palahniuk

Για τη συλλογή διηγημάτων του Τσακ Πόλανικ «Σκαρφίσου κάτι! Ιστορίες που δεν γίνεται να ξεχάσεις» (μτφρ. Πάνος Τομαράς, εκδ. Αίολος).

Του Κώστα Δρουγαλά

Ο ουκρανικής καταγωγής Αμερικανός πεζογράφος Τσακ Πόλανικ (1962) είναι περισσότερο γνωστός για το πρώτο του μυθιστόρημα, το θρυλικό σήμερα Fight Club, που μεταφέρθηκε με απόλυτη επιτυχία στον κινηματογράφο, προσδίδοντας στον συγγραφέα cult διαστάσεις, με τον τρόπο που συνέβη στην περίπτωση του Trainspotting του Irvine Welsh. Ωστόσο, τόσο στη μία όσο και στην άλλη περίπτωση, αντιλαμβανόμαστε πως το παραπάνω συνιστά μία επιφανειακή ανάγνωση, αφού και οι δύο συγγραφείς αποτελούν ικανότατους εργάτες του λόγου.

Οι θεματικές-υπερέννοιες της συλλογής είναι πολλές και ετερογενείς: σχολικός εκφοβισμός· η κοινωνία του θεάματος· η ανδρική ανασφάλεια μετά τον χωρισμό· ο θαυμασμός του γιου για τον πατέρα· η κατάρρευση της αθωότητας στα «χρυσά» χρόνια των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης· η αγένεια κι ο καθημερινός ρατσισμός μέσα στην κόλαση των τηλεφωνικών πωλήσεων· ενήλικες μεσοαστοί που δεν μπορούν να συμβιβαστούν με την οικογενειακή θαλπωρή.

Το Σκαρφίσου κάτι! με τον υπότιτλο Ιστορίες που δεν γίνεται να ξεχάσεις, περιλαμβάνει 23 σχετικά σύντομες ιστορίες, με μόνο μία (την ιστορία «Τάσεις») να καταλαμβάνει έκταση νουβέλας. Σε πολλά από τα διηγήματα του Πόλανικ πρωταγωνιστής είναι κάποιο ζώο: η μαϊμού, το φλαμίνγκο, το κογιότ, ο μυρμηγκοφάγος, που δημιουργούν μια ψευδαίσθηση –ή καλύτερα μία διεστραμμένη αίσθηση– αισωπικού μύθου. Εκτός από τα ζώα, ο συγγραφέας δείχνει επίσης μία ιδιαίτερη προτίμηση σε εφήβους με παλαβές εμμονές ή όνειρα· ή εμμονικά όνειρα.

Οι ιστορίες ποικίλες, όλες όμως βγαλμένες από το πολανικό σύμπαν: δολοφονίες που λαμβάνουν χώρα στο φεστιβάλ του Burning Man στη Νεβάδα από μία γυναίκα που επιθυμεί να επιστρέψει ο άντρας της στην οικογενειακή εστία· άλογα-επιβήτορες που ξεσκίζουν τα σπλάχνα λευκών μεσοαστών σε πορνό βίντεο· μία μαϊμού που προωθεί τυριά σε σούπερ μάρκετ έρχεται αντιμέτωπη με τον παραλογισμό της καπιταλιστικής οικονομίας· ένας άνδρας που γυρίζει την υφήλιο κάνοντας στριπτίζ· μια σεξομανής κι αλκοολική νεαρή που «λούζει» με το ταμπόν της επίδοξους εραστές· ένας μασέρ που ακούει μία ετοιμοθάνατη κυρία να της διηγείται πώς ο άντρας της τής έκανε πρόταση γάμου σε ένα πλυντήριο αυτοκινήτων· ένα ροζ φλαμίνγκο που πουλάει το κορμί της σε ένα κογιότ που θέλει να σώσει τον γάμο του.

Οι θεματικές-υπερέννοιες της συλλογής είναι πολλές και ετερογενείς: σχολικός εκφοβισμός· η κοινωνία του θεάματος· η ανδρική ανασφάλεια μετά τον χωρισμό· ο θαυμασμός του γιου για τον πατέρα· η κατάρρευση της αθωότητας στα «χρυσά» χρόνια των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης· η αγένεια κι ο καθημερινός ρατσισμός μέσα στην κόλαση των τηλεφωνικών πωλήσεων· ενήλικες μεσοαστοί που δεν μπορούν να συμβιβαστούν με την οικογενειακή θαλπωρή.

Ο Πόλανικ σίγουρα ανήκει στους Αμερικανούς συγγραφείς με χιούμορ· μόνο που το χιούμορ στην αμερικανική πεζογραφία έχει εξελιχθεί πολύ από τον 19ο αιώνα έως σήμερα: ο Πόλανικ θεωρείται ο Μαρκ Τουαίην για τη γενιά της τετραϋδροκανναβινόλης, της εισπνοής κόλλας μέσα από χαρτοσακούλες, της αχαλίνωτης διασκέδασης, της «τέχνης» χωρίς κανένα ουσιαστικό υπόβαθρο, και ήδη αποτελεί «δεξαμενή» για άλλους συγγραφείς της χώρας του (μάλλον ο J.R. Helton είναι η καλύτερη από τις περιπτώσεις που θα μπορούσαμε να αναφέρουμε).

Ο Πόλανικ πολλές φορές στη μέχρι τώρα λογοτεχνική του καριέρα έχει χαρακτηριστεί μηδενιστής, μισογύνης, κυνικός κλπ. (περίπου όπως ο Μπουκόβσκι), ωστόσο οι αναγνώστες των έργων του (όπως και στην περίπτωση του Μπουκόβσκι) γνωρίζουν πως αυτό πόρρω απέχει από την αλήθεια: μάλλον ο συγγραφέας σκύβει συμπονετικά πάνω από τους προβληματικούς ήρωές του, οι οποίοι, ως αποσυνάγωγοι, εναγωνίως πασχίζουν να βρουν την ταυτότητά τους σε έναν κόσμο που δεν έχει ταυτότητα· οι λογοτεχνικοί χαρακτήρες του Πόλανικ ξεφορτώνονται το δέρμα της καταναλωτικής και στερεοτυπικής κοινωνίας, για να προπορευτούν ένα ασφαλές βήμα από τους διώκτες που βρίσκονται έξω και μέσα τους. Δεν είναι ακριβώς οι απόκληροι της κοινωνίας ή οι παρίες του Μπουκόβσκι και του Κάρβερ: οι περισσότεροι πρωταγωνιστές του Πόλανικ προέρχονται από ευυπόληπτες οικογένειες, έχουν μια καλή δουλειά και μια ισορροπημένη ζωή, ωστόσο υπάρχει πάντα ένα μικρό ράγισμα που γλιστράει μέσα η απορία ή η αμφισβήτηση, για να αλώσει την ανθρώπινη ύπαρξη ως τον πυρήνα της, αποδεικνύοντας πως η εξέλιξη του ανθρώπινου είδους ίσως και να είναι η μεγαλύτερη φενάκη του δυτικού πολιτισμού.

* Ο ΚΩΣΤΑΣ ΔΡΟΥΓΑΛΑΣ είναι συγγραφέας. Τελευταίο του βιβλίο, το μυθιστόρημα «Το τελευταίο τραγούδι του Ντύλαν» (εκδ. Πικραμένος).

altΣκαρφίσου κάτι!
Ιστορίες που δεν γίνεται να ξεχάσεις
Τσακ Πόλανικ
Μτφρ. Πάνος Τομαράς
Αίολος 2017
Σελ. 440, τιμή εκδότη €17,94

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΤΣΑΚ ΠΟΛΑΝΙΚ

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Η χώρα του χιονιού» του Γιασουνάρι Καουαμπάτα (κριτική) – Η παθιασμένη λευκότητα του ερωτικού πάθους

«Η χώρα του χιονιού» του Γιασουνάρι Καουαμπάτα (κριτική) – Η παθιασμένη λευκότητα του ερωτικού πάθους

Για το μυθιστόρημα του Γιασουνάρι Καουαμπάτα [Yasunari Kawabata] «Η χώρα του χιονιού» (μτφρ. Παναγιώτης Ευαγγελίδης, εκδ. Άγρα). Kεντρική εικόνα: από την κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου σε σκηνοθεσία του Shirô Toyoda.

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

...
«Σπουδή στο μπλε» της Μάγκι Νέλσον (κριτική) – Το χρώμα ως λογοτεχνικό υποκατάστατο συναισθημάτων

«Σπουδή στο μπλε» της Μάγκι Νέλσον (κριτική) – Το χρώμα ως λογοτεχνικό υποκατάστατο συναισθημάτων

Για το βιβλίο της Μάγκι Νέλσον [Maggie Nelson] «Σπουδή στο Μπλε» (μτφρ. Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη, εκδ. Αντίποδες). Κεντρική εικόνα: από την «Μπλε ταινία» του Κριστόφ Κισλόφσκι. 

Γράφει η Φανή Χατζή

Ήταν Νοέμβριος του 2020 ...

«Λούνα Παρκ» του Φόλκερ Κούτσερ και «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» του Κρις Λόιντ (κριτική) – Αστυνομικές ίντριγκες, από τη Βαϊμάρη στο παραδομένο Παρίσι

«Λούνα Παρκ» του Φόλκερ Κούτσερ και «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» του Κρις Λόιντ (κριτική) – Αστυνομικές ίντριγκες, από τη Βαϊμάρη στο παραδομένο Παρίσι

Για το μυθιστόρημα του Φόλκερ Κούτσερ [Volker Kutscher] «Λούνα Παρκ» (μτφρ. Δέσποινα Κανελλοπούλου, εκδ. Διόπτρα) και το μυθιστόρημα του Κρις Λόιντ [Chris Lloyd] «Οι ανεπιθύμητοι νεκροί» (μτφρ. Βασίλης Κοντόπουλος, εκδ. Μεταίχμιο). Ιστορικά crime fiction με φόντο τον Μεσοπόλεμο και τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Κεντρική ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ