνθρωποι έχουν πια «φύγει», χαίρει άκρας υγείας και εξακολουθεί να εργάζεται καθημερινά.

 *Στον Εμμανουήλ Κριαρά απονεμήθηκε το βραβείο της Εταιρείας Συγγραφέων «Διδώ Σωτηρίου» για την εξαιρετική προσφορά του στα Ελληνικά Γράμματα. 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

Λάβαμε από τον Διονύση Χαριτόπουλο την παρακάτω επιστολή, σχετικά με την επιλογή κριτικών κειμένων του Κωστή Παπαγιώργη που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη με τον τίτλο «Κωστής Παπαγιώργης: Τα βιβλία των άλλων 1, Έλληνες συγγραφείς», το 2020. 

Επιμέλεια: Book Press

...
Φεστιβάλ «WOW – Women of the World» στο ΚΠΙΣΝ: Μια σημαντική  διοργάνωση αφιερωμένη σε γυναίκες, θηλυκότητες και non-binary άτομα

Φεστιβάλ «WOW – Women of the World» στο ΚΠΙΣΝ: Μια σημαντική διοργάνωση αφιερωμένη σε γυναίκες, θηλυκότητες και non-binary άτομα

Το δεύτερο φεστιβάλ «WOW - Women of the World Αthens» (6-8 Απριλίου) στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) αποπειράται να θίξει τα πλέον επίκαιρα ζητήματα στον αγώνα της έμφυλης ισότητας, σε τοπικό αλλά και διεθνές επίπεδο. Στην κεντρική εικόνα, η Έλλη Ανδριοπούλου, διευθύνουσα δύμβουλος του ΚΠΙΣΝ και...

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

Λάβαμε από τον Διονύση Χαριτόπουλο την παρακάτω επιστολή, σχετικά με την επιλογή κριτικών κειμένων του Κωστή Παπαγιώργη που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη με τον τίτλο «Κωστής Παπαγιώργης: Τα βιβλία των άλλων 1, Έλληνες συγγραφείς», το 2020. 

Επιμέλεια: Book Press

...
Φεστιβάλ «WOW – Women of the World» στο ΚΠΙΣΝ: Μια σημαντική  διοργάνωση αφιερωμένη σε γυναίκες, θηλυκότητες και non-binary άτομα

Φεστιβάλ «WOW – Women of the World» στο ΚΠΙΣΝ: Μια σημαντική διοργάνωση αφιερωμένη σε γυναίκες, θηλυκότητες και non-binary άτομα

Το δεύτερο φεστιβάλ «WOW - Women of the World Αthens» (6-8 Απριλίου) στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) αποπειράται να θίξει τα πλέον επίκαιρα ζητήματα στον αγώνα της έμφυλης ισότητας, σε τοπικό αλλά και διεθνές επίπεδο. Στην κεντρική εικόνα, η Έλλη Ανδριοπούλου, διευθύνουσα δύμβουλος του ΚΠΙΣΝ και...

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Επιλέξαμε 21 βιβλία ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Οι πρώτοι μήνες του 2024 έχουν φέρει πολλά και καλά βιβλία πεζογραφίας. Κι αν ο μέσος αναγνώστης βρίσκεται στην καλύτερη περίπτωση σε σύγχυση, στη χειρότερη σε άγχ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ