alt

Πρόσωπα από το χώρο των τεχνών, των ιδεών και του πολιτισμού, αποκαλύπτουν το δικό τους αναγνωστικό χαρακτήρα, τη μύχια σχέση τους με το βιβλίο και την ανάγνωση.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Ο δημοσιογράφος και βιβλιοκριτικός Γρηγόρης Μπέκος απαντά σε 25 κλασικές ή αναπάντεχες βιβλιοφιλικές ερωτήσεις.

>Ποιο βιβλίο διαβάζετε αυτό τον καιρό;
Συνήθως διαβάζω πολλά βιβλία μαζί, κάνω παράλληλες αναγνώσεις. Η ανάγνωση έχει γίνει πλέον κάπως δεσμευτική για μένα. Το γραφείο μου, τούτες τις ημέρες, είναι γεμάτο φωτοτυπίες. Πρόκειται για διάφορους τίτλους που αναμένεται να κυκλοφορήσουν.
>Πώς ήρθε στα χέρια σας;
Όπως έρχονται τα περισσότερα: οι έλληνες εκδότες έχουν την καλοσύνη (μα και την υποχρέωση, όπως συμβαίνει σε ολόκληρο τον πολιτισμένο κόσμο) να στέλνουν τις νέες εκδόσεις στους δημοσιογράφους που ασχολούνται με το βιβλίο. Είναι ένα από τα λίγα καλά του επαγγέλματος. Ίσως είναι και το μοναδικό.
>Γενικά, πώς επιλέγετε βιβλία;
Αυτά που έρχονται στην εφημερίδα όπου εργάζομαι είναι προφανώς επιλογές άλλων. Μερικές φορές θέλω απλώς να σηκώσω το τηλέφωνο και να πω «συγχαρητήρια» ενώ κάποιες άλλες συλλαμβάνω τον εαυτό του να ξεφυλλίζει κάτι με ελεγχόμενη απόγνωση. Εσχάτως, στον εκδοτικό οίκο με τον οποίο συνεργάζομαι, τα πράγματα είναι διαφορετικά επειδή η θέση από την οποία κρίνω τα βιβλία είναι διαφορετική και οι παράμετροι σύνθετες. Τα πεδία είναι αυτόνομα, σε κάθε περίπτωση.
>Έχετε βιβλίο στην τσάντα σας;
Πάντοτε υπάρχει κάτι στην τσάντα μου αλλά, για να πω την αλήθεια, θα ήθελα να μην κουβαλάω καν τσάντα μαζί μου.
>Διαβάζετε στο Μετρό, σε καφέ ή σε άλλους εξωτερικούς χώρους;
Μού είναι αδύνατον! Μόνο στο σπίτι μου διαβάζω. Όταν είμαι έξω, προτιμώ να παρατηρώ τον κόσμο. Και –κυρίως– να τον ακούω.
>Σε ποια στάση σας αρέσει να διαβάζετε;
Νομίζω ότι συγκεντρώνομαι περισσότερο όταν περιφέρομαι στο σπίτι με κάποιο βιβλίο στα χέρια. Όποτε συμβαίνει αυτό, σημαίνει ότι το βιβλίο που κρατώ με αφορά.
>Αφού τα διαβάσετε, φυλάτε τα βιβλία σας και τα μεταφέρετε από σπίτι σε σπίτι όταν μετακομίζετε;
Ασφαλώς! Υπήρξε δε μια εποχή που ορισμένους τίτλους τους πήγαινα σε κάποιο καλλιτεχνικό βιβλιοδετείο στο κέντρο των Αθηνών. Είναι πολλά τα βιβλία που με έχουν ακολούθησει στα σπίτια που έχω αλλάξει. Αλλά, δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι ο χώρος είναι κάτι το πεπερασμένο. Ούτε και το αναπόφευκτο γεγονός πως κάθε βιβλίο, ακόμη και ως αντικείμενο, μπορεί να μας υπενθυμίσει μια περίοδο της ζωής μας ή μια εκδοχή του εαυτού μας που θα θέλαμε να ξεχάσουμε.
>Πόσο οργανωμένη είναι η βιβλιοθήκη σας; Μπορείτε να βρείτε ένα βιβλίο άμα το ψάχνετε;
Ως προς αυτό, δεν είμαι ούτε υπερβολικά συστηματικός ούτε και πολύ τακτικός. Συνηθισμένα πράγματα. Μου συμβαίνει συχνότατα να ψάχνω κάτι και να μην το βρίσκω. Ο Φρόιντ έλεγε –το λέω κάπως καταχρηστικά– πως ό,τι χάνουμε το χάνουμε επειδή θέλουμε να το χάσουμε. Ε, δεν ισχύει πάντα αυτό, με όλο τον σεβασμό στον σοφό γέροντα της Βιέννης. Πάντως έχω δει και υπερβολές: μια βιβλιοθήκη λ.χ. οργανωμένη ανάλογα με το χρώμα που έχουν οι ράχες των βιβλίων! Πονοκέφαλος!
>Προσέχετε τα βιβλία σας ή τα τσακίζετε, τα υπογραμμίζετε και σημειώνετε επάνω σ' αυτά;
Τα προσέχω πολύ. Δεν τα τσακίζω. Υπογραμμίζω ό,τι μου κάνει εντύπωση (καλή ή κακή) μονάχα με μολύβι. Και τις σημειώσεις μου –στα περιθώρια– με μολύβι της γράφω. Όχι όμως από κάποιον ιεροτελεστικό σεβασμό που πρέπει να δείχνουμε απέναντι στα βιβλία. Δε νομίζω ότι πάσχω από κάποιον βιβλιοφιλικό φετιχισμό. Ο τελευταίος είναι υπαρκτός και λίγο εκνευριστικός, κατά τη γνώμη μου. Πιστεύω δε ότι η απώτατη κατάληξή του είναι να μην διαβάζεις καν ένα βιβλίο που έχεις πάρει, παρά να κάθεσαι εκεί και να το κοιτάς, χωρίς να το ανοίγεις, να αντλείς δηλαδή μια παράξενη ικανοποίηση η οποία περιορίζεται στην κατοχή του αντικειμένου και όχι στην (όποια) ουσία του.
>Έχει τύχει ποτέ να «κολλήσετε» με βιβλίο; Τι συνέβη;
Μού έχει τύχει να κολλήσω με αυτό που λέμε «φωνή» ενός συγγραφέα, κάτι που για εμένα συμπυκνώνει συγχρόνως το ύφος και την οπτική του γωνία. Μου έχει τύχει με τον Κάφκα, τον Φώκνερ, τον Μάρκες, τον Σαραμάγκου κ.ά.
>Αφήνετε στη μέση βιβλία που σας κάνουν να βαριέστε; Πόσο συχνά;
Παλαιότερα, όταν δηλαδή η ανάγνωση δεν ήταν καθαρά επαγγελματική για εμένα, ομολογώ ότι άφηνα βιβλία και πολύ νωρίτερα, πριν τη μέση. Τα τελευταία χρόνια αυτό έχει αλλάξει. Δεν μπορώ να γράψω λ.χ. για ένα βιβλίο χωρίς να το έχω διαβάσει ολόκληρο, ως την τελευταία σελίδα. Δεν το κάνω με την ελπίδα ότι θα αλλάξει εντυπωσιακά η άποψη που έχω ήδη διαμορφώσει, το κάνω επειδή σέβομαι τον κόπο των ανθρώπων που γράφουν. Αυτό όμως δεν επηρεάζει την τελική μου απόφανση. Το αποτέλεσμα (που διακρίνω) μετράει και τίποτ' άλλο.
>Έχει τύχει να σας συναρπάσει, μετά από χρόνια, βιβλίο που στην πρώτη ανάγνωση σας είχε απογοητεύσει;
Μου έχει τύχει με ποιητές. Ο άνθρωπος που απογοητεύτηκε και ο άνθρωπος που συναρπάστηκε από το ίδιο πράγμα, δεν ήταν ο ίδιος άνθρωπος, προφανώς.
>Έχετε κλάψει ποτέ διαβάζοντας ένα βιβλίο;
Όχι, δεν νομίζω. Θέλω να πω, αν είχα κλάψει θα το θυμόμουν.

Όταν ήμουν μικρός παρασυρόμουν από τις αφηγήσεις της γιαγιάς μου που με μεγάλωσε. Έπρεπε να περάσουν αρκετά χρόνια για να συνειδητοποιήσω ότι επρόκειτο για «γοτθικές» ιστορίες τοποθετημένες στα βάθη της ελληνικής επαρχίας. Η γιαγιά μου με έμαθε να ακούω.

>Τι κάνετε με τα βιβλία που δεν τα θέλετε πια; Τα πετάτε; Τα χαρίζετε; Τα κρύβετε σε σκοτεινά υπόγεια;
Τα χαρίζω, βεβαίως. Σκέφτομαι όμως πριν πού πρέπει να πάνε: εκεί που έχουν τις περισσότερες πιθανότητες να πιάσουν τόπο. Κυριολεκτικά και μεταφορικά.
>Υπάρχει κάποιο βιβλίο που έχετε δωρίσει σε περισσότερους από έναν άνθρωπο;
Δεν το έχω κάνει αυτό. Υποθέτω επειδή είμαι πολύ κακός εν γένει στην επιλογή δώρων, ως άνθρωπος.
>Θα συμμετείχατε ποτέ σε Λέσχη Ανάγνωσης;
Δεν έτυχε να βρεθώ σε Λέσχη Ανάγνωσης, ποτέ. Αλλά δεν θα είχα πρόβλημα να αποκτήσω μια τέτοια εμπειρία. Γιατί όχι; Έχω την αίσθηση πάντως ότι η ανάγνωση δεν μπορεί παρά να είναι μια αυστηρά προσωπική υπόθεση.
>Σας έχει συμβεί να δανείσετε αγαπημένο βιβλίο και να μην σας επιστραφεί;
Δάνεισα κάποτε ένα βιβλίο του Λέο Περούτς σε κάποιον το οποίο είχα σκοπό, όταν μού το επέστρεφε, να το δανείσω αλλού. Δεν συνέβη ποτέ καθότι το βιβλίο δεν επεστράφη ποτέ.
>Ποιο ήταν το αγαπημένο σας βιβλίο όταν ήσασταν μικρός;
Όταν ήμουν μικρός παρασυρόμουν από τις αφηγήσεις της γιαγιάς μου που με μεγάλωσε. Έπρεπε να περάσουν αρκετά χρόνια για να συνειδητοποιήσω ότι επρόκειτο για «γοτθικές» ιστορίες τοποθετημένες στα βάθη της ελληνικής επαρχίας. Η γιαγιά μου με έμαθε να ακούω.
>Το έχετε ξαναδιαβάσει έκτοτε;
Η γιαγιά μου δεν ζει πια. Όσες από τις ιστορίες της κατάφερα να ανακαλέσω, τις κατέγραψα. Όχι όμως με τον τρόπο –πότε αστείο και πότε ανατριχιαστικό– που τις αφηγούνταν εκείνη.
>Μέσα σε ποια ιστορία που έχετε διαβάσει θα θέλατε να ζείτε;
Σε πολλές αλλά, δυστυχώς, ακόμη και σε αυτές που έχω τώρα στο μυαλό μου, ο ήρωας με τον οποίο ταυτίζομαι πεθαίνει νέος.
>Με ποιον ή ποια συγγραφέα θα θέλατε να δειπνήσετε;
Θα ήθελα να δειπνήσω με τον Έρνεστ Χέμινγκγουεϊ αλλά φοβούμαι ότι μπορεί και να μην ερχόταν ποτέ στο εστιατόριο. Θα μπορούσε, εννοώ, να ξεμείνει κάπου αλλού πίνοντας. Θα μπορούσε όμως να έρθει εντέλει στο εστιατόριο, υπό δραματικές συνθήκες, κρατώντας λ.χ. μια καραμπίνα.
>Λένε ότι ορισμένα βιβλία «μας βρίσκουν» σχεδόν μαγικά τη στιγμή που τα χρειαζόμαστε. Είχατε ποτέ τέτοια εμπειρία;
Ποτέ. Και είμαι επιφυλακτικός με αυτούς που το λένε. Ακόμη κι αν λένε την αλήθεια.
>Για ποιο βιβλίο θα λέγατε: αυτό το βιβλίο μου άλλαξε τη ζωή;
Δεν πιστεύω ότι τα βιβλία μπορούν να αλλάξουν τη ζωή ενός ανθρώπου. Να την κάνουν λίγο πιο όμορφη, λίγο πιο υποφερτή, ναι, αυτό μάλλον το μπορούν.
>Ποιος είναι για σας ο ορισμός του καλού βιβλίου;
Για εμένα καλό είναι το βιβλίο που από έναν καλό συγγραφέα θα σε οδηγήσει σε έναν άλλο εξίσου καλό ή καλύτερο. Σ' έναν καλό συγγραφέα σε οδηγεί πάντοτε ένας άλλος καλός συγγραφέας. Δεν είναι σχήμα λόγου. Σε εμένα τουλάχιστον έχει συμβεί κάμποσες φορές.
>Ποιο βιβλίο προτείνετε ενθέρμως αυτή την εποχή;
Το βιβλίο Η γειτονιά του Πορτογάλου Γκονσάλο Μ. Ταβάρες, στις Εκδόσεις Καστανιώτη.

Info
Ο Γρηγόρης Μπέκος είναι δημοσιογράφος στην εφημερίδα Το Βήμα και υπεύθυνος της σειράς ξένης λογοτεχνίας των Εκδόσεων Καστανιώτη.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Διαβάζοντας με τον Μιχάλη Σιώνα

Διαβάζοντας με τον Μιχάλη Σιώνα

Πρόσωπα από τον χώρο των τεχνών, των ιδέων και του πολιτισμού, αποκαλύπτουν τον δικό τους αναγνωστικό χαρακτήρα, τη μύχια σχέση τους με το βιβλίο και την ανάγνωση. Σήμερα, ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Μιχάλης Σιώνας. 

Επιμέλεια: Book Press

Ποιο βιβλίο διαβάζετε αυτές τις μέρες; ΄

...

Διαβάζοντας με τον Γιώργο Τζαβάρα

Διαβάζοντας με τον Γιώργο Τζαβάρα

Πρόσωπα από το χώρο των τεχνών, των ιδεών και του πολιτισμού, αποκαλύπτουν τον δικό τους αναγνωστικό χαρακτήρα, τη μύχια σχέση τους με το βιβλίο και την ανάγνωση. Σήμερα, ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Γιώργος Τζαβάρας.

Eπιμέλεια: Book Press

Ποιο βι...

Διαβάζοντας με τον Τάσο Πυργιέρη

Διαβάζοντας με τον Τάσο Πυργιέρη

Πρόσωπα από το χώρο των τεχνών, των ιδεών και του πολιτισμού, αποκαλύπτουν τον δικό τους αναγνωστικό χαρακτήρα, τη μύχια σχέση τους με το βιβλίο και την ανάγνωση. Σήμερα, ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Τάσος Πυργιέρης.

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ