kitrinos_stratiotis250

Της Άλκηστης Σουλογιάννη

«ό,τι αξίζει στον άνθρωπο είναι να έχει να πει μια ιστορία συνταρακτική» Γιώργος Χειμωνάς, Ο Γιατρός Ινεότης

Ο Ανδρέας Μήτσου συνεχίζει με συνέπεια να αναπτύσσει ένα κειμενικό σύμπαν διαρθρωμένο σε γεγονότα που παραβιάζουν την αντικειμενική πραγματικότητα, τη γενικώς αποδεκτή λογική και την ισχύουσα φυσική τάξη των πραγμάτων, και ελέγχονται από την ανθρώπινη δυναμική που φαίνεται να εκδηλώνεται σε απόλυτη έννοια καθ’ υπέρβαση όλων των συμβατικών ορίων, όπως αναγνωρίζεται κατεξοχήν στα προγενέστερα βιβλία του συγγραφέα Σφήκες (2001), Ιστορίες συμπτωματικού ρεαλισμού (2005), Η ελεημοσύνη των γυναικών (2009) ή Ο αγαπημένος των μελισσών (2010). 

Το κλίμα αυτό προσδιορίζει τη δομή (και) του βιβλίου με τον τίτλο Ο κίτρινος στρατιώτης, στο οποίο ο Α. Μήτσου έχει οργανώσει μια συνταρακτική υποκειμενική πραγματικότητα βασισμένη σε μια σύνθετη ιστορία που εξελίσσεται σε τέσσερα μέρη με ένδεκα κεφάλαια ανισομερώς κατανεμημένα, που αποτυπώνουν τη λογική του υπο-/κειμενικού κόσμου, και επιστεγασμένα με επίλογο που αποδίδει τη λογική του λεγόμενου αντικειμενικού κόσμου. Η ιστορία αφορά αφενός ένα μη συνηθισμένο άτομο που υπερβαίνει το κοινό ανθρώπινο μέτρο συμπεριφοράς καθώς δεν έχει διαβρωθεί από τα κοινά ανθρώπινα συμβατικά στοιχεία, και αφετέρου τη διαδρομή που αυτό το άτομο ακολουθεί στον μεγάλο κόσμο διασχίζοντας γεωφυσικά και ιστορικο-πολιτισμικά πεδία προσωπικής και ομαδικής δράσης εξ αιτίας μιας σειράς αντικειμενικών όσο και δεσμευτικών γεγονότων, με αφετηρία την οικογενειακή κοιτίδα και με τελική επιστροφή σ’ αυτήν και σε όσα τραγικά αυτή η επιστροφή συνεπάγεται.

Σ’ αυτό το πλαίσιο ο Α. Μήτσου πραγματεύεται με ευρηματικό τρόπο μεγάλα και γενικά θέματα, όπως είναι η φυσική κατάσταση των πραγμάτων και το κατά την κοινή αντίληψη υπερφυσικό, η ισορροπία και οι ανατροπές στις ανθρώπινες σχέσεις, οι ανατροπές στην αντικειμενική πραγματικότητα και κατ’ επέκταση στην ανθρώπινη συμπεριφορά, η σχέση του ανθρώπου με τον εαυτό του και με το φυσικό, κοινωνικό, ιστορικο-πολιτικό περιβάλλον, η σχέση ζωής και θανάτου, η ανθρώπινη βούληση και το ανθρώπινο όριο, η υπέρβαση του ανθρώπινου ορίου και η αντίδραση των φορέων της κοινής λογικής, η αποκοπή του ανθρώπου από το περιβάλλον και η συνακόλουθη μόνωση του ανθρώπου, η σχέση ανάμεσα στο θάρρος και τη δειλία ή ανάμεσα στην τόλμη και τον φόβο. Ακόμα: το προσωπικό περιεχόμενο του χρόνου, η πρόσληψη της εξωτερικής/αντικειμενικής πραγματικότητας και ο βαθμός της υποκειμενικής παρέμβασης, η ισοδυναμία της αντικειμενικής και της υποκειμενικής πραγματικότητας, η ροή των αντικειμενικών γεγονότων και η δέσμευση της ανθρώπινης μοίρας, το άτομο απέναντι στις δομές της συντεταγμένης κοινωνίας, η ύβρις και η αρά με ό,τι αυτές συνεπάγονται σε ατομικό και σε κοινωνικό επίπεδο.

Αυτό το πυκνό υλικό διεκπεραιώνει ο πλήρης συναισθήματος αλλά και σκληρότητας παραστατικός λόγος του συγγραφέα, με την ευρηματική έως απροσδόκητη χρήση της μεταφοράς (όπου εντάσσεται το στοιχείο των μεταμορφώσεων, που οδηγεί και στην ανάγνωση του τίτλου του βιβλίου Ο κίτρινος στρατιώτης), με τη συχνή παρέμβαση της αφοριστικής διατύπωσης και με την ένταση των γραμματικών εικόνων, όπου εμπλέκονται σύνθετες προσωπογραφίες κάτω από την πολυεστιακή οπτική του κεντρικού πρωτοπρόσωπου αφηγητή που λειτουργεί ως φορέας της υπο-/κειμενικής λογικής.

Αυτή ακριβώς η λογική προσδιορίζει την υπο-/κειμενική πραγματικότητα που προβάλλει έναν υπερρεαλιστικό χαρακτήρα και καταλήγει σε σφοδρή σύγκρουση με τις κοινές φυσικές, κοινωνικές, ιστορικο-πολιτικές καταστάσεις. Αυτή η σύγκρουση έχει ένα σημαντικό κόστος για την υποκειμενική πραγματικότητα, στον κειμενικό όμως κόσμο του βιβλίου αποτυπώνονται οι απώλειες που υφίσταται και η αντικειμενική πραγματικότητα.

Μια μορφή ισορροπίας των πραγμάτων με μια συνεπαγόμενη μορφή κάθαρσης αναγνωρίζεται στον επίλογο του βιβλίου, όπου ένας περιστασιακός πρωτοπρόσωπος αφηγητής-φορέας της λογικής που διέπει την αντικειμενική πραγματικότητα, λειτουργεί ως απολογητής ακριβώς της λογικής του υποκειμενικού κόσμου του βιβλίου.

Με τον τρόπο αυτό ο Α. Μήτσου φαίνεται να προτείνει ένα πρωτότυπο περιεχόμενο για τη διελκυστίνδα ανάμεσα στο υποκειμενικό και το αντικειμενικό (αφήνοντας μια αφοριστική υπόνοια ότι τελικά το μόνο που υπάρχει, είναι το υποκειμενικό), πράγμα που οδηγεί στην πολυεπίπεδη δημιουργική ανάγνωση του βιβλίου.                           

kitrinos_stratiotisΑνδρέας Μήτσου
Ο κίτρινος στρατιώτης
Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2012
Σελ. 304

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Σα μαγεμένο το μυαλό μου» του Θανάση Σκρουμπέλου (κριτική) – Τα παλιόπαιδα τ’ ατίθασα

«Σα μαγεμένο το μυαλό μου» του Θανάση Σκρουμπέλου (κριτική) – Τα παλιόπαιδα τ’ ατίθασα

Για το βιβλίο του Θανάση Σκρουμπέλου «Σα μαγεμένο το μυαλό μου – Ιστορίες και εικόνες, ταξίμια της λαϊκής ψυχής» (εκδ. Τόπος). Κεντρική εικόνα: Ο Βασίλης Αυλωνίτης από την ταινία «Ο θησαυρός του μακαρίτη» (1959) σε σενάριο και σκηνοθεσία του Νίκου Τσιφόρου.

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης ...

«Τέλος πάντων» του Αχιλλέα ΙΙΙ (κριτική) – Ευφάνταστες λεπτομέρειες από το τέλος του κόσμου

«Τέλος πάντων» του Αχιλλέα ΙΙΙ (κριτική) – Ευφάνταστες λεπτομέρειες από το τέλος του κόσμου

Για τη συλλογή διηγημάτων του Αχιλλέα ΙΙΙ «Τέλος πάντων» (εκδ. Ίκαρος). Κεντρική εικόνα: από την ταινία «Αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού» του Michel Gondry.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Τέλος ατελεύτητο για κάτι που ουδείς ...

«Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» του Μιχάλη Μαλανδράκη (κριτική) – Ανάμεσα στη φρίκη και στην ελαφρότητα

«Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» του Μιχάλη Μαλανδράκη (κριτική) – Ανάμεσα στη φρίκη και στην ελαφρότητα

Για το μυθιστόρημα του Μιχάλη Μαλανδράκη «Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» (εκδ. Πόλις). Κεντρική εικόνα: φωτογραφία από το Σεράγεβο.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

Λένε ότι ένας δημοσιογράφος πρέπει «να κρατάει απόσταση απ’ όλα...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ