Ston pago

Της Έλσας Κυριακίδου

Μέχρι τα δώδεκά μου χρόνια περιφερόμουν από λαϊκή σε λαϊκή. Η οικογενειακή μας επιχείρηση ήταν ένας πάγκος με μήλα. Γιαγιάδες στον ορίζοντα δεν υπήρχαν και λεφτά για κοπέλα να με κρατά, ούτε για αστείο… Έτσι οι δικοί μου με έπαιρναν μαζί τους μέχρι τα πέντε που ξεκίνησα το σχολείο και αργότερα κάθε πρωί, τις βδομάδες που ήμουν απογευματινός, με αποτέλεσμα, σχεδόν για τη μισή χρονιά να φτάνω αργοπορημένος και με μάτια που έκλειναν από νύστα και κούραση. 

Ο πατέρας μου έχει να λέει πως την πρώτη μου λέξη την είπα ένα πρωινό στη λαχαναγορά του Ρέντη. Πρωινό για μας, γιατί οι άλλοι το λένε άγρια νύχτα. Πέντε το πρωί ξεκινούσαμε, χειμώνα-καλοκαίρι, και τρέχαμε να φορτώσουμε και να στήσουμε τον πάγκο.

Η μάνα μου ήταν σκληρή γυναίκα. Θυμάμαι να κουβαλάμε καφάσια μέσα στο κρύο και το χνώτο μου να βγαίνει λευκό σαν σύννεφο. Ο πατέρας να της λέει να με στείλουν να κοιμηθώ στο αμάξι μέχρι να ξημερώσει καλά και εκείνη να αποκρίνεται πως έξι χέρια είναι καλύτερα από τέσσερα.

Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, τεσσάρων ετών περίπου, ο πάγκος ήταν κάτι σαν το σπίτι μας. Σε μια γωνιά η μάνα μου έστρωνε ένα πανάκι και εκεί ακουμπούσα τα λιγοστά παιχνίδια μου και αργότερα τα βιβλία μου. Ανάμεσα σε πραματευτάδες που σκούζανε για να σε πείσουν και στη διαπεραστική μπόχα της εκάστοτε γειτονικής καντίνας που έψηνε αμφιβόλου ποιότητας σουβλάκια, έκανα τα μαθήματά μου, έτρωγα, έπαιζα, μεγάλωνα.

Η μάνα μου ήταν σκληρή γυναίκα. Θυμάμαι να κουβαλάμε καφάσια μέσα στο κρύο και το χνώτο μου να βγαίνει λευκό σαν σύννεφο. Ο πατέρας να της λέει να με στείλουν να κοιμηθώ στο αμάξι μέχρι να ξημερώσει καλά και εκείνη να αποκρίνεται πως έξι χέρια είναι καλύτερα από τέσσερα. Μετρούσε και τα δικά μου μικροσκοπικά χέρια και αυτό με έκανε να φουσκώνω από περηφάνια και να προσέχω διπλά μη μου πέσει κανένα μήλο, σημαδευτεί και σαπίσει.

Ρούπι δεν έκανα αν δεν το «διέταζε» εκείνη! Δεν επιτρεπόταν να «σπαταλήσω» πάνω από μια ώρα για διάβασμα και φυσικά έπρεπε πάντα να είμαι σε εγρήγορση μην τυχόν και κάποιος σουφρώσει κάτι από τη πραμάτεια μας. Περνούσε κάποιες μέρες ένας λουκουματζής με ένα πανεράκι και κοντοστεκόταν πίσω από τους πάγκους να ρωτήσει αν θέλουμε τίποτα. Και ενώ κοιτούσα και ξεροστάλιαζα, η μάνα μου λυπόταν τις τριάντα δραχμές -που τι να σου πω, ίσως και να μην υπήρχαν- και δεν τολμούσα να απλώσω το χέρι μου.

Έτρεχε η κακομοίρα. Με ένα ζευγάρι φτηνά αθλητικά και ένα παλιοτζίν. Χλωμή και αδύνατη. Σήκωνε δεκάδες κιλά μήλα σαν άντρας. Και ο πατέρας μου, όσο μπόι του έλειπε τόσο δυνατός ήταν. Εκείνη όμως είχε και το ρόλο της «αρχηγού» να της βαραίνει τις πλάτες. Θα μιλούσε με τον χοντρέμπορο ή τον παραγωγό, θα φώναζε τις χαρακτηριστικές προτροπές και φυσικά θα ήταν αυτή που θα επέλεγε την πτώση της τιμής, την κατάλληλη στιγμή, ώστε να αδειάσει ο πάγκος και να φύγουμε για το σπίτι με την «κονόμα», όπως λένε.

Ήταν η μόνη στιγμή της μέρας, μέσα και έξω από το σπίτι, που την έβλεπα να απολαμβάνει κάτι.

Πριν το μάζεμα, η κυρά Δόμνα, αυτό ήταν το όνομα της μάνας μου, κάπως αταίριαστο με τη σκληρή δουλειά της, άναβε ένα τσιγάρο και έπινε ένα καφεδάκι που είχε φτιάξει η ίδια στο γκαζάκι πίσω από τον πάγκο. Το κατέβαζε το τσιγάρο με τρείς ρουφηξιές και περιμετρικά από τα χείλη της σχηματίζονταν μικρές γραμμούλες. Ήταν η μόνη στιγμή της μέρας, μέσα και έξω από το σπίτι, που την έβλεπα να απολαμβάνει κάτι.

Τότε, αν ήταν Πέμπτη, γινόταν το θαύμα.

Κάθε Πέμπτη ήμασταν στη λαϊκή κοντά στην εκκλησία των αγίων αποστόλων στη Νίκαια. Εκεί, την απέναντι θέση την είχε η κυρά Μαρία. Ήταν μια χοντρή γυναίκα που είχε με το γιο της ένα πάγκο με καραμέλες, μπαχαρικά και ξηρούς καρπούς. Με έπαιρνε, που λες, ο πατέρας μου από το χέρι και με πήγαινε να διαλέξω πέντε καραμελάκια χρωματιστά. Μου τα βάζε η κυρά Μαρία σε ένα χάρτινο σακουλάκι και ξαναγυρίζαμε στον πάγκο, με το άγρυπνο βλέμμα της μάνας μου να παρακολουθεί, λες και ένα ή δυο καραμελάκια ακόμη θα έριχναν έξω το ταμείο της ημέρας.

Να μη στα πολυλογώ, μέχρι τα δέκα τη δουλειά την είχα μάθει σαν μεγάλος. Τις εποχές του μήλου, πώς το μεταχειρίζεσαι όταν είναι ψυγείου και πώς θα πεις στην πελάτισσα το χαρακτηριστικό «να τα κάνω δύο κιλά στρογγυλά», ρισκάροντας να σου φέρει τα φρούτα στο κεφάλι όταν σε τσάκωνε να της παραχώνεις στην τσάντα τα χειρότερα κομμάτια.

Για τη δουλειά των γονιών μου ποτέ δεν ντράπηκα. Αυτή με σπούδασε και με έκανε άνθρωπο.

Για τη δουλειά των γονιών μου ποτέ δεν ντράπηκα. Αυτή με σπούδασε και με έκανε άνθρωπο. Ένα μονάχα πράγμα με πονούσε αυτά τα δώδεκα χρόνια: που στη λαϊκή δεν είχε παιδιά να παίξω. Θα μου πεις τώρα, πού χρόνος… Ε, τα παιδιά παίζουν και με σφυρίγματα από τους απέναντι πάγκους και με φανταστικές ιστορίες για τους περαστικούς που διηγούνται το ένα στο άλλο με τα μάτια.

Την αγάπησα όμως αυτήν την τσιγάνικη ζωή και ας είχε μοναξιά για ένα πιτσιρίκι.

Όλο σκέφτομαι να γράψω ένα βιβλίο για τα έργα και τις ημέρες των γονιών μου και της συνομοταξίας τους. Το βιβλίο θα τελειώνει με τη μέρα που πήρα πτυχίο. Σαν τώρα τη θυμάμαι. Ο πατέρας μου, βουρκωμένος και ταλαιπωρημένος από τα χρόνια της σκληρής βιοπάλης, βγήκε μπροστά να με αγκαλιάσει μετά την τελετή. Η μάνα μου, όπως πάντα σκληρή, αρκέστηκε σε ένα τυπικό σταυρωτό φιλί και ένα μπράβο. Μέσα στην αναμπουμπούλα και τη συγκίνηση της στιγμής μου φάνηκε πως μου παραχώνε κάτι στην τσέπη του σακακιού. Αργότερα, είδα πως ήταν ένα χάρτινο σακουλάκι με χρωματιστά καραμελάκια, ίδια με κείνα της κυρίας Μαρίας. 

Έλσα Κυριακίδου 

elsa picINFO
H Έλσα Κυριακίδου γεννήθηκε στον Πειραιά (1982), από Ισπανίδα μητέρα και Έλληνα πατέρα. Είναι απόφοιτη της DOMUS Academy του Μιλάνου στον τομέα του Σχεδιασμού Προϊόντων. Τα τελευταία 12 χρόνια ασκεί το επάγγελμα που σπούδασε, ενώ παράλληλα αρθρογραφεί σε περιοδικά σχετικά με το design και την αρχιτεκτονική.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
  
***
ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΧΩΡΟ
Στη στήλη αυτή δημοσιεύονται διηγήματα (κείμενα μυθοπλασίας) στην ελληνική γλώσσα τα οποία μέχρι τη στιγμή της αποστολής τους δεν έχουν δημοσιευτεί σε έντυπο ή οπουδήποτε στο διαδίκτυο. Τα διηγήματα αποστέλλονται στην ηλεκτρονική διεύθυνση edit@bookpress.gr. Στην περίπτωση που το διήγημα επιλέγεται για να δημοσιευτεί, και μόνο σε αυτή, θα επικοινωνούμε με τον συγγραφέα το αργότερο μέσα σε 20 μέρες από την αποστολή του διηγήματος και θα τον ενημερώνουμε για το χρόνο της επικείμενης δημοσίευσης. Σε κάθε άλλη περίπτωση, καμιά επιπλέον επικοινωνία δεν θα πρέπει να αναμένεται και ο συγγραφέας επαναποκτά αυτομάτως την κυριότητα του κειμένου του. Τα προς δημοσίευση διηγήματα ενδέχεται να υποστούν γλωσσική επιμέλεια. 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η ιστορία των ματιών (διήγημα)

Η ιστορία των ματιών (διήγημα)

«Θα ήταν δέκα ή έντεκα χρονών όταν τα περιγράμματα των πραγμάτων άρχισαν να θολώνουν. Εκείνο που περισσότερο την πείραζε ήταν το ότι άρχισε να μη διακρίνει καθαρά όσα σκάλιζε ο δάσκαλος στον πίνακα· έναν αριθμό αν αντέγραφε λάθος, η άσκηση θα πήγαινε στον βρόντο – κι αυτή ήταν άριστη μαθήτρια». Kεντρική εικόνα: πίνα...

Έλλειψη (διήγημα)

Έλλειψη (διήγημα)

«Σήμερα ξύπνησα μ’ ένα αίσθημα έλλειψης. Είχα γυρίσει από ένα μεγάλο ταξίδι κι αυτό που ένιωσα ήταν ότι μου έλειπε ένας κήπος. Ήθελα να σηκωθώ και ν’ ασχοληθώ μόνο με τα τριαντάφυλλά μου». Kεντρική εικόνα: ® Josh Hild/Unsplash. 

Tης Αλίκης Καγιαλόγλου ...

Τα ρούχα της (διήγημα)

Τα ρούχα της (διήγημα)

«Κοντεύει ένας χρόνος που βρίσκεται καρφωμένη στο κρεβάτι. Βλέπει απέναντι την τηλεόραση, βλέπει το ταβάνι, βλέπει τον τοίχο, βλέπει την πόρτα που ανοίγει και κλείνει κι αν γυρίσει το κεφάλι της λίγο, βλέπει το παράθυρο κι ένα μικρό κομμάτι ουρανού, σαν μια ελάχιστη υπόμνηση όσων έχασε, που εισχωρεί σ’ αυτό το δωμάτ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

Λάβαμε από τον Διονύση Χαριτόπουλο την παρακάτω επιστολή, σχετικά με την επιλογή κριτικών κειμένων του Κωστή Παπαγιώργη που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη με τον τίτλο «Κωστής Παπαγιώργης: Τα βιβλία των άλλων 1, Έλληνες συγγραφείς», το 2020. 

Επιμέλεια: Book Press

...
«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Επιλέξαμε 21 βιβλία ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Οι πρώτοι μήνες του 2024 έχουν φέρει πολλά και καλά βιβλία πεζογραφίας. Κι αν ο μέσος αναγνώστης βρίσκεται στην καλύτερη περίπτωση σε σύγχυση, στη χειρότερη σε άγχ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ