altΔοκίμιο για την επιτελεστικότητα της λογοτεχνίας
Χρήστος Χρυσόπουλος
Εκδόσεις Οκτώ 2016
Σελ. 236, τιμή εκδότη €18,50

Με τον όρο επιτελεστική λογοτεχνία ονομάζουμε όχι ένα συγκεκριμένο είδος γραφής, αλλά τη διακριτή ικανότητα ορισμένων λογοτεχνικών έργων να επιζούν της ανάγνωσης και του χρόνου, εξακολουθώντας -τρόπον τινά- να "λειτουργούν", να "επιτελούν" κάποιον σκοπό, πέραν της εποχής κατά την οποία γράφτηκαν. Στα είκοσι δύο κεφάλαια αυτού του βιβλίου ο Χρήστος Χρυσόπουλος αναπτύσσει έναν πολυσήμαντο συλλογισμό για την αξία που μπορεί να έχει σήμερα ο γραπτός λόγος. Κινούμενος με ευελιξία και θάρρος από τη θέση του αναγνώστη σε εκείνην του συγγραφέα, επιδιώκει τη συγκρότηση ενός παραδείγματος για το πώς διαβάζουμε λογοτεχνία, κρίνουμε τα κείμενα και σκεφτόμαστε τη γραφή. Η διαδρομή που χαράσσει ξεκινά από τη θεωρία των γλωσσικών πράξεων, για να καταλήξει στα πλέον αμφίσημα και "σκιώδη" ζητήματα της προσωπικής εμπλοκής του συγγραφέα με το κείμενο. Είναι μια επίμονη υπεράσπιση της γραφής ως διακινδύνευσης, αλλά και η επιβεβαίωση της παλιάς πίστης ότι ο λόγος καταφέρνει κάποιες φορές να υπερβεί το θνητό υποκείμενο. Σύμφωνα με τα λόγια του ίδιου του συγγραφέα: "Ό, τι γράφουμε, το δανειζόμαστε από τον χρόνο".
"Τι είναι επιτελεστική λογοτεχνία; Κατά ποια έννοια θα μπορούσε αυτή να αποτελέσει μια απάντηση στο ερώτημα πώς γράφει κανείς σήμερα; Τι απαιτεί από τον συγγραφέα, πώς κινητοποιεί τον αναγνώστη, πώς καταφέρνει να θέσει την ίδια τη λειτουργία της λογοτεχνίας εν κινδύνω; [...] Ο Χρήστος Χρυσόπουλος στον οποίο χρωστάμε τα ερεθιστικά αυτά ερωτήματα, καθώς υπάγεται σε εκείνους τους συγγραφείς που στοχάζονται πάνω στα ίδια τους τα μέσα, γνωρίζει πρώτα απ' όλα πως τα περιθώρια για νεωτερισμούς στην τέχνη είναι πρακτικώς ανύπαρκτα. Δεν καταρτίζει λοιπόν τα καταστατικά προτάγματα της επιτελεστικής λογοτεχνίας με μια διάθεση ρηξικέλευθης τομής ως προς το λογοτεχνικό κατεστημένο, αλλά μάλλον εν είδει μιας ηθικής της γραφής [...] Αυτό που κινητοποιεί τον Χρυσόπουλο να συνεχίζει, να προσθέτει νέο κρίκο στις συγγραφικές του καταθέσεις, να διαφέρει και ως προς τον εαυτό του παραμένοντας κατ' ουσίαν στοχοπροσηλωμένος στο ίδιο, μοιάζει να είναι μια διαρκής εγρήγορση, μια αυτόκλητη δραστηριοποίηση. Η απάντηση σε ένα κάλεσμα που ο ίδιος έχει θέσει - και ίσως κάθε καλλιτέχνης θα έπρεπε να αισθάνεται".

alt

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Τo «100 χρόνια μοναξιά» του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες έγινε σειρά

Τo «100 χρόνια μοναξιά» του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες έγινε σειρά

Η πλατφόρμα έδωσε στη δημοσιότητα το teaser trailer του σίριαλ 16 επεισοδίων που προσπαθεί να οπτικοποιήσει το εμβληματικό μυθιστόρημα «100 χρόνια μοναξιά» του νομπελίστα Κολομβιανού συγγραφέα. Κεντρική εικόνα: © Netflix. 

Επιμέλεια: Book Press

...
Στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος: Η Άννα Κοκκίνου διαβάζει τον «Μοσκώβ-Σελήμ» του Γεωργίου Βιζυηνού

Στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος: Η Άννα Κοκκίνου διαβάζει τον «Μοσκώβ-Σελήμ» του Γεωργίου Βιζυηνού

Την Κυριακή 28 Απριλίου στις 20:00 στον Φάρο του ΚΠΙΣΝ θα πραγματοποιηθεί η τελευταία ανάγνωση της επιτυχημένης σειράς «Παραβάσεις / Αναγνώσεις», του θεατρικού αναλόγιου που επιμελείται η σκηνοθέτης Σύλβια Λιούλιου. Αυτή τη φορά, η Άννα Κοκκίνου συνεργάζεται με τον Νίκο Βελιώτη και διαβάζει τον «Μοσκώβ-Σελήμ» τ...

Μια βραδιά για τον Νίκο Γκάτσο στην Καλαμάτα

Μια βραδιά για τον Νίκο Γκάτσο στην Καλαμάτα

Καλεσμένοι στη βραδιά μιλούν για το έργο του κορυφαίου στιχουργού, ενώ θα ακουστούν και τραγούδια σε ποίηση Νίκου Γκάτσου με τη Μαρία Κρασοπούλου και τον Νικόλα Παλαιολόγο.

Επιμέλεια: Book Press

Ο Δήμος Καλαμάτας και ο Τομέας Λόγου και Γραμμάτων της Κ.Ε. «ΦΑΡΙΣ», διοργανώνουν...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μαργαρίτα Ιορδανίδη» του Μιχάλη Μακρόπουλου (προδημοσίευση)

«Μαργαρίτα Ιορδανίδη» του Μιχάλη Μακρόπουλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Μιχάλη Μακρόπουλου «Μαργαρίτα Ιορδανίδη», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 19 Απριλίου από τις εκδόσεις Κίχλη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Εἶχαν πιάσει γιὰ τὰ καλὰ οἱ ζέστες, καὶ τὴν ἑπόμενη Κυριακὴ κανόνισαν ν...

«Ο θάνατος έρχεται στάζοντας βροχή» του Αντρές Μοντέρο (προδημοσίευση)

«Ο θάνατος έρχεται στάζοντας βροχή» του Αντρές Μοντέρο (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Αντρές Μοντέρο [Andrés Montero] «Ο θάνατος έρχεται στάζοντας βροχή» (μτφρ. Μαρία Παλαιολόγου), το οποίο κυκλοφορεί στις 17 Απριλίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η μονομαχ...

«Σχολείο για την αγάπη» της Ολίβια Μάνινγκ (προδημοσίευση)

«Σχολείο για την αγάπη» της Ολίβια Μάνινγκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Ολίβια Μάνινγκ [Olivia Manning] «Σχολείο για την αγάπη» (μτφρ. Φωτεινή Πίπη), το οποίο κυκλοφορεί στις 23 Απριλίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Όταν έφτασαν στην κορυφή του λό...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Δεν είναι «έγκλημα πάθους» είναι γυναικοκτονία: 5 μελέτες για την έμφυλη βία

Δεν είναι «έγκλημα πάθους» είναι γυναικοκτονία: 5 μελέτες για την έμφυλη βία

Πέντε μελέτες αναδεικνύουν τις νομικές και κοινωνικές διαστάσεις των γυναικοκτονιών και συμβάλλουν στην κατανόηση των αιτίων που προκαλούν την πιο ακραία μορφή έμφυλης βίας. Επειδή οι γυναικτοκτονίες δεν είναι «εγκλήματα πάθους» αλλά ανθρωποκτονίες με πολύ συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.

Γράφει η Φανή Χ...

Επιστήμη, φιλοσοφία, τέχνες, βιογραφίες, λογοτεχνία: Οι εκδόσεις Ροπή μέσα από 5 βιβλία τους

Επιστήμη, φιλοσοφία, τέχνες, βιογραφίες, λογοτεχνία: Οι εκδόσεις Ροπή μέσα από 5 βιβλία τους

Με έδρα τη Θεσσαλονίκη, οι εκδόσεις Ροπή επιδιώκουν μέσω των βιβλίων τους την αλληλεπίδραση των θετικών επιστημών με άλλα γνωστικά πεδία, δίχως διάθεση να απευθύνονται μόνο σε ειδικούς και «γνώστες». 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
Aπό τον Γκάμπορ Μάτε έως τον Όσσο: 5 βιβλία για μια πιο υγιή και ισορροπημένη ζωή

Aπό τον Γκάμπορ Μάτε έως τον Όσσο: 5 βιβλία για μια πιο υγιή και ισορροπημένη ζωή

Πέντε βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα μάς δείχνουν τον δρόμο για μια πιο υγιή και ισορροπημένη ζωή, μέσα από δεδομένα που προέκυψαν από σημαντικές επιστημονικές έρευνες των τελευταίων ετών και από πολύτιμα αποστάγματα πνευματικής εμβάθυνσης. 

Γράφει η Ελεάνα Κολοβού 

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

15 Δεκεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2023

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, ποιήματα: Επιλογή 100 βιβλίων, ελληνικών και μεταφρασμένων, από τη βιβλιοπαραγωγή του 2023. Επιλογή: Συντακτική ομάδα της Book

ΦΑΚΕΛΟΙ