Για το μυθιστόρημα της Σέλβα Αλμάδα [Selva Almada] «Ο άνεμος που σαρώνει» (μτφρ. Αγγελική Βασιλάκου, εκδ. Κλειδάριθμος). Στην κεντρική εικόνα: φωτογραφία από τα γυρίσματα της ταινίας «El viento que arrasa», η οποία βασίστηκε στο βιβλίο.
Γράφει η Λεύκη Σαραντινού
Ένα μικρό λογοτεχνικό αριστούργημα, από άποψη ύφους, λυρισμού και λογοτεχνικής πρόζας, αποτελεί το πόνημα της Αργεντινής συγγραφέως Σέλβα Αλμάδα «Ο άνεμος που σαρώνει» (μτφρ. Αγγελική Βασιλάκου, εκδ. Κλειδάριθμος). Η Αλμάδα γεννήθηκε το 1973 στο Έντερ Ρίος και θεωρείται μία από τις σύγχρονες σπουδαίες φωνές της χώρας της, έχοντας κάτι από την αύρα του Ουίλιαμ Φόκνερ, της Κάρσον Μακ Κάλερς και της Φλάνερι Ο’ Κόνορ. Το βιβλίο της μεταφράστηκε ήδη σε δώδεκα γλώσσες και μεταφέρθηκε με επιτυχία στο θέατρο, στη μεγάλη οθόνη, ακόμη και στον χώρο του λυρικού θεάτρου.
Οι τέσσερις αυτοί ετερόκλητοι χαρακτήρες, δύο ενήλικες στη δύση του βίου τους και δύο νέοι έτοιμοι να αρπάξουν τη ζωή από τα μαλλιά, αποτελούν τους μοναδικούς, σχεδόν, χαρακτήρες του ολιγοπρόσωπου αυτού μυθιστορήματος της Σέλβα Αλμάδα.
Ένας πάστορας, ο αιδεσιμότατος Πίρσον, ταξιδεύει στην ύπαιθρο της Αργεντινής προκειμένου να κηρύξει το Ευαγγέλιο μαζί με την έφηβη δεκαεξάχρονη κόρη του, τη Λένι. Το αυτοκίνητό του, όμως, θα χαλάσει ξαφνικά στη μέση του πουθενά και ο μόνος διαθέσιμος να τον βοηθήσει θα αποδειχτεί ο Γκρίνγκο Μπάουερ, ένας ηλικιωμένος μηχανικός, ο οποίος κατοικεί στην ερημιά παρέα μονάχα με τους σκύλους του και ένα νεαρό παλικάρι που έχει σχεδόν υιοθετήσει, τον Ταπιόκα.
Οι τέσσερις αυτοί ετερόκλητοι χαρακτήρες, δύο ενήλικες στη δύση του βίου τους και δύο νέοι έτοιμοι να αρπάξουν τη ζωή από τα μαλλιά, αποτελούν τους μοναδικούς, σχεδόν, χαρακτήρες του ολιγοπρόσωπου αυτού μυθιστορήματος της Αλμάδα.
Το παρελθόν των τεσσάρων ηρώων ξεδιπλώνεται σταδιακά, υπό τη μορφή αναδρομών, εμβόλιμα στο αφηγηματικό παρόν της φιλοξενίας του αιδεσιμότατου και της κόρης του στο σπίτι του μηχανικού, μέχρι να επισκευαστεί το αμάξι τους.
Οι δύο άντρες, ο Πίρσον και ο Γκρίνγκο πρεσβεύουν δύο εντελώς διαφορετικές αντιλήψεις σχετικά με το θείο. Ο Πίρσον είναι ένας άνθρωπος με βαθιά πίστη, του οποίου όλες οι πράξεις καθορίζονται από την πίστη του στο θείο θέλημα, ενώ, αντιθέτως, ο Γκρίνγκο είναι ένας άνθρωπος που έχει απολέσει τη πίστη του και τείνει μάλιστα να ειρωνεύεται τις αντιλήψεις του ιερέα. Όσο για τη Λένι, αυτή δηλώνει αρκετά σκεπτική σε σχέση με τον τομέα της πίστης, ενώ ο Ταπιόκα είναι εμφανέστατα ένας ρομαντικός ιδεαλιστής, πρόθυμος να μυηθεί σε νέες ιδέες, όπως την πίστη στον Θεό. Οι τέσσερις χαρακτήρες θα συζητήσουν τις ιδέες τους και θα διαφωνήσουν έντονα για αυτές.
«Δεν τον απασχολούσαν τα υψηλά νοήματα. Η θρησκεία ήταν για τις γυναικούλες και τους αδύναμους. Το καλό και το κακό ήταν καθημερινά πράγματα, απτά και χειροπιαστά πράγματα αυτού του κόσμου. Η θρησκεία, κατά την άποψή του, ήταν απλώς ένας τρόπος να αποποιηθείς τις ευθύνες σου. Να κρύβεσαι πίσω από τον Θεό, περιμένοντας να σωθείς, ή να κατηγορείς τον διάβολο για τις κακές πράξεις που θα μπορούσες να κάνεις».
Οι σελίδες του βιβλίου διαποτίζονται από τη γαλήνια αταραξία της χαώδους αργεντίνικης πάμπας, καθώς και από την αίσθηση ηρεμίας που επικρατεί λίγο πριν από την καταιγίδα. Όταν τελικά θα ανοίξουν οι κρούνοι του ουρανού, το νερό θα κυλήσει ορμητικά και καθαρτικά όχι μονάχα στο έδαφος, αλλά και στις ψυχές των τεσσάρων πρωταγωνιστών που αποζητούν τη γαλήνη και την ελευθερία.
*Η ΛΕΥΚΗ ΣΑΡΑΝΤΙΝΟΥ είναι συγγραφέας, ιστορικός και καθηγήτρια μουσικής. Τελευταίο της βιβλίο, ο τόμος «Γραφο... σκιάσεις: Ασκήσεις δημιουργικής γραφής για εφήβους και ενήλικες» (εκδ. 24 Γράμματα).