eugenio-lo-sardo

Του Γιώργου Λαμπράκου

Η ανθρώπινη εικόνα για τον κόσμο έχει αλλάξει πολλές φορές κατά τη διάρκεια της ιστορίας. Η κοσμολογία των πολιτισμών, ο λόγος τους για τον κόσμο, έχει αποτυπώσει διάφορες εικόνες για την προέλευσή του (κοσμογονία) και για τη θέση του ανθρώπου σε αυτόν. Όλες αυτές οι κοσμοεικόνες, από την εποχή των πρώτων πολιτισμών που χρησιμοποίησαν τη γραφή, συγκλίνουν ωστόσο σε μία βασική και δεσπόζουσα, που διατηρήθηκε μέχρι και πριν από μερικούς αιώνες: ο συνολικός κόσμος, Γη και σύμπαν, είναι κλειστός και ενωμένος, η Γη βρίσκεται στο κέντρο του σύμπαντος και γύρω από αυτήν περιστρέφονται οι πλανήτες και οι αστέρες, ενώ υφίστανται θεϊκές, ανώτερες δυνάμεις που επηρεάζουν την κίνηση των ουρανίων σωμάτων (αστρονομία) και μέσω αυτών τη ζωή των ανθρώπων (αστρολογία), σε μια αντιστοιχία μεγάκοσμου και μικρόκοσμου.

Αυτή είναι η βασική κοσμοεικόνα από την εποχή των πολιτισμών της Μεσοποταμίας μέχρι την Αναγέννηση, σύμφωνα με τον ιστορικό Εουτζένιο Λο Σάρντο (βλ. κεντρική εικόνα), καθηγητή στο πανεπιστήμιο της Ρώμης. Στο βιβλίο του Ο κόσμος των αρχαίων: εικόνες και θεωρήσεις του σύμπαντος από την εποχή των μύθων ως την Αναγέννηση ο Σάρντο βυθίζει τον αναγνώστη σε έναν θαυμαστό αρχαίο κόσμο όπου η ποίηση, η φιλοσοφία, η θρησκεία, η επιστήμη και η τεχνική συνυφαίνονται με διάφορους τρόπους, προσφέροντας στον άνθρωπο ένα αρραγές νόημα και μια στιβαρή συμβολική θέση στο περιβάλλον του.

Η παραπάνω βασική κοσμοεικόνα δεν ήταν ασφαλώς πανομοιότυπη στους διάφορους πολιτισμούς. Ο Σάρντο, στα 13 κατατοπιστικά κεφάλαια του βιβλίου του, περιγράφει τις διαφοροποιήσεις, εξετάζει τις επιδράσεις και αλληλεπιδράσεις μεταξύ πολιτισμών και στοχαστών, ιστορικοποιεί τις θεωρήσεις οι οποίες για τους ανθρώπους που τις επινόησαν φάνταζαν εν πολλοίς θεόσταλτες, και τέλος αναλύει την εξέλιξη (την πρόοδο, αν προτιμάμε) της επιστήμης μέχρι την εποχή που ο Κοπέρνικος ανατρέπει τη γεωκεντρική θεώρηση και προσφέρει τις βάσεις για τις νεότερες αστρονομικές ανακαλύψεις.

Σουμέριοι και Βαβυλώνιοι

Γνώριζαν τις φάσεις της σελήνης, εξού και σε αυτούς οφείλουμε τη διαίρεση του έτους σε δώδεκα μήνες, ενώ εφηύραν μεταξύ άλλων τεχνουργημάτων το ηλιακό ρολόι και την κλεψύδρα. 

Οι Σουμέριοι, για παράδειγμα, ήδη από τα τέλη της τρίτης χιλιετίας π.Χ. αποτύπωσαν σε εγχάρακτες στήλες τις πολύπλοκες κοσμολογικές τους θεωρήσεις. Γνώριζαν τις φάσεις της σελήνης, εξού και σε αυτούς οφείλουμε τη διαίρεση του έτους σε δώδεκα μήνες, ενώ εφηύραν μεταξύ άλλων τεχνουργημάτων το ηλιακό ρολόι και την κλεψύδρα. Το σουμερικό ζεύγος του Αν (ουρανός) και της Κι (Γη) θα προσφέρει την κυρίαρχη κοσμογονική εικόνα για τον χωρισμό του σύμπαντος σε δύο βασικά μέρη: θα προσθέταμε, ουσιαστικά, για τον ανθρωποκεντρικό χωρισμό της αντίληψής μας στο «εμείς» εδώ κάτω στη Γη και στα «άλλα» εκεί έξω στον ουρανό, στο σύμπαν.

Οι Βαβυλώνιοι θα αξιοποιήσουν πολλά στοιχεία της κοσμοεικόνας των Σουμέριων και θα τα συνδυάσουν με δικές τους θεωρήσεις: το βαβυλωνιακό ποίημα Ενούμα Έλις είναι «καρπός μιας υπερχιλιετούς επεξεργασίας», όπως γράφει ο Σάρντο, και σε αυτό «αποτυπώνεται η προσπάθεια να συνδυαστούν η θεογονία, η κοσμογονία και μια θεωρία για τη δημιουργία του ανθρώπου». Ας μη θεωρήσουμε ωστόσο πως όλα αυτά ήταν μόνο μυθικές κοσμοεικόνες: οι Βαβυλώνιοι στηρίχτηκαν και στην αριθμητική, καθώς μεταξύ άλλων γνώριζαν τα κλάσματα και τις τετραγωνικές και κυβικές ρίζες.

Οι Αιγύπτιοι Γκεμπ και Νουτ

geb-nutΚι ενώ οι αρχαίοι Έλληνες πήραν αυτή τη βασική ιδέα του ζεύγους Αν-Κι, με τον Ουρανό να είναι επίσης αρσενικός και τη Γαία να είναι θηλυκή, οι Αιγύπτιοι αντέστρεψαν τα, τρόπον τινά, φύλα του σύμπαντος, θεωρώντας τον ουρανό γυναίκα και τη Γη άνδρα. Σε καταπληκτικές αιγυπτιακές εικονογραφήσεις του σύμπαντος (βλ. δεξιά), η Νουτ αποτελεί προσωποποίηση του ουρανού και ο Γκεμπ προσωποποίηση της Γης. Το αιγυπτιακό ιερατείο φύλαγε αυστηρά όλες αυτές τις γνώσεις από τον υπόλοιπο πληθυσμό, και μόνο εξέχουσες προσωπικότητες μπορούσαν να επισκεφτούν τον ναό, όπως συνέβη αργότερα με τον Πλάτωνα και τον Εύδοξο, που πέρασαν εκεί κάποια χρόνια «μελετώντας τα μυστικά των άστρων».

Η "έξοδος" των Εβραίων

Η «έξοδος» των Εβραίων από την Αίγυπτο είναι πρωτίστως συμβολική. Συμβόλιζε τη φυγή από την αντίληψη για την αέναη κυκλικότητα του χρόνου, αφού στους πρώτους Εβραίους οφείλουμε την ρηξικέλευθη ιδέα ότι τον κόσμο έχει δημιουργήσει άπαξ, έχει «γεννήσει», ένας μοναδικός, παντοδύναμος, αρσενικός Θεός. Τις πρώτες απόπειρες για μια αντίστοιχη «έξοδο» από την κυκλική αντίληψη του χρόνου βλέπουμε και στο έργο πολλών αρχαίων Ελλήνων. Όπως γράφει ο Λο Σάρντο: «Ό,τι είναι κτιστό, δεν θα κουραστούν να επαναλαμβάνουν οι αρχαίοι Έλληνες, έχει αρχή και τέλος, και η Γένεσις θέτει, ήδη από τους πρώτους στίχους, τις προϋποθέσεις μιας μελλοντικής Αποκάλυψης».

Ορφικοί μύθοι και Προσωκρατικοί φιλόσοφοι

Στους ορφικούς μύθους βρίσκουμε πως εν αρχή ην ένα αβγό, το «ωόν αργύφεον», μια εκπληκτική ποιητική ενόραση αν σκεφτούμε τις σύγχρονες βιολογικές εξηγήσεις για την αρχή της ζωής. Και στους θεμελιωτές της δυτικής ποίησης Όμηρο και Ησίοδο θα βρούμε εκτενέστατες κοσμογονικές αντιλήψεις που διαφέρουν μεταξύ τους, αλλά και οι οποίες θα δεχτούν κριτική, άλλοτε ρητά και άλλοτε υπόρρητα, από τους μεταγενέστερους Έλληνες φιλοσόφους, πρωτίστως τους Προσωκρατικούς.

farnese-atlasΓια τους Προσωκρατικούς ο Λο Σάρντο επιφυλάσσει αρκετές σελίδες λόγω της τεράστιας σημασίας τους: ήταν οι πρώτοι που με κριτικό πνεύμα, με Λόγο, έθεσαν υπό αμφισβήτηση τις μυθικές εξηγήσεις για την κοσμογονία, θέτοντας παράλληλα τις βάσεις για τις πρώτες υλιστικές, φυσιοκρατικές ερμηνείες της καταγωγής του κόσμου και της ζωής. Ο Σάρντο γράφει εύστοχα πως η σπουδαιότητα των Προσωκρατικών ισοδυναμεί με μια «συνταρακτική επανάσταση, σαν εκείνη που θα προκαλέσει για τον σύγχρονο άνθρωπο ο Κοπέρνικος», αφού ήταν οι πρώτοι που έθεσαν ρητά το ζήτημα ότι «η μυθολογία δεν απαντάει στο ερώτημα γιατί», το βασικό ερώτημα της επιστήμης και του κριτικού φιλοσοφικού λόγου.

Από τον μύθο στο λόγο

Πρόκειται για το λεγόμενο πέρασμα «από τον μύθο στον Λόγο», μια πειστική, αν και όχι εντελώς αληθή, εικόνα για την κοσμοθεωρητική επανάσταση που άρχισε τον 6ο αιώνα π.Χ. στα παράλια της Μικράς Ασίας και στην Κάτω Ιταλία. Την εποχή εκείνη διατυπώθηκαν και οι πρώτες υποθέσεις για τη σφαιρικότητα της Γης: από τον Πυθαγόρα σύμφωνα με κάποιους, από τον Παρμενίδη σύμφωνα με άλλους. Ακόμα και ο Αριστοτέλης, όπως υποστηρίζει ο Λο Σάρντο, αποτελεί «μια πραγματική οπισθοδρόμηση […] σε σχέση με τις ιδέες των πρώτων φιλοσόφων», καθώς επανεισάγει το θεϊκό στοιχείο στην ερμηνεία των φυσικών φαινομένων.

Στους πλατωνικούς διαλόγους, ο Σωκράτης συνεχίζει την προγενέστερη παράδοση, συνδυάζοντας τις επιστημονικές μαζί με εσωτεριστικές και μυστηριακές υποθέσεις για την προέλευση του κόσμου. Ο Λο Σάρντο αναλύει τον Τίμαιο προτού περάσει στις κοσμολογικές αντιλήψεις του Αριστοτέλη, οι οποίες ουσιαστικά κυριάρχησαν τις επόμενες δύο χιλιετίες, αφού έθεταν τη Γη στο κέντρο ενός σφαιρικού σύμπαντος, ακίνητη. Η αυθεντία του Αριστοτέλη θα θέσει στο περιθώριο τις απόψεις πολλών Προσωκρατικών, αλλά και των Ατομικών φιλοσόφων, για την πιθανή πολλαπλότητα των κόσμων, και προφανώς την ηλιοκεντρική θεωρία του Αρίσταρχου του Σάμιου, την πρώτη που διατυπώθηκε και έμελλε να μείνει ανεπεξέργαστη μέχρι την Αναγέννηση.

Ελληνιστικά χρόνια

Στα ελληνιστικά χρόνια οι αστρονομικές επιστήμες γνωρίζουν τρομερή άνθηση, με τον Ευκλείδη, τον Αρχιμήδη, τον Ηρακλείδη τον Ποντικό, τον πρώτο που υποστήριξε την ημερήσια περιστροφή της Γης, τον Ίππαρχο, που μεταξύ άλλων υπολόγισε ορθά την απόσταση μεταξύ Ήλιου, Γης και Σελήνης, καθώς και τον Ερατοσθένη, που σχεδίασε τον πρώτο επιστημονικό χάρτη της Γης, αλλά και υπολόγισε με ακρίβεια την περιφέρεια της Γης. Όπως σημειώνει ο Λο Σάρντο, «μ’ αυτές τις διάνοιες αρχίζει ο νεωτερικός κόσμος καθώς και η πρόκληση της Δύσης να εξερευνήσει τη φύση και το διάστημα». Η υποστήριξη του γεωκεντρικού συστήματος κορυφώνεται με τον Κλαύδιο Πτολεμαίο, τον Αλεξανδρινό μαθηματικό και αστρονόμο του 2ου αιώνα μ.Χ., ο οποίος όμως ευθύνεται και για τη διάδοση της αστρολογίας, προσφέροντας «επιστημονικό άλλοθι στις αστρολογικές αντιλήψεις».

Μεσαίωνας και Αναγέννηση

Η περίοδος του Μεσαίωνα είναι και η πιο συσκοτισμένη. Από τη μία υπήρχε το πτολεμαϊκό γεωκεντρικό σύστημα, που συνόψιζε όλη την επιστημονική γνώση της αρχαιότητας σχετικά με τη σφαιρική Γη στο κέντρο και την κίνηση των πλανητών σε ουράνιες σφαίρες γύρω της. Από την άλλη, σύμφωνα με τον Λο Σάρντο, «λησμονήθηκε η πρόοδος που είχε επιτύχει η ελληνιστική επιστήμη και το λαμπρό μάθημα των Ελλήνων αστρονόμων […] Η Γη είναι ξανά ένας επίπεδος δίσκος», ενώ για ό,τι δεν καταλαβαίνουμε «υπάρχει πάντα το χέρι του Θεού». Θα χρειαστεί, παραδόξως, η συνδρομή των Αράβων επιστημόνων ώστε να ξαναγεννηθεί στη Δύση το ενδιαφέρον για τα αστρονομικά ζητήματα: με την καθιέρωση του μηδενός και των δεκαδικών ψηφίων (εισαγωγή μέσω Ινδίας), με την άλγεβρα και με άλλες ανακαλύψεις και εφευρέσεις, οι Άραβες θα επαναφέρουν το αριστοτελικό-πτολεμαϊκό σύστημα στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος.

vitruvioΤο βιβλίο του Λο Σάρντο ολοκληρώνεται με ένα κεφάλαιο για τον Δάντη και ένα άλλο για τον Μποτιτσέλι και τον Ντα Βίντσι. Σύμφωνα με τον Λο Σάρντο, κάποιοι (όπως ο Δάντης) αρκούνται στο ποιητικό τους όραμα χωρίς να μπορούν ή και να ενδιαφέρονται να εξηγήσουν όσα μοιάζουν ανεξήγητα στο γεωκεντρικό σύστημα, παραπέμποντας στη θεία πρόνοια. Άλλοι, όπως ο Ντα Βίντσι, εξακολούθησαν να συγκινούνται βαθιά από την αρχαία ιδέα της αντιστοιχίας μικρόκοσμου και μεγάκοσμου, ανθρώπου και σύμπαντος (βλ. Ο άνθρωπος του Βιτρούβιου, δεξιά).

Οι φιλόσοφοι και επιστήμονες της Αναγέννησης άρχιζαν πάντως σταδιακά (και ευτυχώς, σύμφωνα με τον Λο Σάρντο) να μην αρκούνται σε αστήρικτες υποθέσεις, θεϊκές παρεμβολές και υπερβατικές ενοράσεις. Ήθελαν λογική και μαθηματική ακρίβεια, εσωτερική και συστηματική συνέπεια, επίρρωση των θεωριών μέσω ειδικών παρατηρήσεων και όχι πια το ad hoc «σώζειν τα φαινόμενα»: ο άνθρωπος, αυτό «το φιλοπερίεργο ζώο» όπως λέει ο ποιητής Ρόμπινσον Τζέφερς, και ιδίως ο αναγεννησιακός άνθρωπος, ένιωθε πως ζούσε σε μια εποχή ραγδαίων αλλαγών, μετατοπίσεων, ανακαλύψεων, μια εποχή για την οποία ένιωθε μάλιστα πως αλλάζει με την ίδια του τη δράση. Στον τομέα που μας ενδιαφέρει, ο Νικόλαος Ορέμ, ο γάλλος φιλόσοφος και μαθηματικός του 14ου αιώνα, ήταν αυτός που σύμφωνα με τον Λο Σάρντο άνοιξε τον δρόμο στον Κοπέρνικο για το τελικό χτύπημα στο γεωκεντρικό σύστημα.

Βιβλίο ευσύνοπτο και κατανοητό

Ο Κόσμος των αρχαίων του Λο Σάρντο είναι ένα ευσύνοπτο (για το μέγεθος του θέματός του) και ευανάγνωστο (για την πολυπλοκότητα του θέματός του) βιβλίο με θέμα το πώς έβλεπαν άνθρωποι και πολιτισμοί το σύμπαν, και τον άνθρωπο μέσα σε αυτό, μέχρι την Αναγέννηση. Έχει το προτέρημα να είναι κατατοπιστικό όταν χρειάζεται να εξηγηθεί μια θεωρία που από την ηλιοκεντρική οπτική μας γωνία φαντάζει δύσκολη, και συγχρόνως να μην κουράζει με εξειδικευμένες τεχνικές λεπτομέρειες. Ο τόμος περιλαμβάνει 34 φωτογραφίες με αρχαία και νεότερα έργα, τεχνουργήματα και εφευρέσεις, από έναν καταπληκτικό αιγυπτιακό πάπυρο για την προέλευση του κόσμου και από τον μηχανισμό των Αντικυθήρων έως κάποιες εικονογραφήσεις του Μποτιτσέλι, που προσφέρουν μια εικόνα των θεωρήσεων που εξιστορεί ο συγγραφέας.

350px-cellarius_ptolemaic_system_c2Ενδιαφέρον, τέλος, παρουσιάζει η αναφορά σε διάφορα λάθη των αρχαίων επιστημόνων, που ωστόσο άσκησαν τη δική τους μεγάλη επίδραση: κατά τον Λο Σάρντο, το λάθος του Πτολεμαίου να «διορθώσει» τον Ερατοσθένη ως προς την περιφέρεια της Γης, μειώνοντάς την κατά πολύ, ώθησε ακόμα περισσότερο τον Κολόμβο να κάνει το γνωστό ταξίδι του (βλ. στα αριστερά). Από την εποχή του Κολόμβου και εξής, ο κόσμος εισέρχεται πάντως σε μια νέα εποχή, στην οποία η Δύση πρωτοστατεί στις επιστημονικές ανακαλύψεις, στις τεχνικές εφευρέσεις, αλλά και ως προς τη συνολική κυριάρχηση του κόσμου, που πλέον δεν διαθέτει σχεδόν κανένα παρθένο, ανέγγιχτο μέρος.

Όπως σε κάθε εποχή, έτσι και στη δική μας, την κατεξοχήν τεχνοεπιστημονική εποχή, τα οφέλη της επιστήμης και της επιστημονικής θεώρησης του κόσμου είναι ορατά διά γυμνού οφθαλμού, αλλά και τα λάθη των επιστημόνων δεν παύουν όπως πάντα να έχουν συνέπειες που (θα) τις βρίσκουμε συνεχώς μπροστά μας. Όπως λέει και ο Μάρσαλ Μακλούαν, σε μια φράση που ταιριάζει σε πολλές αρχαίες και νεότερες επιστημονικές ιδιοφυίες: «Ο ειδικός είναι αυτός που δεν κάνει ποτέ λαθάκια καθώς κινείται προς το μέγα σφάλμα».

ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΑΜΠΡΑΚΟΣ | http://lamprakos.wordpress.com/

 

kosmos_arxaiwnΕουτζένιο Λο Σάρντο
Ο κόσμος των αρχαίων
Εικόνες και θεωρήσεις του σύμπαντος από την εποχή των μύθων ως την Αναγέννηση

Μτφρ. Μιχαήλ Λειβαδιώτης
Μελάνι 2012
Σελ. 286, τιμή €15,50

politeia-link

 

 

 

 

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ορθόδοξη θεολογία, ψυχοθεραπεία και βιοηθική – Δύο βιβλία, δύο χριστιανικές θεωρήσεις

Ορθόδοξη θεολογία, ψυχοθεραπεία και βιοηθική – Δύο βιβλία, δύο χριστιανικές θεωρήσεις

Για τα βιβλία «Η θεραπεία της ψυχής – Πατέρες και ψυχολόγοι σε διάλογο», του Αλέξιου Ιερομόναχου Καρακαλλινού, και «Τα θεμέλια της βιοηθικής – Μια χριστιανική θεώρηση» (μτφρ. Πολυξένη Τσαλίκη-Κιοσόγλου), του Τρίσταμ Χ. Ένγκελχαρτ (Tristam H. Engelhardt Jr), που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Αρμός.

Γ...

«Η ιστορία της αθεΐας» του Ζορζ Μινουά (κριτική) – Μια περιδιάβαση στις περιπέτειες του αθεϊσμού στον Δυτικό κόσμο

«Η ιστορία της αθεΐας» του Ζορζ Μινουά (κριτική) – Μια περιδιάβαση στις περιπέτειες του αθεϊσμού στον Δυτικό κόσμο

Για το βιβλίο του Ζορζ Μινουά [Georges Minois] «Η ιστορία της αθεΐας – η αθεΐα στον Δυτικό κόσμο» (μτφρ. Βάλια Σερέτη, εκδ. Νάρκισσος).

Γράφει ο Μύρων Ζαχαράκης

Ο αθεϊσμός είναι ένα ίσως από τα επιδραστικά πνευματικά κινήματα του σύγχρονου κό...

«Ο δρόμος της ομορφιάς» του Βίτο Μανκούζο – Αναζητώντας έναν τρόπο να βλέπουμε

«Ο δρόμος της ομορφιάς» του Βίτο Μανκούζο – Αναζητώντας έναν τρόπο να βλέπουμε

Για το βιβλίο του Βίτο Μανκούζο [Vito Mancuso] «Ο δρόμος της ομορφιάς» (μτφρ. Παναγιώτης Αρ. Υφαντής, εκδ. Αρμός). Κεντρική εικόνα: ο πίνακας του William Turner “Dutch Boats in a Gale” [«Ολλανδικές βάρκες σε θύελλα»], 1801 © The Capricorn Foundation.

Γράφει ο Διονύση...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ