alt

Για τη μονόπρακτη τραγωδία του Oscar Wilde, Σαλώμη (μτφρ. Θανάσης Τριαρίδης, Χαρά Σύρου, εκδ. Gutenberg).

Του Κώστα Δρουγαλά

Η Σαλώμη, η μονόπρακτη τραγωδία του Όσκαρ Ουάιλντ, γράφεται το 1891, την ίδια χρονιά που εκδίδεται για πρώτη φορά και το Πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι. Μπορεί το θεατρικό κείμενο του Ιρλανδού συγγραφέα για τη βιβλική πλανεύτρα Σαλώμη να μην είναι τόσο διάσημο όσο ο Ντόριαν Γκρέι, ωστόσο παραμένει ένα από τα σημαντικότερα κείμενα του αισθητισμού, όπως επίσης και ένα γραπτό μνημείο του δυτικού πολιτισμού.

Η Σαλώμη εκδόθηκε για πρώτη φορά στα γαλλικά το 1893, ενώ στα αγγλικά κυκλοφόρησε την επόμενη χρονιά σε μετάφραση του Άλφρεντ Ντάγκλας. Το παρόν βιβλίο που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Gutenberg συγκροτεί μία τρίγλωσση έκδοση, με το εξώφυλλο και τις εσωτερικές εικόνες να προέρχονται από την πρώτη αγγλική έκδοση της Σαλώμης. Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο του κειμένου όμως αποτελεί το μεταφραστικό ζήτημα: οι δύο «μεταφραστές» (Χαρά Σύρου - Θανάσης Τριαρίδης) στόχευσαν λιγότερο στην κυριολεκτική απόδοση και περισσότερο στη δημιουργική μεταγραφή του έργου – άλλωστε η τελευταία είναι αυτή που συνιστά την «αναγκαιότητα μιας γλώσσας», όπως σωστά επισημαίνεται στην εισαγωγή του κειμένου. Έτσι στη μονόπρακτη τραγωδία του Ουάιλντ εντάσσονται κομμάτια από την Αποκάλυψη, στίχοι του Σολωμού, του Καβάφη, του Γκάτσου, του Χειμωνά, του Πόε, συναντούμε την αντιστροφική μανιέρα του Μπλέικ, διακρίνουμε την επιθετική καθαρότητα των λόγων του Νίτσε και του Μαλαρμέ, που αποτέλεσε και την κινητήρια δύναμη του συμβολιστικού κινήματος στα τέλη του 19ου αιώνα.

Στη μονόπρακτη τραγωδία του Ουάιλντ εντάσσονται κομμάτια από την Αποκάλυψη, στίχοι του Σολωμού, του Καβάφη, του Γκάτσου, του Χειμωνά, του Πόε, συναντούμε την αντιστροφική μανιέρα του Μπλέικ, διακρίνουμε την επιθετική καθαρότητα των λόγων του Νίτσε και του Μαλαρμέ, που αποτέλεσε και την κινητήρια δύναμη του συμβολιστικού κινήματος στα τέλη του 19ου αιώνα.

Η ιστορία της βιβλικής Σαλώμης είναι γνωστή σε όλους: η Σαλώμη χορεύει τον χορό των εφτά πέπλων για τον Ηρώδη και ως αντάλλαγμα ζητάει το κεφάλι του Ιωάννη του Βαπτιστή. Αυτό που δεν είναι γνωστό είναι ότι ο Ουάιλντ εμπλούτισε την ιστορία της Σαλώμης εξαιτίας των ελάχιστων στοιχείων που μας παραδίδουν οι ευαγγελιστές Μάρκος και Ματθαίος. Είναι ένα έργο που λαμβάνει υπόψη τόσο τα κινήματα του Συμβολισμού και του Αισθητισμού όσο και το ιστορικό και λογοτεχνικό υπόβαθρο της Σαλώμης· χρωστάει πάρα πολλά στον Φλωμπέρ, στον Μαλαρμέ αλλά και στη ζωγραφική του Μορώ. Όσον αφορά στη γλώσσα, αυτή είναι απλή – αυτό ίσως να οφείλεται στο γεγονός ότι ο Ουάιλντ έγραψε το κείμενο στα γαλλικά. Παρ’ όλα αυτά η Σαλώμη μοιάζει με προάγγελο του θεάτρου του παραλόγου. Άλλωστε ο Μπόρχες είχε δίκιο για τον Ιρλανδό συγγραφέα: η ασημαντότητα της τεχνικής του συνηγορεί στο ουσιαστικό του μεγαλείο.

Ο χαρακτήρας της Σαλώμης αποτελεί το κέντρο του λογοτεχνικού σύμπαντος του Ουάιλντ: η δράση, η ένταση, οι συγκρούσεις, όλα λαμβάνουν χώρα γύρω από τη Σαλώμη. Η ουαϊλντική φιγούρα απελευθερώνεται από τα γνώριμα δεσμά της παράδοσης και γίνεται υπερβατική, σύμφωνη πάντα με τα γνωρίσματα του Συμβολισμού. Όλα αυτά κάτω από το φως της Σελήνης, που δίνει διαρκώς την αίσθηση πως το ίδιο το κείμενο του Ουάιλντ αιμορραγεί – και το αίμα του Ιωάννη που αφήνει θαρρείς μια γεύση από σίδερο στο στόμα του αναγνώστη.

* Ο ΚΩΣΤΑΣ ΔΡΟΥΓΑΛΑΣ είναι εκπαιδευτικός και βιβλιοκριτικός.

altΣαλώμη
Μονόπρακτη τραγωδία με δεκαέξι σχέδια του Όμπρει Μπίρντσλεϊ
Oscar Wilde
Μτφρ. Θανάσης Τριαρίδης, Χαρά Σύρου
Gutenberg 2016
Σελ. 232, τιμή εκδότη €14,00

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ OSCAR WILDE

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Αντωνακάκη, Μπίρης, Παρπαϊρης: Ποιητική των κτιρίων και του χώρου - Τρία βιβλία για την αρχιτεκτονική

Αντωνακάκη, Μπίρης, Παρπαϊρης: Ποιητική των κτιρίων και του χώρου - Τρία βιβλία για την αρχιτεκτονική

Τέσσερις νέες εκδόσεις για την αρχιτεκτονική στην Ελλάδα: Σουζάνα Αντωνακάκη «Αρχιτεκτονική ποιητική»,  (Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης), «Τάσος Μπίρης: Πενήντα χρόνια σημάδια στο αρχιτεκτονικό γίγνεσθαι», (εκδ. Καπόν), Απόστολος Παρπαϊρης «Ο τουρισμός ως “χορηγός” της πολιτιστικής κληρονομιάς» ...

«Η καντιανή ηθική στον σύγχρονο κινηματογράφο» της Δήμητρας Δήμου (κριτική)

«Η καντιανή ηθική στον σύγχρονο κινηματογράφο» της Δήμητρας Δήμου (κριτική)

Για τη μελέτη της Δήμητρας Δήμου «Η καντιανή ηθική στον σύγχρονο κινηματογράφο – Ανάδειξη παραδειγμάτων κατηγορικής προσταγής σε σύγχρονες κινηματογραφικές αναπαραστάσεις» (εκδ. Βακχικόν).

Γράφει ο Θόδωρος Σούμας

Το βιβλίο της Δήμητρας Δήμου επικε...

«Ένα κουκλόσπιτο (Νόρα)» του Ερρίκου Ίψεν – Σκέψεις για το κλασικό θεατρικό έργο με αφορμή την έκδοσή του

«Ένα κουκλόσπιτο (Νόρα)» του Ερρίκου Ίψεν – Σκέψεις για το κλασικό θεατρικό έργο με αφορμή την έκδοσή του

Για το κλασικό θεατρικό έργο του Ερρίκου Ίψεν (Henrik Ibsen) «Ένα Κουκλόσπιτο (Νόρα)» (εισαγωγή - μτφρ. - ερμηνευτικά σχόλια: Ήρκος Αποστολίδης, εκδ. Gutenberg). Κεντρική εικόνα: Η Αμαλία Μουτούση, πριν από μερικά χρόνια, σε μια υποδειγματική ερμηνεία της Νόρα. (Σκην. Γιώργος Σκεύας).

Γράφει ο Φ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ