Το έντυπο βιβλίο θα εκτοπιστεί από το ψηφιακό; Κι αν ναι, τι αλλάζει στον τρόπο που θα διαβάσουμε;

Του Σωτήρη Βανδώρου

Τίποτε από αυτά που συμβαίνουν τους τελευταίους μήνες δεν είναι απολύτως καινοφανές, αλλά αν κανείς τα αντιμετωπίσει σωρευτικά υποψιάζεται ότι είμαστε στα πρόθυρα τεκτονικών μετατοπίσεων στο πεδίο της ανάγνωσης και πιθανόν σε όλο το οικοδόμημα της εκδοτικής βιομηχανίας.

Οι Έλληνες εκδότες επενδύουν στο ψηφιακό μέλλον. Της Ελπίδας Πασαμιχάλη

Ποιες είναι οι πολιτικές των Ελλήνων εκδοτών στο μείζον θέμα της ψηφιοποίησης των βιβλίων; Σε τι ποσοστό έχουν ψηφιοποιήσει τους ήδη υπάρχοντες τίτλους; Πώς βλέπουν τις κινήσεις της Google για αυτόματη ψηφιοποίηση των έργων λόγου; Ποια η ανταπόκριση του κοινού και ποιες οι δικές τους προβλέψεις για το ψηφιακό μέλλον του βιβλίου; 

Στο χαρτί ή στην οθόνη, διαβάζουμε περισσότερο από ποτέ. Της Χριστίνας Μπάνου*

Η εφεύρεση της τυπογραφίας από τον Γουτεμβέργιο έχει χαρακτηριστεί από τους μελετητές ως επανάσταση, λόγω των σημαντικών αλλαγών που σηματοδότησε στη διάδοση της γνώσης, στην εκπαιδευτική διεργασία, στον επιστημονικό διάλογο, στην πληροφόρηση και στις ιδεολογικές και κοινωνικές ζυμώσεις.

Το έντυπο βιβλίο θα επιβιώσει εφόσον γίνει ξανά καλαίσθητο, ποιοτικό, επιθυμητό αντικείμενο. Του Νίκου Βλαντή*

Πολλά ακούγονται για το ηλεκτρονικό βιβλίο και για το αν θα αντικαταστήσει το «συμβατικό». Εμπειρογνώμονες του εκδοτικού χώρου τοποθετούν αυτή την προοπτική στο –όχι και τόσο μακρινό– 2018-2019. Στις συζητήσεις που κάνω με συναδέλφους συγγραφείς ή ανθρώπους του βιβλίου, ακούω την επαναλαμβανόμενη άποψη για τη «μαγεία του τυπωμένου χαρτιού», «το φετίχ του βιβλίου» κ.ά.

Η διδασκαλία της λογοτεχνίας με τη χρήση των νέων τεχνολογιών είναι επιτακτική ανάγκη. Της Σοφίας Νικολαΐδου*

Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής και το διαδίκτυο διαμορφώνουν ένα νέο είδος νεανικής αναγνωστικής κουλτούρας. Σε αυτήν πρωταγωνιστούν η εικόνα, η ταχύτητα, η μείξη και η πολυσυλλεκτικότητα. Ο ρόλος της λογοτεχνίας και της διδασκαλίας της στο νέο αυτό πλαίσιο μένει να προσδιοριστεί. Ένα καινούργιο νοητικό περιβάλλον σχηματίζεται, και η λογοτεχνία δεν μπορεί –και δεν πρέπει– να το αγνοεί (κάτι που ενίοτε συμβαίνει επιδεικτικά σήμερα). 

Ο Παντελής Μπασάκος βρίσκει ακαταμάχητα τα πλεονεκτήματα του ψηφιακού διαβάσματος. Του Σωτήρη Βανδώρου

O καθηγητής φιλοσοφίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Παντελής Μπασάκος διαβάζει βιβλία σχεδόν αποκλειστικά σε ηλεκτρονική εκδοχή πλέον, ενώ πρόσφατα αγόρασε και συσκευή ψηφιακής ανάγνωσης. Μοιράζεται με την Book Press την εμπειρία του και, μολονότι δηλώνει υποστηρικτής των νέων τεχνολογιών, θεωρεί ότι στη μορφή του έντυπου βιβλίου υπάρχει  μια σοφία που δεν πρέπει να βιαστούμε να την εγκαταλείψουμε. 

Καταιγιστικές είναι οι εξελίξεις στο μέτωπο των ψηφιακών αναγνωστών, συσκευών που προορίζονται για ανάγνωση βιβλίων και γενικότερα κειμένων, αλλά πολλές από τις οποίες συνδυάζουν και άλλες λειτουργίες, όπως το άκουσμα μουσικής και η οργάνωση αρχείων. Η βελτίωση της τεχνολογίας e-ink που κάνει την οθόνη να θυμίζει πλέον περισσότερο σελίδα χαρτιού –παρά οθόνη υπολογιστή που βασίζεται σε οπίσθιο φωτισμό–, σε συνδυασμό με την ύπαρξη ολοένα και περισσότερο διαθέσιμων τίτλων, δωρεάν ή επί πληρωμή, έχει ειδικά στις ΗΠΑ δώσει ώθηση στις πωλήσεις.